ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/330 Esas - 2023/135
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/330 Esas
KARAR NO : 2023/135

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 05/09/2022
KARAR TARİHİ : 22/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/04/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 05/09/2022 harçlandırma tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirkete ait ... numaralı “... ” ibareli marka başvurusunun yayınına davalı şirket tarafından itiraz edildiğini, itirazın davalı Kurum tarafından kabul edildiğini, davalı Kurum kararına karşı müvekkili şirket itirazının ...tarafından reddedildiğini, müvekkili şirketin hayvan sağlığı alanında hizmet verdiğini, davalı şirketin müvekkilinin rakibi olduğunu, davalı şirketin “...” ibareli markasına ait ürün üretmemesi ve piyasaya sürmemesine rağmen rekabet düşüncesiyle benzer markaya başvurduğunu ve müvekkili başvurusuna itiraz ettiğini, davalının redde mesnet markasına yönelik üretimi olmadığını ve ... izni de bulunmadığını, davalı şirket markası ile müvekkili markası arasında benzerlik bulunmadığını, taraf markaları içerisinde kullanılan ortak ifadelerin etkin maddeden kaynaklandığını, ilaç sektöründe etkin maddenin çağrışım yapması için genellikle etkin maddeye çeşitli ekler eklenerek markaların oluşturulduğunu, bir etkin madde olan “...” sebebiyle “...” ifadesinin tıbbi ürünlerin markalarında sıklıkla yer aldığını, müvekkili markasının hitap ettiği tüketici kitlesinin uzman bir meslek grubu olduğunu, ürünlerin eczanelerde, veteriner ecza depolarında yetkinliği ve donanımı olan klinik sahibi veteriner hekimlere satıldığını, ilgili tüketicinin markalar arasındaki farkı kolayca ayırt edebileceğini, davalı şirkete ait “...” markasının zayıf bir marka olduğunu, davalı şirketin kötü niyete ilişkin iddialarının dayanaksız olduğunu beyanla; davalı Kurum kararının kaldırılarak müvekkili şirkete ait marka tescil başvurusunun kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı ... vekili 15/09/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu marka başvurusu ile itiraza mesnet marka arasında benzerlik ve karıştırılma ihtimali bulunduğunu, taraf markalarının başında yer alan “...” harflerinin ortak olduğunu, bu nedenle markaların telaffuzlarının yüksek oranda benzediğini, markaların kapsamında yer alan mal ve hizmetlerin aynı olduğunu, tüketici zihninde markaların ilişkilendirilmesi veya marka sahipleri arasında idari/iktisadi anlamda bağlılık bulunduğu izleniminin oluşmasının kaçınılmaz olduğunu, ...kararının usul ve hukuka uygun olduğunu beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... SAN. VE TİC. A.Ş. vekili 11/10/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin tescilli “...” markası ile davacı şirket marka başvurusunun ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, davacı marka başvurusunun müvekkili şirket markasının tescilli olduğu 05. sınıfta gerçekleştirildiğini, markaların objektif olarak karıştırılabilecek nitelikte olduklarını, davacı şirket markasında yer alan “...” ibaresinin asıl unsur olduğunu, “...” ibarelerinin ise tamamlayıcı unsur olduğunu, davacı marka başvurusunda yer alan “...” ifadesi ile müvekkili markası olan “...” ibaresinin İngilizce okunuşlarının aynı olduğunu, davacının tescilini talep ettiği markanın herhangi bir ayırt edici özelliği bulunmadığını, markalar arasında iltibas oluşacağını, davacı markasında müvekkili şirket markası ile aynı yazı stilinin kullanıldığını, markalar arasında karıştırılma ihtimali bulunduğunu, davacı marka başvurusunun kötü niyetli olduğunu, davacı şirketin müvekkili şirketin Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan pazarlama ve satış izni olmadığı iddiasının mesnetsiz olduğunu, müvekkilinin bu izinlere sahip olduğunu, ...kararının hukuka uygun olduğunu beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan ...Kararının İptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği ... sayılı ...kararının hukuka uygun olup olmadığı, davacıya ait ... sayılı "...." ibareli marka başvurusu ile davalı şirkete ait redde mesnet ... sayılı marka arasında ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğu tespit edilmiştir.