BAKIRKÖY 2. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/59
KARAR NO : 2022/278

DAVA : Faydalı Modele Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti,
Durdurulması ve Önlenmesi
DAVA TARİHİ : 01/11/2017

BİRLEŞEN DAVADA DAVA : Faydalı Model Belgesi Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ : 20/06/2018
KARAR TARİHİ : 02/12/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 02/01/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan davanın yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacının ..... inşaat sektöründe geri dönüşümlü plastik ve yapı malzemelerinde uzmanlaştığını, kendi yarattığı ... ticari adı ile andığı plastik tek kullanımlık beton kalıp sistemini Türk Patent nezdinde .... sayılı faydalı model olarak tescil edip, ayrıca www...com alan adı ile ..... sayılı .... ... ibareli marka tesciline sahip olduğunu, davalılardan .... Plastik’in faydalı model tesciline konu buluşu taklit ederek ürettiğini ve üzerine ... yazarak ticaret alanına çıkardığını, bu durumun tespiti için mahkemenin .... Değişik İş sayılı dosyası kapsamında delil tespiti yaptırdığını, bunun sonunda davalının ürünlerinin davacıya ait faydalı model belgesi ile tescil edilmiş ürüne tecavüz eder nitelikte ürünler olduklarının tespit edildiğini, yaptıkları araştırmada ..... yetkilisi ....’nın keşif esnasında adını verdiği kişinin ticaret siciline "...- ...." ticaret ünvanı ile .... sicil numarası ile kayıtlı olduğu, adresinin "... Mahallesi, .... Sokak No .... Başakşehir-İstanbul" olduğunu, kendisini ... genel müdürü olarak tanıttığını, www....com.tr alan adlı sitenin linkini verdiğini, söz konusu site ziyaret edildiğinde davacının faydalı model hakkına tecavüz oluşturan ürünlerin sergilendiği ticari bir site olduğunu, bu nedenle, davacının .... sayılı faydalı model hakkına tecavüzün ve maruz kaldığı haksız rekabetin tespitine, önlenmesine, durdurulmasına, faydalı model hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden ürünlere ve ayrıca münhasıran bunların üretiminde kullanılan vasıtalara, bu kapsamda bilhassa bu ürünlerin üretiminde kullanılan "üretim kalıbı"na bulundukları her yerde el konulmasına ve kesinleşmesinden sonra Türkiye çapında yayın yapan en yüksek tirajlı iki günlük gazetenin Türkiye baskısında ilan edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı ... vekili cevap dilekçesi ile, davacının davasına dayanak olarak ileri sürdüğü faydalı model belgesinin yenilik unsuruna sahip olmadığını, davalının ürününün davacı şirketin satıcısı olduğu İtalyan ürünün kopyası ve taklidi olmadığını, ürünün işlev olarak aynı olup, tasarım olarak farklı olduğunu, inşaat sektöründe ve piyasada ..., diğer adıyla ölü kalıp olarak adlandırılan tek kullanımlık kalıplara bu adının verildiğini, davaya konu ürünün üreticisinin İtalyanlar olduğunu, ürünlerin satıcısının konumunda 4 ayrı firmanın bulunduğunu, ülkemizde ... Plastik A.Ş. ve davalı ... 'nın ... adıyla anılan ürün üretmekte ve satmakta olduğunu, her üreticinin ürün veya ürünlerinin aynı işleve görevi görmekte ve fakat isim model ve görsellerinin farklı olduğunu, davalının eski iş ortağı .... tarafından www....com.tr alan adı için başvuruda bulunularak onay gördüğünü, davacı şirketin söz konusu ürünün üreticisi değil satıcısı konumunda olduğu dolayısı ile davanın haksız olduğunu ve reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..... Plastik Ve Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesi ile, davalının dava konusu ürün üretmediğini, sipariş üzerine ... adına ürettiğini yani fason üretim yapan firma