BAKIRKÖY 2. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/95
KARAR NO : 2023/81

DAVA : İtirazın İptali ile İcra İnkar Tazminatı
DAVA TARİHİ : 21/12/2021
KARAR TARİHİ : 17/03/2023
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 03/04/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan İtirazın İptali ile İcra İnkar Tazminatı davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili Bakırköy .... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ..... esas sayılı dosyasına tevzi olunan dava dilekçesi ile, müvekkilinin yazar olduğunu, davalı ... San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. 'nin müvekkilinin yazdığı ... (...), ....: ..., ....: ..... isimli kitapların yayıncısı olduğunu, müvekkilinin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini ve akdedilen sözleşmeler Bakırköy .... Noterliği’nin 18.10.2019 tarih ... yevmiye nolu ihtarnamesi ile müvekkili tarafından feshedildiğini, taraflar arasında akdedilen muhtelif tarihli sözleşmeler uyarınca davalının ciltli kitaplar için toplam 65.000 adet bandrol, karton kapaklı kitaplar için toplam 27.900 adet bandrol alındığını, müvekkilinin davalıdan 31.575-TL telif hakkı ücret alacağı bulunduğunu, davalı tarafından tüm şifahi ve yazılı uyarılara rağmen ödenmediğini, Bakırköy ... İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyası ile davalı aleyhine 31.575-TL bedelli icra takibi başlatıldığını, davalının haksız ve mesnetsiz olarak icraya itiraz ettiğini, takibin durduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, Bakırköy .... İcra Müdürlüğü’nün .... Esas sayılı icra dosyasına yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, alacağın ticari (avans) faiz ve masrafları ile birlikte davalıdan tahsiline, davalı aleyhine % 20‘den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bakırköy .... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 21/12/2021 tarih, ..... esas, ... karar sayılı kararıyla mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş ve dosya mahkememize gönderilerek yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili ile davacı arasında Mali Hakların Devrine ilişkin 5 yıl süreli sözleşmeler akdedildiğini, davacı tarafça Bakırköy ..... Noterliği'nin 18/10/2019 tarihli ... yevmiye numaralı ihtarnamesiyle tüm sözleşmelerin tek taraflı olarak haksız ve hukuka aykırı olarak feshedildiğini, gönderilen ihtarnamede sözleşmenin feshedilmesine haklı neden oluşturabilecek tek bir haklı sebep ileri sürülmediğini, soyut, muğlak ve hukuken geçersiz birtakım asılsız iddialarla tüm sözleşmelerin feshedildiğinin bildirildiğini, sözleşmenin feshinin mümkün olmadığını, sözleşmeden dönmeyen müvekkilinin, kusurlu fesih nedeniyle davalı yazardan kar kaybı/müspet zararının kendisine ödenmesini isteyebileceğini, bu hususların müvekkili tarafından, davacının keşide ettiği ihtarnameye karşılık olarak keşide edilen Beyoğlu .... Noterliği'nin 20/11/2019 tarih .... yevmiye numaralı davacı tarafından keşide edilen cevap ihtarnamesinde dile getirildiğini, davacının feshettiği sözleşmeye dayanarak ödenmeyen telif ücretlerinin ödenmesini talep edebilmesinin hukuken mümkün olmadığını, öncelikle davacının sözleşmeleri haklı sebeple feshettiğini ispat etmek durumunda olduğunu, akabinde TBK 126.maddesi hükmüne göre uğradığı zararı ispat etmesinin gerektiğini, davacı tarafın sözleşmeyi feshettiğinden davacının talebinin sözleşmeyi haklı sebeple feshettiğini ispat etmesi şartıyla TBK 126.maddesinde belirtilen zarardan ibaret olduğunu, ancak buna dair davacının herhangi bir talebi bulunmadığından davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, davanın bu sebeple reddine karar verilmesi gerektiğini, davacıya karşı İstanbul .... