T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/484 Esas
KARAR NO : 2021/716
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/05/2021
KARAR TARİHİ : 27/09/2021
KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/10/2021
Davacı tarafından mahkememizde açılan davada yapılan yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirkette uzun yıllar çalışmış olan, ......... (Satış pazarlama.) 23.01.2020 tarihinde, ......... (Satış destek, üretim, tasarım ve ARGE bölümleri) 24.01.2020 tarihinde, ........... (Elektrik ve otomasyon bölümleri) 23.01.2020 tarihinde, .........'in (Elektrik ve otomasyon bölümleri) 29.02.2020 tarihinde toplu olarak işi bırakmış olduklarını, davalıların ayrılırken işi topluca bırakma nedenleri olarak olarak "müvekkili şirketin ürettiği ürünleri üreterek müvekkili şirkete rakip olacaklarını" beyan ettiklerini, davalıların bu beyanlarına istinaden müvekkili şirkete rakip olmaları ve haksız rekabete kalkışmaları durumunda her türlü hukuki mücadelenin verileceğinin işten ayrılırken kendilerine açıkça beyan edildiğini, buna rağmen birkaç ay içinde davalılar ve diğer davalı ......... Makina Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ...... Mah........ Sok.......... San. Sit. E Blok No:......... Esenyurt/İstanbul adresinde planladıkları ve beyan ettikleri şekilde ticari faaliyetlerine başladıklarını, müvekkilinin yaptığı incelemede müvekkil şirketin projeleri, fiyatlandırma teknikleri, teknik çizim ve resim dosyaları, tasarım bilgileri, elektrik ve otomasyon projeleri ve bunlara ait tüm arşiv veritabanları gibi teknik ve ticari bilgilerin davalılar tarafından kopyalandığını, ......... Makina'ya haksız rekabet oluşturan fiillerine son vermesi için Kadıköy ........ Noterliğinin 16.04.2020 tarihli ve .......... yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderildiğini, ancak ......... Makina'nın buna rağmen haksız rekabet teşkil eden fiillerine devam ettiğini, yine davalılar ........., ......... ve ...........'a haksız rekabet oluşturan fiillerine son vermesi için Kadıköy ....... Noterliğinin 13.02.2020 tarihli ve ........ yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderildiğini, ancak davalılar ......., ......... ve ........... buna rağmen haksız rekabet teşkil eden fiillerine devam ettiklerini, yine diğer davalı .........'e haksız rekabet oluşturan fiillerine son vermesi için Kadıköy ........ Noterliğinin 08.04.2020 tarihli ve .......... yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderildiğini ancak .........'in buna rağmen haksız rekabet teşkil eden fiillerine devam ettiğini, bu nedenlerle; öncelikle davalıların davacı şirket ile aynı alanda yürütmüş oldukları faaliyetlerinin tedbiren durdurulmasını, davalıların haksız rekabetinin tespitini, haksız rekabetin durdurulmasını, davalı şirketin faaliyetinin tamamen durdurulmasını, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 107'nci maddesi uyarınca haksız rekabet nedeniyle müvekkili için belirsiz değerli olarak şimdilik 50.000,00-TL maddi tazminatın mahkemece ihlalin tespit edildiği tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini, haksız rekabet nedeniyle 50.000,00 TL manevi tazminatın ihlalin tespit edildiği tarihten itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini ve yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalılardan alınarak taraflarına verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, haksız rekabet teşkil eden fiillerin önlenmesine dair istem ile maddi ve manevi tazminat taleplerinin ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ ve GEREKÇE :
Dava, taraflar arasında düzenlenen rekabet sözleşmesine aykırılıktan kaynaklanan rekabetin önlenmesi ve maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