konumunda olduğunu, kendisine verilen siparişlerin patent hakkına sahip olup olmadığını kontrol etme gibi bir yolu ve denetim yapma mekanizmasının olmadığını, araştırma yükümlülüğünün bulunmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA DAVA : Davacı ... vekili dava dilekçesi ile, davacı tarafından .... Ticaret Limited Şirketi aleyhine .... sayılı model belgesinin hükümsüzlüğü talebinde bulunulduğunu, söz konusu ürün Türkiye'de ve dünyada başvuru tarihi itibariyle yeni bir buluş olmadığı gibi davalı şirket bir ürün olmadığından aynı ürünün İtalyan firma adına Türkiye'de satışının yapıldığını, inşaat sektöründe kullanılan ve piyasada ... ve diğer adı ile ölü kalıp olarak adlandırılan tek kullanımlık kalıplara ... ürününün dava konusu faydalı model belgesine konu ürünün üreticisinin İtalyanlar olduğunu, bu ürünlerin satıcısı konumunda olan 4 ayrı firma bulunduğunu, ülkemizde .... Plastik A.Ş.'nin satışını yaptığını, ...’nın ... adıyla anılan ürün üretmekte ve satmakta olduğunu, her üreticinin ürün veya ürünlerinin aynı işleve görevi görmekte fakat üstün ve modellerinin farklı olduğunu, davalı şirketin söz konusu ürünün İtalyan şirketi ad ve hesabına Türkiye'de sattığını, yeni bir buluş olmadığını, bu nedenle faydalı model belgesi olarak tescil edilmesinin koşullarından mevcut olmadığını, davalı adına kayıtlı .... numaralı faydalı model belgesinin iptaline, yargılama giderleri ve vakelet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA CEVAP : Davalı .... Yapı Elemanları Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesi ile, patent ve faydalı model hükümsüzlük davalarında ispat yükünün davacıda olduğunu, dava konusu faydalı modelin buluş sahibinin .... olduğunu iddia eden davalının bunu ispatla yükümlü olduğunu, birleştirilen dosyada faydalı modelin hükümsüzlüğünün talep edildiğini, birleştirilen karşı davanın reddine karar verilmesinin gerektiğini, delil tespiti dosyasında davacı eylemlerinin faydalı model hakkına tecavüz teşkil ettiğinin tespit edildiğini, asıl davada diğer davalı ... tarafından verilen cevap dilekçesinde iddia edildiği üzere davaya konu ürünün ve davanın konusunun tasarım değil faydalı model tesciline dayalı olduğunu, eylemlerin tecavüz olduğunu, davalının bunu bilmesi gerektiğini, basiretli bir tacir olarak başkasının ürünleri ile karıştırılmaya yol açan tedbirlere başvurmasının haksız rekabet teşkil ettiğini beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan davacı adına kayıtlı faydalı model tescil belgesi celp olunmuştur.
Bakırköy .... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin ....değişik iş dosyası dosya içerisine alınmış, tetkikinde; talep eden .... Yapı Elemanları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafça, ..... Plastik Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi aleyhine delil tespiti talebinde bulunulduğu, tespit sonucu alınan bilirkişi raporunda; "aleyhine tespit istenilen kuruluşun tespitin yapıldığı faaliyet adresinde açık alanda istiflenmiş yaklaşık ve kendi beyanlarına göre yaklaşık 6200 adet söz konusu ürünün bulunduğu, ürünün imalatı için kullanılan plastik enjeksiyon kalıbının işyerinde mevcut olduğu, ürünlerin üzerinde "...." ibaresinin bulunduğu, ürünlerin, ... sayılı faydalı model belgesinin özet ve tarifnamesine belirtilen ürün ile benzerlik gösterdiği ve söz konusu faydalı model belgesinde yer alan üç istemin tamamının üründe mevcut olduğu değerlendirildiğinde, faydalı model belgesi ile tescil edilmiş ürüne tecavüz eder nitelikte ürünler oldukları" hususlarını tespit ve rapor etmiştir.
