BURSA 1. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/
KARAR NO : 2024/

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
VEKİLİ : Av.

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2021
KARAR TARİHİ : 17/10/2024
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davacı hakkında ... 9. İcra Müdürlüğünün 2021/... E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus icra takibine ilişkin ödeme emri düzenlenmiş olduğunu ve ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/... D.iş sayılı ihtiyati haciz kararına istinaden davacının taşınır, taşınmaz ve banka mevduatlarına haciz konuldiğini, davacı tarafça 23/12/2021 tarihinde işbu icra takibinden haberdar olduğunu, davacının tacir olduğunu, davalı alacaklı ile bir ticareti olmadığını, takibe konu 26/11/2021 keşide tarihli ... Seri nolu 50.000 Tl bedelli çek Sınırlı Sorumlu ... Süs Bitkileri Ve Meyva Fidancılığı Üretim Ve Pazarlama Kooperatifi ile yapılan ticaret sonucu işbu Kooperatife verildiğini, söz konusu çek bedeli 26/11/2021 tarihinde bankaya yatırılmış olduğunu ancak, ...'un ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesine açmış olduğu dava sonucu, iş bu mahkemenin 28/05/2021 tarih ve 2021/... Esas sayılı tensip kararı ile "dava konusu çeklerin hamili durumunda olan kişilere bedelinin ihtiyadi tedbir olarak ödenmeden yasaklanmasına" karar verildiğini ve davacı tarafça yatırılan çek bedeli üzerine bloke konulmuş olduğunu, davalı tarafından ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/... D.iş sayılı ihtiyati haciz kararı alınarak müvekkilin taşınır, taşınmaz ve banka mevduatları üzerine ihtiyati haciz konulduğunu, davacı tarafından ... 7. İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/... Esas sayılı dosyası ile takibin iptali davası ikame edildiğini ve yargılamanın devam ettiğini, ekte sunulmuş olan ... Bankası ... Şubesinin 24/12/2021 tarihli yazısından da anlaşılacağı üzere çek bedelinin halen bankada blokeli olduğu, hal böyle iken süresinde çek bedelinin bankaya ödendiğini, ancak çek bedelinin ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/... esas sayılı dosyasından çek bedelinin hamili durumunda olan kişilere bedelininin ihtiyati tedbir olarak ödenmeden yasaklanmasına karar verildiğinden tahsil edilemediğini, davacının bu aşamada bir ihmal veya sorumluluğunun bulunmadığını, davacının çek bedelinin dışında icra dosyasındaki diğer vekalet ücreti, çek tazminatı, tahsil harcı ve masraflara ilişkin olarak herhangi bir sorumluluğunun ve borcunun bulunmadığından iş bu davayı açtıklarını, belirtilen sebeplerle, davacı tarafından dosya borcunun tamamı dosyaya depo edilecek olduğunu ve davacının sorumlu olmadığı icra dosyası vekalet ücreti, tahsil harcı, çek tazminatı ve masraflar toplamı : 19.527 Tl bedele ilişkin olarak tensip ile birlikte öncelikle teminatsız, olmadığı taktirde mahkemece uygun görülecek teminat karşılığı ihtiyati tedbir kararı verilerek alacaklı/davalıya dava sonuna kadar ödenmemesine, icra dosyasından borçlunun araç, taşınmaz ve banka mevduatları üzerine konulan hacizler ile ... Bankası ... Şubesindeki ... seri nolu 26/11/2021 tarihli 50.000 Tl bedelli çek üzerine konulan blokenin kaldırılmasına ve yapılacak yargılama sonucunda davanın kabulü ile davalıya borçlu olmadığımızın tespitine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı tarafından açılan yersiz ve mesnetsiz DAVANIN REDDİNE, Davacı taraf aleyhine % 20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, ... 