ANKARA 1. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/414 Esas - 2022/353
T.C.
ANKARA
1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/414
KARAR NO : 2022/353

DAVA : Endüstriyel Tasarımla İlgili Kurum Kararlarının İptali
DAVA TARİHİ : 03/12/2021
KARAR TARİHİ : 08/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan endüstriyel tasarımla ilgili kurum kararının iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekil dava dilekçesiyle; müvekkili şirketin 1972 yılında İstanbul'da kurulmuş olduğunu ve halihazırda 35000 metre karelik fabrika alanında 600 kişiyi aşkın ekiple elbise askıları üretimi ve satışını gerçekleştirdiğini, müvekkili şirketin, elbise askı imalatı alanında Türkiye Lideri, Dünya Üçüncüsü konumunda olduğunu ve yurtdışında birçok ülkede de fabrikaları bulunduğunu, İnternette bulunan elbise askılarının büyük çoğunluğunun müvekkili şirket tarafından üretildiğini, sektör lideri konumunda olan müvekkili şirketin müşteri taleplerini dikkate alarak sürekli olarak AR-GE yaptığını, yeni modeller için tasarım, faydalı model ve patent tescilleri gerçekleştirdiğini ve halihazırda yurtiçi ve yurtdışında birçok tasarım başvurusu bulunduğunu, müvekkili şirketin modellerinin sektörde diğer firmalarca da takip ve taklit edildiğini, müvekkili şirketin bizzat kendi geliştirdiği bu modellere tescil alıp koruma sağlamaması için yurtiçi ve yurtdışından bazı firmalarca mütemadiyen itiraz gerçekleştirildiğini, davalı ... PLASTİK’inde müvekkilinin tasarımlarına itiraz ettiğini, davalı yanın 2021/002918nolu başvuruya gerçekleştirdiği itirazda sunulan sözde delillerin; tarihi belirsiz/şüpheli kataloglar ile bir kısım internet siteleri olduğunu, TÜRKPATENT’in yapılan itirazda “delillerin sıhhati ve kabul edilebilirliği” hususunda en ufak bir irdeleme yapmaksızın müvekkiline ait 3 tasarımın hükümsüzlüğüne karar verdiğini, TÜRKPATENT kararında hangi tasarımın hangi delil kapsamında ret edildiği net olmadığını, YİDK kararında herhangi bir açıklama yapılmadan 3 farklı tasarımın 5 tescil + katalog kapsamında hükümsüz kılındığını, günümüzde 100 TL karşılığında istenen tarihi içeren katalog, dijital katalog yapılabildiğini ve birkaç baskı alınabildiğini, katalogların, broşürler kesin delil veya kuvvetli delil hatta delil başlangıcı niteliğinde dahi olmadığını çünkü söz konusu delillerin aleyhine kullanılana ait olmadığını veya aleyhine kullanılan tarafından verilmediğini, bunlarınancak şüpheli delil niteliğinde kabul edilebileceğini, şüpheli delillerle hatta delil başlangıcı niteliğinde ki bir belgeyle “yenilik – ayırt edicilik – gerçek hak sahipliği” hususlarında hüküm kurmanın mümkün olmadığını, ret sebebi olan bir kısım önce tarihli tescillerin “teknik çizim” olduğunu ve ürün kıyaslamasında sıkıntı oluşturduğunu çünkü teknik çizimlerde, ışıltı, doku, parlaklık, yumuşaklık gibi hisler ... verilemediğini ve teknik çizimlerin çoğu zaman fiili uygulamayı birebir yansıtmadığı yani teknik çizim ile kalıptan çıkan ürün farklı görülebileceğini, ret sebebi yapılan 2014/07816 tescil nolu tasarımın zaten müvekkiline ait olduğunu ve halen geçerliğini korumakta olduğunu, yaklaşık 19 yıl daha koruma süresinin mevcut olduğunu, dava konu 3. ve 4. sıra numaralı tasarımlar ile yine taraflarına ait 2014/07816 sayılı tasarımın her ne kadar önden görünümleri benzer olsa da üstten bakıldığında bariz olarak farklı olduğunu, tasarım kıyaslamasının sadece tek bir açıdan sunulan fotoğraflarla/görsellerle yapılmasının bariz hatalara sebebiyet vereceğini, dava konu 3. ve 4. sıra numaralı tasarımlar ile yine taraflarına ait 2001/01064 sayılı tasarımın da üstten bakıldığında bariz olarak farklı olduğunu, dava konusu ürünün, esasen çok teknik ve tasarım değişikliğine elverişli olmadığını, “palto, gömlek, pantolon ve etek gibi alt ürün askılarında” amacına uygun olarak “kanca, kol, bar ve mandal” bulunmasının