Davacı vekilinin tespit talebi üzerine dosya tensiben bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi 05/02/2018 tarihli raporunda; "... - .... Ürünler adlı işyerinin adresinde yapılan tespit sonucunda, tespitin yapıldığı faaliyet adresinde bulunan işyerinin kilitli olduğu ve yetkilisinin olmadığı, işyerinin ön cephesinde bulunan ve üzerinde "...." ile "... com.tr" ibaresi yer alan reklam tabelasının bulunduğu, işyeri içerisinde kapalı alanda istiflenmiş çok sayıda (takriben 1200 adet) söz konusu ürünün bulunduğunun işyeri camından görüldüğü, ürünün bir örneğinin işyeri cephesine tanıtım amacıyla asılı bulunduğu ve ürün üzerinde yapılan incelemede işyeri içindekiler ile bu ürünün aynı ürün olduğunun anlaşıldığı, ürünlerin üzerinde "...." ibaresinin bulunduğu, ürünlerin .... sayılı faydalı model belgesinin özet ve tarifnamesine belirtilen ürün ile benzerlik gösterdiği ve söz konusu faydalı model belgesinde yer alan üç istemin tamamının üründe mevcut olduğu değerlendirildiğinde, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun TPMK nezdinde .... sayılı faydalı model belgesi ile tescil edilmiş ürüne ayrıt edilemez şekilde benzer oldukları ve aksini ispat eder nitelikte herhangi bir belge sunuluncaya kadar .... sayılı faydalı model belgesi ile koruma altına alınan ürüne 6769 sayılı sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 141.maddesinin (A) bendinde tanımlandığı şekilde tecavüz eder nitelikte ürünler oldukları" hususlarını tespit ve rapor etmiştir.
Birleşen dosyada hükümsüzlüğü talep edilen faydalı model belgesinin ve tarafların iddia ve savunmaların ve ürünlerin incelenmesi, iptal koşullarının oluşup oluşmadığı konusunda inceleme yapılmak üzere dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi 17/07/2019 tarihli raporunda; "TPE nezdinde ... sayılı faydalı model belgesi ile tescilli olan dava konusu "PLASTİK TEK KULLANIMLIK BETON KALIP SİSTEMİ" isimli faydalı modelin "yenilik" ve "sanayiye uygulanabilirlik" gibi iki temel faydalı model belgesi verilebilme koşuluna sahip olduğunun belirlenmiş olması dolayısı ile dava konusu faydalı model belgesinin iptal edilemeyeceği ve .... sayılı faydalı modelin hükümsüz kılınamayacağı" hususlarını rapor ettiği görülmüştür.
Davalı-birleşen dosya davacısı ... vekili 30/10/2019 tarihli dilekçesi ile, faydalı model belgesi verilebilmesinin iki ana kriterinin, dünyada yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik olduğunu, bilirkişinin İtalyan firmasının buluşu olan ürünün karşı tarafça alınan faydalı model belgesiyle benzerliğini karşılaştırmadığı gibi tecavüz iddiası yönünden de müvekkilinin ürünüyle olan tasarım ve işlevsel farklılığını karşılaştırarak değerlendirmediğini, ürünlerin karşılaştırmalı olarak incelenip faydalı model verilebilirlik şartlarına sahip olup olmadığının, faydalı model konusunun, ilgili olduğu teknik alanda bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte açık ve tam olarak tanımlanıp tanımlanmadığının, verilen faydalı model belgesinin kapsamının, başvurusunun ilk aşamasındaki kapsamı aşıp aşmadığının, faydalı model belgesinin kapsamının, buluşun bütünlüğü ilkesi ile ilgili olarak ayrılmış olan bir başvuruya dayanmış olması nedeniyle kapsamın, ilk başvuru aşamasındaki kapsamı aşıp aşmadığı incelenmediğini, bilirkişinin faydalı model belgesi ile korunan buluşun koruma kapsamı yönünden de hatalı ve eksik değerlendirme yaptığını, asıl davada müvekkiline ait ürün ile karşı tarafın ürünü arasında tasarım ve işlev yönünden farklılık olduğunu belirttiklerini, bunun yanında ürünün imalatında kullanılan malzemeler arasında da önemli farklıklar olduğunu, farklı olduğunu ileri sürdükleri unsurların amaç, işlev ve sonuç açısından değerlendirilmesi gerekirken bilirkişinin bu yönüyle de bir değerlendirme yapmadığını, hükümsüz olduğunu ileri sürerek iptalini talep ettikleri faydalı model belgesinin, faydalı model belgesi verilme kriterleri ile ilgili 154, 155 ve 156 ncı maddelerinde belirtilen hükümlere aykırılığı, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığının, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığının ve faydalı model belgesinin buluşun bütünlüğü ile ilgili 45 inci madde anlamında ayrılmış olan bir başvuruya veya patent isteme hakkının gasbı ile ilgili 12 inci maddeye göre yapılan bir başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aşıp aştığının, faydalı model belgesi sahibinin, faydalı model belgesi isteme hakkı ile ilgili 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunup bulunmadığı hususları incelenerek değerlendirilmeden bir sonuca verilmiş olmasının doğru olmadığını itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasına, bunun uygun görülmemesi halinde farklı bilirkişi tayini ile yeniden rapor alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı-birleşen dosya davacısı ... vekili 18/12/2019 tarihli dilekçesi ile, kamu düzeninden olan yenilik şartının mevcudiyeti bakımından yeni belgelerini dosyaya sunduğu görülmüştür.
