ANKARA 3. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/186 Esas - 2022/390
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/186
KARAR NO : 2022/390

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali, Marka Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/05/2022
KARAR TARİHİ : 17/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/11/2022
DAVA:
Davacı vekili 16/05/2022 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarıyla özetle; müvekkili şirketin 2007/32835, 2013/9468, 2013/29479, 2013/32392, 2013/60855, 2018/18599, 2018/18606, 2018/18610, 2018/18616 sayılı "...." ibareli tanınmış markaların sahibi olduğunu, davalı şirketin, bu marka ile karıştırma ihtimali bulunacak derecede benzer nitelikteki "..." ibaresini marka olarak tescil ettirmek üzere davalı TÜRKPATENT’e başvuruda bulunduğunu, 2020/09837 kod numarasını alan başvurunun, Resmi Marka Bülteninde ilanı üzerine müvekkili tarafından Markalar Dairesi Başkanlığına itirazda bulunulduğunu, itirazın kısmen reddedildiğini, davalının bu kararın yeniden incelenmesi talebinin de nihai olarak YİDK tarafından kabul edilerek başvuru hakkındaki kısmi ret kararının kaldırılmasına karar verildiğini, oysa Davacı şirketin, 1961 yılından bu yana faaliyet gösterdiği alanda birçok ürünün tanıtımı ve geliştirilmesini sağlayarak bir kalite sembolü olduğunu, davacı şirketin özellikle bisküviler, krakerler, gofretler, pastalar, tartlar, kekler vs. ürünlerin imali, ithali, ihracı ve ticareti alanında faaliyet gösterdiğini, davacı şirkete ait “...” ibareli markanın Türk Patent nezdinde tanınmış marka olduğunu, aynı zamanda ... markasının WIPO nezdinde 738 993 no ile tescil edildiğini, Dava konusu marka başvurusu ile davacıya ait ... ibareli markalar arasında ayırt edilemeyecek derecede benzerlik bulunduğunu, davacıya ait markaların tanınmış ve seri markalar olduğunu, davacıya ait ... esas unsurlu markalar ile 05., 29., 30. ve 35. sınıflarda dava konusu ... ibareli marka arasında benzerlik olduğunu, davalının ... ibareli markası ile davacıya ait ... esas unsurlu markaların iltibas oluşturacak düzeyde benzer olduğunu, davacının ... ibareli markaları için uzun yıllardır reklam kampanyaları düzenlediğini, davalının marka başvurusunun kötü niyetli olduğunu, davalı kurumun “...” ibaresinin tanımlayıcı/zayıf marka olduğunu bu sebeple ilgili markanın müvekkili şirketi doğrudan işaret etme fonksiyonu olmadığını iddia ettiğini, bahse konu iddiasını ise; “...” markasına haiz pek çok markanın fiili olarak piyasada mevcut olduğu ve ilgili markanın anlamının ortalama gıda tüketicisi nezdinde bilinir olduğunu hususlarına dayandırdığını, müvekkili şirket markalarının tek bir unsurdan oluşması sebebiyle ilgili işaretlerin zayıf marka statüsünde olduğuna ilişkin yapılan itirazların dinlenmemesi gerektiğini, bütünsel/global değerlendirme biçimi marka ibarelerinin arasındaki benzerliklerden ziyade farklılıklara odaklanılarak ve küçük farklılıkların otomatik olarak markaları farklı kılacağı şeklinde yorumlanamayacağını, aksine bütünsel/global değerlendirme biçiminin oluşturulmasındaki amaç belli durumlarda markalar arasındaki farklılıkların markalar arasındaki benzerlikler ile ikame edilebilmesi ve bu marifetle hakkaniyet uygun kararların oluşmasının sağlanması olduğunu, markaların tescil edilmiş olduğu sınıfların aynı olmasının iltibas ihtimalini arttıracağını, markaların aynı sınıflarda tescil edilmiş olması halinde marka ibarelerin olabildiğince farklı olması gerektiğini, aksi halde markalar/marka sahibi işletmeler birbirleri ile karıştırılacağını, bu hususun pek çok yüksek mahkeme kararlarında da belirtilmiş ve bu hal gözeterek hüküm kurulduğunu, işbu dava konusu “...” ibareli markanın 35. sınıfın ilgili alt grubunda yer alan 29., 30. ve yine aynı alt sınıfta yer alan 05. sınıfta ilişkin “Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları” mal ve/veya hizmetleri kapsar bir şekilde tescil edildiğini, müvekkil şirketin “...” ibareli markalarının 05., 29., 30. ve 35. sınıflarda yer alan mal ve hizmetleri kapsadığını, dava konusu markanın tescili istenen 05. sınıf emtialarından ise 02. alt sınıfta yer alan “diyet takviyeleri, gıda(besin) takviyeleri, bebek mamaları” emtiaları müvekkile ait markanın tescilli olduğu emtialar ile çok benzer nitelikte olduğunu, EUIPO’nun 10029 C sayılı, 23.03.2016 sayılı kararında da aynen belirtildiğini, Kararda İngilizce orijinal dilinden yapılan çeviri ile aynen “Nice Sınıflandırması’nın 10. yayımından beri tıbbi amaçlı olsun ya da olmasın tüm besin takviyeleri 5. sınıfa dahil kabul edilmektedir. Daha öncesinde ise tıbbı amaçlı olmayan besin takviyeleri muhteviyatına göre 29. veya 30. sınıfta sınıflandırılmakta idi.” şeklinde olduğunu, EUIPO anılan kararında bu gerekçe ile başvuru markasında bulunan 5. sınıf ürünler ile itiraz sahibinin 30. sınıfta yer alan ürünlerinin benzer olduğuna hükmettiğini, “Düşük ibare benzerliği yüksek emtia benzerliği ile dengelenebilir, tersi de doğrudur.”, anılan prensip uluslararası yargı kararlarında da açıkça belirtildiğini, dünya genelindeki mahkemeler tarafından 30. sınıf ile 05. sınıfta yer alan emtialar arasındaki benzerliğin değerlendirildiği uyuşmazlıklara