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin .... esas sayılı dosyasından sözleşmenin haksız feshi sebebiyle tazminat ve cezai şart istemiyle dava açıldığını, dosyanın karar aşamasına geldiğini, sonucunun bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, davacı tarafından alınan bandroller üzerinden bir hesaplama yapılmasının doğru olmayacağını, satışı yapılmayan kitaplar üzerinden davacının telif ücreti talep edebilmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacı tarafın çelişkili davranış yasağına aykırı beyanlarda bulunduğunu, davacı tarafın mahkemeye davalıyla arasındaki sözleşmeleri feshettiğini bildirmediğini, ancak taraflar arasındaki sözleşmelerin davacı tarafından haksız bir şekilde feshedildiğini, davacının kendisine karşı açılan davaya verdiği cevap ve cevaba cevap dilekçelerinde imzaladığı sözleşmenin geçersiz olduğunu ileri sürdüğünü, aynı davalının, geçersiz olduğunu ileri sürdüğü sözleşmeden doğan alacaklarının ödenmediğini iddia ederek buna ilişkin alacak hesabını talep ettiğini, sözleşme devam ettiği süre boyunca sözleşmeden yararlanan davacı tarafın, sözleşme sona erince sözleşmenin geçersizliğini ileri sürdüğünü, ayrıca sözleşmenin kendisine sağladığı haklara ilişkin talepte bulunmaya devam ettiğini, bu durumun çelişkili davranış yasağı kapsamında olduğunu, davacı dürüstlük kuralına aykırı bu taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle, davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine, İstanbul ... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin ... esas sayılı dosyasının takas defi sebebiyle işbu dosya sonucunu etkileyeceğinden bekletici mesele yapılmasına, alacağın varlığının ispat edilmesi kayıt ve şartıyla, davacıdan olan alacakları sebebiyle ileri sürdükleri takas defi uyarınca karar verilmesine, yargılama giderlerinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan dava konusu kitapların bandrol miktarlarına ilişkin bilgi ve belgeler celp olunmuştur.
İstanbul .... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin ... esas sayılı dosyası uyap üzerinden celp olunmuş, tetkikinde; davacı ... Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi tarafından, davalı ... aleyhine, telif sözleşmesinden kaynaklı cezai şart ve tazminat talebine yönelik dava açıldığı anlaşılmıştır.
Dosya, taraflar arasında akdedilen ve davacı feshiyle sona eren telif sözleşmelerinden kaynaklı alacak iddiasıyla Bakırköy .... İcra Dairesi'nde davacı tarafça açılan dosyada gönderilen ödeme emrine davalının itirazının haklı olup olmadığı, davacının söz konusu sözleşme dolayısı ile davalıdan alacaklı olup olmadığı ve eğer alacaklı ise miktarının ne olduğu, icra inkar tazminatı koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 11/01/2023 tarihli raporlarında; "Eseri meydana getiren yazarlar, eser sahipliğinden doğan maddi ve manevi haklarının ödenmemesi halinde meydana gelen ihlal sebebiyle zararının tazminini isteme hakkına sahip olduğu, FSEK madde 70, eser sahibinin mali ve manevi haklarının ihlal edilmesi halinde, talep edilebilecek tazminata ilişkin ayrı düzenlemeler yapılmış olduğu, Davacı yazar ... ile davalı ... San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşmelerin usulüne uygun yapıldığı ve davalı yayınevi tarafından ilgili sözleşmeler ışığında telif ücretlerinin ödenmesinin gerektiği, Davalı tarafın Bakırköy ... . İcra Müdürlüğü’nün .. E sayılı dosyasından kendisine gönderilen ödeme emrine yaptığı borca itirazın haksız olduğu, Bandrol adetleri ve telif hakkı ücretlerinin ne kadar olduğunun yapılaman inceleme neticesinde belirli olduğu, ayrıca davalının ödeme emrine itiraz etmesinden sonra davacıya bir miktar ödemeyi resmi banka hesabından yaptığı, Tüm bu bilgiler ışığında mali bir değerlendirme yapılması sonucunda davacının alacaklı olduğu miktarın