9. İcra Müdürlüğünün 2021/... E. Sayılı icra takip dosyası, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Eldeki dava Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasıdır.Eldeki menfi tespit davasına ilişkin somut gerekçeye yer vermeden önce kısa açıklamalara yer vermekte fayda vardır.Menfi tespit davası, ödeme tehdidi altında bulunan bir kimsenin ileri sürülen hak veya alacağın doğmadığını ya da doğduktan sonra sona erdiğini tespit ettirmek amacıyla açtığı tespit davasıdır. Bu davalarının dayanağı "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir." şeklindeki İcra İflas Kanunu'nun 72/1. maddesidir. Menfi tespit davası Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 106. maddesinde düzenlenen tespit davasının özel bir görünümüdür. Bu sebeple HMK'nın 106/2. hükmü gereğince bu davaların dinlenebilmesi için davacının korunmaya değer güncel bir yararının bulunması gerekir. ... ve ... içtihatlarında bu davalardaki güncel yararın alacak talebi tehdidi olduğu kabul edilmiştir.
İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında halihazırda bir icra ve alacak talebi bulunduğundan davacının hukuki yararının bulunduğu kabul edilir. İcra takibinden önce açılan davalarda ise borçluya yönelmiş bir talebin (ihtar, protesto, fatura, borçlu adına tanzim edilmiş senet vs) bulunması gerekmektedir. Menfi tespit davalarında ispat yükü kural olarak davalıdadır. Davalı alacağı olduğunu ispatlamalıdır. Ancak hukuki ilişkinin doğmadığı, hükümsüz olduğu, senedin bedelsiz olduğu, ödeme yapıldığı iddiası gibi durumlarda ispat yükü davacı borçludadır.Bu davalarda mahkemece öncelikle dava tarihi itibariyle korunmaya değer güncel bir hukuki yararın bulunup bulunmadığı tespit edilmeli, ardından dava konusu ilişkinin ispat kurallarına göre sunulan delillerle birlikte esası incelenerek davacının borçlu olup olmadığı tespit edilmelidir. Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; davacının talebinin, davacının keşidecisi olduğu ... Bankası ... Şubesindeki ... seri nolu 26/11/2021 tarihli 50.000 Tl bedelli çekte ... 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/... E.sayılı dosyasından çekin ödenmemesine yönelik verilmiş olan ihtiyati tedbir kararına karşın çekin bedelinin çek hesabında bulundurulduğu, bu nedenle davacının vekalet ücreti, çek tazminatı, tahsil harcı ve masraflara ilişkin borçlu olmadığının tespiti olup, incelenen dosyada davaya konu çek için 16.12.2021 tarihinde ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/... D.iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı verildiği, 20.12.2021 tarihinde dava konusu icra takibine başlanıldığı, 09.01.2022 tarihinde ise ... 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/... E.sayılı dosyasında bir takım çeklerin ziyaı nedeniyle çeklerin iptaline karar verildiği ancak davaya konu çek hakkında dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına kararı verildiğinin anlaşıldığı, her ne kadar davacı, davaya konu çek bedelini bankada bulundurduğunu ileri sürmüş ise de, çekten dolayı davalı borçlunun bankadan çek bedelini tahsil edemediği, bunun üzerine başlatılan icra takibinde keşidecinin çek tazminatı, ihtiyati haciz karar harcı ve vekalet ücreti, işlemiş faiz ve komisyon bedelinden sorumlu olacağı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın REDDİNE,
2- Mahkememizce konulmuş olan ihtiyati tedbirin kaldırılmasına,
3- Şartlar oluşmadığından davalının kötüniyet tazminat talebinin reddine,
4-Hüküm tarihi itibariyle alınması gereken 427,60 TL karar ve ilam harcından; 288,61 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 138,99‬ karar ve ilam harcının davacıdan alınarak, hazineye irat kaydına,
5- Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT'ye göre belirlenen 19.527,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK'nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının ve teminatın hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı dava konusu uyuşmazlığın miktarı dikkate alınarak, HMKnun 341 maddesi gereğince 2024 yılı itibariyle kesinlik sınırının altında olduğundan kesin olmak üzere karar verildi. 17/10/2024

Katip
¸e-imzalıdır.

Hakim
¸e-imzalıdır.