dair verilen kararlara bakıldığında %51 gibi yüksek bir oranda 30. sınıftaki mallar ile 05. sınıftaki malların benzer olduğuna karar verildiğini, markaların AYNI/ BENZER sınıflarda tescil edilmesi halinde markaları oluşturan ibare ve/veya şekillerin olabildiğince farklı olması gerektiği hakkında olup aksinin iltibasın oluşmasına sebebiyet vereceğinin doktrin ve Yüksek Mahkeme kararlarında içtihat edildiğini, mevcut olayda ise işbu dava konusu marka ile müvekkil şirket markalarının arasında sınıfsal benzerliğin AYNİYET BOYUTUNDA olduğu ve işbu dava konusu markada “...” ibaresinin hiçbir değişikliğe uğramadan yer aldığını, iltibas ihtimalinin kaçınılmaz olduğunu, Gıda ürünlerini tercih eden ortalama tüketiciler tercih haklarını çok kısa bir süre içerisinde kullandığını, bunun nedenlerinin ise gıda ürünlerin nispeten ucuz olması, gıda emtialarının satışa sunulduğu market ve işyerlerinde ürünlerin aynı raflarda yer alması ve bu ürünleri tercih eden şahısların yeterli dikkat ve özeni göstermemeleri olarak sıralanabileceğini, özellikle gıda emtialarını temsil eder nitelikte olan markalar arasındaki küçük benzerliklerin bile iltibasa sebebiyet verebileceğini, davaya konu “...” markasının müvekkili adına tescilli “...” ibareli markalar ile iltibas oluşturabilecek düzeyde benzer olduğunu, dava konusu ... ibareli marka ile müvekkili şirket markalarının arasında yüksek derecede işitsel benzerliğin mevcut olduğunu, markalar görsel açıdan iltibas oluşturacak seviyede benzer olduğunu, müvekkilinin markalarının arasına sızacağını, bu durumun iltibasın ortaya çıkmasına sebebiyet vereceğini, karıştırılma ihtimalinin mevcut olduğunu, davalı şirketin, tamamen kötü niyetli bir şekilde, müvekkiline ait “...” markalarına Sun ibaresi ekleyerek tescil ettirmeye çalıştığını, müvekkil şirket markalarının tüketiciler nezdinde yarattığı güven ve haklı ünden faydalanma kastı ile hareket ettiğini, davalının marka olarak seçebileceği ve kullanabileceği milyonlarca seçenek varken müvekkiline ait “...” markaları ile ayırt edilemeyecek kadar benzer olan işaretleri/ibareleri kendi adına tescil ettirmesinin tesadüf eseri olamayacağını, birbirlerine ayırt edilemeyecek derecede benzeyen “...” ile “...” markalarının; aynı satış noktalarında, aynı raflarda, yan yana ve aynı cinsteki mallar üzerinde kullanılması sebebiyle karışıklığa meydan vereceğini, dava konusu markaların gerek görünüm, gerek okunuş ve fonetik olarak, gerek harflerin dizilişi, gerek vurgu unsuru ve pek tabi kullanılacağı ürünler bakımından ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu belirterek, Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun 2022-M-2497 sayılı kararının iptaline ve 2020/09837 sayılı "..." ibareli markanın tescil edilmi olması halinde 05. sınıfta yer alan “Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler.” emtiaları ile 29. ve 30. sınıflara ilişkin tüm alt gruplar, 35. sınıfta yer alan “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görebilmesi ve satın alması için Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler ile 29. ve 30. sınıflara ilişkin tüm alt gruplar mallarının bir araya getirilmesi mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.))” hükümsüzlüğüne ile sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde özetle; Somut olaya bakıldığında davacıya ait “...” ibaresini taşıyan itiraz konusu markaların, ayırt edici niteliği düşük bulunduğunu, “...” ibaresinin gıda sektörüne ait mallar için ürünlerin “diyet amaçlı, zindeliği koruyan, yüksek kalori içermeyen ürünler”i işaret eden tanımlayıcı bir ibare olduğunu, gıda sektöründe herhangi bir markadan bağımsız olarak bu anlamıyla bilindiğini, ortalama tüketici nezdinde, formda, sağlıklı bir vücuda sahip olmak için tüketilen gıda ürünlerini nitelediğini, anılan ibarenin herhangi bir markadan bağımsız olarak bu anlamıyla bilindiğini, ortalama tüketici nezdinde, formda, sağlıklı bir vücuda sahip olmak için tüketilen gıda ürünlerini nitelediğini, “...” sözcüğünün sektörde herkesin kullanabileceği türden, fantezi-orijinal olmayan, ayrım gücü zayıf bir ibare olduğunu, başvuru konusu markanın yardımcı unsuru olarak nitelendirilebilecek “...” kelimesi sebebiyle markaların benzer olduğundan söz edilemeyeceğini, “...” ibaresinin, bu anlamda herkesin kullanabileceği türden, tüketicilerin her sektörde maruz kaldıkları, fantezi-orijinal olmayan, ayrım gücü zayıf, basit bir ibare olduğunu, tüketici bu ibareye sürekli maruz kaldığından bu ibareyi her duyduğunda veya gördüğünde belirli bir firma ile ilişkilendirme yoluna gitmeyeceğini, eski markanın ayırt edici gücü yönünden markaları ela aldığımızda, düşük düzeyde ayırt ediciliği haiz “...” ibareli davacı markaları ile davaya konu “...” ibaresinin karıştırılmayacağını, Ayırt ediciliği yüksek olmayan davacı markalarında, ayırt edicilik için ufak bazı değişikliklerin yapılmış olması yeterli iken; davalı markasında bunun ötesinde belirgin farklar yer aldığını, ayırt edicilik sağlandığını, kelime anlamı olarak “...” ibaresinin ayırt ediciliği yüksek olmayan genel bir adlandırma olduğunu, Prof. Dr. ...tarafından da belirtildiği üzere, tanıtma işareti olarak zayıf bir marka seçen kimsenin, bunun