belirlenebileceği, takdiri mahkemeye ait olmak üzere, davacının davalıdan telif hakları alacağını talep etmesinin uygun olduğu ve davalının, davacı tarafça açılan icra dosyasına itirazında haklı olmadığı, mali yönden yapılan incelemede; Takip tarihi itibariyle davacı alacağı 42.550,00 TL olarak hesap edildiğini, ancak, taleple bağlılık ilkesi gereğince, davacı taraf, takip tarihi itibariyle 31.575,00 TL asıl alacağı ve bu tutar üzerinden icra takip tarihinden ödeme tarihine kadar serbest meslek erbabı olması nedeniyle yasal faizini talep edebileceği, davalı tarafından icra takip aşamasında yapılan 10.000,00 TL’lik ödemenin, alacağın tasfiyesi esnasında borcundan düşülmesi gerektiği, mahkeme takdir ettiği takdirde takip konusu alacağın (esas alacak) %20 si olan 6.315,00 TL (31.575,00 TL x %20) tutarında icra inkar tazminatına hükmedilebileceği" hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davalı vekili 25/01/2023 tarihli dilekçesi ile, bilirkişi raporunda, davacı ile davalı arasında yapılan sözleşmelerin usulüne uygun yapıldığı ve davalı yayınevi tarafından ilgili sözleşmeler ışığında telif ücretlerinin ödenmesinin gerektiği tespitinin yapıldığını, ancak davacı tarafın İstanbul ... . Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin ... esas sayılı dosyasında imzalanan sözleşmelerin geçersiz olduğu iddiasında bulunduğunu, davacı tarafın aleyhine açılan davada ve huzurdaki bu davada çelişkili davranış yasağına aykırı beyanlarda bulunduğunu, davacı tarafın mahkemeye davalıyla arasındaki sözleşmeleri feshettiğini bildirmediğini, oysa taraflar arasındaki sözleşmelerin davacı tarafından haksız bir şekilde feshedildiğini, öncelikle davacının sözleşmeleri haklı sebeple feshettiğini ispat etmek durumunda olduğunu, bundan sonra ise TBK 126.maddesi hükmüne göre uğradığı zararı ispat etmesi gerektiğini, itirazın iptali davasının İİK 67.maddesine özgü özel nitelikli bir dava olduğunu, bu davanın konusunun icra dosyasındaki takip talebindeki isteme göre belirlendiğini, HMK 26.maddesi gereğince hakimin taleple bağlı olduğunu, talepten fazlasına hükmetmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafın sözleşmeyi feshettiğinden, davacının talebinin sözleşmeyi haklı sebeple feshettiğini ispat etmesi şartıyla TBK 126.maddesinde belirtilen zarardan ibaret olduğunu, ancak buna dair davacının herhangi bir talebi bulunmadığından HMK 114/1-h ve 115. maddesi uyarınca davacının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, alınan bandrol sayısı kadar kitap basımı yapılmadığını, alınan bandrollerin bir kısmının matbaada kitap üzerine yapıştırılması esnasında zayi olduğunu, zayi olan bandrollerin yayımcılık piyasasında "şömiz" olarak adlandırıldığını, bir kitap için bandrol alımı yapılırken zayi olacak bandrol adetinin de dikkate alınarak basılan kitap adedinden daha fazla bandrol alındığını, bilirkişilerin bu hususu göz ardı etmesinin baskı sırasında hatalı basım sebebiyle kullanılmayan bandroller için de hesaplama yapılmış olmasının hesaplamanın hatalı ve yanlış olmasına neden olduğunu, davalı şirket kayıtlarının yerinde incelenmesi gerekirken bu incelemenin yapılmaksızın hesaplama yapılmış olmasının da doğru olmadığını, davacının takip talebinde avans faizi talebinde bulunmuş olmasının ancak raporda ifade edildiği şekilde "icra takip tarihinden ödeme tarihine kadar serbest meslek erbabı olması nedeniyle yasal faizini talep edebileceğİ" tespit edilmiş olması nedeniyle faiz talebinin hukuka uygun olmadığı anlaşıldığından davalının borca itirazının da haksız olmadığı ortaya çıktığını, açıklanan nedenlerle, davalı şirket kayıtlarının incelenmek suretiyle itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 30/01/2023 tarihli dilekçesi ile, davaya konu icra takibinin, davalı yayıncının