DANIŞTAY 13. DAIRE

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2023/2196 E.  ,  2024/3128 K.
"İçtihat Metni"T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/2196
Karar No:2024/3128

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol Kimya Tarım Hayvancılık Ürünleri Madencilik
Nakliye ve Madeni Yağ Üretim Pazarlama İthalat İhracat
Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Denetim tarihinde madeni yağ lisansı sahibi olan davacı şirketin (06/07/2020 tarihinde lisansı sonlandırılmış), madeni yağ üretim faaliyeti haricinde temin edilen baz yağını başka katıkla karıştırarak piyasaya sunduğu ve ticari faaliyete konu ettiğinden bahisle, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca 683.915,30-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve …sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan ve … tarihli, … sayılı yazı ile davalı idareye iletilen … sayılı Vergi Tekniği Raporu'nda, …vergi kimlik numaralı ve … sayılı madeni yağ lisansı sahibi davacı hakkında hakkında 2018-2019 hesap dönemleri için inceleme yapıldığı ve söz konusu raporda ilgili firmanın; 2018-2019 yıllarına ait katkı maddesi aldığı mükellefler hakkında sahte belge düzenleme yönünde olumsuz tespitlerin bulunduğu,
- Elektrik sarfiyat giderlerinin madeni yağ üretim yapmak için yeterli olmaması, ancak söz konusu elektrik sarfiyatı ile ancak baz yağların basit bir karışımla yoğunluğunun değiştirilerek motorin ikamesi elde edilebileceği,
- Bu dönemde nakliye hizmeti aldığı şirket hakkında sahte belge düzenleme yönünde olumsuz tespit bulunduğu,
- İthalat kaynaklı alışları haricindeki, 2018-2019 yıllarına ait düzenlenen çek ve çek cirolarının veya banka para hareketlerinin gerçek bir para transferi olmadığını gösterdiği, satış faturası düzenlediği firmalar hakkında düzenlenen raporlarda sahte belge düzenleme yönünde olumsuz bulguların bulunduğu belirtilmiş;
Bu hususların, firmanın 2018-2019 yıllarında satın aldığı baz yağları basit bir karışımla değiştirerek motorin ikamesi olarak sattığını ve söz konusu motorin ikamesi 10 numara yağın satışına ait ÖTV'yi kayıt ve beyanlarına yansıtmayarak ÖTV kayıp ve kaçağına sebep olduğunu açıkça ortaya koyduğu ifadelerine yer verildiği, Raporun “Genel Değerlendirme” başlıklı bölümünde ise, yapılan tüm bu tespitlere binaen ilgili firma tarafından 2018-2019 yıllarında ithal kaynaklı satın alınan baz yağların madeni yağ üretiminde kullanılmadığı, iç piyasadan temin edilerek imalatta kullanıldığı iddia edilen katkı maddesi alışlarının gerçek olmadığı, ilişki içerisinde olunan paravan firmalar üzerinden gerçeği yansıtmayan belgelerle imalat yapılması için gerekli olan katkı maddesinin alınmış gibi gösterildiği, satın alınan baz yağların basit bir karışımla yoğunluğu değiştirilerek motorin ikamesi olarak belgesiz bir şekilde piyasaya paravan şirketler üzerinden sürüldüğü ve kayıt dışı şekilde satıldığının tespit edildiği; söz konusu firmanın 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve ikincil mevzuatta yer alan hükümlere aykırı hareket ettiği ve “Madeni yağ üretim faaliyeti haricinde temin edilen baz yağını başka katıkla karıştırarak piyasaya sunmak ve ticari faaliyete konu etmek” fiilini işlediği tespiti akabinde davalı idarece … tarih ve …sayılı Başkanlık Oluru ile; 5015 sayılı Kanun'un “İdari yaptırımlar” başlıklı 20. maddesi ve Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 19. maddesi hükümleri uyarınca doğrudan soruşturma açılmasına karar verilerek, yapılan soruşturma neticesinde düzenlenen … tarih ve … sayılı soruşturma raporundaki değerlendirmeler dikkate alınarak davacı hakkında dava konusu işlemin tesis edildiğinin görüldüğü; bu durumda, davacı tarafından 2018-2019 yıllarında ithal kaynaklı satın alınan baz yağların madeni yağ üretiminde kullanılmadığının yapılan tespitler sonucu somut verilerle ortaya koyulduğu, dolayısıyla davacının 5015 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatta yer alan hükümlere aykırı hareket ettiği ve “Madeni yağ üretim faaliyeti haricinde temin edilen baz yağını başka katıkla karıştırarak piyasaya sunmak ve ticari faaliyete konu etmek” fiilini işlediğinin sabit olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, dava konusu işlemin soyut iddialara dayandığı, iddiaların herhangi bir uzman görüşü veya bilimsel bir tespite dayanmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 04/07/2024 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Denetim tarihinde madeni yağ lisansı sahibi olan davacı şirketin (06/07/2020 tarihinde lisansı sonlandırılmış), madeni yağ üretim faaliyeti haricinde temin edilen baz yağını başka katıkla karıştırarak piyasaya sunduğu ve ticari faaliyete konu ettiğinden bahisle, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca 683.915,30 TL idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Dava konusu Kurul kararında, ihlâl oluşturduğu tespit edilen fiil aynı zamanda 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun "Kaçakçılık suçları" başlıklı 3. maddesinin onikinci fıkrasında, "Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan izin alınmadan; akaryakıt haricinde kalan solvent, madenî yağ, baz yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerinden akaryakıt üreten veya bunları doğrudan akaryakıt yerine ikmal ederek üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın alan, taşıyan veya saklayan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır." hükmü ile kaçakçılık suçunu oluşturan fiiller arasında düzenlenmiştir.
Bu durumda, dava konusu "madeni yağ üretim faaliyeti haricinde temin edilen baz yağını başka katıkla karıştırarak piyasaya sunma ve ticari faaliyete konu etme" fiili ile yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde düzenlenen fiilin benzer nitelikte olduğu, konu ile ilgili olarak adli soruşturma kapsamında yapılacak tespitlerin, bakılmakta olan davanın neticesini etkileyebileceği görüldüğünden, olayın adli yargı sürecinin de değerlendirilerek karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Dava konusu Kurul kararına esas tespitlerin, aynı zamanda ceza soruşturma ve kovuşturmasına konu olması gerektiği görülmekle birlikte, dava dosyası içeriğinde belirtilen yargı süreci ile ilgili bir kararın bulunmadığı anlaşıldığından, bu eksikliğin Dairemiz tarafından alınacak ara kararı ile giderilerek işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, aksi yönde verilen karara katılmıyorum.