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden özel veya teknik hususlara ilişkin rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren .... Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davacı şirketin "..." ibareli, 05.sınıfta yer alan emtiaların tescili amacıyla 10.06.2021 tarihinde gerçekleştirdiği ... sayılı marka başvurusunun yapılan ilk incelemeler sonrasında 12.10.2021 tarih ve 382 sayılı Bülten’de ilan edildiği, söz konusu ilana karşı davalı şirketin 07.12.2021 tarihinde ... sayılı markayı mesnet göstererek 6769 sayılı SMK’nın m.6/1, m.6/3, m.6/5 ve m.6/9 hükümleri kapsamında itirazda bulunduğu, davacı yanın 13.12.2021 tarihli itiraza karşı görüş bildirme dilekçesi ibraz ettiği, yayına yapılan itirazın ...'nca incelenmesi sonucunda marka tescil başvurusunun SMK m.6/1 hükmü uyarınca reddine karar verildiği, bu karara karşı davacı şirket tarafından 11.05.2022 tarihinde yeniden itirazda bulunulduğu, davalı yanın 24.06.2022 tarihli itiraza karşı görüş bildirme dilekçesi ibraz ettiği, yeniden yapılan itirazı değerlendiren ...'nun ... sayılı ...kararı ile itirazın ve başvurunun reddine karar verdiği, bu kararın davacı marka vekiline 07.07.2022 tarihinde tebliğ edildiği, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun (SMK) 6.maddesinin 1.fıkrasına göre; Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Karıştırma ihtimali, ortalama tüketicilerin, her iki işaret arasında bir şekilde bağlantı kurmasıdır. Bu durum, bir mal veya hizmetin alıcısının bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını ya da hizmetini alma ihtimali biçiminde tanımlanmaktadır. Karıştırılma ihtimali, iltibas kavramından daha geniş bir kavram olup, doğrudan ve dolaylı karıştırılma ihtimali olarak ikiye ayrılır. Bu ayrıma göre eğer mal veya hizmetin aynı işletmeden ileri geldiği yönünde bir algılama ortaya çıkıyor, yani bir işletmeye ait mal veya hizmet, başka bir işletmeye ait mal veya hizmet ile karıştırılıyor ve bu nedenle satın alınıyorsa doğrudan karıştırılma ihtimali söz konusudur. Buna karşın, eğer mal veya hizmetin markası birbirinden ayırt ediliyor ancak bunların aynı işletmenin markaları olduğu ya da bu mal veya hizmetin aralarında ekonomik veya idari bağlantı bulunan işletmelerden geldiği biçiminde bir algılama oluşuyor ise bu halde de dolaylı karıştırılma ihtimalinden söz edilir.
Karıştırılma ihtimalinden bahsedilebilmesi için öncelikle önceki ve sonraki markalar arasındaki mal veya hizmet sınıflarının aynı ya da benzer olması gerekir. Mal veya hizmetlerin benzer olup olmadığının belirlenmesinde, karşılaştırılacak mal veya hizmetlerin benzer alıcı çevresine hitap edip etmediği, benzer ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunup bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olup olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, marketlerde aynı reyon ya da raflarda satılıp satılmadıkları, aynı toptancılarda satılıp satılmadıkları gibi kriterler göz önünde tutulmalıdır. Sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında gerek Nice sınıflandırması gerekse de ... tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğleri mahkemeler bakımından bağlayıcı değildir. Somut olayın özelliklerine göre ... tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğinde farklı sınıflarda yer almalarına rağmen ilgili alıcısı nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikteki ürün ve hizmet markalarının kapsadıkları mal ve hizmet sınıflarının benzer olarak değerlendirilmesi de mümkündür.