Davalı vekilinin itirazları üzerine yeniden sunulan bazı belge ve dökümanların incelenerek rapor tanzimi için dosya yeniden bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi 14/06/2021 tarihli ek raporunda; "birleşen dosyada hükümsüzlüğü talep edilen ..... sayılı faydalı model belgesi ile davalı ... tarafından dosyaya sunulan yeni belgeleri olan dava dışı ... adına tescilli .... ve .... numaralı patentler, Dava dışı ... adına tescilli ... numaralı patentin incelenerek kıyaslanması sureti ile .... şirketinin sahip olduğu, Türk Patent nezdinde .... sayılı faydalı model belgesi ile tescilli olan dava konusu plastik tek kullanımlık beton kalıp sistemi isimli FM nın 551 Sayılı KHK nın 165 maddesine göre aranan yenilik vasfına haiz olmadığı için hükümsüzlük koşulunun oluştuğu" hususlarını rapor etmiştir.
Davacı-birleşen dosya davalı vekili 30/06/2021 havale tarihli dilekçesi ile, "aynı işlev"i haiz olmak "aynı" veya "eşdeğer" olmak anlamına gelmediğini, ek raporda üst (...) - orta (PVC boru) - alt (taban ve kılavuz) olmak üzere üç gruba ayrıldığını ve dava dışı ... firrmalarının ürünlerinde her bir grup ile "aynı işlevi gören" elemanlar bulunduğu ileri sürülerek .... - .... ürünlerinin "birbirinin işlevsel bakımdan eşdeğeri" oldukları ifade edildiğini, bu değerlendirmenin 551 sayılı KHK md.83/6'ya açıkça aykırı olduğunu, bilirkişi raporunda "söz konusu buluşlarda kullanılan yapıların ya da elemanların tek parça halinde ya da .... sisteminde olduğu gibi "taban" ve "kılavuz" olarak adlandırılan iki parça (eleman) halinde olmasının işlevsel bakımdan bir farkı ya da ayrıcalığı olduğu düşünülemez" denilmek suretiyle patent/faydalı model hukukuna tamamen aykırı bir kanaat bildirildiğini, aynı işlevi yerine getirmek için farklı yöntemlere başvurulmasının eşdeğerlik yaratmayacağını fakat tam aksine "yenilik" teşkil edeceğini, PVC malzemenin teknik olarak önemli bulunmadığı ve fark yaratmadığı kanaatinin hatalı olduğunu, TR .... sayılı faydalı modelde PVC borunun içine "U" şeklinde inşaat çeliği yerleştirilmesinin bu ürün türü bakımından yenilik arz eden bir uygulama olduğunu, ek raporda .... ve .... patent tarifnamelerinde kalıp sistemini taşıyan boruların içine "U" şeklinde inşaat çeliği yerleştirilmesinden hiç bahsedilmediğini, ek raporun 14üncü sayfasında ... - .... ürünlerinin ayırt edilemeyecek kadar benzer, aynı tarzda çözümler ürettikleri ifadesinin hatalı bir kanaat olduğunu, patent/faydalı model hukukuna ve mevzuatına aykırı bir bakış açısıyla kaleme alınmış olan 14/06/2021 tarihli bilirkişi ek raporunun açıklamaları ışığında hükme esas alınmamasını, dosyanın aralarında bir patent vekili de bulunacak uzman bir heyete tevdi ile yeniden rapor alınmasını talep etmiştir.
