ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/337 Esas
KARAR NO : 2023/319

DAVA : Patent (Patent İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 08/09/2022
KARAR TARİHİ : 16/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/07/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Patent (Patent İle İlgili Kurum Kararlarının İptali) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 08/09/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 29.05.2018 tarihinde ... sayılı patent başvurusunda bulunduğunu, 01.06.2020 tarihinde araştırma raporu tanzim edildiğini, araştırma raporunda bir takım dokümanlara atıfta bulunulduğunu, patent başvurusunun yeni olmadığı ve buluş basamağını içermediğinin değerlendirildiğini, araştırma raporundaki temel teknik farklılıkların belirtilerek buluşun yeni olduğunun kabulünün gerektiğinin ayrıntılarıyla açıklandığını, mevcut teknikte kullanılan sistemler ile buluşta yer alan istemlerin teknik ve çalışma prensibi olarak bir çok farklılık ihtiva ettiğini, müvekkilin karşı görüş-itiraz sunması üzerine müvekkile ait başvuru için olumlu inceleme raporu tanzim edildiğini, patentin resmi patent bülteninde yayınlanmasının kararlaştırıldığını, ve yayınlandığını, Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 99. maddesi kapsamında davalı ... ...’un itirazda bulunduğunu, itiraz dilekçesinde ... başvuru numaralı patent başvurusunun istemlerinin yenilik içermediği, buluş vasfı taşımadığı ve bu sebeple tescil kararının yerinde olmadığının iddia edildiğini, bunun üzerine karşı görüşleri içeren dilekçede ayrıntılı ve görsel olarak buluşun yenilik ve buluş basamağı taşıdığının gösterildiğini, itirazda atıfta bulunulan ilgili muhatap buluşun, davacı şirketin buluşu da dahil olmak üzere farklı irtibatlanma ve farklı hareket mekanizmalarına sahip olduğunu, müvekkili buluşun mevcut problemlere çözüm getirecek nitelikte olduğunu, davalının itirazı neticesinde istemlerin yeni olmadığı için buluş basamağı kriterini de sağlamadığı ifade edilerek başvurunun reddedildiğini, istemlerin incelenmesi halinde bir biyel bağlantı bloğu yapısı olmadığından buna bağlı olarak biyel delikleri ve bloğun yapısal özelliklerinin koruma altına alınmaya çalışılmadığını, müvekkil şirkete ait patent başvurusunun yenilik, buluş basamağı ve sanayi uygulanabilir olma özelliklerini karşıladığını belirterek; ...'in 28.06.2022 tarihli ... sayılı kararının iptalini ve ... numaralı patente ilişkin prosedürün işletilerek tescilini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı ... vekili 26/09/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Başvuru konusu patentin yeni olmadığını, buluş basamağını taşımadığını ve dolayısıyla patentlenebilirlik niteliğini taşımadığı, ... Kararının usule ve hukuka uygun olduğunu, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., dava dilekçesinin kendisine tebliğine rağmen yasal süre içinde cevap dilekçesi ibraz etmediğinden, 6100 sayılı HMK m.128 hükmü gereği dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkâr etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı ... Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan ... Kararının İptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği ... sayılı ... kararının hukuka uygun olup olmadığı, davacıya ait ... sayılı patent başvurusunun yeni olup olmadığı, buluş basamağını içerip içermediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, patent başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, özel veya teknik hususlar bakımından bilirkişi kök ve ek raporu alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ... İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davacının 29.05.2018 tarihinde ... sayılı patent tescil başvurusunda bulunduğu, araştırma raporunun tanzim edildiği, ...'nca başvurunun patent siciline kayıt edildiği, davalı şahsın SMK m.99 hükmü uyarınca 21.06.2021 tarihinde patent başvurusuna itiraz dilekçesi sunduğu, davacının 24.11.2021 tarihinde itiraza karşı görüş dilekçesi ibraz ettiği, itirazı değerlendiren ...'nun 28.06.2022 tarih ... sayılı kararı ile; itirazın kabul edilmesine ve ... sayılı patentin tüm istemleri bakımından hükümsüzlüğüne karar verdiği, verilen kararın davacı patent vekiline 08.07.2022 tarihinde tebliğ edildiği, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
6769 sayılı SMK uyarınca yeni, buluş basamağını aşan ve sanayiye uygulanabilir buluşlar patent belgesi ile korunur. Patent ve faydalı modeller bakımından yenilik unsuru aynı şekilde değerlendirilir. Patentin yenilik değerlendirmesinde buluş konusuna katkı sağlamayan teknik özellikler dikkate alınmaz. Eğer buluş, başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuşsa yeni kabul edilemez. Patent belgesi alabilmek için buluşun tüm dünyada yeni olması gerekir.
Yenilik değerlendirmesi yapılırken;
• İstemlerde korunması talep edilen teknik unsurlar tanımlanır.
