BURSA 1. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2024/
KARAR NO : 2024/

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av.
DAVALI : ...
VEKİLİ : Av.

DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ : 26/04/2018
KARAR TARİHİ : 06/11/2024
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2024

Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... ili ... ilçesi ... Mah. ... Parselde kayıtlı 3.9333 m2 taşınmazın davacı müvekkilin bağlı şirketi ... Loj. Den. Ağ. Nak. Ve Vin İşl. Tur. İNş. Ve İnş. Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından davalının bağlı şirketi ... Yed. Pzr. San. Ve Tic. A.Ş. ' den 03/05/2013 tarihinde satın alındığını, davalı ve davacı şirket yetkilileri arasında yapılan gröüşmeler neticesinde aynı bölgede bulunan davalı ... Teknik A.Ş. Ve davacı ... A.Ş. ' ye ait belitilen parsel dışında iki parsel ile ilgili İmar Kanunu 18. Madde uyarınca işlem yapılması için ... Belediyesine başvurulması kararlaştırıldığı, yapılan başvuruya ... Belediyesi tarafından verilen cevapta söz konusu uygulamanın yapılabilmesi için 1. Maddede belirtilen ve dava dışı ... A.Ş. Tarafından davacıya 2013 yılında satışı yapılan parsel numaralı taşınmazın ... Belediyesine bağışlanması gerektiğinin beyan edildiği, yani davalıya ait taşınmaza 18. Maddenin uygulanması için davacının bağlı şirketine ait taşınmazın ... Belediyesine bağışlanmasının gerektiği belirtilmiş, uzmanlar eşliğinde durum değerlendirilmiş, davacı ve davalı şirket yetkililerince birlikte alınan kararda söz konusu parsel numaralı taşınmazın belediyeye, davacının bağlı şirketi ... A.Ş. Tarafından bağışlanması, birlikte malik olunacak uygulamadan sonra ortaya çıkacak taşınmazdan da 1.000 m2 karşılığındaki hissesinin davalı ... Teknik A.Ş. ' den davacı ... A.Ş.' ye devredilmesinin kararlaştırıldığını, neticede belirtilen parselin ... Belediyesine bağışlandığını, davacı ... A.Ş. Ve davalı ... Teknik A.Ş. ' ye ait diğer parsellere yapılan uygulama neticesinde her iki şirket ... ili ... ilçesi ... Mah. Ada parselde birlikte malik olduklarını, davacı üzerine düşen edimlerin tamamını ifa ettiğini, ancak iş yeni taşınmazdaki 1.000 m2 ' lik kısma tekabül eden hissenin davalı ... Teknik A.Ş. Tarafından davacı ... A.Ş. ' ye verilmesine geldiğinde davalı ... Teknik A.Ş. 'nin üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmediğini, ortaklar arasındaki anlaşmazlığı bahane ederek hisse devrini gerçekleştirmediğini, bu sebeplerle davalının ... ili ... ilçesi ... Mah. ... hissesinden 1.000 m2 ' lik taşınmaz kısmına isabet eden hissenin tapusunun iptali ile davacı adına tesciline, bunun mümkün olmaması durumunda ... ili ... ilçesi ... Mah. Ada. parselde yer alan taşınmazın 1.000 m2 ' lik kısmının dava tarihi itibarı ile rayiç değerinin bilirkişi marifetiyle hesaplanarak davalı tarafından davacıya ödenmesine, bunun da mümkün olmaması durumunda davalının taşınmazına imar uygulaması yapılabilmesi için ilgili belediyeye bağışlanan ... ili ... ilçesi ... Mah. ... Parselde kayıtlı 3.933 m2 taşınmazın rayiç değerinin bilirkişi marifetiyle hesaplanarak davalı tarafından davacıya ödenmesine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Açılan davanın usul ve esas açısından yasaya aykırı olduğunu, davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğundan davanın usul ve esas açısından reddine karar verilmesini, davanın husumet, dava şartı yokluğu ve görev yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe ;