teknik zorunluluk olduğunu, kıyaslanan ürünlerin üstlerinde bulunan parçalar ve genel hatlarıyla benzer olduğu ancak dilekçelerinde ifade ettikleri üzere “boyun kısmı” ile “mandal” kısımlarında farklılıkların da mevcut olduğunu, söz konu tasarım farklılıklarının “bilgilenmiş bir kullanıcı” tarafından çok rahat fark edileceğini, söz konu iki ürünü alanın sıradan bir vatandaş tüketici olduğunuama mağaza çalışanının, kuru temizlemecinin, tekstil üreticisinin tasarım hukukunun aradığı bilgilenmiş kullanıcı olduğunu, bilgilenmiş kullanıcı gözüyle iki tasarımı yan yana ya da farklı değerlendirildiğinde modellerin karıştırma ihtimalinin olmadığını, redde dayanak yapılan internet görselleri ile kısmen reddedilen tasarım arasında gerek bütünde gerekse ufak parçalarda en ufak bir benzerlik bulunmadığını iddia Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun 2021/T-928 sayılı kararının iptaline, tescil başvurusunda bulunulan 2021/002918numaralı tasarımın tescil işlemlerinin tamamlanmasınakarar verilmesini karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesiyle, verilen Kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesiyle; davacı firmanın, firma büyüklüğü ne olursa olsun, iddialarını denetime elverişli bir şekilde ispat edebilmesi gerektiğini, davacının somut olaydaki iddialar bakımından mahkemeye sunmuş olduğu denetime elverişli bir delil bulunmadığını, davacının temel iddiasının ... Plastik'e ait katalogların tarihlerinin gerçek tarihler olmadığı iddiasının müvekkile yöneltilmiş çirkin bir itham olduğunu, müvekkili ... Plastik’in 1996 yılında kurulduğunu ve 25 yılı aşkın süredir sektörde kaliteli hizmet veren, dürüst ticareti ile bilinen saygın bir firma olduğunu, askı sektöründe çalışan çoğu tedarikçinin ve büyük firmaların elinde ... Plastik'in katalogları mevcut olduğunu, müvekkili şirketin TPE'yi veya bir mahkemeyi yanıltmak üzere yeni bir katalog oluşturması söz konusu olamayacağını ve yapılacak her türlü inceleme ile müvekkili tarafından dayanak gösterilen katalogların gerçek kataloglar olduğunun görülebileceğini, davacının tasarım başvurusuna itiraz ederken müvekkilinin dayandığı tek itiraz gerekçesi bu kataloglar da olmadığını, tasarım başvurusuna konu askı tasarımlarının benzerlerinin birçok üretici tarafından yıllardır kullanılan tasarımlar olduğunu, davacı yanın piyasada birçok üretici tarafından yıllardır kullanılan, en çok satılan harcı alem tasarımları tescil ettirerek, piyasa üzerinde baskı kurmaya, tekel oluşturmaya çalıştığını, her ne kadar YİDK kararında internet siteleri görsellerinde tarih kaydı olmadığı belirtilmiş olsa da gerekli teknik araçlarla inceleme yapıldığında, internetteki görsellerin hangi tarihlerde eklendiğinin tespit edilmesinin mümkün olduğunu ve yapılacak bir bilirkişi incelemesinde müvekkil tarafından sunulan internet görsellerinin tarihlerinin teyit edilmesinin mümkün olduğunu, davacının 2021 002918/1 sıra numaralı tasarıma ilişkin herhangi bir itiraz ileri sürmediğini, davacı tarafından 2014/07816 numaralı tasarımla 3 numaralı tasarım arasında karşılaştırma yapılırken, "2014/ 07816 nolu tasarım ile 3. Sıradaki tasarımımızı ön cepheden kıyaslarsak; genel olarak benzerdir sadece kol üstünde yer alan Kaymayı Engelleyen Tırtıkların şekli ve sıklığı yönünden fark dikkat çekmektedir." ifadesine yer verildiğini, her iki iki tasarımın da ön cepheden birebir aynı olduğunu, kaymayı engelleyen tırtıkların sayısı ayrıntı seviyesinde, dikkat çekmeyen ve tasarımı etkilemeyen ufak bir farklılık olduğunu ve bu farklılığın tasarımı yeni bir tasarım haline getirmeyeceğini, davacının iddiasının aksine, 2014/07816 numaralı tasarım ile 2021 002918/3 sıra numaralı tasarım arasında, üstten bakıldığında eğim farklılığı, kolların ve boyun kısmının et kalınlığı bakımından da "çok ciddi farklar" bulunmadığını, yan yana koyulduklarında bu