ANKARA 3. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/144
KARAR NO : 2022/477

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 14/04/2022
KARAR TARİHİ : 29/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/12/2022
DAVA:
Davacı vekili 14/04/2022 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; müvekkili şirketin .... sayılı ve "..." esas unsurlu ibareli tanınmış markalarının sahibi olduğunu, davalının, bu markalar ile karıştırma ihtimali bulunacak derecede benzer nitelikteki "..." ibaresini marka olarak tescil ettirmek üzere davalı TÜRKPATENT’e başvuruda bulunduğunu, ... kod numarasını alan başvurunun, Resmi Marka Bülteninde ilanı üzerine müvekkili tarafından Markalar Dairesi Başkanlığına itirazda bulunulduğunu, ancak itiraz yerinde görülmeyerek reddedildiğini, bu kararın yeniden incelenmesi talebinin de nihai olarak YİDK tarafından reddedildiğini, oysa markaların benzer olduğunu emtiaların da örtüştüğünü, ...’nun yoğun ve yaygın kullanım neticesinde tanınmışlık kazandığını, başvurunun müvekkilinin markalarının versiyonu olduğu izlenimi vereceği, ortalama tüketici nezdinde iltibasa neden olma ihtimalinin bulunduğunu belirterek, TÜRKPATENT YİDK'nun ... sayılı kararın iptali ile dava konusu ... başvuru numaralı "..." ibareli markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesinde özetle; kurum kararının yerinde olduğunu, markaların karıştırılma ihtimalinin bulunmadığını, aynı firma markası gibi algılanabilecek nitelikte olmadığını, SMK m. 6/5, SMK m. 6/9’un şartlarının oluşmadığını, kötü niyet iddiasının ispatlanamadığını beyan ederek, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket cevap dilekçesinde özetle; kurum kararının yerinde olduğu, taraf markalarının benzer olmadığını beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Uyuşmazlıgın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler,Delillerin Tartışılması ve Kabul
Dava, davalı başvurusu olan ... sayılı marka başvurusu ile ilgili olarak TÜRKPATENT tarafından alınan ... sayılı kararın iptali istemlerine ilişkindir. İptali istenen YİDK kararının davacıya 16/02/2022 tarihinde tebliğ edildiği, 14/04/2022 tarihinde açılan davanın, 5000 sayılı kanunun 15/c maddesinde belirlenen iki aylık hak düşürücü süre içerisinde olduğu anlaşılmış ve işin esasına geçilmiştir.
Mahkememize uzman bilirkişi heyetinden alınan 08/11/2022 havale tarihli raporda konu ayrıntılı irdelenmiş olup özetle; "...SMK m. 6/1’in koşullarının oluştuğu, SMK m. 6/5’in koşullarının oluşmadığı, SMK m.6/6’in ispatlanamadığı, Kötü niyet konusundaki takdirin Mahkeme’de olduğu, TÜRKPATENT YİDK’nın ... sayılı kararının iptali ve ... sayılı “...” markasının hükümsüzlüğü koşullarının oluştuğu..." ifade edilmiştir.
6769 sayılı SMK m.6/1 hükmü kısaca, bir marka başvurusunun daha önce yapılmış başvuru veya tescilli bir marka ile “karıştırılma ihtimali” bulunması ve önceki marka ya da başvuru sahibinin itiraz etmesi koşuluyla başvurunun reddini öngörmektedir. Şu halde, iltibas ya da karıştırma riskinin varlığı için, tescil kapsamındaki mal/hizmetlerin ve aynı zamanda başvuru ve markanın (işaretlerin) karıştırma ihtimali bulunacak derecede aynı yada benzer olması gerekir; karıştırma ihtimalinin değerlendirilmesinde somut olayın tüm özellikleri dikkate alınarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. İlke olarak mal ve hizmet benzerliği ile değerlendirmeye başlanır. Mal ve hizmetlerin benzerliği değerlendirilirken de çekişme konusu mal ve hizmetlerin ortalama tüketici kitlesi, doğal yapısı, kullanım amacı, fiyatı, alım sıklığı, üretim dağıtım ve satış kanalları ile yerleri, rekabet, ikame veya tamamlama ilişkisi olup olmadığı gibi bütün faktörler dikkate alınmalıdır.
