BAKIRKÖY 1. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/36
KARAR NO : 2023/41

DAVA : Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması, Önlenmesi, Tazminat
DAVA TARİHİ : 27/01/2021
KARAR TARİHİ : 28/02/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 28/02/2023

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketin uzun yıllardır bayan giyim tekstili alanında faaliyet gösteren bir firma olduğunu, tüm marka ve tasarımlarını mevzuatın öngördüğü şekilde TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, bu anlamda müvekkilinin TPMK nezdinde .... sayılar ile tescilli tasarımların münhasıran hak sahibi olduğunu, müvekkili adına .... sayılar ile tescilli ürünlerin davalılarca taklit edildiğini, bu kullanımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıkların bulunmadığını, bu sebep ile benzer olarak algılandıklarını, davalılar tarafından müvekkilinin TPMK nezdinde tescilli tasarımı ile iltibas yaratacak derecede benzer ürünlerinin müvekkili tarafından kendisine herhangi bir hak tanınmaksızın kullanıldığını, bu hususların mahkememizin ..... Değişik İş sayılı dosyasında gerçekleştirilen delil tespiti ile de sabit olduğunu, davalıların söz konusu kullanımlarının müvekkilinin tescilli tasarımından doğan haklarına tecavüz oluşturduğunu iddia ederek, müvekkili adına tescilli tasarıma yönelik tecavüzün tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, şimdilik .... nolu tasarım için 1.000,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi ve 100,00 TL itibar tazminatının, ..... nolu tasarım için 1.000,00 TL maddi, 15.000,00 TL manevi ve 100,00 TL itibar tazminatının, delil tespitinin yapıldığı 09/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsili ve verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 09/02/2022 tarihli dilekçesi ile, .... numaralı tasarım yönünden olan 1.000,00 TL maddi tazminat talebini 4.488,75 TL'ye, .... tescil numaralı tasarım yönünden olan 1.000,00 TL maddi tazminat talebini ise 33.435,29 TL tutarında ıslah etmiştir.
CEVAP ; Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının davasına dayanak ettiği tasarımın yeni, özgün ve ayırt ediciliğine ilişkin bilgiler içermediğini, davacının reklamını yaptığı ve tesciline konu ettiği ürünlerin piyasada zaten mevcut olan ürünler ile benzer olduğunu, keza davacının tescilli tasarımına konu ürünlerin pinterest programında ve web sitelerinde ve her yerde aynı ve benzeri ürünlerin tescilinden çok uzun zaman önce yayınlandığının ve kullanıldığının sabit olduğunu, davacının yasal koşulları oluşmadan almış olduğu tasarım tescili için haksız kazanç sağlamak adına işlemler gerçekleştirdiğini, bu yönüyle müvekkili şahısların iş bu dava konusunda davalı taraf sıfatına haiz olmadıklarını savunarak, şahıs müvekkilleri yönünden davanın usulden reddini, müvekkili şirket yönünden ise esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE :
Dava, davacının tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüzün tespiti, durdurulması, önlenmesi, maddi, manevi ve itibar tazminatı ile hüküm özetinin ilanı taleplidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan gelen kayıtlardan, .... tescil numaralı çoklu endüstriyel tasarımların davacı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır.
6769 Sayılı SMK'nın 81/1. Maddesi ile, tasarım sahibinin izni olmaksızın bu kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak, tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek, tasarım hakkını gasp etmenin tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller gösterilmiştir. Yine aynı maddenin devamında ise, başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahip olduğu, tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmayacağı, tecavüz edenin kötüniyetli olduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edileceği ve koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmayacağı belirtilmiştir.
Dosya arasına alınan ve işbu davaya dayanak yapılan Mahkememizin .... değişik iş sayılı dosyasında bilirkişi vasıtasıyla mahallinde yapılan delil tespiti sonucu alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak, "aleyhine tespit istenen firmanın tespiti yapılan ... kod numaralı ..... tespit isteyen firmanın .... başvuru numaralı 1 nolu tasarımı karşısında, ortalama bilgili tüketici algısında, tasarımların aynı tasarımcının elinden çıkmış olduğu algısı yaratacak derecede benzer olduğu, aleyhine tespit istenen firmanın instagram adresinde yapılan incelemede ve dosya kapsamında yer alan ... çıktısındaki görseldeki trençkot modelinin, tespit isteyen firmanın .... başvuru numaralı 1 nolu tasarımı karşısında ortalama bilgili tüketici algısında, ayırt edilemeyecek şekilde benzer olduğu, aleyhine tespit istenen firmanın .... kod numaralı kanguru kotlu sweet modelinin, tespit isteyen firmanın ..... numaralı 25 nolu tescilli tasarımı karşısında ortalama bilgili tüketici algısında tasarımların aynı tasarımcının elinden çıkmış olduğu algısı yaratacak derecede benzer olduğu" görüşleri rapor edilmiştir.