kitaplar ile ilgili rapor ve bilgi vermemesi nedeniyle, davacı yazara olan borçların tam olarak hesaplanamaması neticesinde davaya konu icra takibinden sonraki davalının yaptığı kitap satışları ile ilgili davacı müvekkilinin doğmuş ve/veya doğacak her türlü hak ve alacakları, fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmak suretiyle 12/03/2020 tarihi itibariyle davacı-alacaklı müvekkilinin, davalı-borçlu yayıncıdan olan telif hakkı ücret alacağına yönelik ikame olunduğunu, bu nedenle, bilirkişi raporunda taleple bağlılık ilkesi kapsamında aleyhe olan hususları kabul etmediklerini, iş bu davaya esas Bakırköy .... İcra Müdürlüğü’nün ...Esas sayılı icra takibi, davacı müvekkilinin, telif hakkı ücretinin avans faizi ile davalı/borçlu yayınevinden tahsili talepli ikame olunduğunu, davalı/borçlu yayınevinin tacir olduğunu, davaya konu icra takibine esas borcun, davalı tacirin ticari işletmesi olan yayınevine ilişkin telif ücret alacağı olduğunu, TTK ve yerleşik Yargıtay içtihatları kapsamında avans faizi talebi için; borçlunun tacir olması ve borcun da ticari işletmesi ile ilgili olmasının yeterli kabul edildiğini, bilirkişi raporunda avans faizi yerine yasal faize yönelik beyanların hukuka, kanuna ve yerleşik Yargıtay içtihatlarına aykırı olduğunu, açıklanan nedenlerle, rapordaki aleyhe hususlar haricinde herhangi bir itirazları olmadığını beyan etmiştir.
Dava, davacının, davalı aleyhine açmış olduğu icra takibine karşı itirazının iptali ve icra inkar tazminatı talebine yöneliktir.
Davacının ... : ..., ... : ... ve ... : ... isimli kitapların yazarı, davalının ise bu kitapların yayıncısı olduğu, taraflar arasında her bir eser için işleme, çoğaltma, yayma, temsil, yeniden iletim ve dağıtım konularını kapsayan telif sözleşmelerinin bulunduğu, söz konusu sözleşmelerin davacı yanca 18/10/2019 tarihli ihtarname ile feshedildiği anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulu Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü'nün 09/05/2022 tarihli müzekkere cevabına göre taraflar arasındaki telif sözleşmelerine konu, yukarıda zikredilmiş bulunan eser mahiyetindeki kitaplar için toplam 82.300 adet bandrolün alındığı, bu bandrol miktarına göre sözleşme hükümleri çerçevesinde davacı alacağının 112.300,00 TL olarak hesaplanması gerektiği, davalı yanın Denizbank tarafından sunulan müzekkere cevabına göre davacıya yaptığı 69.750,00 TL'lik ödemenin, telif alacağından mahsubu neticesi 42.550,00 TL bakiye alacağın kaldığı, icra takibinden sonra davalı yanın 10.000,00 TL daha ödediği, davalı yanın her alınan bandrolün kitap olarak karşılığının olmadığı, bandrol miktarı kadar kitap basımının olmadığı yönündeki iddiasının ise ispatlanamadığı, bu itibarla davacının, davalıdan 32.550,00 TL alacaklı olduğu, taleple bağlılık ilkesi çerçevesinde icra takibine yapılan itirazın 21.575,00 TL'lik kısmı yönünden iptaline karar vermek gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.
Likit ve belirlenebilir davaya konu miktar için icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE,
-Davalının Bakırköy .... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın alacağın 21.575 TL'lik kısmi yönünden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, devam eden takibata konu alacağı %20'si oranında icra inkar tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 1.768,55 TL harçtan, peşin alınan 210,57 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.557,98 TL harcın, davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 210,57 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı, 7.500,00 TL bilirkişi ücreti ve 670,75 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 8.440,62 TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/03/2023

Katip ....
¸

Hakim ...
¸