ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/179 Esas
KARAR NO : 2023/118

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali - Markanın Hükümsüzlüğü)
DAVA TARİHİ : 20/05/2022
KARAR TARİHİ : 08/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/03/2023
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali - Markanın Hükümsüzlüğü) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 20/05/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, ... adıyla 1864 yılında kurulmuş olan ... menşeli bir giyim markası olduğunu, “...” markasının 1982 yılından bu yana kullanıldığını, ...’de 500’ü aşkın ve dünya çapında 30 ülkede 190’dan fazla mağazasının bulunduğunu, müvekkilinin, özellikle giyim ve tekstil sektöründe tüm dünyada tanınan bir firma olduğunu, .... sayılı markaların müvekkiline ait olduğunu, davalı tarafından “...” ibareli ve ... sayılı markanın tescili için başvurulduğunu, bu başvuruya karşı SMK’nın 6/1 ve 6/5. maddeleri kapsamında kısmen reddi için itiraz edildiğini, yapılan itirazın reddedildiğini, taraf markalarının kapsamındaki malların/hizmetlerin benzer olduğunu, davaya konu markanın, müvekkilinin tescilli ve tanınmış olduğu ... endüstrisiyle en yakından ilişkili olan mallar yönünden reddinin talep edildiğini, müvekkiline ait gerekçe markaların 14, 18 ve 25. sınıflardaki mallar bakımından tescilli olduğunu, müvekkiline ait .... sayılı marka ile ilgili olarak verilen karara karşı .... sayılı dosya kapsamında açılan davanın müvekkili lehine sonuçlandığını, verilen bu karara karşı davalı tarafça yapılan istinafın .... sayılı karar ile reddedildiğini, dosya henüz kesinleşmediyse de kararın bozulma ihtimalinin çok düşük olduğunu, dolayısıyla gerekçe markalardan birisi müddet olarak görünse de ...’in hatalı kararı gereği sanki hiç reddolmamış gibi mesnet alınmasının gerektiği, günümüzde hemen her firma tarafından aynı marka altında giysi ve kol saati, gözlük gibi ürünlerin aynı anda üretildiğini ve piyasaya aynı marka altında sunulduğunu, artık “gözlük markası”, “giysi markası” olarak ayrım yapılmasının mümkün olmadığını, “gözlük” ve “saat” gibi eşyaların, günlük giyimin bir parçası olduğunu, ayrılmaz bir aksesuar olarak kabul edilmesinin gerektiğini, yine pek çok markanın giyim ürünleri ile birlikte 24. sınıfta yer alan “ev tekstili” ürünlerinin satışını da yaptığını, müvekkili dahil firmaların internet sitesinde de bunların satışını yaptığını, emsal yargılamalarda alınan bilirkişi raporlarının bu iddiayı desteklediğini, benzer bir şekilde, .... sayılı kararında 03. sınıftaki parfümeri, kozmetik vb. mallar ile 09. sınıftaki gözlükler, güneş gözlükleri vb. malların, müvekkilinin tescilli ve tanınmış olduğu 25. sınıf mallarıyla yakından ilişkili bulunduğunu, sonuç olarak, 25. sınıf bakımından ayniyet bulunduğu, 35. sınıfın kapsadığı 14, 18 ve 25. sınıf malların perakendeciliği için benzerlik ve tamamlayıcılık bulunduğu, 03, 09 ve 24. sınıf mallarının perakendeciliği için de yine yakın bir benzerlik ve ilişki bulunduğu, davaya konu markanın temel olarak bir kelime markası olduğunu, yeşil zemin üzerine yazıldığını, müvekkiline ait sitenin sekmelerinde de yeşil zemin kullanıldığını, markanın asli unsurunun “...” olduğunu, markada bulunan diğer unsurların ayırt edicilik kazandırmadığını, “...” kelimesinin tanımlayıcı olduğunu, bu konuda ... kararlarının bulunduğunu,... ’nda da bu hususun belirtildiğini, müvekkiline ait markanın tanınmışlığı karşısında markaların aynı seriden olduğunun düşünüleceğini, tüketicilerin ticari kaynak konusunda yanılgıya düşeceğini, müvekkilinin, ...’ye de satış yaptığını, Google arama motorunda “... ...” olarak yapılan aramada müvekkiline ait internet sitesinin çıktığını, daha önceden “...” markasına karşı açılan davada markaların benzer bulunduğunu, daha önceden müvekkili tarafından yapılan itirazlar doğrultusunda davalı Kurum tarafından da “...” ibareli marka başvurularının reddedildiğini, markalar arasında karıştırılma ihtimali bulunduğunu, müvekkiline ait markanın tanınmışlığının karıştırılma ihtimali değerlendirmesinde de dikkate alınmasının gerektiğini, ayrıca SMK’nın 6/5. maddesi uyarınca da ret kararı verilmesi gerektiğini, ifade ederek, “... ...’nun ... sayılı kararının iptali ile ... numaralı marka başvurusunun: 25. Sınıf: Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. 35. Sınıf: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için; 03. sınıf: Parfümeri, kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç) 09. sınıf: Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. 