TTK.'nın 4'üncü maddesi uyarınca Ticaret Mahkemeleri, her iki tarafın ticari işletmesinden kaynaklanan hukuk davaları ile maddede gösterilen tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın diğer davalara bakmakla görevlidir. Somut uyuşmazlık her iki tarafın ticari işletmelerinden kaynaklanmamaktadır. Emsal nitelikteki Yargıtay ........ Hukuk Dairesi'nin 12.12.2017 tarih ......... esas ........ karar sayılı ilamında belirtildiği üzere; davacı işveren davalı işçinin kendi işyerinden ayrıldıktan sonra verdiği taahhüte aykırı davranarak rekabet yasağı sözleşmesini ihlal ettiğini ileri sürerek cezai şartın ödenmesini talep ederek eldeki davayı açmıştır. TBK.'nın 444. Maddesinde düzenlenen rekabet yasağı aslı yükümlülük doğuran bir sözleşme olmayıp iş akdine bağlı olarak fer'i nitelikte bir yükümlülük doğurmaktadır. Bu bakımdan, dava konusu rekabet yasağının dayanağı İş Kanunu kapsamında işçi sayılan davalının hizmet akdinden kaynaklanan sadaka borcu oluşturmaktadır. 4857 ve 5521 Sayılı Kanunların 1. Maddedeki hükmü gereğince hizmet sözleşmelerinden doğan bu gibi davaların bu uyuşmazlıklara bakma görevli olan iş mahkemelerince görülmesi gerektiği, taraflar arasındaki iş sözleşmesinin 9/e ve f bentlerinde haksız rekabete ilişkin süre ve zaman sınırı belirtilmiş olup TBK'nun 444. Md. Kapsamında geçerli nitelikte iş sözleşmesine dayanıldığı anlaşılmıştır.
İş sözleşmesine bağlı olarak çalışan işçinin iş sözleşmesi sona erdikten sonra sonraki dönem için rekabet etmeme yasağının TBK' nun 6. Bölümünde yer alan 444. Ve devamı maddelerinde düzenlendiği, İş Mahkemeleri Kanunu gereğince Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuki uyuşmazlığın İş Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerektiği, davanın her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmaması nedeni ile ticari dava niteliğinde olmadığı, taraflardan yalnızca birinin ticari işletmesi ile ilgili olması halinde davanın ticari dava olarak kabul edilemeyeceği, Mahkememizin görevinin tayininde Ticaret Kanununda düzenlenenler hariç uyuşmazlığa konu mal ve/veya hizmetin türünün ve ticari iş karinesinin etkili olmadığı Ticaret Kanununu ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlediği(Hukuk Genel Kurulunun 16/09/2015 tarih, 2014/1026 Esas ve 2015/1765 Karar), uyuşmazlığın Mahkememizin görevine girmediği, 25/10/2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanuna göre TBK' nun hizmet sözleşmesine ilişkin 6. Bölüm düzenlenen hususlara ilişkin uyuşmazlıklardan kaynaklı davalara bakma görevinin İş Mahkemesine (İşM. m 5/1-a ) ait olduğu, mahkemenin görevli olmasının(HMK m.114/1-c) dava şartlarından olduğu, davalı işçinin iş akdinin sona erdiği tarihte yürürlükte olan 7036 sayılı yasa 6102 sayılı TTK' dan sonra yürürlüğe girmiş ve TTK'nın 4/1-c maddesindeki düzenlemeyi değiştirdiği ve bundan önce iş akdinin son ermesinden sonra oluşacak rekabet yasağına ilişkin davalarda ticaret mahkemelerinin görevli olduğu yönündeki Yargıtay kararları hükmünü yitirmiş olduğundan görev şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. (İBAM 13. HD. 2018/1914 Esas ve 2019/692 Karar)
25/10/2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5/1-a maddesindeki düzenleme ile, (...) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına ilişkin dava ve işlere iş mahkemelerinin bakacağı hüküm altına alınmıştır. Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümü hizmet sözleşmelerine ilişkin olarak 393 ve 469. maddeler arasındaki düzenlemelerden oluşmaktadır. İşçinin rekabet yasağına ilişkin 444. Madde de bu bölümde düzenlenmiştir.
