T.C.
ANTALYA
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2024/808 Esas
KARAR NO : 2024/649
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 09/10/2024
KARAR TARİHİ : 16/10/2024
Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalılardan ... arasında imza ile ... tarihli alım satım sözleşmesi kapsamında davalı şirket tarafından müvekkili şirkete ... Kg ... ve ... Kg .. cm x ... cm ... Boy ... gr. ... malzemesi satışının kararlaştırıldığını, sözleşmenin toplam bedelinin KDV Dahil ...-TL olarak belirlendiğini, satışı yapılan malların ... parça halinde ilk teslimatının ... tarihinde, diğer teslimatların ...,...,... tarihlerinde yapılmak üzere anlaşıldığını, sözleşmenin imzası ile birlikte malzeme üretim ve tedarik bağlantısı karşılığında müvekkili şirket tarafından davalı ... toplam ...-TL ... adet çekin keşide edilerek teslim edildiğini, davalı şirketin sözleşmeye ve alınan çeklere istinaden müvekkili şirkete ... düzenleme tarihli ...-TL bedelli ve ... tarihli ...-TL bedelli ... adet faturanın düzenleyerek gönderdiğini, fakat sözleşmede kararlaştırılan malzeme üretiminin, tedarikin ve tesliminin yapılmadığını, davalının sözleşmede taahhüt ettiği malları teslim edemeyeceğini anlaşılınca davalı şirkete ... tarihli ...-TL bedelli iade faturasını ve ... tarih ...-TL bedelli iade faturasının gönderildiğini, müvekkilinin mallar teslim edilmediğinden davalıya teslim edilen ... adet çekin kendisine iadesini istediğini, çeklerin iade edilmesini beklerken davalının konkordato başvurusunda bulunduğunu ve Antalya ... Ticaret Mahkemesi ... Esas sayılı dosyasında ... tarihli karar ile geçici konkordato mühlet kararı verildiğini, söz konusu dosyada ... tarihli duruşmada 1 yıl süre ile kesin mühlet kararı verildiğini, davalı şirket yetkilisi ile görüşüp çeklerinin iadesini talep eden müvekkili şirket yetkilisi bahsi geçen çeklerin tahsil edilmek üzere ... ve ... ayında muhtelif olarak davalı bankalara verildiğini, kendileri tarafından çeklerin bedelsiz kaldıklarından iade edileceğini, bu konuda bankalara başvuru yapacaklarını beyan ettiğini, davalı ...'ye ve diğer bankalara hitaben yazılan yazıyı bankalara ibraz edilmek ve çeklerini iade alabilmek için teslim ettiğini, müvekkilinin bu yazının bir nüshasını davalı ...'ye verip çeklerini iade almak istediğini, davalı banka tarafından bu yazı teslim alınmadığını ve müvekkiline bedelsiz kalan çekleri iade etmediğini, davalı bankanın iade etmediği ... Şubesi ... seri nolu ... keşide tarihli ...-TL bedelli çeki Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi ... E. Sayılı dosya ile ve ... Şubesinin ... seri nolu ... keşide tarihli ...-TL bedelli 1 adet çeki Antalya Banka Alacakları İcra Dairesinin ... E. Sayılı dosyası ile takibe koyduğunu, söz konusu icra takiplerinin iptaline ilişkin davalar açıldığını, Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi ... E. Sayılı takibin iptaline ilişkin davanın Antalya ... İcra Hukuk Mahkemesi'nin ... E. Sayılı dosya ile, Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi ... E. Sayılı takibin iptaline ilişkin davanın Antalya ... İcra Hukuk Mahkemesinin ... E. Sayılı dosya ile görüldüğünü, ... tarihli yazıdan davalı tarafından müvekkilinin teslim ettiği çeklerin satışa konu malzemelerin tesliminin yapılamamış olması sebebiyle bedelsiz kaldığının açıkça ikrar edilerek bildirildiğini, Antalya ... Asliye Ticaret Mahkemesi ... E. Sayılı dosyasında konkordato komiser heyeti'nin düzenleyip sunduğu ... tarihli görüş yazısında davalı şirketin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede iddia konusu olan ...