14. sınıf: Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri, değerli metalden heykeller ve biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler 18. sınıf: İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler. Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler. Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Kırbaçlar, koşum takımları, eyerler, üzengi ve eyer kayışları. 24. sınıf: Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Tekstilden bayraklar, flamalar, etiketler. Bebekler için kundak örtüleri. Kampçılar için uyku tulumları 25. sınıf: Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.) yönünden kısmen hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı ... vekili 06/06/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; İş bu davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, davaya konu markanın, davacı markasında yer almayan ..., kelime ve renk unsurlarına sahip olduğunu, genel görünümü doğrudan doğruya değiştiren bu ..., renk ve kullanımların markanın esas unsuru konumunda olduğunu ve incelemede göz ardı edilemeyeceğini, “...” ibaresinin bir bütün olarak esaslı unsur olduğunu, “Gelecek gün modası” gibi bir anlama gelen davalı markasının, davacı markalarından anlamsal olarak da farklı olduğunu, zayıf ibareli davacı markalarından tamamen ayrıldığını, markalar arasında işaret ve görsel olarak da benzerlik bulunmadığını, “...” ibaresinin ayırt edici gücünün düşük olduğunu, markaların benzer olmadığını ve markanın tanınmış marka olduğunun somut delillerle ispat edilemediğini, tanınmış marka olsa dahi kanunda sayılan şartların oluşacağının ispatlanmasına yönelik delil sunulmadığını beyan ederek “davanın reddine” karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., davaya cevap dilekçesi ibraz etmediğinden 6100 sayılı HMK m.128 hükmü gereği, dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmıştır.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan ... Kararının İptali ve 6769 sayılı SMK m.25 hükmüne göre açılan Markanın Kısmen Hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği ... sayılı ... kararının hukuka uygun olup olmadığı, davalı şahsa ait ... sayılı "...+..." ibareli marka başvurusu ile davacıya ait itiraza/hükümsüzlüğe mesnet markalar arasında SMK m.6/1 hükmü uyarınca ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesi bulunup bulunmadığı, davacı markalarının tanınmış olup olmadığı, tescili halinde davalı şahsa ait markanın "25.SINIF: Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. 35.SINIF: Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil;ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri, değerli metalden heykeller ve biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler. İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler. Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler. Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Kırbaçlar, koşum takımları, eyerler, üzengi ve eyer kayışları. Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Tekstilden bayraklar, flamalar, etiketler. Bebekler için kundak örtüleri. Kampçılar için uyku tulumları. Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)" mal ve hizmetleri bakımından hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden maddi vakıalara ilişkin rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ... Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davalı şahsın "...+..." ibareli, 25 ve 35.sınıfta yer alan bir kısım mal ve hizmetlerin tescili amacıyla 17.08.2020 tarihinde gerçekleştirdiği ... sayılı marka başvurusunun yapılan ilk incelemeler sonrasında 27.11.2020 tarih ve 361 sayılı Bülten’de ilan edildiği, söz konusu ilana karşı davacı yanın 27.01.2021 tarihinde ... sayılı markalarını mesnet göstererek 6769 sayılı SMK’nın m.6/1, m.6/5 hükümleri kapsamında uyuşmazlık konusu olarak belirtilen mal ve hizmetler bakımından itirazda bulunduğu, yayına yapılan itirazın ...'nca reddedildiği, bu karara karşı davacı şirket tarafından 08.06.2021 tarihinde yeniden itirazda bulunulduğu, yeniden yapılan itirazı değerlendiren ... 'nun ... sayılı ... kararı ile itirazın reddine karar verdiği, bu kararın davacı marka vekiline 22.03.2022 tarihinde tebliğ edildiği, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu marka başvurusu yargılama safahati içinde tescil edilmemiştir.