Dava tapu iptal tescil bu mümkün olmadığı takdirde alacak istemine ilişkindir.Davacı taraf ... ili ... ilçesi ... Mah. ... hissesinden 1.000 m2 ' lik taşınmaz kısmına isabet eden hissenin tapusunun iptali ile davacı adına tesciline, bunun mümkün olmaması durumunda taşınmazın 1.000 m2 ' lik kısmının dava tarihi itibarı ile rayiç değerinin davacıya ödenmesine, bunun da mümkün olmaması durumunda davalının taşınmazına imar uygulaması yapılabilmesi için ilgili belediyeye bağışlanan ... Loj. Den. Ağ. Nak. Ve Vin İşl. Tur. İNş. Ve İnş. Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ' ye ait ... ili ... ilçesi ... Mah. ... Parselde kayıtlı 3.933 m2 taşınmazın rayiç değerinin bilirkişi marifetiyle hesaplanarak davalı tarafından davacıya ödenmesini talep etmiştir.Mahkememizce daha önce davanın reddine karar verilmiş, mahkememizin kararı ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 2022/ esas 2024/ karar sayılı ilamı ile kaldırılmıştır.Kaldırma sonrası kaldırma ilamında belirtildiği üzerine bilirkişiden rapor alınmış ve tapu kayıtları dosya arasına celp olunmuştur. 5925 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ... Belediyesinin 05/10/2020 tarihli yazı cevabı incelendiğinde bu taşınmazın ada parsel sayılı taşınmaz numarasını aldığı, bu taşınmazın aktif pasif tapu kaydının da mahkememize gönderilmiş olduğu anlaşılmakla istinaf mahkemesi kararındaki eksiklik tamamlanmıştır. Dava öncelikli olarak Tapu İptal ve Tescil istemine ilişkindi, davacı taraf; kendisi, dava dışı grup şirketi ve davalı arasında yapılan anlaşma uyarınca ada parsel sayılı taşınmazın 1000 metre karelik kısmının kendisi adına tescil edileceğinin kararlaştırldığını beyan ederek bu kısmın kendi adına tescilini talep etmiştir. Tapuya kayıtlı taşınmaz devrine yahut devir tarihine ilişkin sözleşmeler resmi şekle tabi sözleşmelerdir. Bu resmi şekil geçerlilik koşuludur. Tapuda kayıtlı bir taşınmazın satışına ilişkin sözleşmelerin geçerliliği Türk Medeni Kanunu. md.706, Türk Borçlar Kanunu md.237, Tapu Kanunu md.26 ve Noterlik kanunun md.60’ta düzenlendiği üzere resmi şekil şartına bağlanmıştır. Bunun dışında adi yazılı olarak düzenlenen taşınmaz satış ve satış vaadi sözleşmelerinin geçersiz olduğu tartışmasızdır.30.09.1988 gün ve 1987/ Esas, 1988/ Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile buna istisna getirilmiştir.Anılan İçtihadı Birleştirme Kararı; “Tapuda kayıtlı bir taşınmazın mülkiyetini devir borcunu doğuran ve ancak yasanın öngördüğü biçim koşullarına uygun olarak yapılmadığında geçersiz bulunan sözleşmeye dayanılarak açılan bir tescil davası kural olarak kabul edilemez, bununla beraber kat mülkiyeti kanununa tabi olmak üzere yapımına başlanılan taşınmazdan bağımsız bölüm satımına ilişkin geçerli bir sözleşme yapılmadan tarafların bağımsız bölüm satımında anlaşarak, alıcının tüm borçlarını eda etmesi ve satıcının da bağımsız bölümü teslim ederek alıcının onu malik gibi kullanmasına rağmen, satıcının tapuda mülkiyetin devrine yanaşmaması hâllerinde; olayın özelliğine göre hâkim, Medeni Kanunu’nun 2. maddesini gözeterek açılan tescil davasını kabul edebilir” şeklindedir.Ancak bunun için sözleşmenin her iki tarafının edimini ifa etmiş olması, alıcının da taşınmazın maliki gibi kullanmaya başlamış olması gerekir. Bu istisnai hal eldeki dava dosyasında şartları itibariyle oluşmamıştır. Zira taşınmaz davacıya teslim edilmemiş, davacı da uzun süreden beri malik sıfatıyla taşınmazı kullanmamıştır. Kaldı ki taraflar arasında yapılmış bu hususa ilişkin adi yazılı sözleşmede yoktur. Bu istisna dışında tapuya kayıtlı taşınmazlar bakımından taşınmazların devri Tapu Müdürlüğünde yapılacak resmi devir işleminde yahut satış vaadleri ise Noterlerce yapılacak düzenleme biçimindeki satış vaadi sözleşmelerinde gerçekleştirebilir, buna uygun yapılmayan satışlar yahut satış vaadleri geçersizdir. Dolayısıyla davanını tapu iptali ve Tescil isteminin gerek taraflar arasında yapılmış adi bir yazılı sözleşme bulunmaması gerekse taşınmaz devrine ilişkin sözleşmelerin resmi şekilde yapılması şartı nedeniyle dinlenilebilmesinde olanak yoktur.
