DANIŞTAY 4. DAIRE

Danıştay 4. Daire Başkanlığı         2024/2237 E.  ,  2024/4459 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2024/2237
Karar No : 2024/4459

YETKİLİ YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ KARARI

... vekili Av. ... tarafından, Samsun İli, 19 Mayıs İlçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parsel, ... ada ... parsel, ... ada ... parsel, ... ada ... parsel, ... ada ... parsel ve ... ada ... parsel sayılı taşınmazların da bulunduğu alanın 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca rezerv yapı alanı olarak ilan edilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı işleminin iptali istemiyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına karşı açılan davada; Ankara 16. İdare Mahkemesinin 09/05/2024 tarih ve E:2024/796, K:2024/800 sayılı kararıyla, dava konusu edilen işlemin taşınmazların bulunduğu alanın rezerv yapı alanı olarak ilan edilmesi işlemi olduğu ve uyuşmazlığın çözümünün taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasından kaynaklandığı, bu nedenle 2577 sayılı Kanunun 34. maddesi uyarınca taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasında taşınmazın bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle, davanın yetki yönünden reddine, dava dosyasının Samsun İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi üzerine, Samsun 3. İdare Mahkemesince verilen 05/06/2024 tarih ve E:2024/568, K:2024/703 sayılı kararda; uyuşmazlığın taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasına yönelik olmadığı, bu nedenle davanın çözümünde 2577 sayılı Kanunun 32. maddesi gereğince işlemi tesis eden idari mercinin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle, davanın yetki yönünden reddine karar verilerek, yetkili yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Dairemize gönderilmesi üzerine, 2577 sayılı Kanunun 43/1-b maddesi uyarınca, işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinin birinci fıkrasında "Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.", aynı Kanun'un "Taşınmaz mallara ilişkin davalarda yetki" başlıklı 34. maddesinin birinci fıkrasında ise, "İmar, kamulaştırma, yıkım, işgal, tahsis, ruhsat ve iskan gibi taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasında veya bunlara bağlı her türlü haklara veya kamu mallarına ilişkin idari davalarda yetkili mahkeme taşınmaz malların bulunduğu yer idare mahkemesidir." hükümlerine yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un "Görevsizlik ve yetkisizlik hallerinde yapılacak işlem" başlıklı 43. maddesinde ise, "1. İdare ve vergi mahkemeleri, idari yargının görev alanına giren bir davada görevsizlik veya yetkisizlik sebebiyle davanın reddine karar verirlerse dosyayı Danıştaya veya görevli ve yetkili idare veya vergi mahkemesine gönderirler.
a) Görevsizlik sebebiyle gönderilen dosyalarda Danıştay, davayı görevi içinde görmezse dosyanın yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmesine karar verir.
b) Görevsizlik veya yetkisizlik sebebiyle dosyanın gönderildiği mahkeme kendisini görevsiz veya yetkisiz gördüğu takdirde, söz konusu mahkeme ile ilk görevsizlik veya yetkisizlik kararını veren mahkeme aynı bölge idare mahkemesinin yargı çevresinde ise, uyuşmazlık bölge idare mahkemesince, aksi halde Danıştayca çözümlenir.
2. Görev ve yetki uyuşmazlıklarında Danıştay ve bölge idare mahkemesince verilen kararlar ilgili mahkemelere bildirilir ve bu husus taraflara tebliğ olunur.
3. Danıştay ve bölge idare mahkemesince görev ve yetki uyuşmazlıkları ile ilgili olarak verilen kararlar kesindir.
4. Bu madde hükümleri gereğince verilen kararlar ile görevli ve yetkili kılınan mahkemeye yeniden dava açılması halinde harç alınmaz." hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; davacının mülkiyet iddiasının olduğu Samsun İli, 19 Mayıs İlçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parsel, ... ada ... parsel, ... ada ...parsel, ...ada ... parsel, ... ada ... parsel ve ... ada ... parsel sayılı taşınmazların da bulunduğu alanın 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca rezerv yapı alanı olarak ilan edilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı işleminin tesis edilmesi üzerine, bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda; uyuşmazlığın Samsun İlinde bulunan ve davacının mülkiyet iddiasının olduğu taşınmazların da bulunduğu alanın rezerv yapı alanı olarak ilan edilmesi işleminden kaynaklandığı, davanın görüm ve çözümünde 2577 sayılı Kanunun 34/1. maddesi uyarınca taşınmazların bulunduğu yer idare mahkemesi olan Samsun İdare Mahkemesi'nin yetkili olduğu anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Samsun İdare Mahkemesinin yetkili olduğuna, dava dosyasının Samsun 3. İdare Mahkemesine gönderilmesine, kararın Ankara 16. İdare Mahkemesine ve davanın taraflarına bildirilmesine, 04/07/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.