Taraf vekillerince deliller sunulduktan ve resen celbi gereken deliller de toplandıktan sonra dosyada bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, dosyanın tevdi olunduğu bilirkişi heyeti 11/02/2022 havale tarihli raporda sonuç olarak, davacı tarafa ait ... sıra no.lu tasarım ile Davalı tarafa ait ürün arasında
bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu
sebep ile benzer olarak algılandıkları,
davacı tarafa ait .... sıra no.lu tasarım ile Davalı tarafa ait ürün arasında
bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu
sebep ile benzer olarak algılandıkları,
davalı kullanımının, davacıya ait ... sıra no.lu tasarım ve ....... sıra no.lu
tasarıma SMK 81/1 a uyarınca tecavüz niteliği arz ettiği,
mali inceleme kısmının henüz tamamlanamamış ve devam etmesi nedeniyle, raporda diğer heyet
üyelerinin incelemelerini tamamlamış olmaları, dosyanın duruşmasının yaklaşması ve
gecikmemesi adına mevcut haliyle mali kısım arz edilmekte olup, ek rapor olarak mali
inceleme en kısa zamanda sunulacağı bildirilmiş, mali yönden hazırlanan 15/06/2022 havale tarihli raporda sonuç olarak, , tarafların defterlerinde inceleme yapılmak üzere
tarafıma verilen yerinde inceleme yetkisi doğrultusunda davalı tarafla iletişim kurulmuş
olup davalı taraf olan ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat
ve İhr.San.Tic.Ltd.Şti. ilgili evrakları sunmamış ve temin etmekten de imtina ettiğinden
.... başvuru numaralı 1 nolu tescilli tasarımla ilgili talep edilen151 2-A usulüne
göre maddi tazminat hesaplaması yapılamamış olduğu,
davacının ..... numaralı 25 nolu tescilli tasarımla ilgili davacı
şirketinin başka bir firmayla 100.000,00 TL değerinde lisans sözleşmesi yaptığı
sözleşmeyi dava dosyasına sunduğu ve 151 2-C usulüne göre maddi tazminat talep ettiği, davacının talep ettiği 151- c usulüne göre hesaplanan maddi tazminat
miktarının dava dosyasına sunulan emsal sözleşmede beyan edilen 100.000,00 TL
sözleşme bedeli dikkate alınarak delil tespitinin yapıldığı 09.10.2020 tarihinde kullanım
tespit edildiğinden bu tarihten davanın açılış tarihi olan 02.02.2021 tarihine kadar geçen
113 gün olduğu,
davacının talep ettiği 151- c usulüne göre ... numaralı 25 nolu
tescilli tasarımla ilgili olarak hesaplanan maddi tazminat miktarının 1 günlük tazminat
miktarının 100.000,00 TL / 365 = 273,97 TL olduğu, 113 günlük tazminatın ise 273,97
TL X 113 Gün = 30.958,61 TL olarak bulunduğu,
itibar ve manevi tazminat yönünden tazminatın Mahkemenin takdirinde
olduğu,
belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazı üzerine, önceki bilirkişi heyetine tekstil uzmanı bilirkişi de dahil edilerek, itirazları karşılar ve her bir tasarım yönünden davacının isteyebileceği maddi tazminat tutarını gösterir ek rapor tanzimi için dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, heyet tarafından hazırlanan 30/01/2023 havale tarihli ek raporda sonuç olarak,
davacının talep ettiği 151- c usulüne göre .... numaralı 25 nolu
tescilli tasarımla ilgili olarak hesaplanan maddi tazminat miktarının 1 günlük tazminat
miktarının 100.000,00 TL+ KDV / 365 = 273,97 TL+ KDV olduğu, 113 günlük
tazminatın ise 273,97 TL X 113 Gün = 30.958,61 TL + KDV olarak bulunduğu,
dava dosyasına sunulan yevmiye defterlerine göre davaya konu
..... başvuru numaralı 1 nolu tescilli tasarımla ilgili yapılan satışlara
ulaşılamamış olunduğundan .... başvuru numaralı 1 nolu tescilli tasarımla
ilgili davacı tarafından talep edilen 151 2-A usulüne göre maddi tazminat hesaplaması
bu usulde sonuçlanamamış ancak pascal hesabına göre 1.250 adet ürün kesimi
yapıldığı, dava dilekçesi ekinde bulunan davalı tarafından kesilmiş 29.09.2020 tarihli
faturada dava konusu ... başvuru numaralı 1 nolu tescilli tasarım ürününün
ortama satış fiyatının KDV hariç 66,50 TL olduğu görülerek 1250 adet X 66,50 TL =
83.125,00 TL+ kdv Satış Hasılatı bulunmuş olup,Piyasa Ortalama Kar Marjı % 20
olduğu göz önüne alındığında 83.125,00 TL X 0,20 = 16.625,00 TL + KDV Toplam net
kar bulunmadığı, 16.625,00 TL Net kar’ın genel piyasa teammüllerine göre ortalama
olarak % 50’sinin sermayeden, % 25’inin çalışanların çabasından kalan % 25‘inin
marka ve tasarımdan kaynaklandığı, dikkate alındığında; 16.625,00 TL X %25 =
4.156,25 TL + KDV Maddi Tazminat miktarı olabileceği belirtilmiştir.