• İstemlerde tanımlanan bu teknik unsurlardan, tekniğin bilinen durumuna dâhil olan ortak unsurlar tanımlanır.
• Tekniğin bilinen durumuna dâhil olan unsurlar ile istemde talep edilen unsurlar karşılaştırılır.
• Tekniğin bilinen durumunda tanımlanan unsurlar ile istemlerde tanımlanan teknik unsurlar aynı ise söz konusu istem yeni değildir. Hal böyleyken, SMK md.89 uyarınca patentin yenilik incelemesi yapılırken, başvuru sahibi tarafından hazırlanan istemlerin esas alınması gerekmektedir. Aynı madde uyarınca istemlerin yorumlanmasında tarifname ve resimler kullanılır; ancak istemler, koruma kapsamının tespitinde, buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri kapsayacak şekilde genişletilemez.
İlgili teknik alanda uzman bir kişi istemde tanımlanan unsurları, tekniğin bilinen durumuna dâhil olan bir dokümandaki açıklamalardan doğrudan ve tam olarak ortaya koyabiliyorsa, bu durum buluşun yeniliğini ortadan kaldıracaktır.
Yenilik incelemesinde tekniğin bilinen durumuna ait dokümanlar tek tek değerlendirilir. Tekniğin bilinen durumuna dâhil dokümanlardaki açıklamalar ile istemlerdeki unsurlar karşılaştırılırken, tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman esas alınacaktır.
Yeniğin değerlendirilmesinde dikkate alınması gereken diğer bir husus bağımsız ve bağımlı istemlerin değerlendirilmesidir. Patent başvuruları buluşun yeni olduğu iddia edilen ve korunması arzulanan asıl teknik özelliklerine yönelik bir veya daha fazla sayıda bağımsız istem içerebilir. Buluşun diğer alt teknik özellikleri ise bu bağımsız ana isteme bağlı olarak bağımlı istemlerde tanımlanır. Bu nedenle, bağımlı istem ana istemde tanımlanan asıl teknik özelliklerin tamamı yanında diğer alt teknik özellikleri de içerir. Diğer bir ifadeyle ana istemdeki tüm teknik unsurları içeren isteme "bağımlı istem" denir. Buluşun asıl teknik özelliklerinin ana istemde tanımlandığı dikkate alınırsa, koruma kapsamı ana istemde geniş olarak belirlenmektedir. Buluşun asıl teknik özelliklerine ek olarak diğer alt teknik özellikleri ise bağımlı olan istemde verilmektedir. Bu nedenle ana istem yeni ise bu isteme bağımlı olarak usulüne uygun olarak kaleme alınmış olan istem veya istemler de yeni olacaktır.
Somut olayda; ...’nin iptale konu kararında ...no’lu doküman karşısında buluşun yeni olmadığının ve bu nedenle de buluş basamağı şartını da taşımadığının değerlendirildiği anlaşılmaktadır. Mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyeti vasıtasıyla yapılan araştırmada da tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman olan ...dokümana konu olan buluş esas alınarak yenilik incelemesi yapılacaktır. Bahsedildiği üzere buluşlarda yenilik incelemesi yapılırken istemler esas alınır. Tarifname ve resimler ise istemlerin yorumlanmasında kullanılır. Yenilik incelemesi istemler üzerinden tarifname ve resimlerle birlikte değerlendirilmiştir.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi kök raporunda tablolaştırıldığı üzere; tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman olan ...No’lu dokümana konu buluş, benzer bir teknik yapılanmaya sahiptir. Buna karşılık, söz konusu buluşta biyel bağlantı bloğu özelliğine yer verilmediği, buna karşılık benzer teknik işlevin dişli yapılanmasıyla sağlandığı görülmektedir. Yapılan teknik incelemede dava konusu buluş ile tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman karşılaştırıldığında, aynı teknik soruna farklı teknik özelliklerle çözüm sağlanmış olduğundan, dava konusu buluşun yeni olduğu değerlendirilmiştir.
Yenilik kriterini taşıyan bir buluşun patent belgesi elde edebilmesinin ikinci şartı buluş basamağının aşılmasıdır. Tekniğin olağan seyrinde görülen sıradan ilaveler, düzenlemeler veya geliştirmeler patentle korunmamakta, zira bu tür buluşlar için buluş basamağının aşılmadığı sonucuna varılmaktadır. Buluş sahibine koruma sağlanabilmesi için kayda değer bir durumun olması ve teknolojik ilerlemenin bu şekilde sağlanması amaçlanmaktadır. Buluş basamağı; buluşun tekniğin bilinen durumunu aştığını ortaya koyan teknik üstünlük ve nitelik olarak ifade edilebilir. SMK md.83/4’e göre “Tekniğin bilinen durumu dikkate alındığında, ilgili olduğu teknik alandaki uzmana göre aşikâr olmayan buluşun, buluş basamağı içerdiği kabul edilir.” Buluş basamağı değerlendirilmesinde tekniğin bilinen durumu bakımından bir araştırma yapılırken, teknik alanda uzman kişinin bilgi ve becerileri dikkate alınmaktadır.
