ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ... 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
...
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/231 Esas
KARAR NO : 2023/348

DAVA : Eserle İlgili Birliğe Temsilci Atanması
DAVA TARİHİ : 24/06/2022
KARAR TARİHİ : 07/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/07/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Eserle İlgili Birliğe Temsilci Atanması davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 24/06/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ..., ... ve ... birlikte ''...'' adlı kitabı yazmış olduklarını ve kitabın ilk olarak 1986 yılında basılmış olduğunu, ...'ın kitap basıldıktan sonra vefat etmiş olduğunu, davalı ...'nun diğer iki yazarın rızası olmadan, tek başına, sadece kendi adını yazarak söz konusu kitabı bastırıp piyasaya sunması sebebiyle hem davalı ...'ın, hem de müvekkili ...'nın bu esere bağlı sahip oldukları hakların ihlal edilmiş olduğunu, müvekkili ... söz konusu esere bağlı haklarının ihlal edilmiş olması nedeniyle .... sayılı dosyası üzerinden ...'na karşı, eser sahipliğinin tespiti ile tazminat talepli davayı ikame etmiş olduğunu belirterek; müvekkili ..., ... ve ...'ın birlikte eser sahipliği yoluyla kurdukları adi ortaklığa müvekkili ...'nın temsilci olarak atanmasına, mahkeme aksi kanaatte olur ise söz konusu adi ortaklığa mahkemece seçilecek başka bir temsilci atanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı ... 07/02/2023 havale tarihli müşterek cevap dilekçesinde özetle; Davacı veya başka bir kişinin temsilci olarak atanmasını mahkemenin takdirine bıraktıklarını, davacı gibi kendilerinin de dava konusu eserin yazarlarından ...'ın mirasçıları olarak davalının haksız eylem ve işlemleri nedeniyle maddi-manevi zarar görmüş bulunduklarını, anılan davada bu haklarını talep ve dava etme haklarını saklı tuttuklarını, iş bu davanın açılmasına neden olmadıkları için davacı tarafın kendilerine yargılama gideri ve vekalet ücreti yükletilmesi isteminin yerinde olmadığını beyanla; dava konusu eserle ilgili adi ortaklığa davacının istemi gibi bir temsilci atanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili 03/03/2023 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davanın zaman aşımına uğradığını, ... 10. maddesi uyarınca birlik şartları oluşmadığından; oluşmayan birliğe temsilci atanması talebinin reddine karar verilmesi gerektiğini, müvekkili, öğrencisi ve o tarihte aynı zamanda kız kardeşinin eşi olan davacının da fiilen fayda görmesi adına, davacının hiçbir katkısı olmamasına rağmen, kendi meydana getirmiş olduğu "..." adlı kitapta davacının da isminin yer almasına, bizzat davacının talebi doğrultusunda müsamaha göstermiş olduğunu, dolayısıyla, davacının 1985 yılında yılında basılan "..." adlı kitaba hiçbir katkısı ve hakkı bulunmamakta olduğunu, davacı, müvekkili tarafından kendisine kariyerine olumlu etki yapması ve akrabalık bağları ile iyiniyetle bahşedilen bir durumu, kendi yararına öç alma duyguları ile kötüye kullanmaya çalışmakta olduğunu, 1985 yılında basılan kitap ile 2012 yılında basılan kitabın içeriklerinin aynı olmadığını, davacı, müvekkili tarafından "... (cilt-1)" adlı kitabın değiştirilerek ve güncellenerek yeniden basıldığını 2012 yılından itibaren bilmekte olup, bizzat davacının bu konuya ilişkin bilgisi ve muvafakatı bulunmakta olduğunu, müvekkili tarafından oluşturulan eserin birlik olarak kabulünün mümkün olmadığını beyanla; birlik koşulları oluşmadığından davacının oluşmayan birliğe temsilci atanması talebinin reddine, davacının birliğe temsilci olarak atanması talebinin reddi ile müvekkili ...'nun birliğe temsilci olarak atanmasına, müvekkili ...'nun birliğe temsilci atanması talebi yerinde görülmezse mahkeme tarafından seçilecek başka bir temsilci atanmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, Eserle İlgili Birliğe Temsilci Atanması istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Eldeki davayı açmakta davacının hukuki yararının bulunup bulunmadığı, davalı ... vekilinin ileri sürdüğü zamanaşımı def'inin yerinde olup olmadığı, ... sayılı dava dosyasına ilişkin olarak "..." isimli adi ortaklık hükümlerine tabi olduğu belirtilen esere davacı yanın veya mahkemece re'sen tespit edilecek bir kimsenin temsilci olarak atanmasının gerekip gerekmeyeceği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.

Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, davalı ...'a ait veraset ilamı dosyaya kazandırılmış, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmuş, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren .. Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Tarafların iddia ve savunmaları, ibraz ettikleri bilgi ve belgeler, ... Esas sayılı dosyası, celp edilen evrak ile tüm dosya kapsamına göre;
Eldeki davanın mahiyeti gereği zamanaşımı def'ine tabi olmadığı tespit edildiğinden ileri sürülen zamanaşımı def'inin reddine karar verilmiştir.
... Esas sayılı dava dosyasında; davacının, davalıya karşı; davacı, davalı ve dava dışı ...'ın birlikte eser sahibi oldukları "..." isimli ve 1986 basım yılına ilişkin kitabın davalı tarafından, davacı ve dava dışı yazarın adlarının çıkartılarak tek başına davalının yazar olarak gösterilip çoğaltılması ve yayılması eylemlerinden kaynaklı olarak eser sahipliğinin tespiti, telif tazminatı ve manevi tazminat istemli dava açtığı, mahkemenin 22/06/2022 tarih ve 1 nolu celsesinde, telif tazminatı ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak mesnet gösterilen eserle ilgili birliğe temsilci atanmak üzere dava açılması hususunda davacı vekiline süre verildiği, davacı vekilinin kendisine verilen süre içinde iş bu davayı açtığı tespit edilmiştir. Bu nedenle; davacı yanın eldeki davayı açmasında hukuki yarar bulunmaktadır.
Dosyamız davasında, davalı olarak gösterilen müteveffa ...'ın mirasçılarının tespiti bağlamında davacı vekiline yetki verilmiş olup, davacı vekilinin ... Mahkemesi'nde açtığı dava neticesinde, mahkemenin 20/01/2023 tarih... sayılı kararı uyarınca müteveffa ... mirasçılarının; ..., ... ve ... olduğu tespit edilmiştir. Davalı ... mirasçılarına dava dilekçesi tebliğ edilerek dilekçe teati aşaması tamamlanmıştır.
Davalı ... mirasçılarının müşterek olarak mahkememize ibraz ettikleri 07/02/2023 havale tarihli cevap dilekçesi ile; davacının temsilci olarak atanmasını mahkemenin takdirine bıraktıklarını bildirmişlerdir.
Somut olayda yapılan değerlendirmede; .... Esas sayılı dava dosyasında yürütülen davada, telif tazminatı ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak 1986 yılı basım tarihli "..." isimli eser sahipleri arasındaki birliğe temsilci atanması gerektiğinin anlaşıldığı, söz konusu eserin yazarlarının; davacı, davalı ve dava dışı müteveffa ... oldukları, ... Esas sayılı dava dosyasında davalı yanın aynı zamanda 1986 yılı basım tarihli eserin iştirak halindeki yazarlarından biri olduğu anlaşılan ... olduğu, buna göre; 1986 yılı basım tarihli eserin iştirakçilerinden biri olan ...'nun söz konusu davada mütecaviz olarak itham edildiği, iştirak halinde meydana getirilen eserden kaynaklı olarak iştirakçilerden birinin mütecaviz olma ihtimalinin hukuken mümkün bulunduğu, somut olayda olduğu gibi böyle durumlarda; mütecaviz olmayan diğer iştirakçiler bakımından ileri sürülen telif tazminatı ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak eser sahipleri arasındaki birliğe temsilci ataması yapılırken, hali hazırda mütecaviz olarak husumetli olunan davalı ...'ndan ziyade, diğer iştirakçi müteveffa ... mirasçılarının menfaatleri ile davacı ...'nın menfaatlerinin çatışıp çatışmadığı hususunun irdelenmesi gerektiği, somut olayda, müteveffa ... mirasçılarının, davacının, ... Esas sayılı dava dosyasında devam eden davanın telif tazminatı ve manevi tazminat istemlerinin yürütülmesine ilişkin olarak 1986 yılı basım tarihli "..." isimli eser sahipleri arasındaki birliğe temsilci olarak atanması istemine karşı çıkmadıkları anlaşıldığından; davanın kabulüne karar verilerek; davacının, iş bu davada yürütülen telif tazminatı ve manevi tazminat istemlerine ilişkin olarak, 1986 yılı basım tarihli "..." isimli eser sahipleri arasındaki birliğe 5846 sayılı Kanun m.10/2 hükmü uyarınca temsilci olarak atanmasına karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK m.312/2 hükmü uyarınca davalı ..., iş bu davanın açılmasına sebebiyet vermeyip davacının istemi gibi temsilci atanmasını cevap dilekçesinde belirttiklerinden yargılama giderlerinden sorumlu tutulmamışlardır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile; ... Esas sayılı dava dosyasında devam eden davada, telif tazminatı ve manevi tazminat istemlerinin yürütülmesine ilişkin olarak 1986 yılı basım tarihli "..." isimli eserin sahipleri arasındaki birliğe davacının TEMSİLCİ OLARAK ATANMASINA,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL'nin düşümü ile bakiye kalan 99,20 TL'nin davalı ...'ndan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalı ...'ndan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL peşin harç, 80,70 TL başvurma harcı, 37,10 TL vekalet harcı, 45,42 TL dosya kapağı masrafı, 822,00 TL posta-tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.065,92 TL yargılama giderinin davalı ...'ndan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı ... tarafından yapılan 25,60 TL vekalet harç sarfiyatına ilişkin yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa resen iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı ... vekilinin yüzüne karşı, davalı ... mirasçılarının yokluğunda, HMK m. 341 hükmü gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk Dairesi nezdinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/07/2023

Katip ...
E-imza

Hakim ...
E-imza