ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ... 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
...
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/389 Esas
KARAR NO : 2023/6

HAKİM : ...
KATİP : ...

DAVACI : ...
...
VEKİLİ : Av. ...
...
DAVALI : ...
...
VEKİLİ : Av. ...

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 18/10/2022
KARAR TARİHİ : 04/01/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 04/02/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 18/10/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, 2003 yılından beri süregelen ticari faaliyetleri ile
“...” markasının yegane hak sahibi olduğunu, müvekkili tarafından başvurusu yapılan ... sayılı “
...” ibareli marka başvurusuna karşı ... ...
tarafından verilen ...sayılı kararın, yargı kararlarına
ve hukuka aykırı olduğunu, ... Kurulu tarafından verilen kararın, kurumun
bizatihi vermiş olduğu önceki tarihli kararlar ile çelişkili olduğunu ve idari istikrar ilkesi gereği iptal edilmesinin gerekmekte olduğunu, müvekkili tarafından, işbu davaya konu ... kararı dolayısıyla
haberdar olunan ve kötüniyetle tescile konu edilen redde
mesnet ... sayılı ve “... ...” markasının
hükümsüzlüğü talebiyle dava açılmış olduğunu, sonrasında haksız
çıkacağını anlayan dava dışı ... tarafından markaların müvekkiline devredilmiş olduğunu, müvekkili markasının reddine mesnet gösterilen ...
sayılı marka tescilinin ... sayılı ... Kanunu 6/9
maddesi uyarınca kötüniyetli bir tescil olup bu hususun
... tarafından da kabul edilmiş olduğunu beyanla; ... Kurulu’nun
...sayılı ... kararının iptaline,
müvekkili firma tarafından başvurusu yapılan ... sayılı “...”
ibareli marka kapsamında tescili talep olunan tüm sınıf ve emtialar yönünden
tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili 26/10/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Söz konusu davacı markası ile redde mesnet markalar arasında ilk bakışta göze çarpacak şekilde ayniyet bulunmakta olduğunu, davacı başvuru markasında yer alan şekil unsurunun geri dönüşümü
ifade eden üç adet ok figüründen oluşmakta olduğunu, öte yandan ... Kılavuzu’nda da belirtildiği üzere “Tanımlayıcı/ayırt edici olmayan kelime öğesine, teker teker harflerin kendisine veya
arka planına “renk eklenmesi”nin işarete ayırt edici nitelik kazandırmak için yeterli olmadığını, davacı markasında kullanılan yeşil arka
plan renginin markanın ayırt ediciliği üzerinde herhangi bir etkisi bulunmadığını, markaların
esas ve baskın unsurunun, sözcük unsuru olan “...” ibaresi olduğunu, davacı başvuru markasının, redde
mesnet markalarla basit düzeyde bir benzerliğin ötesinde ayniyet taşımakta olduğunu, ortalama tüketicinin
markaya ilk bakışta sözcük unsurunu algılayacağını ve dikkat edeceğini, markalar arasında sınıf
benzerliği olup olmadığı incelendiğinde; markaların her ikisinin de aynı hizmetleri kapsadığının görüleceğini, markalar arasında aynılık/ayırt edilemeyecek kadar benzerlik ve sınıf benzerliği bulunduğunu, ... tarafından ... m.5/1-ç hükmü kapsamında verilen ret kararının yerinde ve hukuka uygun olduğunu beyan ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, ... sayılı ... ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan ... Kararının İptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalının tesis ettiği ...sayılı ... kararının hukuka uygun olup olmadığı, davacıya ait ... sayılı "...+..." ibareli marka başvurusu ile redde mesnet alınan ... sayılı markalar arasında "... hizmetleri yani, atık toplama hizmetleri, her nevi metal, plastik, kağıt, cam vb. hurdaları toplanması ve taşınması hizmetleri, geri dönüşümü mümkün olan her türlü plastik, naylon, hurda vs. gibi malzemelerin toplanması ve sevk edilmesi hizmetleri.Kara, deniz ve hava taşımacılığı hizmetleri ve kara, deniz ve hava taşıtlarının kiralanması hizmetleri, tur düzenleme, seyahat için yer ayarlama, seyahat ile ilgili bilet sağlama, kurye hizmetleri.Araba parkları hizmetleri, garaj kiralama hizmetleri.Tekne barındırma hizmetleri.Boru hattı ile taşıma hizmetleri.Elektrik dağıtım hizmetleri.Su temin hizmetleri.Taşıt ve malları kurtarma hizmetleri.Malların depolanması, paketlenmesi ve sandıklanması hizmetleri.