Dava konusu buluşun yukarıda yeni olduğunun tespitinden sonra buluş basamağı içerip içermediğinin incelemesi yapılmalıdır. Bu tespiti yaparken tekniğin bilinen durumuna ait tüm dokümanların bir arada değerlendirilmesi gerekmektedir. Yukarıda ... kararına esas teşkil eden tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman olan dokümanda biyel bağlantı bloğuna yer verilmediği tespit edilmiştir. Buna karşılık istemlerle korunmak istenen biyel bağlantı bloğunun teknik alandaki uzmana göre aşikar olup olmadığının tespiti, buluşun buluş basamağı taşıyıp taşımadığının ortaya konulması bakımından önem taşımaktadır.
Biyel kolu, birçok makinada kullanılan ve teknik alanda uzman kişiler tarafından aşikar olan bir parçadır. Dava konusu buluş da bu kolun bağlantısını sağlayan bir özellik ile ilgilidir. Yapılan teknik incelemede davacı tarafından korunması talep edilen biyel bağlantı bloğu özelliğinin teknik alandaki uzman kişiye göre aşikar olduğu değerlendirilmektedir. Zira davacının koruma talep ettiği buluş, tahrikten gelen hareketi biyel koluna ileten bir biyel bağlantı bloğu özelliği olarak istem 1’de tanımlanmaktadır. Her ne kadar buluşun, zeytin hasat makinalarında kullanılan bir özelliği tanımladığı belirtilmiş olsa da, biyel bağlantı bloğu özelliği bir çok yapılanmada, tahrikten gelen hareketin aktarılması için kullanılan ve alandaki teknik uzman için aşikar olan bir özellik olarak değerlendirilmiştir. Zira, dönel hareketi doğrusal harekete veya tersi doğrusal hareketin dönel harekete döndürülmesi gereken makinalarda ... mekanizması kullanılmaktadır.
Davaya konu ... numaralı ... başlıklı buluşun 1 no’lu bağımsız istemi ve ona bağlı olarak yazılmış ... no’lu bağımlı istemleri, tahrikten gelen hareketi en az bir biyel koluna ileten en az bir biyel bağlantı bloğunu açıklamaktadır. O halde patent ile koruma sağlanması talep edilen buluş biyel bağlantı bloğu ve onun özelliklerine ilişkindir. Her ne kadar davacı yanca ibraz edilen teknik mütalaa da ... sayılı patent başvurusunun biyel bağlantı bloğu ile getirdiği yenilik torkun arttırılması amacıyla gerçekleştirilmiş olduğu belirtilmişse de, buluş basamağı değerlendirmesinde buluşun, ilgili olduğu teknik alandaki uzmana göre aşikâr olmaması aranmaktadır. Bu bakımdan yapılan teknik incelemede buluşta bahsi geçen yapılandırmanın benzer özellikteki makinalarda sıkça kullanılan bağlantı özelliği içerdiği ve buluşun şaşırtıcı bir unsur içermesi, uzun zamandır çözüm bekleyen bir sorunu çözüyor olması, bilinen tekniğin dışına çıkması, ticari başarı sağlaması, maliyetleri önemli ölçüde düşürüyor olması gibi hususlar içermediği tespit olunmuştur. Bunun yanı sıra buluş basamağı değerlendirmesinde birden fazla dokümanın birleştirilmesi de mümkündür. Ayrıca teknik mütalaada bahsi geçen .... numaralı dokümanlar da incelenmiştir. Bu dokümanlarda koruma talep edilen unsurların ... numaralı ... başlıklı buluşta açıklanan biyel bağlantı bloğu olmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç olarak; her ne kadar dava konusu patent başvurusunun yeni olduğu tespit edilmişse de, buluş basamağını içermediğinin saptandığı, bu nedenle söz konusu başvurunun patentlenebilirlik şartlarını kümülatif olarak sağlamadığı anlaşıldığından davaya konu ... kararının sonuç kısmının hukuka uygun olduğu anlaşılmakla; davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL'nin düşümü ile bakiye kalan 99,20 TL'nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı, 11,50 TL vekalet harcı, 9.000,00 TL bilirkişi ücreti, 45,42 TL dosya kapağı masrafı, 363,00 TL posta-tebligat masrafı olmak üzere toplam 9.581,32 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı ... tarafından yapılan 52,10 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı ...'ya verilmesine,
6-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re'sen iadesine,
Dair, Davacı vekilinin, Davalı Kurum vekilinin yüzüne karşı, davalı ... vekilinin yokluğunda, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde .... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/06/2023

Katip ...
E-imza

Hakim ...
E-imza