İlk olarak belirtilmesi gerekir ki; dava konusu marka başvurusu tescil edilmediğinden, markanın kısmen hükümsüzlüğü istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
... kararının iptali istemi bakımından aşağıdaki şekilde inceleme yapılmıştır:
İlk olarak belirtilmesi gerekir ki; ....'nun yerleşmiş uygulamasına göre (...) ... kararının yerinde olup olmadığı, kararın alındığı tarihteki koşullara göre değerlendirilmelidir. (...) Eldeki davada da ... karar tarihi olan 21.03.2022 tarihindeki marka işlem dosyasında mevcut maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak ve salt marka işlem dosyası ile sınırlı olarak değerlendirme yapılmıştır. Bu nedenle marka işlem dosyasına sunulmayan, ancak dava aşamasında ibraz edilen bilgi ve belgeler değerlendirme dışı bırakılmıştır.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun (SMK) 6.maddesinin 1.fıkrasına göre; Tescil başvurusu yapılan bir markanın, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile aynılığı ya da benzerliği ve kapsadığı mal veya hizmetlerin aynılığı ya da benzerliği nedeniyle, tescil edilmiş veya önceki tarihte başvurusu yapılmış marka ile halk tarafından ilişkilendirilme ihtimali de dâhil karıştırılma ihtimali varsa itiraz üzerine başvuru reddedilir.
Karıştırma ihtimali, ortalama tüketicilerin, her iki işaret arasında bir şekilde bağlantı kurmasıdır. Bu durum, bir mal veya hizmetin alıcısının bildiği veya duyduğu bir mal veya hizmeti aldığı zannı ile başka bir işletmenin aynı veya benzer malını ya da hizmetini alma ihtimali biçiminde tanımlanmaktadır. Karıştırılma ihtimali, iltibas kavramından daha geniş bir kavram olup, doğrudan ve dolaylı karıştırılma ihtimali olarak ikiye ayrılır. Bu ayrıma göre eğer mal veya hizmetin aynı işletmeden ileri geldiği yönünde bir algılama ortaya çıkıyor, yani bir işletmeye ait mal veya hizmet, başka bir işletmeye ait mal veya hizmet ile karıştırılıyor ve bu nedenle satın alınıyorsa doğrudan karıştırılma ihtimali söz konusudur. Buna karşın, eğer mal veya hizmetin markası birbirinden ayırt ediliyor ancak bunların aynı işletmenin markaları olduğu ya da bu mal veya hizmetin aralarında ekonomik veya idari bağlantı bulunan işletmelerden geldiği biçiminde bir algılama oluşuyor ise bu halde de dolaylı karıştırılma ihtimalinden söz edilir.