Çöplerin depolanması ve taşınması hizmetleri, atıkların toplanması ve taşınması hizmetleri.... hizmetleri yani, atık ayırma hizmetleri, geri dönüşüm hizmetleri, her nevi metal, plastik, kağıt, cam vb. hurdaların geri kazanımı ve işlenmesi hizmetleri." bakımından ... sayılı ... m.5/1-ç hükmü uyarınca ayırt edilemeyecek derecede benzerlik bulunup bulunmadığı hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmuş, 06/08/2015 tarih ... sayılı ... Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ... İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davacının "...+..." ibaresini ... sınıfta yer alan bir kısım hizmetler bakımından 30.12.2021 tarihinde gerçekleştirdiği ... sayılı marka başvurusundan yapılan ilk incelemeler sonrasında ... m.5/1-ç hükmü gereği "... hizmetleri yani, atık toplama hizmetleri, her nevi metal, plastik, kağıt, cam vb. hurdaları
toplanması ve taşınması hizmetleri, geri dönüşümü mümkün olan her türlü plastik, naylon, hurda vs. gibi
malzemelerin toplanması ve sevk edilmesi hizmetleri.Kara, deniz ve hava taşımacılığı hizmetleri ve kara,
deniz ve hava taşıtlarının kiralanması hizmetleri, tur düzenleme, seyahat için yer ayarlama, seyahat ile ilgili
bilet sağlama, kurye hizmetleri.Araba parkları hizmetleri, garaj kiralama hizmetleri.Tekne barındırma
hizmetleri. Boru hattı ile taşıma hizmetleri.Elektrik dağıtım hizmetleri.Su temin hizmetleri.Taşıt ve malları
kurtarma hizmetleri.Malların depolanması, paketlenmesi ve sandıklanması hizmetleri.Çöplerin depolanması
ve taşınması hizmetleri, atıkların toplanması ve taşınması hizmetleri.... hizmetleri yani, atık ayırma
hizmetleri, geri dönüşüm hizmetleri, her nevi metal, plastik, kağıt, cam vb. hurdaların geri kazanımı ve
işlenmesi hizmetleri."nin çıkartılmasına karar verildiği, redde mesnet olarak ...
Ve... sayılı markaların gösterildiği, söz konusu ret kararına karşı davacı yanın 28.03.2022 tarihinde itiraz ettiği, yapılan itirazı değerlendiren ... Kurulu'nun ...sayılı ... kararı ile itirazın ve başvurunun reddine karar verdiği, bu kararın davacı marka vekiline 18.08.2022 tarihinde tebliğ edildiği, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş ya da daha önceki tarihte tescil başvurusu yapılmış marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer işaretler marka olarak tescil edilmezler. (... sayılı ... m.5/1-ç)
Mutlak red nedenleri, marka olarak seçilmiş bulunan işaretin niteliğinden kaynaklı, yetkili mercilerce re'sen incelenmesi gereken tescil engelleridir. Söz konusu engellerin dayanağı kamu menfaati ve kamu düzenidir. Bu kategori içerisine giren işaretlerin, başka bir kişiye ait oldukları veya üzerlerinde üçüncü kişilerin hakları bulunduğu için değil, aksine herkesin kullanımına açık tutulmaları gerektiğinden üzerlerinde hiç kimsenin hak iddia edemeyeceği mülahazasıyla marka olarak tescilleri reddedilmektedir. Bunun tek istisnasını, daha önce, aynı türdeki mal ya da hizmetler için tescil olunmuş veya tescili için müracaat edilmiş bulunan bir markanın aynısı ya da ayırt edilemeyecek derecede benzeyen marka başvuruları oluşturmaktadır. Bu olasılık, üçüncü bir kişinin marka hakkı temeline dayanmakla birlikte mutlak red nedenleri arasında sayılmıştır. (...) Marka hukukunda öncelik ilkesi hakimdir. Bu ilkeye göre, marka olarak tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir işaret, aynı mal ya da hizmetler için başkası tarafından tescil ettirilemez. Bu ilkenin görünümlerinden birini ... sayılı ... m.5/1-ç bendinde düzenlenen mutlak red nedeni oluşturur.