Dosya, ana dosya ve birleşen dosya için yapılan tüm tespit, alınan raporlar, sunulan itirazlar birlikte değerlendirilmek ve resen yenilik unsuru araştırılmak suretiyle rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 07/12/2021 tarihli raporlarında; "ASIL DAVA AÇISINDAN; 1- "PLASTİK TEK KULLANIMLIK BETON KALIP SİSTEMİ" buluş başlıklı ve .... nolu Faydalı Model belgesinin davacı adına Türk Patent nezdinde 11/12/2015 . tarihinden itibaren tescilli olduğu, 2-Davalıların ürünlerinin 2017/130 D.iş dosyasında yapılan incelemesinde düzenlenen rapordan tespit edildiği üzere yarı mamul olduğunun anlaşıldığı ve ,... nolu FM in koruma kapsamında kaldıklarının net bir şekilde incelenerek kesin olarak ispat edilemediği, dolayısıyla davalıların eylemlerinin hem 6769 Sayılı SMK .nun 141 vd hükümlerine göre FM den doğan haklara tecavüz ile TTK 54 vd hükümleri uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğinin tespit edilemediği" KARŞI DAVA AÇISINDAN; Dosya kapsamındaki dökümanların Mahkemece geçerli delil kabul edilmesi durumunda davaya konu TR .... tescil no.lu Faydalı Model belgesinin 1 nolu bağımsız ana istemi yönünden hükümsüzlük şartlarının oluştuğu, ancak .... tescil no.lu Faydalı Model belgesinin İstem 2 ve 3. ün yeniliğini ortadan kaldıracak bir referans belge dosya içeriğinden tespit edilememiş ve yapılan inceleme neticesinde de erişilmemiş olduğu" hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili 27/12/2021 havale tarihli dilekçesi ile, dava dilekçesi ekindeki davalı ürün görsellerinin dikkate alınmadığını, davalının, dava konusu ürününün tüm unsurlarıyla birlikte kullanmayı sürdürdüğünü, SMK md.86 ile SMK md.141 hükümlerinin göz ardı edildiğini, haksız rekabet hükümlerinin bağımsız karakterinin dikkate alınmadığını, birleşen dava bakımından; bilirkişi raporundaki karşılaştırma tablosunun hatalı olduğunu, (1) numaralı istemdeki "kılavuz" unsurunun "D1" dökümanında karşılığının olmadığını, "taban" unsurunun da farklı olduğunu, buluş sahibinin göz ardı edildiğini, bilirkişi raporunun 11inci sayfasındaki .... ürün görselinin hatalı olduğunu, yenilik taşıyan (2) ve (3) numaralı istemlerin hükümsüz kılınamayacağını, açıklanan nedenlerle itirazları doğrultusunda yeniden inceleme yapılması için aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Davacı vekilinin itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 14/03/2022 tarihli ek raporlarında; "sonuç olarak ana raporlarındaki gerekçeleriyle açıklanan "YD1 ve YD2 nin Sayın Mahkemece geçerli delil kabul edilmesi durumunda davaya konu ..... tescil no.lu Faydalı Model belgesinin ana istemi yönünden hükümsüzlük şartlarının oluştuğu kanaatine varılmıştır." şeklindeki görüşlerinde bir değişiklik olmadığı, yine belgenin 2. ve 3. isteminin yeni olmadığının ispatlanamadığı, "İstem 2 ve 3. ün yeniliğini ortadan kaldıracak bir referans belge dosya içeriğinden tespit edilemediği ve yapılan inceleme neticesinde de erişilemediği"" yönünde görüşlerini bildirdikleri görülmüştür.
Davacı vekili bilirkişi ek raporuna itiraz dilekçesi ile, Bilirkişi heyetinin esas davada "eşdeğerlik" incelemesi yapılamayacağına dair kanaatinin hatalı olduğunu, davalıya ait olan bilirkişi heyetinin inceleme yapamadığı siteler ve sosyal medya hesaplarınında inceletilmesi gerektiğini, ek raporda SMK md.86, SMK md.141 ve haksız rekabet konularında hiçbir değerlendirme yapılmadığını, ek raporda .... sayılı faydalı modelin (1) numaralı istemindeki "kılavuz" ve "taban" unsurlarının D1 dökümanındaki "zemin elemanı" unsurundan farkının incelenmediğini, yenilik taşıyan (2) ve (3) numaralı istemlerin hükümsüz kılınamayacağını, açıklanan nedenlerle mevcut heyete gerekli uzman üye de ilave edilmek suretiyle ikinci bir ek rapor alınmasını talep etmiştir.