Karıştırılma ihtimalinden bahsedilebilmesi için öncelikle önceki ve sonraki markalar arasındaki mal veya hizmet sınıflarının aynı ya da benzer olması gerekir. Mal veya hizmetlerin benzer olup olmadığının belirlenmesinde, karşılaştırılacak mal veya hizmetlerin benzer alıcı çevresine hitap edip etmediği, benzer ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, aralarında hammadde-yarı mamül-mamül ürün ilişkisi bulunup bulunmadığı, birbirleri yerine ikame ya da tamamlayıcı ürün ya da hizmet olup olmadıkları, dağıtım kanallarının ortak olup olmadığı, marketlerde aynı reyon ya da raflarda satılıp satılmadıkları, aynı toptancılarda satılıp satılmadıkları gibi kriterler göz önünde tutulmalıdır. Sınıfsal benzerlik karşılaştırmasında gerek Nice sınıflandırması gerekse de ... tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğleri mahkemeler bakımından bağlayıcı değildir. Somut olayın özelliklerine göre ... tarafından çıkartılan sınıflandırma tebliğinde farklı sınıflarda yer almalarına rağmen ilgili alıcısı nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikteki ürün ve hizmet markalarının kapsadıkları mal ve hizmet sınıflarının benzer olarak değerlendirilmesi de mümkündür.
Karıştırılma ihtimali bakımından sınıfsal benzerliğin söz konusu olması halinde önceki ve sonraki markanın aynı ya da benzer olup olmadıklarının incelenmesi gerekir. Markaların aynı ya da benzer olup olmadıkları incelenirken markayı oluşturan her bir unsura göre değil, bir bütün olarak karşılaştırılan markaların bıraktığı genel, global izlenim, markaların bütünü ile bıraktığı etki dikkate alınacaktır. Markalarda eğer tanımlayıcı unsurlar var ise bu unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Global değerlendirmeye göre, karşılaştırılan markalar arasında karıştırılma ihtimalinin mevcut olup olmadığı incelenirken, ilgili alıcısı nezdinde bıraktıkları genel intibaya göre markaların benzer olup olmadığı, markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal benzerlik bulunup bulunmadığı, ortalama alıcısının algısının ve satın alma kararı verirken göstereceği özen ve dikkat derecesinin ne olduğu, markalar veya işletmeler arasında bağlantı ihtimalinin söz konusu olup olmadığı gibi hususlar incelenerek değerlendirme yapılmalıdır. Bu şekilde inceleme yapılırken, markanın toplumda ne kadar tanındığı, markaların ayırt edici unsurlarının neler olduğu, markanın hitap ettiği ürün ya da hizmetin tüketici kitlesinin kimler olduğu, bu kitlenin satın alma sürecinde göstermeleri beklenen dikkat ve algılama düzeyinin ne olduğu, mal veya hizmetin niteliğinin ve fiyatının ne olduğu, markanın ne kadar özgün, ayırt edici ya da tanımlayıcı olduğu, seri marka algılamasına yol açıp açmadığı gibi hususlar dikkate alınmalıdır.
SMK m.6/5 hükmüne göre; Tescil edilmiş veya tescil başvurusu daha önceki tarihte yapılmış bir markanın, ...’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarının zarar görebileceği veya ayırt edici karakterinin zedelenebileceği hâllerde, aynı ya da benzer markanın tescil başvurusu, haklı bir sebebe dayanma hâli saklı kalmak kaydıyla, başvurunun aynı, benzer veya farklı mal veya hizmetlerde yapılmış olmasına bakılmaksızın önceki tarihli marka sahibinin itirazı üzerine reddedilir.
