DANIŞTAY 4. DAIRE

Danıştay 4. Daire Başkanlığı         2023/5817 E.  ,  2024/3874 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2023/5817
Karar No : 2024/3874

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turizm Sanayi Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kocaeli İli, Gebze İlçesi, … (…) Mahallesi, … ada …-… parsel ile … ada …-… parsel sayılı, 60.494,88 m2 yüz ölçümlü Gebze Belediyesine ait olan taşınmazlarda bulunan kamyon-tır parkının işletilmesine ilişkin olarak taraflar arasında 20/05/2003 tarihinde imzalanan ve süresi 10 yıl olarak belirlenen kira sözleşmesinin 20/11/2013 tarihinde sona erdiği halde taşınmazın tahliye edilmeyip davacı tarafından kullanılmaya devam edilmesi suretiyle fuzulen işgal edildiğinden bahisle 09/07/2014-09/07/2019 tarihleri arasındaki dönem için 25.024.533,96-TL tutarındaki ecrimisile ilişkin olarak düzenlenen bila tarih ve sayılı ecrimisil düzeltme ihbarnamesi ile … tarihli, … cilt nolu, … sıra nolu tahakkuk fişinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; ecrimisile konu taşınmazın arsa olarak birim bedelinin 8,68 TL/m2 olduğu, 60.494,88m2 yüzölçümlü alanda yaklaşık 3.570,00 m2 kapalı kullanım alanı olan binaların da (ofis,depo, lokanta vb) mevcut olduğu dikkate alındığında, kamyon-tır otoparkı işletme sürecinde ecrimisil birim bedelinin değişen sözleşme kapsamı nedeniyle yaklaşık %235 daha yüksek olacağı kanaatine varıldığı, bu nedenle 2014 yılı için 8,68 TL/m2/yıl x (142,35)= 29,08 TL/m2 tespit edildiği, ecrimisil hesabında birim bedelinin yuvarlatılarak 29,00 TL/m2 alınması ve yeniden değerleme oranlarının da uygulanması sonucunda toplamda 10.266.586,08 TL ecrimisil bedelinin belirlendiği, bu miktardan davacı tarafından ödenen miktar düşüldüğünde nihai olarak 6.494.515,60 TL ecrimisil bedelinin hesaplandığı" görüldüğünden, anılan bilirkişi raporu ile dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda, davalı idare tarafından belirlenen dönemler için davacıdan istenilen 25.024.533,96-TL tutarındaki ecrimisilin 6.494.515,60-TL'lik kısmında hukuka aykırılık, 18.530.018,36-TL'lik kısmında ise hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin kısmen iptali ile davanın kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince; ilk olarak, dava konusu işlemlere esas olarak davacının taşınmazda işgalinin bulunduğuna dair tespit tutanağı düzenlenmediği, bilirkişi raporunda ve dosya kapsamında belirtilen 03.05.2021 tarihli tespit tutanağının ise, mahallinde düzenlenmiş bir işgal tespit tutanağı olmadığı, oluşturulan Komisyonun marifetiyle bedelin belirlenmesine ait bir rapor niteliğinde olduğu anlaşıldığından, taşınmaz mahallinde düzenlenen ve işgalin başlangıç tarihi, taşınmazın işgale veya kullanıma konu olan yüzölçümü, işgalcileri, kullanım amacı, ecrimisil takdirinde yararlanılabilecek bilgiler ile bilinmesinde yarar görülen diğer bilgilere yer verilen taşınmaz tespit tutanağına bağlanmadan ecrimisil istenildiğinden, dava konusu işlemlerde bu yönüyle hukuka uyarlık bulunmadığı, ikinci olarak ise; dava konusu işlemler ile talep edilen alacağın, taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesinden kaynaklanan cezai koşulun, 6183 sayılı Kanun kapsamında tahsil edilebilecek bir kamu alacağı niteliğinde olmadığı, kira sözleşmesinden kaynaklanan başka bir ifadeyle özel hukuka ilişkin bir uyuşmazlıktan doğan ve özel alacak niteliğinde olan cezai şartın tahsilinin, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından davacının fuzuli şagil olarak kabul edilerek ecrimisile ilişkin hükümlerin uygulanması suretiyle düzenlenen dava konusu işlemlerde bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davalı idarenin istinaf başvurusun reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulüne, istinafa konu İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının, ecrimisile konu taşınmazı sözleşme bitiminde 2013 yılında tahliye etmesi gerekirken 2019 yılına kadar kullanıp sonra tahliye ettiğinden bahisle fuzuli işgalci olduğu, işgal dönemi için daha önce belirlenen 71.689.633,30-TL tutarındaki ecrimisilin, "kira sözleşmesinde belirlenen cezai şartın tahsilinin" ecrimisil alacağı olarak düzenlenemeyeceği gerekçesiyle …. İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında verilen karar ile iptal edilmesi üzerine dava konusu ecrimisil düzeltme işleminin tesis edildiği, bu işlemin cezai şarttan arındırılmış bir ecrimisil alacağı olduğu, 300 sıra nolu Milli Emlak Genel Tebliğinin "XVI Tahliye" başlıklı bölümünün 3.fıkrasında tahliyeye kadar geçen süredeki kullanım için kiracılardan ecrimisil istenilebileceğinin düzenlendiği, taşınmaz tespit tutanağının dosyada mevcut olduğu, temyize konu kararda belirtilen tespit tutanağında bulunması gereken bütün verilerin bu tutanakta bulunduğu belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, 11/06/2024 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.