Davacı tapu iptal ve tescil istemi olmazsa taşınmazın bedelini talep etmiştir. Geçersiz sözleşmelerde taşınmazın dava değerindeki değerinin istenilebilmesi mümkün değildir. Şayet geçersiz bir sözleşme yapıldığı taraflar arasında ihtilaflı yada alıcı tarafından ispat edilmiş ise davacı yalnızca sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca karşı taraftan alacak isteminde bulunabilir. Ancak bunun olabilmesi için akdi ilişkinin ispatlanmış olması gerekir.
Bu kapsamda davacının alacak istemi bakımından davadaki talebi değerlendirilecek olunursa; davacı tarafın iddiasına göre, davacının bağlı şirketi olan ... Loj. Den. Ağ. Nak. Ve Vin İşl. Tur. İNş. Ve İnş. Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ' ne ait parsel sayılı taşınmaz bu şirket tarafından belediyeye bağışlanmıştır. Belediyeye bağışlanmasının gerekçesi olarakta davalı ... Teknik A.Ş. ve davacı ... A.Ş. ' ye ait belitilen parsel dışında iki parsel ile ilgili İmar Kanunu 18. Madde uyarınca işlem yapılabilecek olmasıdır. Ancak taraflar ( davacı ve davalı şirket ile kendisine ait taşınmazı bağışlayan şirket ) arasında buna ilişkin yazılı bir sözleşme yapılmamıştır. Ancak davacı bağışlamanın gerekçesi olarak bu hususu ileri sürmüştür. ... ... Vinç İşleri San. ve Tic. A.Ş ile ... Teknik Tur. Hizm. San.Ve Tic. A.Ş. tarafından ... Belediyes belediyesine başvuru yapılmıştır. Başvurunun gerekçesi ise davacı ... ... Vinç İşleri San. AŞ'ye ait ... sayılı taşınmazına ve ... Teknik Tur. Hizm. San, Ve Tic. Â.Ş.'nin ... Mahallesi ... sayılı taşınmazlarında imar uygulaması yapılmasıdır.Davacı taraf dava dışı grup şirket olan ... Lojistik Denizcilik Ağır Nakliyat Ve Vinç İşleri Turizm İnşaat Ve İnşaat Malzemeleri San. Ve Tic. Ltd. Şti.'ye ait olan ... parsel sayılı taşınmazın imar 18 uygulaması yapılabilmesi ve anılan ruhsatların alınabilmesi bağışlanmış olduğunu iddia etmektedir. Bu iddiaya göre bağışlama sonucundan davacı ... sayılı taşınmazına ruhsat alabilmek şeklinde bir menfaat elde edecektir. Davacı ayrıca bu bağışlama karşılığında davalının ... hissesinden 1.000 m2 ' lik kısmın davacıya devredileceğinin kararlaştırıldığını, bağışlamanın bu gerekçeyle de yapıldığını iddia etmektedir.