SMK m.6/5 hükmü uyarınca; önceki tarihli tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış olan bir marka, ...'de ulaştığı tanınmışlık düzeyi sebebiyle, aynı veya benzeri sonraki tarihli marka başvurusunun, aynı veya farklı nitelikteki mal ya da hizmetlere ilişkin tescil talebinin reddini talep edebilir. Bir markanın sadece tanınmış marka niteliğini haiz olması, otomatik olarak o markanın farklı türdeki mal veya hizmetlere ilişkin olarak sonraki tarihli marka başvurusunu engelleme hakkı bahşetmez. Tanınmış marka hakkı sahibinin genişletilmiş korumadan yararlanabilmesi için;
A) Tanınmış markanın itibarından haksız yarar elde edilmesi,
B) Tanınmış markanın itibarına zarar verilmesi,
C) Tanınmış markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi, olasılıklarından en az birinin gerçekleşmesi veya gerçekleşme ihtimalinin bulunması gereklidir. Ayrıca, sonraki tarihli marka başvuru sahibinin, marka başvurusunda haklı bir nedeninin de bulunmaması gerekir.
Tanınmışlık, statik ve dogmatik bir durum değildir. Aksine; sürekli güncellenen, dalgalanabilen, bir çok değişkene bağlı dinamik bir süreci içinde barındırır. Bir markanın tanınmış marka niteliğinde olup olmadığı; a)Toplumun ilgili kesimince markanın tanınma düzeyi, b) Markanın kullanıldığı coğrafi alan, kullanım süresi ve yoğunluğu, c)Marka promosyonlarının ve reklamlarının süresi, yoğunluğu, hedef aldığı alan, d)Markanın tesciller veya tescil başvuruları ile korunduğu coğrafi alanın büyüklüğü, e) Markanın resmi mercilerce tanınmışlığına delalet eden karar ve uygulamaları, f) Markanın ekonomik değeri, g) Markanın hitap ettiği mal veya hizmetlerin pazar payı, gibi tahdidi olmayan kriterler dikkate alınmak suretiyle, yapılacak global bir değerlendirme neticesinde her somut olayda ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Hemen belirtilmelidir ki; bir markanın tanınmış marka niteliğini haiz olmasının; yukarıda yer verilen tüm kıstasların sağlanması gerektiğini şart koşmadığı gibi, yukarıda yer verilen kıstaslardan yalnızca birinin gerçekleşmesinin mutlak anlamda ilgili markayı tanınmışlık seviyesine çıkaracağını da göstermez. Burada önemli olan husus; her somut olayda, yukarıda yer verilen kıstaslardan da yararlanarak, global bir değerlendirme yapılması, bunun sonucunda tanınmışlık vasfı ve varsa bu tanınmışlığın etki alanının belirlenmesidir.
Tanınmış markanın itibarından haksız yararlanılmasından söz edilebilmesi için; tanınmış markanın iyi şöhret ve itibar sahibi olması, ilgili tüketici kesimi nezdinde markanın olumlu bir imajının olması gerekir. Bu nedenle imaj transferine konu olabilecek sonraki tarihli marka başvurusunun, tanınmış markanın itibarından haksız yararlanma tehlikesi doğurabileceği söylenebilir. Burada önemli olan, sonraki tarihli markayı gören tüketicinin, önceki tarihli tanınmış markanın kendi zihninde oluşturduğu olumlu imaj ile sonraki tarihli marka arasında bir bağlantı (link) kurması, imaj transferi ihtimalinin bulunması, böylece tanınmış markanın olumlu imajının sağladığı kolaylıktan yararlanarak sonraki tarihli marka başvuru sahibinin ticari avantaj sağlama ihtimalinin bulunmasıdır. Böylece, sonraki tarihli marka başvuru sahibi, tanınmış marka sahibinin uzun uğraşlar sonucu oluşturduğu kalite ve güven birikiminden parazitvari yararlanarak, kendi lehine haksız bir avantaj sağlayacaktır.
Tanınmış markanın itibarına zarar verilebilmesi için; Tanınmış markanın, arzu edilmeyen olumsuz imaj tehlikesine maruz kalacağı bir hal olasılığı içerisinde bulunması gerekmektedir. Tanınmış markanın itibarının zarar görme tehlikesi altında bulunup bulunmadığı incelenirken, tescile konu mal ve hizmetlerin kapsamı dikkate alınmalıdır. Örneğin; tanınmış bir içecek markasının, aynı veya benzerinin tuvalet temizliği emtialarında marka olarak kullanılması halinde, böyle bir olumsuz imaj tehlikesi söz konusu olabilir.