...'nin 5.maddesi mutlak red nedenlerini düzenlemiş olup, bu maddede sayılan hususlar gerek ..., gerekse mahkemelerce resen gözetilmesi gerekir. ...'nin 6.maddesi ise, nisbi red sebeplerini düzenlemiş olup, bu maddede düzenlenen hususlar resen gözetilemez, ancak ilgili kişiler tarafından ileri sürülebilir.
...'nin 5/1-ç bendinde belirtilen "aynı" olma; karşılaştırılan işaretlerin özdeş, birbirinden farksız, birebir aynı, taklit v.b. olmalarını ifade eder. Bunun yanında, işaretlerin örneğin farklı renk veya büyüklükte olması, yazı karakteri ya da tipinin farklılaştırılması gibi değişiklikler de "aynı" olma durumunu etkilemez. "Ayırt edilemeyecek kadar benzerlik" ise, karşılaştırılan işaretler arasındaki farklılıkların markanın kapsadığı mal ve hizmetin orta düzeydeki alıcı kitlesi üzerinde bıraktığı genel izlenim itibariyle önemsenmeyecek derecede düşük olması nedeniyle aynı işaret gibi algılanmasıdır. Bu durumda, karşılaştırılan işaretlerin "aynı" ya da "ayırtedilemeyecek kadar benzer" olması halinde, markayı oluşturan işaretler arasında iltibasın varlığı ayrıca bir inceleme yapılmasını gereksiz kılacak derecede güçlü ve açık olduğu peşinen kabul edileceğinden; anılan Kanunun 5/1-ç bendinde ayrıca iltibas tehlikesi bulunup bulunmadığı hususlarının da araştırılması gibi bir koşul yer almamıştır. Bu bakımdan, yukarıda da ifade edildiği gibi bir ayniyet veya ayırt edilemeyecek derecede benzerlik mevcut ise ... tarafından re'sen başvurunun ... sayılı ... 5/1-ç bendi uyarınca reddine karar verilebilecektir. Ancak, marka tescilinde nispi ret nedeninin düzenlendiği ... sayılı ... 6/1 fıkrasına göre başvurunun reddedilebilmesi için, başvurunun bültende ilanı üzerine yasal sürede ilgililerin itirazı halinde Kurumca işaretler arasında bağlantı olduğu ihtimali de dahil halk tarafından karıştırılma ihtimaline neden olacak derecede benzerlik bulunup bulunmadığı hususu incelenecektir. Bir başka deyişle, anılan madde hükmüne göre yapılacak benzerlik incelenmesinde asıl olan karıştırılma ihtimalidir. Bu nedenle, ... sayılı ... m.18. maddesi uyarınca Kurum tarafından 6. madde yönünden inceleme yapılırken, başvuru konusu işaretin üzerinde kullanılacağı mal veya hizmetlerin ortalama tüketicileri nezdinde sicilde daha önce tescilli bir marka veya marka başvurusu ile karıştırılma ihtimaline yol açılıp açılmayacağının da değerlendirilmesini gerektiren derecede, yani Kurumca takdir yetkisinin kullanılacağı bir benzerlik mevcut ise, bu takdirde işaretler arasında güçlü ve açık bir iltibasın varlığı peşinen kabul edilmiş sayılamayacağından "ayırt edilemeyecek kadar benzerlik" bulunduğundan bahisle re'sen, başvurunun reddine karar verilemez. Çünkü, böyle bir durumda işaretlerin ... sayılı ... m.6/1 fıkrası anlamında bir "benzer"liği söz konusu olacağından, artık bu husus nispi ret nedeni olarak ve ancak başvuruya itiraz halinde Kurumca değerlendirilebilecektir. Zira, nispi red sebepleri kamu menfaati ile ilgili olmadığından, mahkeme veya ... tarafından re'sen dikkate alınması mümkün değildir. Bunların mutlaka ... sayılı ...'nin düzenlediği prosedür çerçevesinde ilgili kişiler tarafından itiraz olarak ileri sürülmesi gerekir. ...'nin 6/1 fıkrası kapsamında karıştırılma tehlikesine yol açıp açmadığının değerlendirilebilmesi ise ancak ilgililer tarafından anılan Kanun çerçevesinde itirazda bulunulmasına bağlıdır. Böyle bir değerlendirme yapılırken her tescil başvurusunun somut koşullarının gözetilmesi gerekliliği de göz ardı edilmemelidir. (... dönemine ilişkin değerlendirme; ... Hukuk Genel Kurulu 05/10/2012 tarih ...)