sonuçlarına katlanmak yani o tanıtma işaretinin, hatta ayırım gücü bakımından cüz’i sayılabilecek bazı tedbirler alınmak ve ilaveler yapılmak suretiyle hafifçe değiştirilmiş şeklinin başkaları tarafından kullanılmasına tahammül etmek zorunda olduğunu, davalı markada farklı kelime unsurları bir araya getirilmek suretiyle ayırt edici değişiklikler yapıldığını, bir bütün olarak okunup algılanacak davalı markası ile davacı markası arasında, ilgili tüketicilerin ilişki kurması mümkün olmadığını, Zayıf bileşenlerin karıştırma ihtimali etkisi hususunda ülkemizin de kabul edip imzaladığı 02.10.2014 tarihinde yayınlanan “Nispi Ret Nedenlerine İlişkin Ortak Uygulama Hakkında Ortak İletişim-Karıştırılma İhtimali (Ayırt Edici Olmayan/Zayıf Bileşenlerin Etkisi)” başlıklı mutabakat metninde; “OHİM ve Avrupa Birliği’ne bağlı marka ofisleri, Avrupa Marka ve Tasarım Ağı yoluyla uygulanacak Uyumlaştırma Programı kapsamında işbirliğini sürdürme taahhütleri doğrultusunda, karıştırılma ihtimalinin (nispi ret nedenleri) incelenmesinde markaların ayırt edici olmayan/zayıf bileşenlerinin etkisine ilişkin ortak bir uygulama konusunda mutabakata vardığını, İşaretlerin/ markaların benzerliği olup, markaların anlam, şekil, fonetik ve bıraktıkları genel izlenim (toplu intiba) yönünden de benzer olmadığı görüldüğünü, başvuru konusu marka ile itiraz konusu markaların tertip tarzı, yazım stilleri, ihtiva ettikleri farklı şekil ve renk unsurları, markalar arasında karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırdığını, markaların bütünsel algılamada da benzerlik taşımadığını, davalı, “...” ibaresini, başında yer alan “Sun” kelime unsuru ile birlikte bambaşka bir kompozisyon ve içerikte kullanıldığını, tüketicilerin, davalı markasındaki “...” ibaresini hiçbir zaman münferit olarak seçip algılamayacağını, “...” ibaresini bir bütün olarak algılayacaklarını, başvuru konusu markanın ihtiva ettiği unsurlar tamamıyla anlamlı bir bütün oluşturmakta, orta düzeydeki tüketiciler nezdinde bu bütünlük içinde algılandığını, markalar arasında bütünsel izlenim açısından benzerlik bulunmadığını, karşılaştırılan markaların anlamları ve tüketici zihninde oluşturdukları çağrışımın farklı olduğunu, “...” ibaresinin zayıf niteliği sebebiyle farklı kelime veya eklerle birlikte kullanım halinde genel izlenim kolaylıkla farklılaşabildiğini, gerek görsel ve işitsel gerekse de anlamsal yönde başvuru konusu marka algıda bıraktığı etki bakımından davacı markalarından farklılaştığını, başvuru konusu marka ile davacı markalarının ayırt ediciliği olmayan/düşük bileşenlerin örtüşmesi sebebi ile farklılıkların karıştırma hususunun belirlenmesinde daha etkili olacak olması hususları değerlendirildiğinde, 6769 sayılı SMK m.6/1 hükmündeki hususların hiçbirinin gerçekleşme ihtimalinin bulunmadığını, Başvuru konusu marka davacı markalarına benzer olmadığından, tanınmışlık huzurdaki davaya etkili olmadığını, markaların benzer olduklarını ve davacı markalarının tanınmış olduğunu kesinlikle kabul etmemekle birlikte, bütünlük sağlanması açısından 6769 sayılı SMK m.6/5 açısından önemli olanın “Sonraki başvurunun tescili nedeni ile haksız bir yararın sağlanması”, “Tanınmış markanın itibarının zarar görmesi”, “Tanınmış markanın ayırt edici karakterinin zedelenmesi” olasılıklardan birinin ortaya çıkması riskinin mümkün olması ve bu risklerin varlığının davacı tarafından ispatı gerektiğini, her marka için 6769 sayılı SMK m.6/5’nde belirtilen risklerin mutlaka oluşacağı kanaatine doğrudan varılamayacağını, bu risklerin varlığının davacı tarafından ispatı gerektiğini, bu durumu ispatlayacak bir delil ise mevcut davada bulunmadığını, başvuru konusu markanın tescili veya bu ürünlerle ilgili olarak kullanımı halinde 6769 sayılı SMK m.6/5’nde sayılan koşulların ortaya çıkacağına ilişkin olarak da, itirazda, davacının tanınmışlığını ileri sürdüğü markasına verilecek zararın ya da markasının ününden sağlanacak yararın nelerden oluşacağını ve nasıl ortaya çıkacağını gösterir ve olayların olağan akışı içinde belirtilen durumların gerçekten olası olduğu yönünde bir sonuca varmak için yeterli kanaat oluşturacak deliller, argüman ve savlar sunulmadığından, başvurunun 6769 sayılı SMK m.6/5 uyarınca reddini gerektirecek haklı ve geçerli bir sebep bulunmadığını, belirterek, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, Davacının özetle; müvekkili şirket tarafından tescil başvurusu yapılan “...” markasının, davacıya ait “...”, “... ...”, “... ...” ve “Fix X” markalarına benzer olduğu iddiasıyla YİDK kararının iptalini talep ettiğini, yayına itiraz dilekçesinde SMK m.6/1 (benzerlik) iddiasında bulunduğunu, 2013 60855 / “...”, 2018 18599 / “...”, 2018 18606 / “... x”, 2018 18610 / “... ...” ve 2018 18616 / “... ...” markalarını itiraza gerekçe gösterdiğini, TÜRKPATENT tarafından dava konusu YİDK kararında sehven davacının SMK m.6/5 kapsamında da itirazda bulunduğu belirtilse de bu kapsamda itiraz olmadığından bu husustaki dava dilekçesi içeriğinin de değerlendirme dışı tutulmasını talep ettiklerini, dava dilekçesinde müvekkilinin kötü niyetle başvuru yaptığı da belirtilmiş olup davacının SMK m.6/9 kapsamında bir itirazı da olmadığından dava dilekçesinin