Tanınmış markanın ayırt etme gücünün zedelenmesi için; Sonraki tarihli marka başvurusu nedeniyle, tanınmış markanın ayırt etme gücünün zayıflaması ve bu suretle markanın reklam değerinin düşme ihtimali bulunmalıdır. Tanınmışlık derecesi ve karşılaştırılan markaların hitap ettiği mal veya hizmetlerin birbirleri ile yakınlığı arttıkça, markanın ayırt ediciliğinin zedelenmesi ihtimali de artmaktadır. Bu durumda, markanın muhatap çevresi, sonraki tarihli marka nedeniyle, önceki markanın artık sadece tanınmış marka sahibine ve onun ürünlerine ait olmadığı kanısına varmaktadır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, itiraza mesnet markalar, hukuki nitelendirme hali hariç olmak üzere maddi vakıalara ilişkin tespitler barındıran bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacıya ait .... sayılı marka başvurusu ... karar tarihi itibariyle geçersiz olduğundan söz konusu marka başvurusu inceleme dışı bırakılmıştır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda tablolaştırıldığı üzere; davaya konu marka başvurusu ile davacıya ait ... sayılı markaların 25. sınıf bakımından aynı/aynı tür emtiaları içerdiği konusunda herhangi bir tereddüt bulunmamaktadır.
Dava konusu marka başvurusu kapsamında 35.sınıfta yer alan "Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler. İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler. Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler. Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Kırbaçlar, koşum takımları, eyerler, üzengi ve eyer kayışları. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Bebekler için kundak örtüleri. Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler." emtialarının satışı hizmetleri ile davacıya ait ... sayılı markaların kapsamlarında yer alan ve bilirkişi raporunda yeşil, turuncu, pembe ve yeşil ile renklendirilen emtialar benzerdir. Bu noktada altının çizilmesi gereken ilk husus, “Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Bebekler için kundak örtüleri.” emtiaları ile 25. sınıfta yer alan geniş çerçevede “her türlü giyim” emtiasının ilişkisidir. Gerek dosyada mübrez mahkeme kararları, gerekse sektörel uygulamalar incelendiğinde, 09. Sınıfta yer alan “Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları.” emtiaları ile 25. sınıfta yer alan emtiaların, insan kullanımı için günlük kişisel giyim eşyaları ve aksesuarları olarak birbirini tamamlayan nitelikte ... ürünleri oldukları, pek çok ... markası tarafından her iki ürünün de üretildiği ve bu ürünlerin bir arada satıldığı, bir markanın ... stilini beğenen bir tüketicinin aynı mağaza içerisinde gözlük, çanta, ayakkabı gibi tamamlayıcı nitelikteki ürünleri de bir arada görme beklentisi ile hareket etmekte olup bu emtiaların ilişkili olduğu kanaatine varılmıştır. Yine, 03. sınıfta yer alan “Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç).” emtialarının da günümüzde ... üreticileri tarafından sıklıkla üretilen ve kendilerine ait mağazalarda perakendeciliği yapılan ürünler olduğu sabit olup bu emtiaların da 25.sınıftaki emtialarla ilişkili olduğu kanaatine varılmıştır. Yapılan açıklamalar