Dosya, heyete bir bilişim uzmanı eklenmek suretiyle, ek raporda incelenemediği belirtilen davalı internet adreslerinde inceleme yapılmak suretiyle, davacı vekilinin itirazlarının değerlendirildiği ve tartışıldığı ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler 26/08/2022 tarihli ikinci ek raporlarında; "Raporda incelenen alan adları sahipliği bakımından yapılan incelemelerde; a. www.....com alan adının 03.07.2015 tarihinde tescil ettirildiği, söz konusu alan adının davacı “...” ne ait olduğu, b. www....com.tr alan adının 21.12.2017 tarihinde tescil ettirildiği, söz konusu alan adının davacı “...” ne ait olduğu, c. www. ....com.tr alan adının 09.06.2014 tarihinde tescil ettirildiği, söz konusu alan adı ile birlikte @.... isimli ... sosyal medya hesabı, “...” isimli Linkedin sosyal medya hesabı, https://... adresinin davalılar tarafından işletildiğinin anlaşıldığı, Kök raporda varılan sonuçlara dair davacı vekilinin itirazları çerçevesinde yapılan değerlendirme sonucunda kök rapordaki görüşleri değiştirecek bir husus görülmediği, İnternet sitesi incelemeleri sonucunda elde edilen görsellerde davacı yana ait faydalı modelinin koruma kapsamında bir ürün görülmediği" hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili PVC boru ve PP borunun SMK md.89/5 uyarınca eşdeğer olduğunu, davalıların işyerlerinde tespit edilen ürün bakımından kök rapor ile ikinci ek rapor arasında çelişki olduğunu, .... sayılı faydalı modelin (1) numaralı istemindeki "kılavuz" ve "taban" unsurlarının D1 dökümanındaki "zemin elemanı" unsurundan farklı olduğunu, internet incelemesinde .... sayılı faydalı modele tecavüz oluşturan davalı ürünlerinin gözüktüğünü, (2) ve (3) numaralı istemlerin hükümsüz kılınamayacağını, itirazları doğrultusunda yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasını, aksi takdirde davanın kabulüne ve birleşen davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Ana dosyada dava, davalıların, davacıya ait faydalı model belgesinden doğan haklarına tecavüzlerinin ve haksız rekabetlerinin tespiti, durdurulması ve önlenmesi talebine; birleşen dosyada dava, birleşen dosya davalısı adına kayıtlı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü talebine yöneliktir.
Tescil tarihi itibariyle birleşen dosyada hükümsüzlüğe konu .... tescil numaralı faydalı model SMK'nun yürürlüğünden önce başvurularak edinilmiş bir tescil olması nedeniyle mülga 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre; ana dosyada davaya konu faydalı modelden doğan haklara tecavüzün tespiti davası yönünden 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu hükümleri dikkate alınmalıdır.
Faydalı model belgesinden doğan haklara tecavüzün tespiti yönünden yapılan değerlendirmede;
SMK'nun 141 Maddesi ile, patent veya faydalı model sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek, kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği ya da bilmesi gerektiği halde tecavüz yoluyla üretilen buluş konusu ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu usulü kullanmak veya bu usulün izinsiz olarak kullanıldığını bildiği ya da bilmesi gerektiği hâlde buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak ya da bu amaçlar için ithal etmek, ticari amaçla elde bulundurmak, uygulamaya koymak suretiyle kullanmak veya bu ürünlerle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunmak, patent veya faydalı model hakkını gasp etmek ve patent veya faydalı model sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmenin, patent ve faydalı model belgesine tecavüz oluşturacağı belirtilmiştir.