Karıştırılma ihtimali bakımından sınıfsal benzerliğin söz konusu olması halinde önceki ve sonraki markanın aynı ya da benzer olup olmadıklarının incelenmesi gerekir. Markaların aynı ya da benzer olup olmadıkları incelenirken markayı oluşturan her bir unsura göre değil, bir bütün olarak karşılaştırılan markaların bıraktığı genel, global izlenim, markaların bütünü ile bıraktığı etki dikkate alınacaktır. Markalarda eğer tanımlayıcı unsurlar var ise bu unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Global değerlendirmeye göre, karşılaştırılan markalar arasında karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığı incelenirken, ilgili alıcısı nezdinde bıraktıkları genel intibaya göre markaların benzer olup olmadığı, markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunup bulunmadığı, ortalama alıcısının algısının ve satın alma kararı verirken göstereceği özen ve dikkat derecesinin ne olduğu, markalar veya işletmeler arasında bağlantı ihtimalinin söz konusu olup olmadığı gibi hususlar incelenerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu şekilde inceleme yapılırken, markanın toplumda ne kadar tanındığı, markaların ayırt edici unsurlarının neler olduğu, markanın hitap ettiği ürün ya da hizmetin tüketici kitlesinin kimler olduğu, bu kitlenin satın alma sürecinde göstermeleri beklenen dikkat ve algılama düzeyinin ne olduğu, mal veya hizmetin niteliğinin ve fiyatının ne olduğu, markanın ne kadar özgün, ayırt edici ya da tanımlayıcı olduğu, seri marka algılamasına yol açıp açmadığı gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, redde mesnet marka, hukuki nitelendirme hali hariç olmak üzere maddi vakıalara ilişkin tespitler barındıran bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava konusu marka başvurusundan çıkartılan ve iş bu davaya konu olan 5.sınıftaki emtialar ile redde mesnet marka kapsamında yer alan 5.sınıftaki emtialar aynı/aynı türdür.
Dava konusu marka başvurusu, hem şekil hem kelime unsurlarının yer aldığı karma nitelikte bir markadır. Markanın kelime unsuru “...” ve “...” ibaresi ile ilaçlarda bir çeşit ölçü belirten “...” ifadesi yer almaktadır. Fakat “...” ibaresi dışındaki sayı ve kelimeler, çok küçük boyutta yazılmış olup, hem anlam hem punto itibarıyla markanın tali unsuru niteliğindedir. Dava konusu markaya bakıldığında, dikkat çeken unsurlar “...” kelimesi ve “40” sayısıdır. “...” ibaresinin herhangi bir anlamı tespit edilememiştir. Bu ibarenin “..." veya “..." şeklinde telaffuz edilmesi muhtemeldir.
Davalının redde mesnet markası ise bir kelime markası olup, marka kapsamında herhangi bir şekil ya da renk unsuru kullanılmamıştır. “...” kelimesi, markanın tek ve esas unsurudur. “...” ibaresinin de herhangi bir anlamı bulunmamaktadır. Davalıya ait marka “..." şeklinde telaffuz edilmektedir.
Taraf markalarında yer alan “.../...” ibarelerinin ortak kısmı “...” ibaresidir. Davacı taraf, bir etkin madde olan “...” sebebiyle “...” ifadesinin tıbbi ürünlerin markalarında sıklıkla yer aldığını iddia etmiştir. ... etkin maddesi, analjezik, antienflamatuar ve antipiretik olarak kullanılan bir etkin madde olup, tablet ve ampul dozaj formunda preparatları bulunmaktadır. Halihazırda piyasada ... etkin maddesini içeren ... isimli bir ilaç ve bu ilacın 5 farklı ticari takdim şekli bulunmaktadır. ... etkin maddesini içeren diğer ilaçların isimlerinin de “...” veya “...” ön ekiyle başlayan isimlerinin bulunduğu (Örneğin ....) bilinmektedir. Dolayısıyla davacının “...” kelimesinin etkin madde meloksikamdan kaynaklı olarak ilaç isimlerinde kullanıldığı ve ilaçların ticari isimlerinin etkin maddeyi çağrıştırması için etkin madde isimlerine benzer, bu isimleri veya bir bölümünü içeren kelimeler olarak seçildiği yönündeki iddiası bu örneklerle de doğrulanmaktadır.