Buna göre dava konusu başvurunun ... başvuru numaralı "..." ibaresinden oluştuğu, kapsamında 08, 11.sınıftaki "08 Değerli madenlerden olanlar dahil çatallar, kaşıklar, bıçaklar ve kesme, doğrama, soyma amaçlıelektrikli olmayankesici mutfakaletleri. Kesici ve dürtücü silahlar. Güzellik amaçlı ve kişisel bakım için kullanılan bu sınıfa dahil aletler: tıraş, epilasyon, manikür, pedikür aletleri, saç düzleştirme ve kıvırma amaçlı el aletleri, makaslar. Makine, cihaz ve taşıt onarımı, inşaat, ziraat, bahçecilik ve ormancılıkla ilgili elle çalışan (elektrikli olmayan ve motorsuz) aletler.Elektrikli-elektriksiz, buharlı ütüler. Her türlü malzemeden mamulalet sapları. 11 Aydınlatma cihazları (taşıtlar, iç ve dış mekanlar için aydınlatma armatürleri). Katı, sıvı, gaz yakıtlı ve elektrikli ısıtma amaçlı cihazlar: kombiler, boylerler, kaloriferler petekleri, eşanjörler, sobalar, kuzineler; güneş enerjisi kollektörleri. Buhar, gaz ve sis (duman) üreteçleri (jeneratörleri): buhar jeneratörleri (kazanları), asetilen jeneratörleri, oksijen jeneratörleri, nitrojen jeneratörleri. İklimlendirme ve havalandırma cihazları. Soğutucular ve dondurucular. Pişirme, kurulama ve kaynatmada kullanılan elektrikle ve gazla çalışan aletler, makineler ve cihazlar: fırınlar, elektrikli tencereler, elektrikli su kaynatıcıları,mangallar,barbeküler,elektrikliçamaşırkurutucuları,saçkurutucularıveel kurutma cihazları. Sıhhi tesisat ürünleri: musluklar, duş takımları, klozet iç takımları, banyo-duş kabinleri, küvetler, klozetler, evyeler, lavabolar, musluklar için contalar, salmastralar (musluk iç takımı). Su yumuşatma cihazları, su arıtma cihazları, su arıtma tesisatı, atık arıtma tesisatı. Tıbbi amaçlı olmayan elektrikli alt yaygıları ve elektrikli battaniyeler, ısıtıcı yastıklar, elektrikli veya elektriksiz ayak ısıtıcıları, sıcak su torbaları (termoforlar), elektrik ısıtmalı çoraplar. Akvaryumlar için filtreler ve filtre-motor kombinasyonları. Sanayi tipi pişirme, kurutma ve soğutma tesisatı. Pastörize ve sterilize edicimakineler." mal ve hizmetlerin bulunduğu, itiraza dayanak ve dava aşamasında hükümsüzlüğe mesnet markaların ise ... sayılı ve "..." esas unsurlu ibarelerinden meydana geldiği ve koruma kapsamında 01, 03, 04, 07, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 19, 23, 26, 2.7, 29, 30, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 39, 42, 44, 45.sınıftaki mal ve hizmetlerin yer aldığı, gözlenmektedir.
Buna göre, açıklanan kriterler çerçevesinde yapılan değerlendirmede, Dava konusu markada yer alan emtiaların davacının itiraza ve hükümsüzlüğe mesnet markaları ile aynı tür/ benzer olduğu sonucuna varılmıştır.
İşaretlerin benzerliğine gelince, bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktördür. İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurlar akılda tutulmalıdır. Görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etki esas alınmalıdır.
Somut olayda çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış "..." ibaresinden oluşurken; itiraza ve hükümsüzlüğe dayanak markanın standart karekterle yazılı "..." esas unsurlu ibarelerden oluştuğu görülmektedir.
... markasının yeşil zemin üzerinde beyaz yazılı olması “x” harfinin ... ibaresinin üzerinde sitilize formda şekil unsuru olarak bulunması, dayanak davacı markalarında ise ortada basit bir şekil unsuru olması ve de .../... arasındaki stil farklılıkları görsel olarak başlı başına ayırt ediciliği tesis edecek bir etki yaratmaktan ziyade dekoratif algı verdiğinden markalar arasındaki orta düzeyde görsel benzerlik bulunduğu kanaatine varılmıştır. Lakin “Potansiyel müşteri, yaratıcılığı nispeten sınırlı figüratif unsurları ayırt ediciliği tesis eden işaretler olarak değil farklı renkleri içeren sıradan dekoratif unsurlar olarak algılayacaktır. Markanın tertibinde figüratif unsurun ön planda olması bu tespitin gerçekliğini etkilemeyecektir”
2018/83521 ile 2018/83525 sayılı ... CENTER markaları ... ibaresini markanın başında içermektedir. Merkez anlamına gelip tamamlayıcı unsur olarak yaygın kullanılan CENTER ibaresinin ayırt ediciliği çok düşüktür. Başvuruya eklenip herhangi bir anlam farklılığı, ... ibaresinden bir uzaklaştırma yaratmayan ... ibaresinin sonundaki X harfi ayırt ediciliği tesis edecek önemde bir farklılık yaratmaması nedeniyle markalar arasında bütünsel benzerlik mevcuttur.