Taşınmazını belediyeye bağışlayarak devrettiği iddia olunan şirket her ne kadar davacının grup şirketi olsa da ayrı bir tüzel kişiliği olan şirkettir. Davacı dava dışı bu şirketin yaptığı bağışlama işleminin ... hissesinden 1.000 m2 ' lik ' lik kısmının kendisi adına tescil edilmesi şartıyla bağışlamanın yapıldığını iddia ederek bağışlamada elde edilecek bu menfaatin de bağışlayan şirkete değil kendisine verileceğini öne sürmektedir.Davacının bu iddiası, her ne kadar bağlı şirkette olsa farklı tüzel kişiliği bulunan dava dışı şirketin haklarına etki edebilecek nitelikte olduğundan dava dışı ... Loj. Den. Ağ. Nak. Ve Vin İşl. Tur. İNş. Ve İnş. Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ' ne müzekkere yazılarak 61 parsel sayılı taşınmaz bu şirket tarafından belediyeye bağışlanması işlemi karşılığında dava konusu edilen 100 Parseldeki taşınmazın hissesinden 1.000 m2 ' lik kısmının davacı adına tescil edilmesi talebine ilişkin olarak beyanları alınmıştır. Dava dışı şirketin dava dosyasına vermiş olduğu cevapta davacının iddiaları doğrulanarak davacı adına tescilinin gerektiği bildirilmiştir. Davalı taraf davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını ve davalının da pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını ileri sürmüştür. Davacı taraf her ne kadar yazılı bir sözleşme sunmamışsa da bir akdi ilişkiye dayandığından ve bu akdi ilişkide ... hissesinden 1.000 m2 ' lik kısmın kendisi adına tescil edileceğini ileri sürdüğünden bu edimin ifa edilmesinini istenmesinde aktif dava ehliyeti vardır. Ancak sorun ispatla ilgilidir. Bir başka değişle davacı ve davalı şirket ile dava dışı şirket arasındaki üçlü ilişkinin, yani iddia edilen akdi ilişkinin ispatlanması sorunu ispat hukukunu ilgilendiren bir sorundur. Davacı bu akdi ilişki neticesinde taşınmazın 1.000 m2 ' lik kısmın kendisi adına tescil edimine yönelik ifanın kendisine yapılacağını iddia ettiğinden bu kısmın kendisi adına tescilini istemekte aktif dava ehliyeti vardır.
Yine ispat kuralları dışında bu edimin borçlusu olarak davalının borçlu olduğu ve davalı tarafın 1.000 m2 ' lik kısmı davacı adına tescil ettirme yükümlülüğünün bulunduğu iddia edildiğine göre bu istemin de yasal hasmı davalı taraftır. Bu nedenle davalının pasif husumet ehliyeti de bulunmaktadır.Davacı taraf iddiaları ile ilgili yazılı bir sözleşme sunamamakla birlikte davacı ve davalının ilgili belediyeye müracaat ettiğini, müracaat edilen belgelerde yapılan her iki tarafa ait beyanlardan iddia edilen hususun ispatlanabileceği ileri sürülmüş olduğundan ... Belediyesine müzekkere yazılarak imar 18 uygulamasının gerçekleştirilmesi süreci içerisinde tarafların da başvuru belgeleri ve dilekçeleri olmak üzere tüm belgeler celp edilmiş ancak gönderilen belgeler içeriğinden davacının iddia ettiği sözleşmesel ilişkin varlığı ispatlanamamıştır. Davacı iddiasını ispatlayamadığından ve dava dilekçesinde yemin deliline dayandığından davalı tarafa yemin teklif edilmiştir. Yemin teklif ederken de işlemlerin davalı şirket adına ... ... aracılığıyla iletişime geçildiği ileri sürüldüğünden ve davalı şirketin yetkili temsilcilerinin yapılacak işlemlerde şirketin A grubu yetkili iki imzasının müştereken bulunması şart kılındığından dosya arasına alınan ticaret sicil kayıtları da dikkate alındığında yetki şekli olarak ... ... ' nun iç yönergede belirtilen şekilde yetkilendirildiği şerh edildiğinden ... ... ' nun dışında A grubu hissedarlardan olan şirket temsilcisinin de yapılacak işlemde imzasının bulunması gerektiğinden davacı taraf ... ... ile ... 'a yemin teklif etmiş, her iki şirket yetkilisi duruşmada hazır bulunarak yeminli beyanda bulunmuşlardır. Davalı şirket yetkilisi ... yemin tahtında cevaben : "Bana bahsetmiş olduğunuz dava konusu taşınmazın 1000 metrekarelik kısmının davacıya ait olacağına ilişkin bir sözleşme sözlü veya yazılı yapılmamıştır. ... parsel sayılı taşınmazların maliki olan ... Teknik Turizm Hizm. San. Ve Tic. A.