- TL tutarındaki çeklerin davacının ticari defterlerinde ...'nden teslim alındığının kayıtlı olduğunun ve çekler karşılığında davacı şirketin ...-TL tutarında fatura kestiğinin, daha sonra bu faturaların karşılığında aynı tutarda ...'nden iade faturası teslim alındığının, dolayısıyla da iddia konusu olan toplam ...-TL tutarındaki çeklerin karşılığında davacı şirketin ...'ne mal veya hizmet tesliminin yapılmadığının tespit edildiğinin, yapılan incelemede işbu görüş yazısı tarihi itibariyle belirtilen ürünlerin davacı uhdesinde olmadığının görüldüğünü, davacı şirket beyanına göre istenilen malzemenin üretiminin yapılmadığının ve durumunun talepte bulunan ...'ne bildirildiğinin belirtildiğini, Antalya ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... E. Sayılı dosyasında ... tarihli ara kararında rehin veya temlik cirosu ile yapılan devirlerin geçersiz olduğu yapılan veya yapılabilecek tahsilatların komiser hesabına yatırılması gerektiği hüküm altına alınarak karar içeriğinde geçen çekler açısından çekleri elinde tutan bankaların yetkili hamil olmadığı zira devir işlemlerinin geçersiz olduğunun açıkça belirtildiğini, Antalya ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... E. Sayılı dosyasında yapılan devirlerin geçersiz olduğunun ve davalı ...'nin takip hakkı bulunmadığının dile getirildiğini belirterek dava konusu çekler hakkında açılmış Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi'nin ... E. ve Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi'nin ... E. Sayılı icra dosyalarının tedbiren durdurulmasına, müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının ve davalı ...'nin takip hakkı bulunmadığından alacağının bulunmadığının tespitine ve icra takiplerine konu çeklerin iadesine, dava konusu çeklerin iptaline, bedelsiz çeklerin iade edilmemesinden ve dava açılmasına sebebiyet verilmesinden dolayı %20'den aşağı olmamak üzere zarar ve tazminatın davalılardan tahsiline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davacı taraf, davalı şirket ile mal alımı konusunda ... TL bedel karlığında anlaştıklarını, davalı yana sözleşmenin teminatı olarak toplam ... TL bedelli ... adet çek teslim ettiklerini, davalı yanın sözleşme ile anlaşılan ürünleri teslim etmediğini, ancak buna rağmen davalıya teslim edilen ... adet çekin (... ve ... seri nolu ...’er TL bedelli çekler) davalı şirket tarafından ciro ile diğer davalı bankaya teslim edildiğini, ciroların tahsil cirosu olduğunu, davalı şirketin davacıya hiç mal teslim edilmediğini kabul ederek, mal teslimi gerçekleşmemesi ve çeklerin tahsil cirosu ile devredilmesi nedeniyle çeklerin davacıya iadesinin gerektiğine dair davalı bankaya yazı yazdığını, davalı bankanın yazı gereğini yerine getirmediğini, davalı şirketin konkordato başvurusu yaptığını, konkordato başvurusunun kabulü ile geçici mühlet süresi verildiğini, çeklerin vadesinin geçici mühlet süresi içerinde olması nedeniyle de davalı bankaya ciro edilmesinin geçersiz olduğunu iddia etmekle davacının, dava konusu ... adet çekten dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitini talep etmektedir.
Antalya ... Asliye Ticaret Mahkemesi ... E. sayılı dosyada verilen karar ile davanın finans mahkemelerinin ihtisas alanına girmesi nedeniyle dosyanın mahkememize gönderildiği anlaşıldı.
Dava konusu ... Şubesi ... seri nolu ... keşide tarihli ...-TL bedelli çekin Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi ... E. Sayılı dosyası ile keşideci ve lehtar aleyhine takibe konu edildiği,... Şubesi ... seri nolu ... keşide tarihli ...-TL bedelli çeki Antalya Banka Alacakları İcra Dairesi ... E. Sayılı dosyası ile keşideci ve lehtar aleyhine kambiyo senetlerine mahsus takip yolu ile takibe konu edildiği anlaşıldı.