bu yöndeki içeriğine de itiraz ettiklerini, Davacı her ne kadar kendisine ait markalarda yer alan “...” ibaresinin ayırt edici niteliğinin yüksek olduğunun yargı kararları ile sabit hale geldiğini iddia etmekte ise de güncel yüksek mahkeme kararları bu durumun tam aksini gösterdiğini, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi 24.01.2019 tarih ve 2018/694 E. - 2019/75 K. sayılı kararında “dava konusu başvuru standart karakterle yazılmış “...ibaresinden oluşmakta iken davacının itirazlarına mesnet markalarının asli unsurlarını ise yine standart karakterlerle yazılan “...” ibaresi ol.uşturmaktadır. ... Buna göre, “OUTFİT7” ibareli başvuru ile davacının itirazına mesnet “...” asıl unsurlu markalar arasında ... ortalama alıcılar nezdinde görsel, işitsel ve anlamsal olarak bıraktıkları genel izlenim itibariyle ilişkilendirilme ihtimalini de içerecek şekilde iltibas tehlikesinin bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Zira, her ne kadar davacı markalarının asli unsurunu oluşturan “...” ibaresi dava konusu başvuruda aynen yer almış ise de gerek bu ibarenin ayırt ediciliğinin zayıf olması, gerekse de dava konusu başvuruda bu ibarenin öne çıkarılmayıp, davacı markalarından tamamen farklılaştırılarak kullanılması ...” Yargıtay 11. Hukuk Dairesi de, benzer şekilde, 20.12.2017 tarih ve 2016/5274 E. - 2017/7432 K. sayılı kararında “davacıya ait “...” markası, başvuru konusu 30. sınıf ürünler bakımından yaygın kullanım alanına sahip ve ifade ettiği anlamı itibariyle ayırtediciliği zayıf nitelikte bir işaretten oluşmaktadır. Dava konusu başvuru ise “Diefit” ibaresinden oluştuğuna göre başvuru konusu ürünlerin ortalama tüketicileri nezdinde tarafların markaları arasında görsel, işitsel ve anlamsal olarak iltibas tehlikesine yol açacak derecede bir benzerliğin varlığından söz edilemeyeceğinden davanın reddi gerekirken kabulü doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.” Davacıya ait markalarda yer alan “...” esaslı unsuru ayırt ediciliği düşük niteliği haiz olup söz konusu markalar yönünden iltibas tehlikesinin ortadan kaldırılması için söz konusu ibarede küçük çapta değişikliğe gidilmesinin dahi yeterli olacağını, müvekkiline ait marka ile davacıya ait mesnet markaların gerek görsel gerekse işitsel olarak birbirine benzemediğini, davanın taraflarına ait markalar incelendiğinde müvekkiline ait markanın gerek yazı şekli gerekse renk kullanımı yönünden davacıya ait markalar ile benzerlik göstermediğini, tamamen farklı bir kompozisyon oluşturduğunu, müvekkile ait ... markasının işitsel olarak davacının markalarından tamamen ayrıldığını, davacıya ait markalar “...” esaslı unsuru ile başlayıp devam eden kelimelerden oluşmakla birlikte, müvekkiline ait markanın esaslı unsurunu “Sun” kelimesinin oluşturduğunu, işitsel benzerlik incelemesinde kelime markalarının ilk hecelerinin dikkate alınması gerektiğini, ihtilaflı markalar arasında ayniyet düzeyinde bir işitsel benzerlik bulunmuyor ise, benzerlik incelemesinde dikkat edilmesi gereken hususun markaların ilk hecesinin benzer olup olmadığı hususu gerek Yargıtay kararlarında yerleşik bir şekilde kabul edildiğini, 11. Hukuk Dairesi'nin 10.12.2020 tarih ve 2020/957 E. - 2020/5792 K. sayılı kararında “markaya konu ibarenin birden fazla sözcüğün bir arada yazılarak oluşturulması halinde ayırt edici unsur, değerlendirmesi ve tüketicilerin markayı ne şekilde algılayacakları ayrıca belirlenmesi gerektiği gibi, Dairemiz’in 12.11.2019 tarih 2019/253 Esas 2019/7113 Karar sayılı kararında da belirtiği üzere karıştırma ihtimali değerlendirilirken markaların ilk kısımlarının son kısımlarına göre daha çok göze çarpacağı ve tüketicileri etkileyeceği gözden kaçırılmamalıdır.” değerlendirmesi ve tüketicilerin markayı ne şekilde algılayacakları ayrıca belirlenmesi gerektiği gibi, Dairemiz’in 12.11.2019 tarih 2019/253 Esas 2019/7113 Karar sayılı kararında da belirtiği üzere karıştırma ihtimali değerlendirilirken markaların ilk kısımlarının son kısımlarına göre daha çok göze çarpacağı ve tüketicileri etkileyeceği gözden kaçırılmamalıdır.” şeklinde olduğunu, müvekkiline ait markanın vurgusunun ilk hecedeki Sun ibaresinde olduğu dikkate alındığında, davacıya ait markalar ile benzerlik bulunmadığının ve ortalama tüketiciler nezdinde bırakılan genel izlenimin farklılaştığının, dolayısıyla karıştırılma ihtimalinin söz konusu olmayacağını belirterek, davanın reddini istemiştir.
YARGILAMA VE DELİLLER :
Tarafların sav ve savunmaları dinlenmiş, TÜRKPATENT’den davalı şirkete ait 2020/09837 sayılı marka başvurusu işlem dosyası ile itiraza dayanak marka tescil belgesi getirtilmiş, sunulan deliller incelenmiş, çözümü teknik ve özel bilgiyi gerektirdiği düşünülen konularda bilirkişi incelemesi yaptırılmış, alınan rapor dosyadaki kanıtlarla tutarlı, delillerin değerlendirilmesi aracı olarak denetim ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlıgın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler, Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava davalı başvurusu olan 2020/09837 sayılı marka başvurusu ile ilgili olarak TÜRKPATENT tarafından alınan 2022-M-2497 sayılı kararın iptali ve hükümsüzlük istemlerine ilişkindir.