Ayırt edilemeyecek kadar benzerlik incelemesinde, markaların kapsadıkları mal veya hizmet gruplarına göre belirlenecek olan ortalama tüketiciler esas alınacak ve yapılacak karşılaştırma sırasında markalardaki ayırt edici özellik taşımayan tali ve jenerik unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Ortalama tüketicinin dikkat ve algı düzeyi, mal veya hizmetin niteliğine, türüne ve fiyatına göre değişebilmektedir. Markaların ortalama tüketici tarafından ne şekilde algılandıkları, ayırt edilemeyecek kadar benzerlik incelemesinde yapılacak global değerlendirme bakımından belirleyici role sahiptir. Ortalama tüketici; "İyi bilgilenmiş, makul derecede gözlem yapan, makul derecede dikkatli, makul derecede tecrübeli ve makul derecede ihtiyatlı kimse"dir. Bu farazi kişi, markayı bir bütün olarak algılar, değişik markalar arasında karşılaştırma imkanını nadiren bulabilir. Daha çok, markaları, hafızasında tutabildiği kadar görüntüsüne göre değerlendirme yapar, detayların analizine girmez. (...)
Belirtilen açıklamalar ışığında tarafların iddia ve savunmaları, celp edilen marka işlem dosyası, redde mesnet marka tescil belgeleri ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava konusu marka başvurusundan çıkartılan ve eldeki davaya konu olan "... hizmetleri yani, atık toplama hizmetleri, her nevi metal, plastik, kağıt, cam vb. hurdaları toplanması ve taşınması hizmetleri, geri dönüşümü mümkün olan her türlü plastik, naylon, hurda vs. gibi malzemelerin toplanması ve sevk edilmesi hizmetleri.Kara, deniz ve hava taşımacılığı hizmetleri ve kara, deniz ve hava taşıtlarının kiralanması hizmetleri, tur düzenleme, seyahat için yer ayarlama, seyahat ile ilgili bilet sağlama, kurye hizmetleri.Araba parkları hizmetleri, garaj kiralama hizmetleri.Tekne barındırma hizmetleri.Boru hattı ile taşıma hizmetleri.Elektrik dağıtım hizmetleri.Su temin hizmetleri.Taşıt ve malları kurtarma hizmetleri.Malların depolanması, paketlenmesi ve sandıklanması hizmetleri.Çöplerin depolanması ve taşınması hizmetleri, atıkların toplanması ve taşınması hizmetleri.... hizmetleri yani, atık ayırma hizmetleri, geri dönüşüm hizmetleri, her nevi metal, plastik, kağıt, cam vb. hurdaların geri kazanımı ve işlenmesi hizmetleri.", redde mesnet markaların kapsamlarında yer alan ... .sınıftaki bir kısım hizmetlerle aynı veya aynı türdür.
Dava konusu marka başvurusu incelendiğinde; yeşil renkli kare bir zemin üzerinde beyaz renkli "..." ibaresine yer verildiği, bu kelimenin başında ve sonunda ise birbirini takip eden ve dairesel şekil oluşturan ok figürlerine yer verildiği tespit edilmiştir.
Redde mesnet markalar incelendiğinde; "..." ve "... ..." ibarelerinden oluştukları tespit edilmiştir.