kapsamında piyasa uygulama örnekleri bilirkişi raporunda görselleştirilmiştir. Bununla birlikte, “Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Bebekler için kundak örtüleri.” bakımından ise, gerek yukarıda yapılan açıklamalar kapsamında üreticilerin benzer olması, gerekse hammadde mamul ilişkisi sebebiyle 25. Sınıftaki mallar ile ilişkili olduğu söylenebilecektir. Nitekim, günümüzde pek çok giyim firması tarafından “Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Bebekler için kundak örtüleri.” gibi ürünler de üretilmektedir. Bu noktada her ne kadar “Dokunmuş veya dokunmamış kumaşlar.” ve geniş çerçevede “tekstil” ürünleri arasında hammadde-mamul ilişkisi olduğu söylenebilirse de, ... tarafından yayınlanan marka inceleme kılavuzunda da ifade edildiği üzere, çoğu durumda, bir ürünün başka ürünün üretiminde kullanılıyor olması mallar arasında benzerlik bulunması için yeterli kabul edilmez. Zira ham madde ile nihai ürünün doğaları, kullanım amaçları, ilgili tüketici kesimi ve dağıtım kanalları farklıdır (... sayılı karar). Örneğin, işlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar (18. Sınıf) - giysiler (25. Sınıf). Öte yandan, hammadde ile nihai ürün arasındaki benzerlik değerlendirmesi için hammaddenin dönüşüm seviyesi veya hammaddenin nihai ürünün temel bileşeni olup olmama durumu özellik arz eden bir durum olabilir. Hammadde nihai ürün için dönüşüme tabi tutulmasına rağmen en önemli bileşen olarak kalıyorsa, mallar arasında benzerlik ihtimali de o kadar artar. Bu gibi durumlarda, hammadde de nihai üründen ayrı olarak ve nihai ürünle birlikte aynı tüketim kanallarında satışa sunulmaktadır. Örneğin, kıymetli taşlar (14. Sınıf) - takılar (14. sınıf) 25. Bu doğrultuda, her ne kadar ham madde mamul ilişkisi olsa da farklı dağıtım kanallarına sahip olmaları ve farklı tüketicilere ve farklı ihtiyaçlara yönelik olmaları karşısında, mevcut hammadde-mamul ilişkisinin, tüketici algısında ilişkilendirmeye yol açmayacağı kanaatine varılmıştır.
Son olarak, “Tekstilden bayraklar, flamalar, etiketler. Kampçılar için uyku tulumları.” emtialarının satışı hizmetlerinin, 25. sınıftaki emtialardan üretici, tüketici, dağıtım kanalı ve ihtiyaç konusu gibi konularda tamamen farklı olduğu açık olmakla ilişkili olmadıkları kanaatine varılmıştır.
Davalı şahsa ait davaya konu markanın, yeşil zemin üzerine, üstte mavi, sarı ve pembe renkli nokta işaretleri ile altta “...” ibaresinden oluştuğu görülmektedir. Markada yer alan ... unsurunun markanın imajına radikal bir farklılık katmaması, “...” ibaresinin çekişme konusu mal ve hizmetler bakımından düşük ayırt ediciliğe sahip olması, sektörde çeşitli firmalar tarafından “... + ...” şeklinde oluşturulan markalar bulunması karşısında markanın esaslı unsurunun “...” ibaresi olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı muterize ait davaya mesnet markalar incelendiğinde; markaların kelime markası oldukları, tüm markaların “...” kelimesi çerçevesinde yaratılan seri markalar olduğu görülmekle markaların esaslı unsurunun yahut esaslı unsurlarından birisinin “...” ibaresi olduğu kanaatine varılmıştır.