Dosyaya sunulmuş tüm deliller, değişik iş tespiti ve alınan raporlar ışığında mahkememizce alınmasına karar verilen 13/12/2021 havale tarihli heyet raporları ile 16/03/2022 tarihli ve 29/08/2022 tarihli ek raporlarda en kapsamlı inceleme yapılmış ve buna göre tecavüz oluşturduğu iddia olunan ürünlerin yarı mamul oldukları; 2017/130 değişik iş sayılı dosyada alınan raporda, davacıya ait faydalı modelin 3 isteminin tamamının davalı yana ait üründe mevcut olduğu sonucuna ulaşılmasına rağmen, istem ve unsur bazında bir karşılaştırma tablosu mevcut olmadığı, karşılaştırma ve gerekçe içermeyen raporun hükme esas alınamayacağı, rapor içeriğinde davaya konu faydalı modelin ana isteminde yer alan PVC boru, taban, kılavuz unsurlarının mevcut olmadığı ve değişik iş dosyası kapsamında davalı ürünlerinin davacıya ait faydalı modelin koruması kapsamında kaldıkları hususunun ispatlanamadığı; 05/02/2018 tarihli heyet raporunda ise istemler ve unsurlar bazında bir karşılaştırma yapılmadığı ve faydalı model inceleme tekniğine aykırı, tasarım benzerliği incelemesi şeklinde benzerlik değerlendirilmesi yapıldığı, rapor içeriğinde davaya konu faydalı modelin ana isteminde yer alan PVC boru, taban ve kılavuz unsurlarının mevcut olmadığı, bu itibarla değişik iş tespit raporu ile 06/02/2018 tarihli ana ve 14/06/2021 tarihli ek raporların hükme esas alınamayacakları, davalı yana ait yarı mamul ürünlerin davacıya ait faydalı model belgesinin koruma kapsamında kaldıkları hususunun dosya kapsamında ispatlanamadığı anlaşılmış ve asıl davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü talebi yönünden yapılan değerlendirmede ise;
"551 sayılı KHK'nın 165.maddesinde yer alan "a-Faydalı model belgesi konusunun, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 154'üncü, 155'inci ve 156'ncı maddelerinde belirtilen hükümlere aykırılığı ispat edilmişse" şeklindeki düzenleme ile KHK'nın 142.maddesindeki "Bu KHK'nın 156'ncı maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10.madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşlar faydalı model belgesi başvurusunun kabul edilebilmesi için ortada teknik ilerleme anlamında yenilik (küçük buluş) olması, KHK'nın 10.maddesi anlamında da sanayiye uygulanabilir olması koşulu bulunmaktadır."(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 24/06/2022 tarih, 2022/1919 E., 2022/5234 K.)
Davaya konu TR .... sayılı faydalı model belgesi 1 bağımsız ve 2 bağlı olmak üzere 3 adet istemden oluşmaktadır. Mahkememizce en son alınan heyet raporunda, heyetin res'en araştırma yükümlülüğü çerçevesinde bulmuş olduğu ... ve .... numaralı delillerin, faydalı model belgesinin 1 nolu istemindeki yenilik unsurunu ortadan kaldıracak nitelikte oldukları; 2 ve 3 nolu istemlerin ise yeniliğini ortadan kaldıracak bir delile ulaşılamadığı anlaşıldığından birleşen davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
ASIL DAVADA;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 49,30 TL harcın, davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
BİRLEŞEN ... FSHHM'NİN .... ESAS SAYILI DAVADA;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile;
-Davalıya ait .... tescil numaralı faydalı modelin 1 nolu bağımsız isteminin hükümsüzlüğüne, diğer istemler yönünden davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harçtan, peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80 TL harcın, davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Birleşen dosya davacısı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre kabul edilen talep yönünden 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Birleşen dosya davalısı kendisini vekille temsil ettirmekle, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen talep yönünden 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Birleşen dosya davacısı tarafından yapılan 1.300,00 TL bilirkişi ücreti ve 65,50 TL posta/tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.365,50 TL yargılama giderinden, kabul ve red oranında hesaplanan 682,75 TL'sinin, birleşen dosya davalısından alınarak birleşen dosya davacısına verilmesine, bakiyesinin birleşen dosya davacısı üzerinde bırakılmasına,
6-Birleşen dosya davacısı tarafça yatırılan 35,90 TL peşin harç ve 35,90 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 71,80 TL harç giderinin, birleşen dosya davalısından alınarak birleşen dosya davacısına verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde kalan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliyesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/12/2022

Katip ...
¸

Hakim ...
¸