Davaya konu 5/1 ve 5/3 altsınıfta bulunan "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı radyoaktif kimyasal maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri." emtiaları, doktorlar, veterinerler, eczacılar ve diş hekimlerine hitap eden emtialar olup, söz konusu uzman kimselerin bilinç düzeyi dikkate alınarak iltibas değerlendirmesi yapılması gerektiği, buna karşılık bu emtialar haricinde kalan davaya konu sair emtiaların ise, salt ihtisas sahibi bilinç düzeyi yüksek kimselere hitap etmedikleri, içerisinde farklı sosyo-ekonomik toplumsal kesimlerden gelen bireylerin oluşturduğu halk kesimine de hitap ettikleri, ilgili tüketicinin makul derecede bilgili, dikkatli ve ihtiyatlı olduğu tespit edilmiştir.
Taraf markaları global olarak karşılaştırıldığında; "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı radyoaktif kimyasal maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri." emtiaları bakımından, gerek bu emtiaların hitap ettiği ilgili tüketici kesiminin bilinç ve dikkat düzeyinin yüksek olması, gerekse her iki markada da yer alan "..." ibaresinin etkin madde meloksikamdan kaynaklı olarak ilaç isimlerinde kullanıldığı ve ilaçların ticari isimlerinin etkin maddeyi çağrıştırması için etkin madde isimlerine benzer, bu isimleri veya bir bölümünü içeren kelimeler olarak seçildiği hususları dikkate alınarak, daha önce redde mesnet markayı gören, işiten, bu markalı yukarıda yer verilen emtialardan yararlanan dikkat ve bilinç düzeyi yüksek ilgili tüketici kesiminin, daha sonra başvuru markasını yukarıda yer verilen emtialar üzerinde gördüğünde ya da işittiğinde, bu emtialardan faydalanmak için ayıracağı sınırlı süre içerisinde, bu markayı redde mesnet markadan farklı bir marka olarak algılayacağı gibi marka sahipleri arasında idari ya da ekonomik bir bağlantı da kurmayacağı, dolayısıyla yukarıda belirtilen emtialar bakımından markalar arasında ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunmadığı,
Davaya konu sair emtialar bakımından ise; bu emtiaların hitap ettiği ilgili tüketici kesiminin bilinç ve dikkat düzeyinin ortalama düzeyde olduğu, ortalama dikkat ve bilinç düzeyine sahip tüketici kesiminin "..." ibaresinin etkin madde meloksikamdan kaynaklı olarak ilaç isimlerinde kullanıldığını bilmesinin kendilerinden beklenemeyeceği, bu tüketici kesiminin gerek "...", gerekse "..." ibarelerini anlamsız sözcükler olarak algılayacağı, buna göre; daha önce redde mesnet markayı gören söz konusu tüketici kesiminin, daha sonra başvuru markasını gördüğünde, görsel ve işitsel benzerlik sebebiyle, davaya konu sair emtialar bakımından iş bu markalar arasında ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi altında olacağı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı radyoaktif kimyasal maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri." emtiaları bakımından ... sayılı ...kararının İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL'nin mahsubu ile alınması gereken 99,20 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın kısmen reddolunması ve davalıların kendilerini vekil ile temsil ettirmeleri sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
5-Davanın kabul ret oranının takdiren 1/2 olarak kabulüne,
6-Karar ve ilam harcının davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 80,70 TL peşin karar ve ilam harcının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 37,10 TL vekalet harcı, 3.500,00 TL bilirkişi ücreti, 138,00 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 3.755,80 TL yargılama giderinin 1/2'si olan 1.877,90 TL'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kalan 1.877,90 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı ... tarafından yapılan 37,10 TL vekalet harcına ilişkin yargılama giderinin 1/2'si olan 18,55 TL'nin davacıdan alınarak davalı ...'ne verilmesine, bakiye 18,55 TL yargılama giderinin davalı ... üzerinde bırakılmasına,
9-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re'sen iade edilmesine,
Dair, Davacı vekilinin, Davalı Kurum vekilinin ve Davalı şirket vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/03/2023

Katip ...
E-imza

Hakim ...
E-imza