Mahkememize uzman bilirkişi heyetinden alınan14/10/2022 havale tarihli raporda konu ayrıntılı irdelenmiş olup özetle; "...Dava konusu davalının tescil ettirmek istendiği mal/hizmetlerden 29 ve 30 uncu sınıflardaki ürünlerin/emtiaların tamamı, 35/son sınıftaki 29 ve 30 uncu sınıflara dahil ürünlerin satış hizmetleri ile 05. sınıf 02. alt grup kapsamındaki “gıda (besin) takviyeleri; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler”in aynı veya benzer olduğu, Davalıya ait "Sun ..." ibareli marka ile davaya mesnet gösterilen davacı ... GIDA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.’nin davacı ... GIDA’nın 2013/60855 (29., 30. ve 32. sınıflar), 2018/18599 (30. sınıf), 2018/18606 (30. sınıf), 2018/18610 (30. sınıf), 2018/18616 (30. sınıf) markalarıyla davalı şirketin 2020/09837 sayılı başvurusu karşılaştırılarak, 6769 sayılı SMK m.6/1 anlamında marka ve işaretlerin benzer olduğu, Dosyada mübrez bilgi ve belgelerin, söz konusu “...” markalarının ülkemizde tanınmış marka haline geldiğini ispata yeterli ve elverişli olmadığı, Kötü niyetin takdirinin nihai anlamda hukuki bir değerlendirme olması nedeniyle Sayın Mahkemenizde olduğu..." ifade edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.6/1 hükmü kısaca, bir marka başvurusunun daha önce yapılmış başvuru veya tescilli bir marka ile “karıştırılma ihtimali” bulunması ve önceki marka ya da başvuru sahibinin itiraz etmesi koşuluyla başvurunun reddini öngörmektedir. Şu halde, iltibas ya da karıştırma riskinin varlığı için, tescil kapsamındaki mal/hizmetlerin ve aynı zamanda başvuru ve markanın (işaretlerin) karıştırma ihtimali bulunacak derecede aynı yada benzer olması gerekir; karıştırma ihtimalinin değerlendirilmesinde somut olayın tüm özellikleri dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. İlke olarak mal ve hizmet benzerliği ile değerlendirmeye başlanır. Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken de çekişme konusu mal ve hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi, doğal yapısı, kullanım amacı, fiyatı, alım sıklığı, üretim dağıtım ve satış kanalları ile yerleri, rekabet, ikame veya tamamlama ilişkisi olup olmadığı gibi bütün faktörler dikkate alınmalıdır.
Buna göre dava konusu başvurunun "..." ibaresinden oluştuğu, kapsamında 05, 29, 30, 31, 32, 35.sınıftaki "05 İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal reaktif maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuklar, yetişkinler ve evcil hayvanlar için bezler. Zararlı böcek, zararlı bitki, zararlı mantar ve kemirgenleri yok edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici ve kötü kokuları giderici maddeler. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar, ilaçlı sabunlar, dezenfekte edici sabunlar, antibakteriyel el losyonları. 29 Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. tahin. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. 30 Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez 31 İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. 32 Biralar; bira yapımında kullanılan preparatlar. Maden suları, kaynak suları, sofra suları, sodalar. Sebze ve meyve suları, bunların konsantreleri ve özleri, meşrubatlar. Enerji içecekleri (alkolsüz); proteinle zenginleştirilmiş sporcu içecekleri. 35 Reklamcılık, pazarlama ve halkla ilişkiler ile ilgili hizmetler, ticari ve reklam amaçlı sergi ve fuarların organizasyonu hizmetleri, reklam amaçlı tasarım hizmetleri; alıcı ve satıcılar için online pazaryeri (internet sitesi) sağlama hizmetleri. Büro hizmetleri; sekreterlik hizmetleri, gazete aboneliği düzenleme hizmetleri, istatistiklerin derlenmesi, büro makinelerinin kiralanması hizmetleri, bilgisayar veri tabanlarındaki bilginin sistematik hale getirilmesi, telefon cevaplama hizmetleri. İş yönetimi, idaresi ve bu konular ile ilgili danışmanlık, muhasebe ve mali müşavirlik hizmetleri, personel işe yerleştirme, işe alma, personel seçimi, personel temini hizmetleri, ithalat-ihracat acente hizmetleri, geçici personel görevlendirme (başkası adına fatura yatırma, vergi yatırma, trafik işlemleri gibi iş takibi) hizmetleri. Açık artırmaların düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi hizmetleri. Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Beyazlatma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil; ilaç ihtiva eden kozmetikler hariç). Sabunlar (ilaç ihtiva eden sabunlar hariç). Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler: zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri: cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. (05. sınıf) İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal radyoaktif maddeler, ilaç ihtiva eden kozmetikler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuklar, yetişkinler ve evcil hayvanlar için bezler. Zararlı böcek, zararlı bitki, zararlı mantar ve kemirgenleri yok edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı temizleyici ve kötü kokuları giderici maddeler. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar, ilaçlı sabunlar, dezenfekte edici sabunlar, antibakteriyel el losyonları. Ahşap, metal, cam ve plastik malzemelerin ve madenlerin işlenmesi, bunlara şekil verilmesi için makineler, takım tezgahları ve bu amaçla kullanılan endüstriyel robotlar, üç boyutlu yazıcılar. İş makineleri: dozerler, kepçeler, ekskavatörler, yol yapım ve kaplama makinaları, sondaj makinaları, kaya delme makinaları, süpürme makinaları ve aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri: asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl/meyve/sebze/gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar, içecek yapım ve işleme makineleri. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları: hidrolik, pnömatik kontroller, kara taşıtları için olanlar hariç frenler, balatalar, krank milleri, dişliler, silindirler, pistonlar, türbinler, filtreler; kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar: taşıtlar için yağ, yakıt ve hava filtreleri, egzozlar, egzoz manifoldları, silindirler, silindir başları, pistonlar, karbüratörler, yakıt dönüşüm cihazları, enjektörler, yakıt tasarruf cihazları, pompalar, valfler, marşlar, dinamolar, bujiler Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Boya makineleri, otomatik boya püskürtme tabancaları, elektrikli, hidrolik ve pnömatik zımbalama makineleri ve tabancaları, elektrikli yapıştırıcı tabancalar, basınçlı hava veya sıvı püskürtücü makineler için tabancalar, elektrikli el matkapları, motorlu el testereleri, dekupaj makineleri, spiral makineler, basınçlı hava üreticiler, kompresörler, araç yıkama makineleri ve yukarıda sayılan makine ve araçlarla aynı işleve sahip robotlar. Elektrikli ve gazlı kaynak makineleri, elektrikli ark kaynak cihazları, elektrikli lehim cihazları, elektrikli ark kesme cihazları, elektrikli kaynak makine elektrotları ve bunlarla aynı işleve sahip robotlar. Matbaa makineleri. Ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazları [paketleme] dahil). Tekstil makineleri, dikiş makineleri ve bunlarla aynı işleve sahip endüstriyel robotlar. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). Doğrama, öğütme, ezme, çırpma ve ufalama için mutfakta kullanılan elektrikli aletler; yıkama makineleri (çamaşır/bulaşık yıkama makineleri, ısıtmalı olmayan santrifüjlü çamaşır kurutma makineleri dahil); zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları. Otomatik satış makineleri. Galvanizle kaplama ve elektroliz (akımla kaplama) makineleri. Elektrikli açma kapama mekanizmaları. Makine ve motorlar için silindir contaları. Aydınlatma cihazları (taşıtlar, iç ve dış mekanlar için aydınlatma armatürleri). Katı, sıvı, gaz yakıtlı ve elektrikli ısıtma amaçlı cihazlar: kombiler, boylerler, kaloriferler petekleri, eşanjörler, sobalar, kuzineler; güneş enerjisi kollektörleri. Buhar, gaz ve sis (duman) üreteçleri (jeneratörleri): buhar jeneratörleri (kazanları), asetilen jeneratörleri, oksijen jeneratörleri, nitrojen jeneratörleri. İklimlendirme ve havalandırma cihazları. Soğutucular ve dondurucular. Pişirme, kurulama ve kaynatmada kullanılan elektrikle ve gazla çalışan aletler, makineler ve cihazlar: fırınlar, elektrikli tencereler, elektrikli su kaynatıcıları, mangallar, barbeküler, elektrikli çamaşır kurutucuları, saç kurutucuları ve el kurutma cihazları. Sıhhi tesisat ürünleri: musluklar, duş takımları, klozet iç takımları, banyo-duş kabinleri, küvetler, klozetler, evyeler, lavabolar, musluklar için contalar, salmastralar (musluk iç takımı). Su yumuşatma cihazları, su arıtma cihazları, su arıtma tesisatı, atık arıtma tesisatı. Tıbbi amaçlı olmayan elektrikli alt yaygıları ve elektrikli battaniyeler, ısıtıcı yastıklar, elektrikli veya elektriksiz ayak ısıtıcıları, sıcak su torbaları (termoforlar), elektrik ısıtmalı çoraplar. Akvaryumlar için filtreler ve filtre-motor kombinasyonları. Sanayi tipi pişirme, kurutma ve soğutma tesisatı. Pastörize ve sterilize edici makineler. Kuyumculuk eşyaları (taklitleri dahil); altınlar, mücevherler, kıymetli taşlar ve bunlardan mamul takılar, kol düğmeleri, kravat iğneleri ve heykeller, biblolar. Saatler ve zaman ölçme cihazları (kronometreler ve parçaları, saat kordonları dahil). Değerli metalden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Tespihler. Kağıt, karton (mukavva); kağıt veya karton malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri, karton kutular; kağıttan yapılmış tek seferlik kullanıma mahsus ürünler (kırtasiye amaçlı ürünler hariç): kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler. Plastik malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri. Matbaa ve ciltleme malzemeleri. Basılı yayınlar, basılı evrak: kitaplar, dergiler, gazeteler, faturalar, irsaliyeler, gelir makbuzları, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, pullar. Kırtasiye, büro, eğitim-öğretim, yazım, çizim, resim ve sanatçılar için malzemeler (mobilyalar ve cihazlar hariç): kırtasiye tipi kağıt ürünler, yapıştırıcılar, kalemler, silgiler, kırtasiye tipi bantlar, el işi için karton, yazı kağıtları, kopyalama kağıtları, yazarkasa kağıt ruloları, çizim aletleri, kara tahtalar, resim boyaları. Büro makineleri. Badana ve boya işleri için fırçalar ve rulolar. Elektriksiz temizlik aletleri ve gereçleri: boya fırçaları hariç fırçalar, çelik talaşları, süngerler, çelik yünleri, üstüpüler, tekstilden mamul temizleme ve silme bezleri, bulaşık eldivenleri, elektrikli olmayan cilalama makineleri, halı süpürgeleri, sopalı yer paspasları. Diş fırçaları, elektrikli diş fırçaları, diş ipleri, tıraş fırçaları, saç fırçaları, taraklar. Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, bu sınıfta yer alan ve elektrikle çalışmayan ev ve mutfak gereçleri (çatal, bıçak, kaşıklar hariç): yemek servis takımları, kap-kacak, şişe açacakları, saksılar, pipetler, elektriksiz pişirme aletleri. Ütü masaları ve kılıfları, çamaşır kurutmalıkları, elbise askıları. Ev hayvanları için kafesler, akvaryumlar, vivaryumlar, terraryumlar. Camdan, porselenden, seramikten, kilden süs ve dekorasyon eşyaları: heykeller, biblolar, vazolar ve bu malzemelerden mamul müsabakalarda verilen kupalar. Fare kapanları, haşerat tuzakları, sinek ve haşeratı kovucu veya yok edici elektrikli cihazlar, sinek yakalayıcılar, sinek raketleri. Parfüm bekleri (yandığında koku yayan bekler), parfüm spreyleri ve vaporizatörleri (püskürteç), elektrikli-elektriksiz makyaj temizleme aletleri, pudra ponponları, tuvalet eşyaları için kutular. Püskürtmeli hortum başlıkları, sulama süzgeçleri için başlıklar, sulama aletleri, bahçe sulama süzgeçleri, musluklara takılan uçlar. İşlenmemiş cam, yarı işlenmiş cam, dekorasyon için cam mozaikler ve cam tozları (inşaat için olanlar hariç), cam yünleri (izolasyon ve tekstil amaçlı olmayan). (29. sınıf) Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. tahin. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. (30. sınıf) Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez İşlenmemiş tarım ve bahçecilik ürünleri, tohumlar. Ormancılık ürünleri. Canlı hayvanlar (kuluçkalık yumurtalar, döllenmiş yumurtalar dahil). Canlı ve kurutulmuş bitkiler ve otlar. Hayvan yemleri. Malt (insan tüketimi için olmayan). Evcil hayvanlar için alta serilen maddeler; kedi kumu. Biralar; bira yapımında kullanılan preparatlar. Maden suları, kaynak suları, sofra suları, sodalar. Sebze ve meyve suları, bunların konsantreleri ve özleri, meşrubatlar. Enerji içecekleri (alkolsüz); proteinle zenginleştirilmiş sporcu içecekleri. Alkollü içecekler (biralar hariç): Şaraplar, rakılar, viskiler, likörler, alkol içeren kokteyller. Tütün, çiğneme tütünleri, sigaralar, purolar. Değerli metalden olanlar da dahil olmak üzere, tütün içenlere mahsus malzemeler: pipolar, puro ve sigara ağızlıkları, küllükler, tütün kutuları, sigara sarmak için aletleri, sigara kağıtları, nargileler, çakmaktaşları, çakmaklar, elektronik sigaralar ve bunlarla kullanılan kartuşlar. Kibritler. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)" hizmetlerinin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise ....." ibarelerinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 29, 30, 32, sınıflardaki mal ve hizmetlerin yer aldığı gözlenmektedir.