İşitsel benzerlik açısından değerlendirme yapıldığında ise; ...-İX ve de ... CENTRE olarak okunan markalarda vurgu belirgin bir şekilde aynı zamanda müşteriye bir mana ifade eden ... ibaresinde toplanmaktadır.okunuşta ... İX şeklinde okunan başvuruda X birleşik olarak yazılmış olsa da özellikle okunuşta iki sesli harfin yanyan gelmiş olması ve ...’nun okunuş ahenginde tek bir kelime olarak ağızdan çıkıp bir duraklama yaratması ve de tabii ki müşteride bir mana ifade etmesi n X’in ...’dan ayrı algı yaratmasına neden olmaktadır. Bütün bu nedenlerle markalar arasındaki işitsel benzerliğinde orta düzeyde olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı markalarında ... ibaresi ile birlikte İngilizce ibareler olan Service, Station, Fit, Finefood, Butcher, Phone ibarelerinin kullanıldığı görülmektedir. Bu ibareler her ne kadar Türkçe’de bilinen ve kullanılan ibareler olsada bu markalarda yer alan şekil unsurları ve markaların tertibi nedeniyle karşılaştırılan işaretlerin bir bütün olarak bıraktığı genel izlenimlerin, tümüne hakim olan görünüşlerin ve ayırıcılıklarını vurgulayan imajların dava konusu markadan yeterli derecede farklılaştığı değerlendirilmiştir. Makroville Card markasında ise markanın bir bütün olarak algılandığı görsel, işitsel, anlamsal açıdan dava konusu markadan oldukça farkılılaştığı, değerlendirilmektedir. Mastrofood, MastroCenter ibareli markaların ise içerdikleri unsurların dava konusu markadan farklı olması nedeniyle taraf markaları arasında benzerliğin oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Netice itibariyle Karıştırılma ihtimali halkın halkın mal ve hizmetlerin aynı veya bağlantılı kaynaktan geldiği yönünde yanılgıya kapılma riskidir Karıştırılma ihtimali değerlendirmesi, markaların benzerliği, emtiaların benzerliği gibi çeşitli faktörlerin dikkate alınmasıyla yapılır.
Somut olayda, işaret benzerliği bulunan 2018/83521, 2018/83525 sayılı ... CENTER markaları açısından 08, 11. sınıftaki ve de 35/05’in konusunu oluşturan 08, 11. sınıftaki emtialar açısından ... sayılı ... marka başvurusunun kapsamındaki 08, 11. sınıflarda yani başvurunun kapsamındaki tüm mallara emtia benzerliği ve karıştırılma ihtimalinin bulunduğu kanaatine varılmıştır.