Taraf markaları global olarak karşılaştırıldığında; davaya konu marka başvurusu kapsamında yer alıp iş bu davaya konu edilen mal ve hizmetlerden; "25.SINIF:Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. 35. SINIF:Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler. İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler. Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler. Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Kırbaçlar, koşum takımları, eyerler, üzengi ve eyer kayışları. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Bebekler için kundak örtüleri. Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)" mal ve hizmetleri ile davacıya ait itiraza mesnet markaların kapsamlarında yer alan emtiaların aynı ya da benzer olduğu, davacıya ait markaların esaslı unsurunun "..." sözcüğü, başvuru markasının esaslı unsurunun "..." sözcüğü olduğu, markaların müşterek olarak "..." sözcüğünü içerdikleri, söz konusu müştereklikten kaynaklı olarak markalar arasında görsel, işitsel ve kavramsal olarak benzerlik bulunduğu, başvuru markasında yer alan "..." sözcüğünün "Gün" anlamına gelen bir kelime olup, başvuru markasını itiraza mesnet markalardan yeter derecede farklılaştırdığının söylenemeyeceği, davacı yanın ... sayılı "..." ibareli ... nezdinde tescil edilmiş tanınmış marka belgesi bulunduğu, içinde sektörden kimsenin de bulunduğu bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen raporda ifade edildiği üzere; davacının "..." markasının giyim ve tekstil ürünleri ile bunların perakendeciliği hizmetleri üzerinde tanınmış olduğu, tanınmışlığın ilişkilendirilme ihtimali dahil karıştırılma tehlikesini artıran bir unsur olarak göz ardı edilemeyeceği, buna göre; daha önce davacıya ait "..." esas unsurlu markaları gören, işiten, bu markalı mal ve hizmetlerden yararlanan ilgili tüketici kesiminin, daha sonra "..." esas unsurlu iş bu davaya konu markayı yukarıda davacı markaları kapsamlarında yer alan emtialar ile benzer olduğu belirtilen mal ve hizmetler üzerinde gördüğünde ya da işittiğinde, bu mal ve hizmetlerden faydalanmak için ayıracağı sınırlı süre içerisinde, bu markayı, davacıya ait markaların serisi niteliğinde zannederek tüketim tercihinde bulunabileceği, davacı yanın markalarının oluşturduğu olumlu imajın etkisi ile davaya konu markalı mal ve hizmetlerden faydalanmak isteyebileceği, bu durumun ise davalı şahsa haksız kazanç sağlayacağı, sonuç olarak; SMK m.6/1 ve m.6/5 hükümleri koşullarının yukarıda belirtilen mal ve hizmetler bakımından oluştuğu, sair hizmetler bakımından ise bu koşulların oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; "25.SINIF:Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. 35. SINIF:Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Gözlükler, güneş gözlükleri, lensler ve bunların kutuları, kılıfları, parçaları ve aksesuarları. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler. İşlenmiş veya işlenmemiş deriler ve postlar, yapay deriler, köseleler, astarlık deriler. Derilerden, deri taklitlerinden veya diğer malzemelerden mamul taşıma amaçlı başka sınıflarda yer almayan eşyalar: çantalar, cüzdanlar, deri veya kösele kutular ve sandıklar, anahtar muhafazaları, bavullar, valizler. Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, güneşlikler, bastonlar. Kırbaçlar, koşum takımları, eyerler, üzengi ve eyer kayışları. Ev tekstil ürünleri: perdeler, yatak örtüleri, nevresimler, çarşaflar, yastık kılıfları, battaniyeler, yorganlar, havlular. Bebekler için kundak örtüleri. Koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)" mal ve hizmetleri bakımından ... sayılı ... kararının İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Dava konusu marka başvurusu tescil edilmediğinden hükümsüzlük istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile alınması gereken 99,20 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,

4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı ... kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...'e verilmesine,
6-Davanın kabul ret oranının takdiren 9/10 olarak kabulüne,
7-Karar ve ilam harcının davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 80,70 TL peşin karar ve ilam harcının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 11,50 TL vekalet harcı, 2.500,00 TL bilirkişi ücreti, 420,00 TL tebligat-posta masrafı olmak üzere toplam 3.012,20 TL yargılama giderinin 9/10'u olan 2.710,98 TL'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye 301,22 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re'sen iade edilmesine,
Dair, Davacı vekilinin, Davalı Kurum vekilinin yüzüne karşı, davalı ...'nın yokluğunda, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.08/03/2023

Katip ...
E-imza

Hakim ...
E-imza