Buna göre, açıklanan kriterler çerçevesinde yapılan değerlendirmede, 05. sınıf 02. alt grup kapsamındaki “Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler.” ile 29 ve 30 uncu sınıflardaki ürünlerin/emtiaların tamamı, 35/son alt sırasındaki 05. Sınıf 02. Alt grup ile 29 ve 30 uncu sınıflara dahil ürünlerin satış hizmetlerinin, davacı ... GIDA’nın 2013/60855 (29., 30. ve 32. sınıflar), 2018/18599 (30. sınıf), 2018/18606 (30. sınıf), 2018/18610 (30. sınıf), 2018/18616 (30. sınıf) markalarının emtialarının aynı veya benzer olduğu, dolayısıyla 6769 sayılı SMK m.6/1 hükmünün uygulanması açısından, kısmen mal ve hizmetlerin benzerliği koşulunun oluştuğu kanaatine varılmıştır
İşaretlerin benzerliğine gelince, bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktördür. İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurlar akılda tutulmalıdır. Görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etki esas alınmalıdır.
Somut olayda çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış "..." ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak markaların standart karekterle yazılı "...", "... ...", "... ...", "... x", "...", "...", "... x", "... ...", "... ..." ibarelerinden oluştuğu görülmektedir.
Davacının ... ibareli markaları, gıda ürünleri üzerinde tescillidir. Davacı şirket, “...” kelimesini, gıda emtiası üzerinde tescil ettirmeden önce hiçbir gıda maddesi “...” sıfatı ile tanımlanmamıştır. “...” ibaresi; gıda ürünlerini bakımından vasıf veya cins bildiren ve doğrudan bu emtiaları tanımlayan, işaret eden bir anlama sahip değildir. Ayrıca, davacı yanca dosyaya sunulmuş olan sunulan çeşitli Yüksek Mahkeme kararlarında bu ibarenin 29, 30, 32. sınıf mallar bakımından tanımlayıcı olmadığı ifade edilmektedir. Diğer taraftan, “...” ibaresi; yakın geçmişten günümüze pek çok farklı sektörde sıklıkla tercih edilen bir ibaredir. Gıda sektörü açısından da, sağlıklı gıda ürünlerini ifade etmek adına sektör içerisinde kullanımı bulunduğu bilinmektedir ve tüketicilerin de anılan ibareye bu yönde bir anlam yükleme ihtimali olduğu değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, “...” kelimesinin gıda tüketicisi açısından insan vücudunun fiziksel özelliklerini bozmayan veya enerji verici ürünleri çağrıştırdığı, vücut yapısına ve gıda ürünlerinden temin ettiği içerik ve kaloriye dikkat eden tüketici kitlelerinin “...” kelimesiyle, emsallerine göre veya kendi özelliğinden daha düşük kalorili veya daha yoğun proteinli veya daha az yağlı, az şekerli ürünlere işaret edildiğini algılayacağı, öyle ki tüketici, ambalajında “...” yazan bir ürün satın alındığında, bu ürünün diyet bir ürün olduğu, kalorisinin eşlenik ürünlere göre (üzerinde “...” yazmayan) daha düşük olduğu ve tüketildiği takdirde tüketicinin dış şeklinin (bedeninin) istenen görünüşe daha yakın olacağı beklentisi yarattığı, sağlık içerikli tıbbi ürünler bakımından da bu anlamını tüketiciye vereceği, davacı yana ait “...” esas unsurlu markaların uyuşmazlık konusu mal ve hizmetler açısından ayırt edici vasfının bulunduğu mahkeme kararları ile tespit edilmiş olmakla birlikte, günümüzde koşullarında bu ayırt edici gücünün yüksek olmadığı, yaygın ve yoğun piyasa kullanımı neticesinde ... sözcüğünün günümüzde sağlık, spor, gıda gibi pek çok alanda ayırt edici niteliğinin zayıfladığı düşünülmektedir. Diğer taraftan, doktrin ve yüksek yargı kararlarında benimsendiği üzere, zayıf unsuru içinde barındıran markalar söz konusu olduğunda, işaretlerin birbirinden yeterince ayrılması gerektiği, bunun sağlanamadığı durumlarda, markaların ilgili tüketici nezdince karıştırılma tehlikesinin bulunduğu açık olup, ayırt edici ek bir unsuru net olarak içermeyen marka başvurularında, tüketicinin markadaki asli unsur olarak “...” ibaresini içerir bir kelimeyi algılaması halinde, zihinsel yönelimleri “...” ibaresi üzerinde yoğunlaşacak ve bu markayı da hali hazırda davacı adına tescilli “...” marka ailesinin yeni bir serisi olarak algılayabileceği kanaatine varılmıştır.
Bu açıklamalar kapsamında; karşılaştırmaya konu olan davacı ... GIDA’nın 2013/60855 sayılı "..." ibareli (29., 30. ve 32. sınıflar), 2018/18599 sayılı "..." ibareli (30. sınıf), 2018/18606 sayılı "..." ibareli (30. sınıf), 2018/18610 sayılı "..." ibareli (30. sınıf), 2018/18616 sayılı "..." (30. sınıf) markaları görsel olarak incelendiğinde, görüleceği üzere tamamı harf karakterleri kullanılmak suretiyle hiçbir şekil unsuru içermeden aynı sırada düz yazı ile kimisi ise şekil unsuru ve özel yazım karakteri ile birlikte ... esas unsurlu oluşturulduğu gözlenmiştir. Davalının davaya konu olan markası ise hiçbir şekil unsuru içermeden düz yazı ve siyah renk ile "..." ibaresinden meydana gelmiştir.
