DANIŞTAY 4. DAIRE

Danıştay 4. Daire Başkanlığı         2024/522 E.  ,  2024/2954 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2024/522
Karar No : 2024/2954

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı (E-Tebligat)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kocaeli İli, Dilovası İlçesi, ... Kısım, … Mahallesi, … Caddesi, No:… adresindeki işletmede bulunan vidanjörlerin DOSB atıksu bacasına tehlikeli atık bıraktığı, ayrıca vidanjörlerin tehlikeli atık taşıma belgesinin olmadığı gerekçesiyle 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin (v) bendi uyarınca 902.568,00-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve E… sayılı kararı ile bu kararın tebliğine ilişkin … tarih ve E… sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince verilen kararda; davacıya ait işyerinde bulunan vidanjörlerden atık su bacasına tehlikeli atık boşaltıldığı, bu hususun yapılan analiz raporuyla ortaya konulduğu, denetime ilişkin 16/10/2019 tarihli Denetim Tutanağının düzenlendiği, tutanağın görevliler ve davacı tarafından her hangi bir şerh konulmadan imzalandığı, yine denetime ilişkin fotoğraf ve video kaydının yapıldığı, sahanın ... Taşımacılık İnş. San. Ltd. Şti. tarafından davacıya kiralandığı, kira sözleşmesinin bulunduğu, sahada bulunan vidanjörlerin davacıya ait olduğu, vidanjörlerin tehlikeli atık taşıma belgesinin olmadığının görüldüğü, bu durumda; kararda yer verilen mevzuat hükümleri ile dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin, kamera kayıtları, fotoğraflar ve 16/10/2019 tarihinde yapılan denetim neticesinde düzenlenen tutanakta yer verilen tespitler birlikte değerlendirilmesinden, davacıya para cezası verilmesine ilişkin işlem ile bu işlemin tebliğine ilişkin işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının istinaf başvurusunun reddi yolunda … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi tarafından verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 21/06/2023 tarih ve E:2022/5003, K:2023/6423 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi tarafından verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Mahkeme kararının usul ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, uyuşmazlık konusu idari yaptırıma sebebiyet verecek herhangi bir fiili ya da kastı olmadığı, idari yaptırım kararının, cezaların şahsiliği ilkesine aykırı olduğu, olay ile ilgisinin olmadığı, sadece vidanjörün davacı adına kayıtlı olması nedeniyle cezanın verildiği, 3 katı ceza verilmesinin mevzuata aykırı olduğu, vidanjörlerin tehlikeli atık taşıma belgesi olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Kocaeli İli, Dilovası İlçesi, ... Kısım, … Mahallesi, … Caddesi, No:.. adresindeki işletmede bulunan vidanjörlerin DOSB atıksu bacasına tehlikeli atık bıraktığı, ayrıca vidanjörlerin tehlikeli atık taşıma belgesinin olmadığı gerekçesiyle, davacıya 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin (v) bendi uyarınca 902.568,00-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve E…. sayılı kararı ile bu kararın tebliğine ilişkin … tarih ve E… sayılı işlem tesis edilmiş, bu işlemlerin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin 3. fıkrasında, "Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir." hükmüne, 4. fıkrasında, "Bölge idare mahkemesi, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verir. Bu hâlde bölge idare mahkemesi işin esası hakkında yeniden bir karar verir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyizen verilen karar üzerine yapılacak işlem" başlıklı 50. maddesinin 2. fıkrasında, "Temyiz incelemesi sonucunda verilen bozma kararı üzerine ilgili merci, dosyayı öncelikle inceler ve varsa gerekli tahkik işlemlerini tamamlayarak yeniden karar verir.
" hükmüne, 3. fıkrasında, "Bölge idare mahkemesi, Danıştayca verilen bozma kararına uyabileceği gibi kararında ısrar da edebilir.
" kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen Kanun hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesi tarafından yapılan inceleme neticesinde, ilk derece mahkemesi kararının hukuka uygun bulunması durumunda istinaf başvurusunun reddine, hukuka uygun bulunmaması halinde ise istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verileceğinin, bu halde işin esası hakkında Bölge İdare Mahkemesince karar verileceğinin, temyiz incelemesi sonucunda verilen bozma kararı üzerine ise ilgili merci tarafından dosyanın öncelikle incelerek ve varsa gerekli tahkik işlemleri tamamlanarak yeniden karar verileceğinin kurala bağlanmış olduğu görülmekte olup Danıştayın temyiz incelemesi sonucunda verdiği bozma kararı üzerine bölge idare mahkemesinin vereceği kararlar ile istinaf aşamasında bölge idare mahkemesinin vereceği kararların farklı usullere ve sonuçlara bağlandığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, istinaf isteminin reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesi kararının yeniden bir karar verilmek üzere bozulması halinde gerek bozulan kararın gerek ilk derece mahkemesi kararının hukuki varlığını kaybetmiş olması nedeniyle Danıştay bozma kararına uyulmasının ardından bozma kararına uyularak yeniden yapılan yargılamanın istinaf incelemesi niteliğinde olmadığı da göz önünde bulundurulduğunda, hüküm mahkemesi sıfatıyla uyuşmazlığı sona erdirecek bir karar vermesi gereken Bölge İdare Mahkemesince ortada geçerli ve sonuç doğurabilir nitelikte bir ilk derece Mahkemesi kararı olduğu kabul edilerek istinaf başvurusunun reddi yolunda karar verilmesi usul ve hukuka uygun olmayacaktır.
Uyuşmazlıkta, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf isteminin reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 21/06/2023 tarih ve E:2022/5003, K:2023/6423 sayılı kararıyla bozulması üzerine, Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesince, bozma kararına uyularak, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf isteminin reddine karar verildiği görülmektedir.
Bu durumda, yukarıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda, bozma kararına uyan Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesince, uyuşmazlığı sona erdirecek bir karar verilmesi gerekmekte olup ortada geçerli ve sonuç doğurabilir nitelikte bir ilk derece Mahkemesi kararı olduğu kabul edilerek istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K: …. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan İdare Dava Dairesine gönderilmesine 09/05/2024 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.