İşçinin hizmet akdinin sonlanmasından sonra oluşan rekabet yasağının, haksız rekabet ve gizlilik yükümlülüklerine aykırılık nedeni ile açılan tazminat davalarının Yargıtay'ın istikrarlı içtihatlarına göre ticaret mahkemelerinin bakmakla görevli olduğu kabul edilmekteydi. Türk Ticaret Kanunu(TTK)'nun 4/1-c maddesinde Türk Borçlar Kanununun rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447 maddelerinde öngörülen hususlardan doğan hukuk davalarının ticari dava olarak kabul edilmiş ve TTK'nın 5/1. Maddesinde de aksine hüküm bulunmadıkça, tüm ticari davaların asliye ticaret mahkemesinde bakılacağı düzenlenmiştir. Ancak Mahkemelerin görevi davanın açıldığı durum ve koşullara göre belirlenir. Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5/1-a maddesine göre işçinin rekabet yasağının da yer aldığı TBK'nın Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine ilişkin işçi ve işveren arasındaki ilişkiden kaynaklanan davalarda iş mahkemelerinin görevli olduğu düzenlenmiştir. 7036 sayılı yasanın 5. Maddesinin gerekçesinde yapılan değişiklikle, iş mahkemelerinin görev alanının genişletildiği ve böylece iş mahkemelerinin işçi ve işveren arasındaki tüm ihtilafları çözmekle görevlendirilerek tam bir ihtisas mahkemesi olarak kabul edildiği, bu yaklaşımla işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda istikrarlı kararların verilmesinin sağlanacağı ve uzmanlık sebebiyle kısa sürede daha güvenilir sonuçlar elde edileceği ve yargı yoluna başvuranların haklarının daha iyi korunacağı belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki rekabet yasağı sözleşmesi her ne kadar iş sözleşmesinden sonraki döneme ilişkin ise de TBK'nın 444/2. Maddesinde açıkça rekabet yasağı kaydının, ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkânı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin kullanılması, işverenin önemli bir zararına sebep olacak nitelikteyse geçerli olduğu düzenlenmiştir. Buna göre rekabet yasağının konusu işçinin iş ilişkisi içinde öğrendiği işverene ilişkin bilgiler oluşturmaktadır. TBK'nın 446. maddesinde de, rekabet yasağına aykırı davranan işçinin, bunun sonucu olarak işverenin uğradığı bütün zararları gidermekle yükümlü olduğu ve işçinin kararlaştırılmışsa cezai şarttan da sorumlu olduğu düzenlenmiştir.
Yürürlük tarihi Türk Ticaret Kanunundan daha sonra olan ve dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan özel nitelikteki 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun 5. maddesi uyarınca iş sözleşmesinin devamı veya sona ermesinden sonra açılan davalar ayırımı yapılmamıştır.Buna göre olup iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlığın çözümünde Asliye Ticaret Mahkemesi görevli olmayıp, İş Mahkemesi görevlidir.(İBAM 43. HD. 2020/1887 Esas ve 2020/254 Karar sayılı ilamı)
HÜKÜM-Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeni ile HMK 114/1-c ve 115 maddeleri uyarınca göreve ilişkin dava şartı yokluğundan usulden reddine,
2-HMK 20 maddesi uyarınca kararın kesinleşmesini müteakip yasal iki haftalık sürede talepte bulunulduğunda dosyanın görevli BAKIRKÖY NÖBETÇİ İŞ MAHKEMESİNE gönderilmesine,
3-HMK 331/2 maddesi uyarınca yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına,
Dair, tarafların yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/09/2021
Katip ......
¸e-imzalıdır
Hakim ........
¸e-imzalıdır
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır
Dilekçeniz oluşturuluyor. Bu süreç biraz zaman alabilir, ancak sıkılmamanız için aşağıda dilekçe oluşturulmasını istediğiniz konuda benzer içtihatları listeledik. İncelemek isteyebilir veya bekleyebilirsiniz. Dilekçeniz oluşturulduktan sonra ekranda sizinle paylaşılacaktır. Sabrınız için teşekkür ederiz!