Markalarda farklı ibareler yer alsa da bu ibarelerin markalara ayırt edicilik kazandırmadığı markanın esas unsurunun “...” ibaresi olduğu tespit edilmiştir. Davaya konu olan markada “Sun” ibaresi önce yer almakta ve vurgu bu ibare üzerinden başlamakta ise de taraf markalarının kompozisyonlarında “...” ibaresinin konumlandırılması ve bu bağlamda taraf markaların göz ve hafızada bıraktığı etkinin bu kelime olacağı hususları dikkate alındığında taraf markaların benzer olduğu sonucuna varılmıştır.
Taraf markalar arasında bağlantı kurulması tehlikesinin doğacağı, tüketicilerce yanılgıya düşmelerinin muhtemel olduğundan işaretler arasında 6769 sayılı SMK m.6/1 anlamında başvuru konusu 29 ve 30. Sınıfın tamamı ile 05. sınıf “Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler.” ve 35. Sınıf “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. tahin. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” emtiaları mal/hizmetler bakımından iltibas tehlikesinin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Tanınmışlık Hususunda Yapılan Değerlendirme
Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, toplumda ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya tescil için başvurusu yapılmış markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu reddedilir denilmektedir. Bu anlamda tanınmışlık için; yukarıda sayılan koşullara ek olarak ulusal tescil şartı, niteliksel tanınmışlık ve markanın ününden haksız yararlanma olguları da aranır.
Bir markanın tanınmışlıktan yararlanması için yukarıda sayılan şartların gerçekleşmiş olması gerektiği, Somut olayda davacı yanın işlem dosyasına “...” markalarını kullanım sonucunda ayırt edicilik kazandığını gösterir mahiyette herhangi bir delil sunmadığı, sunduğu sınırlı sayıdaki delilin lehine sonuçlanan birtakım mahkeme kararları ve bilirkişi raporlarına yönelik olduğu, hükümsüzlük talepli dava dosyası ekinde ise çok sayıda emsal mahiyette ve lehine sonuçlanmış mahkeme kararını ibraz ettiği, bunun dışında “...” markalarını taşıyan tarihsiz ürün görselleri, 2018-2019-2020-2021 tarihli “...” markalı ürünlere ilişkin satış faturaları, gıda üretim izinleri, muhtelif mahkeme dosyalarında yer alan bilirkişi raporları gibi bir kısım delillere daha yer verdiği, sunulan mahkeme kararları ve sair deliller bütün olarak incelendiğinde davacı markalarının yoğun kullanım sonucunda ciddi bir sektörel bilinirlik ve tanınmışlık elde ettiği yönünde güncel bir kanaatin mevcut olmadığı, ilgili kararlarda genel olarak “...” ibaresinin gıda ürünleri açısından tasviri bir anlama sahip olmadığı ve bu ibarenin sonraki markalarda bağımsız karakterini korumak kaydıyla gerçekleştirilen başvuruların karıştırılma ihtimaline neden olacağı yönünde değerlendirmelerde bulunulduğu görülmüştür.
Bu belgelerin dışında ... markasının tanınmışlığının TÜRK PATENT tarafından da kabul edildiği, diğer yandan müstakil “...” ibaresiyle davacı tarafın Türkpatent nezdinde tanınmışlığı bulunmadığı bilinmektedir. Eldeki vakada karşılaştırmaya konu markalar “... ...” ibaresinden farklı olarak tek başına yada yanında “... ve “x” ibareleri ile birlikte “...” unsurunu taşımaktadır ve dosyada mübrez bilgi ve belgeler, söz konusu “...” markalarının ülkemizde tanınmış marka haline geldiğini ispata yeterli ve elverişli değildir. Açıklanan sebeplerle; “...” ibareli davacı markasının 6769 sayılı SMK m.6/5 anlamında “tanınmış marka” olduğu iddiasının ispatlanamadığı kanaatine varılmıştır.
Kötü Niyet Hususunda Yapılan Değerlendirme
Somut olayda, davalı şirket tarafından yapılan marka başvurusunun kötü niyetli olduğuna ilişkin somut veriler dosya kapsamında bulunmamakla ve markanın kullanılış amacı ve fonksiyonlarına aykırı bir şekilde, davacı veya iyiniyetli üçüncü kişileri baskı altında tutma, onlara şantaj yapma veya engelleme amacına ilişkin herhangi bir olgu ve olay söz konusu olmadığından, davalı şirketin kötü niyetli olmadığı kanaatine varılmıştır
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE,
2-TÜRKPATENT YİDK’nun 2022-M-2497 sayılı kararının taleple bağlı kalınarak 29 ve 30. Sınıfın tamamı ile 05. sınıf “Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler.” Ve 35. Sınıf “ Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. tahin. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” emtiaları ile sınırlı olarak iptaline,
3-2020/09837 sayılı markanın taleple bağlı kalınarak 29 ve 30. Sınıfın tamamı ile 05. sınıf “Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler.” Ve 35. Sınıf “ Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; insan ve hayvanlar için diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Et, balık, kümes ve av hayvanlarının etleri ile her nevi işlenmiş et ürünleri. Kuru bakliyat. Hazır çorbalar, bulyonlar. Zeytin, zeytin ezmeleri. Hayvansal kaynaklı sütler; bitkisel kaynaklı sütler; süt ürünleri (tereyağı dahil). Yenilebilir bitkisel yağlar. Kurutulmuş, konservelenmiş, dondurulmuş, pişirilmiş, tütsülenmiş, salamura edilmiş her türlü meyve ve sebzeler, salçalar. Kuru yemişler. tahin. Yumurtalar, yumurta tozları. Patates cipsleri. Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez. mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir.)” emtiaları ile sınırlı olarak hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
4-Alınması gereken 80,70 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiği için AAÜT uyarınca 15.000,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü gösterilen 2.782,88 TL yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK'nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/11/2022