SMKm. 6/6 Hakkındaki Değerlendirme
6769 sayılı SMK’nın 6/6 maddesine göre; “tescil için başvurusu yapılmış markanın, başkasına ait kişi ismini, ticaret unvanını, fotoğrafını, telif hakkını veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını içermesi halinde, hak sahibinin itirazı üzerine tescil başvurusu reddedilir.” Bu hüküm kapsamına, kişilik haklarından isim hakkı ile fotoğraf üzerindeki hak, FSEK kapsamında telif hakları ve sınaî haklar olan marka, tasarım, patent, faydalı model, coğrafi işaret, ticaret unvanı, işletme adı, alan adı girer. Yargıtay içtihatlarında da açıkça dile getirildiği üzere; KHK 8/3 (SMK 6/3) maddesinde yer alan "ticaret sırasında kullanılan işaret" ifadesinin kapsamı içerisine ticaret unvanları, işletme adları, isim, fotoğraf, telif hakkı vs. sokulabilir. Aynı maddenin 5. fıkrasına (SMK 6/6) göre de, tescil için başvurusu yapılmış markanın, başkasına ait kişi ismi, ticaret unvanı, fotoğrafı veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını kapsaması halinde, hak sahibinin itirazı üzerine tescil başvurusunun reddedileceği belirtilmiştir. SMK m. 6/6 uyarınca ticaret unvanlarına tanınan koruma da, fiilen kullanıldığı faaliyet konularını kapsamakta olup, fiilen kullanılmayan konularda koruma sağlanırsa ticaret unvanları markalara karşı gereğinden fazla korunmuş olur. Bu işaretin ticaret unvanı kullanımından öte ayırt edici özellik kazanacak şekilde tek başına veya baskın unsur olarak aynı tür mal ve hizmetler bakımından markasal kullanımının ispatı gerekir2. Bu maddeden de anlaşılabileceği üzere başkasına ait ticaret unvanı, fotoğrafı, telif hakkı, alan adı veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkı sahiplerinin, bu hak konularının bir başkası tarafından izinsiz olarak tescili taleplerine itirazda bulunarak tescili engellemeleri veya tescil gerçekleşmiş ise hükümsüzlüğünü talep etmeleri mümkündür. Örneğin ticaret unvanına dayalı olarak bir markanın tesciline itiraz ediliyor ise, tescilli ticaret unvanına ait sicil kaydındaki faaliyet konuları ile tescil edilmek istenen markanın kapsayacağı mal veya hizmet listesinin karşılaştırılarak, başvurunun önceki sınaî hak kapsamında kalıp kalmadığı incelenmelidir. (Uğur Çolak, Türk Marka Hukuku sf 392) Keza benzer şekilde alan adları da, adın tahsisi ile edinilmiş mülkiyet hakları arasında yer almakla birlikte burada da önem teşkil eden husus, alan adının kendisini oluşturan ibare ve itiraza konu marka arasındaki benzerlik ilişkisi ve ayrıca yine alan adı içeriği ve itiraza konu marka kapsamındaki mal/hizmet sınıfları arasındaki ilişkinin tespiti noktasında toplanmaktadır. Bunlara göre; somut olayda; davacının SMK m. 6/6 hükmü kapsamında dayanmakta olduğu hakkının ticaret unvanından ve alan adından kaynaklandığı varsayıldığında, herhangi bir üstün hakkının mevcut olduğunu gösterir hiçbir delilin dosyada mevcut olmadığı, SMK m. 6/6 kapsamında bu iddianın ispatlanamadığı kanaatine varılmıştır.
Tanınmışlık Hususunda Yapılan Değerlendirme
Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, toplumda ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya tescil için başvurusu yapılmış markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu reddedilir denilmektedir. Bu anlamda tanınmışlık için; yukarıda sayılan koşullara ek olarak ulusal tescil şartı, niteliksel tanınmışlık ve markanın ününden haksız yararlanma olguları da aranır.
Bir markanın tanınmışlıktan yararlanması için yukarıda sayılan şartların gerçekleşmiş olması gerektiği, somut olay davacının ... markalarıyla ... X markası arasında 08, 11. sınıftaki emtia açısından ilgili maddedeki üç durumun gerçekleşme olasılığının bulunduğu yönünde bir izlenim ilk bakışta doğmadığı gibi davacı vekili de 6/5’e dayanan iddiasını somutlaştırmamıştır. Netice itibarıyla SMK m. 6/5’in koşullarının bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Kötü Niyet Hususunda Yapılan Değerlendirme
Somut olayda, davalı şirket tarafından yapılan marka başvurusunun kötü niyetli olduğuna ilişkin somut veriler dosya kapsamında bulunmamakla ve markanın kullanılış amacı ve fonksiyonlarına aykırı bir şekilde, davacı veya iyiniyetli üçüncü kişileri baskı altında tutma, onlara şantaj yapma veya engelleme amacına ilişkin herhangi bir olgu ve olay söz konusu olmadığından, davalı şirketin kötü niyetli olmadığı kanaatine varılmıştır.
Taraflarca sunulan belgeler ile tüm deliller incelenmiş, alınan rapor ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmiş olup yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın kabulüne, TÜRKPATENT YİDK'nun ... sayılı kararının iptaline, ... sayılı markanın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE,
2-TÜRK PATENT YİDK'nun ... sayılı kararının iptaline,
3-... sayılı markanın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
4-Alınması gereken 80,70 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiği için 15.000,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü gösterilen 3.020,88 TL yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK'nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 29/12/2022
Katip ...
¸

Hakim ...
¸
¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.
Davacı Masraf Dökümü:
İlk Masraf 172,90.-TL
Posta Masrafı 247,98.-TL
Bilirkişi Ücreti 2.600,00.-TL
Toplam 3.020,88-TL