Ş. Yetkilileri olarak ... sayılı taşınmazın maliki olan davacı ... ' ın taşınmazın da ruhsatının alınması için dava dışı ... Lojistik Denizcilik Ltd. Şti. ' ye ait olan ... sayılı taşınmazın bağışlanması işlemi karşılığında birlikte malik olunacak olan uygulama sonrası ortaya çıkacak olan taşınmazdan 1000 metrekarelik kısmın bu bağışlanma karşılığında davacı ... ... A.Ş. ' ye devredilmesi yönünde herhangi bir anlaşma olmamıştır. " şeklinde beyanda bulunarak davacının iddia ettiği akdi ilişkiyi inkar etmiştir.Davalı şirket yetkilisi ... ... yemin tahtında cevaben: "Bana bahsetmiş olduğunuz dava konusu taşınmazın 1000 metrekarelik kısmının davacıya ait olacağına ilişkin bir sözleşme sözlü veya yazılı yapılmamıştır. ... parsel sayılı taşınmazların maliki olan ... Teknik Turizm Hizm. San. Ve Tic. A.Ş. Yetkilileri olarak ... sayılı taşınmazın maliki olan davacı ... ' ın taşınmazın da ruhsatının alınması için dava dışı ... Lojistik Denizcilik Ltd. Şti. ' ye ait olan ... sayılı taşınmazın bağışlanması işlemi karşılığında birlikte malik olunacak olan uygulama sonrası ortaya çıkacak olan taşınmazdan 1000 metrekarelik kısmın bu bağışlanma karşılığında davacı ... ... A.Ş. ' ye devredilmesi yönünde herhangi bir anlaşma olmamıştır. Bu konuda bir görüşme yapmam mümkün değildir, zira bu konuda bir yetkim de yoktur. Davacı şirket ile davalı şirketin yetkilileri her üç taşınmaza ruhsat alınabilmesi için birlikte dilekçe ile belediyeye müracaat edildi. " şeklinde beyanda bulunarak davacının iddia ettiği akdi ilişkiyi inkar etmiştir.Davacı tarafın yemin teklifi sonucunda da davalı taraf davacının ortaya koyduğu akdi ilişkiyi inkar ettiğinden davacının sözleşmeye ilişkin iddiası ispatlanamamıştır.
Davacı taraf tapuya devir için ... ... tarafından yapılan müracaat belgelerinin dosyaya celp edilmesini istemiş kaldırma kararı sonrasında bu konuyla ilgili araştırma yapılmış ise de bu durum taşınmazın 1000 metre karelik kısmının davacıya devrinin kararlaştırıldığını ispata yeterli değildir. Kaldı ki davalı şirketin gayrimenkul devirlerinin yapılabilmesi için yöneticilerin temsil şekli açıkça belirli olmakla ... ... ' nun böyle bir işlem yapmadan yetkisi de olmadığına göre davalı şirketin temsile yetkili organları tarafından geçerli bir başvuru yapıldığı da iddia edilmediğine göre yalnızca ... ... tarafından yapıldığı iddia edilen başvuru iddia edilen hususun ispatını sağlamayacaktır.Davacının iddia ettiği akdi ilişkinin davalı şirketin temsile yetkili organları ile yapılması gerektiğinden ancak bu ilişkinin davacı şirketin yetkilisi olan ... ' ın duruşmadaki beyanlarından da yalnızca ... ... ' yla görüşüldüğü ancak temsile yetkili kişilerle iddia edilen sözlü akdiin de yapılmamış olduğu açıkça anlaşıldığına göre, istinaf mahkemesi kararındaki eksikliklerde giderilmiş olmakla toplanacak başka bir delilde kalmamıştır.Akdi ilişki ve bağışlama işleminin temeline yönelik sözleşme ilişkisi ortaya konulmadığından, ve ileri sürülen edimlere ilişkin iddialar davacı tarafça ispatlanamadığından, dosya arasına alınan tapu kayıtları, Belediye ile yapılan yazışmalar, Tapu Müdürlüğünden gelen yazı cevapları ve İstinaf mahkemesinin yapılmasını istediği bilirkişi incelemesi davacının iddialarını ispatlanabilmesi bakımından yeterli değildir, bu sebeple davacının alacak istemi de yerinde görülmemiş ve davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 427,60 TL harçtan başlangıçta alınan 341,55 TL peşin harç ile 29.211,40 TL tamamlama harcın mahsubu ile artan 29.125,30‬ TL'nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 166.000,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/11/2024

Başkan
e-imza

e-imza
Üye
e-imza
Katip
e-imza