Dava konusu marka başvurusu ile redde mesnet markalar bir bütün halinde karşılaştırıldığında; "..." ibaresinin müşterek bulunmasından kaynaklı aralarında yüksek düzeyde benzerlik bulunsa da, karşılaştırılan markalar tıpa tıp aynı değildir. Dava konusu marka başvurusunda yer alan figüratif unsurlar redde mesnet markalarda bulunmamaktadır. Redde mesnet markalardan birinde bulunan "..." ibaresi davaya konu bir kısım hizmetler bakımından somut ayırt edici değilse de, yukarıda belirtilen figüratif farklılıklar, dava konusu marka başvurusunu, redde mesnet markalardan aynı olmaktan kurtarmaktadır. Zira; dava konusu marka başvurusunda yer alan ve yukarıda tasvir edilen farklılıklar, bu markaların genel görünümüne asgari düzeyde somut ayırt edicilik katmaktadır. Kelime ibaresinden kaynaklı benzerliğin ilgili tüketiciler nezdinde bağlantı kurma ihtimali dahil karıştırılma tehlikesine yol açabileceği düşünülse bile, bu husus ... m.6/1 hükmü bağlamında ancak nispi tescil engeli oluşturabilecektir. Bu durumda, davalı ...'in ... m.6/1 hükmü kapsamı içerisine girecek şekilde benzerlik değerlendirmesi yapması, gerek ... m.5/1-ç bendinde belirtilen düzenlemeye, gerekse ... m.5/1-ç bendinin uygulanmasını gösterir yerleşik yargı içtihatlarına aykırılık teşkil etmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki; ... m.5/1-ç bendinde belirtilen mutlak tescil engeline ilişkin düzenleme, ...'nin genel gerekçesinde ... mevzuatıyla uyumunun arttırılmasını amaçladığını belirten açıklama karşısında, ...'nin ... sayılı topluluk marka direktifi ile ... sayılı topluluk marka tüzüğünde mutlak tescil engeli olarak değil, nispi tescil engeli olarak düzenlenmiştir. ...'nin ... mevzuatıyla uyumunun arttırılmasına ilişkin Kanun Koyucunun amacı doğrultusunda ... m.5/1-ç bendinin dar yorumlanması, Kanun Koyucunun amacına uygundur. Esasında markaların benzerliği problemi, içerisinde subjektif unsurları barındırdığından ... m.5/1-ç bendi kapsamında yapılacak değerlendirmede ilk bakışta ve hemen aynılık veya ayırt edilemeyecek derecede benzerlik olgularının mevcudiyetinin aranması elzemdir. Somut olayda, yukarıda yer verilen maddi tespitler karşısında, ilk bakışta ve hemen markaların aynı veya ayırt edilemeyecek derecede benzer bulunmadıkları, markalar arasında bulunan ve yukarıda açıklanan farklılıkların, marka başvurusunun yayıma çıkartılmasını zaruri kıldığı, davalı ...'ce ... m.5/1-ç bendi dayanak gösterilerek yapılan değerlendirmenin belirtilen gerekçelerle hatalı olduğu kabul edilmiştir.
Nitekim eldeki uyuşmazlığa emsal olabilecek nitelikteki bir uyuşmazlıkta; ... Hukuk Dairesi'nin 15.02.2021 T ... sayılı kararı ile; ... markası ile ... (Şekilli yazım karakterinde) markası arasında, ... m.5/1-ç hükmü uyarınca iltibas bulunmadığı yönünde karar verilerek, ... m.5/1-ç hükmü, yukarıda ifade edildiği üzere, dar yorumlanarak mesele çözümlenmiştir.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; davalının tesis ettiği ...sayılı ... kararının iptaline karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile; ...sayılı ... kararının İPTALİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL'nin düşümü ile bakiye kalan 99,20 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı, 11,50 TL vekalet harcı, 63,00 TL posta-tebligat masrafına esas olmak üzere toplam 235,90 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa resen iadesine,
Dair, Davacı vekilinin ve Davalı Kurum vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.04/01/2023

Katip ...
E-imza

Hakim ...
E-imza