Davalı vekilinin gerçek kişi davalılar yönünden olan husumet itirazının değerlendirilmesi bakımından, davalı şirketin ticari sicil gazetesindeki kayıtlarına göre, her iki davalının şirket ortağı olup, davalı ...'un şirket ortağı olmaktan başka bir eyleminin bulunmadığı, tam yetkili olarak şirket müdürünün davalı ... olduğu anlaşılmıştır. Türk Medeni Kanunu'nun 50/3. maddesi uyarınca bir tüzel kişinin organları, kusurlarından dolayı ayrıca kişisel olarak sorumludurlar. 6102 sayılı TTK'nın 623. Maddesi uyarınca limited şirket müdür veya müdürler tarafından yönetilir ve temsil olunur. Dosyada mevcut vekaletname ekindeki imza sirkülerinden ve ticaret sicil gazetesindeki şirket ana sözleşmesinden davalı ...'un davalı şirketi tek başına temsile yetkili müdür olduğu anlaşıldığından yukarıda anılan TMK'nın 50/3. maddesi uyarınca bu davalının da dava konusu tescavüz eylemlerinden kişisel olarak sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 20.02.2013 tarih, 2013/13935 E.,2014/3089 K. Sayılı ilamı da aynı yöndedir.) Bu itibarla sadece şirket ortağı olan davalı ... yönünden davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının davalı şirket ile davalı şirketin müdür olan davalı ...'a yönelik davası yönünden yapılan değerlendirmede; dosya kapsamı deliller, tespit bilirkişi raporu, bu dosyada aldırılan rapor ve ek rapor birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafa ait .... sıra no.lu tasarım ile 2020/05530-25 sıra no.lu tasarım tescili koruma kapsamında davalı tarafın ürün üretip piyasaya arz ettiği, bu haliyle davalıların eyleminin SMK 81/1 a uyarınca davacının tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiği anlaşılmakla, davacının bu davalılara yönelik tecavüz davasının kabulü gerekmiştir. Dosya kapsamı deliller ve davacının her bir tasarım tescili için belirttiği seçimlilik hakkına göre SMK 151/2 maddesi kapsamında davacının isteyebileceği maddi tazminat tutarının 4.488,75 + 33.435,29 = 37.924,04 TL olduğu anlaşılmakla, davacının maddi tazminat talebinin ıslah dilekçesi doğrultusunda kabulüne karar vermek gerekmiştir. Davalıların yukarıda değinilen eylemleri davacının tasarım tescilinden doğan manevi haklarına tecavüz teşkil ettiğinden, tasarımların niteliği, tecavüzün şekil ve süresi, tarafların ekonomik durumu ve manevi tazminatın amacı gözetilerek her bir tasarım için 5.000,00'er TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmiştir. Fazlaya dair manevi tazminat talebi reddedilmiştir. Koşullar oluşmadığından davacı yararına itibar tazminatı takdir edilmemiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davacının davalı ...'a yönelik davasının pasif husumet yokluğu sebebiyle USULDEN REDDİNE,
2-Davacının davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'a yönelik davasının KISMEN KABULÜNE, bu davalıların davacı adına tescilli ..... tescil nolu tasarımlardan doğan haklarına tecavüzünün tespitine, durdurulmasına, önlenmesine, toplam 37.924,04 TL maddi tazminat ve 10.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan 09/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair manevi tazminat ile itibar tazminatı taleplerinin reddine,
3-Karar kesinleştiğinde hüküm özetinin masrafı ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak ülke genelinde yayımlanan trajı en yüksek bir gazete ile ilanına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 3.273,69 TL ilam harcından, 549,90 TL peşin ve 613,51 TL ıslah harcının mahsubu ile, 2.110,28 TL bakiye karar harcının, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen tecavüz davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen maddi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince kabul edilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 10.000,00 TL vekalet ücretinin, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince davacının davalı ...'a yönelik davasının reddi nedeniyle 15.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalı ...'a verilmesine,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince reddedilen manevi tazminat davası nedeniyle hesaplanan 10.000,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'a verilmesine,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 13/2 maddesi gereğince reddedilen itibar tazminatı yönünden hesaplanan 200,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'a verilmesine,
11-Davacı tarafından yapılan 1.222,71 TL harç giderinin, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak davacıya verilmesine,
12-Davacı tarafından yapılan 226,00 TL tebligat - tezkere masrafı ve 4.500,00 TL bilirkişi ücreti ile Mahkememizin .... Değişik İş sayılı dosyasında yapılan 1.160,50 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 5.886,50 TL yargılama giderinin, davanın kabul - ret oranına göre 3.943,95 TL'sinin, davalılar ... Tekstil İnşaat Turizm Gıda Sağlık Hizmetleri İthalat ve ihracat Sanayi Limited Şirketi ile davalı ...'tan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin üzerinde bırakılmasına,
13-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine,
14-Talep halinde kararın taraflara tebliğine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıkça okunup usulen anlatıldı.28/02/2023
Katip ...
e-imzalıdır
Hakim ...
e-imzalıdır