26.09.2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 5. maddesinin 5. fıkrasında, özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde ihtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak daireler arasındaki iş dağılımının Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenebileceği düzenlenmiştir. Bu kapsamda, Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi’nin 25.11.2021 tarihli ve 1232 numaralı kararı ile finans mahkemelerinin kurulmasına karar verilmiş, karar 30.11.2021 tarihli 31675 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 15.12.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
30/11/2021 tarihli ve 31675 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak 15/12/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilen Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 25/11/2021 tarih ve 1232 sayılı kararı ile, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinden, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969. maddelerinden, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’ndan (142. maddesinde düzenlenenler hariç), 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’ndan, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’ndan, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’ndan, 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşlar Hakkında Kanun’dan kaynaklanan ve Asliye Ticaret Mahkemesi'nin görev alanına giren ticari davalara ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı kapsamında gelecek işlere, iki veya üç Asliye Ticaret Mahkemesi bulunan yerlerde ... numaralı Asliye Ticaret Mahkemesince bakılmasına karar verilmiştir.
Dava konusu çeklerin “çek tevdi bordrosu” başlıklı akitler ile davalı şirket tarafından davalı bankaya tahsil maksadı ile teslim edildiği anlaşıldı.
Davacı ile davalı şirket arasında mal alım satım sözleşmesi bulunması, davanın temelinin davacıya teslim edilecek malların bedeli olduğu iddia edilen çeklerle ilgili davacıya teslim edileceği kararlaştırılan malların teslim edilmemesi nedeniyle davalılara borçlu olunmadığına dayanması, dava konusu çeklerdeki ciro silsilesi incelendiğinde, davalı bankanın ciro silsilesi son hamili olarak çekte hak sahibi olduğu, davacı ile davalılar arasında Bankacılık Kanunu’ndan kaynaklanan ve ihtisas mahkemesi niteliği ile Mahkememizce incelenecek herhangi bir hukuki işlemin bulunmaması, davalıların kendi içindeki rücuya kabil olabilecek bir hukuki ilişkinin eldeki davada incelenmesi gereken bir husus olmaması, eldeki davada davacı ile diğer davalılar arasındaki hukuki ilişkinin incelenebileceği, taraflar arasındaki uyuşmazlığın salt alım satıma konu olan malların teslim edilmemesinden kaynaklandığı anlaşılarak dosyanın münhasıran Mahkememizin ihtisas alanını ilgilendirmediği anlaşılarak geri gönderilmesine karar verilmiştir.
Yalnızca “tahsil amacı” ile bankaya teslim edilen çekin bankaca kaybedilmesi sonucu, çeki bankaya teslim eden gerçek hamilinin bankaya karşı duyduğu güven nedeniyle alacak iddia ettiği davada -dahi- davanın finans mahkemesinde ihtisaslaşmış ticaret mahkemesinin alanına girmediğine dair: Adana B.A.M. 9. H.D. 2023/540 E. 2023/1074 K. “…dava çeklerin zayii olmasından ötürü alacak talebine ilişkin olup, davanın, finans mahkemeleri görevi dahilindeki bankacılık işleminden ziyade yapılan açıklamalar kapsamında bir sorumluluk değerlendirilmesine ihtiyaç duyduğu, Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 25/11/2021 tarih ve 1232 sayılı kararında belirtilen ve ... numaralı Asliye Ticaret Mahkemesi'nce bakılması gereken dava türlerinden olmadığı, bu nedenle, bankacılık işleminden kaynaklanmayan davanın, finans mahkemesince görülemeyeceği,…”
HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin iş bölümü yönünden görevsiz olduğunun tespiti ile dosyanın Antalya ... Asliye Ticaret Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2-Mahkememiz esasının bu şekilde KAPATILMASINA,
3-Harç ve yargılama giderinin görevli mahkemece DEĞERLENDİRİLMESİNE,
4-Karar kesinleştiğinde gönderme işleminin yapılması için re'sen Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna müzekkere yazılmasına,
Dair, tarafların yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme ile KESİN olmak üzere karar verildi. 16/10/2024
Katip ...
¸e-imzalıdır
Hakim ...
¸e-imzalıdır
Dilekçeniz oluşturuluyor. Bu süreç biraz zaman alabilir, ancak sıkılmamanız için aşağıda dilekçe oluşturulmasını istediğiniz konuda benzer içtihatları listeledik. İncelemek isteyebilir veya bekleyebilirsiniz. Dilekçeniz oluşturulduktan sonra ekranda sizinle paylaşılacaktır. Sabrınız için teşekkür ederiz!