iki tasarımın üstten görünümünün de benzer olduğunu, davacı tarafından 2021/002918/4 sıra numaralı tasarımın boyun kısmının şeklinin ve kollarının hatlarının 2014/07816 numaralı tasarımdan farklı olduğu iddia edilmiş olsa da iki ürün arasında ayırt edicilik sağlayacak nitelikte bir farklılık bulunmadığını, her iki tasarım önden karşılaştırıldığında kolların neredeyse birebir aynı olduğunu, boyun kısımlarının da benzer olduğunun görüldüğünü, 2021/002918 4 sıra numaralı tasarımın, boyun ve kolları itibariyle, piyasada mevcut bulunan birçok modelle de neredeyse birebir benzer olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacı tasarım başvurusuna davalı tarafından yapılan itirazın kısmen kabulüyle ilgili verilen YİDK kararının yerinde olup olmadığı iptal şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği'nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
Türk Patent'den celbedilen işlem dosyasının tetkikinden; Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde davacı ... PLASTİK VE KALIP SAN. TİC. LTD. ŞTİ.adına tasarım başvurusuna konu edilen 2021/002918 numaralı çoklu tasarım başvurusunun başvuruya konu edilen 1, 3 ve 4 sıra numaralı tasarım başvurularının ... PLASTİK TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından gerçekleştirilen itiraz neticesinde hükümsüz kılındığı; Türk Patent veMarka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu tarafından verilen 09.11.2021 tarihli ve 2021/T-928 sayılı karar ile; “(...) itiraza konu tasarımlardan 2021 002918/1, 2, 4 sıra numaralı tasarımlar ile itiraza gerekçe olarak gösterilen tasarımlardan 2003 00469/1, 2004 02874/1, 200403123/2, 2004 03123/3, 2016 01716/2 sıra numaralı tasarımların genel görünüm itibariyle farklı olduğu tespit edildiği gibi itirazlara gerekçe olarak gösterilen çeşitli internet siteleri görsellerinde tarih kaydı olmadığı ve alış ve satış faturalarında ise ürün görselinin yer almadığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan 2021 002918/2 sıra numaralı tasarıma yapılan itiraza gerekçe olarak gösterilen kataloglardaki ürünlerin ise bu tasarımla benzer olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle söz konusu itiraz gerekçeleri açısından itirazın reddi gerekmiştir. Buna karşılık 2021 002918/1, 3, 4 sıra numaralı tasarımlar ile itiraza gerekçe gösterilen 2001 01064/1, 2014 07816/1, 2014 08864/2, 2014 08864/3 sıra numaralı tasarımların genel izlenim itibariyle benzer olduğu kanaatine ulaşıldığı gibi, 2021 002918/1, 3, 4 sıra numaralı tasarımlar ile kataloglarda yer alan ürünlerin benzerolduğu ve 2021 002918/1, 3, 4 sıra numaralı tasarımların bu itiraz gerekçelerine nazaran ayırt edici olmadıkları kanaatine ulaşılmıştır. Diğer taraftan başvuru sahibi tarafından beyan edilen farklılıkların tasarımı ayırt edici kılmayan ayrıntı seviyesinde farklılıklar olduğu tespit edildiğinden, söz konusu iddialar da değerlendirmeyi etkiler nitelikte bulunmamıştır. Belirtilen nedenlerle itirazın kabulü gerekmiştir.'' gerekçesiyle ''İtirazın kısmen kabulüne ve 2021 002918/1, 3, 4 sıra numaralı tasarımın tescilinin hükümsüzlüğüne ve 2021002918/2 sıra numaralı tasarımın tescilinin devamına, oybirliği ile karar verilmiştir.'' şeklinde olduğu; eldeki davanın 60 günlük yasal süre içerisinde 03/12/2021 tarihinde açıldığı anlaşılmış, işin esasına girilmiştir.
Bilirkişi kurulunca düzenlenen raporda özetle: davacı yana ait dava konusu 2021/002918-1,3,4 sıra numaralı tasarımların davalı yanca itiraza mesnet gösterilen dava dışı ... (UK) LTD’ye ait 2001/01064-1 sayılı tasarım, davacı yana ait 2014/07816-1 sayılı tasarım, dava dışı ...TEKSTİL AMBALAJ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ’ne ait 2014/08864-2 ve 2014/08864-3 sayılı tasarımlarkarşısında yeni ve ayırt edici olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığı, davaya konu 2021/T-928 sayılı YİDK kararının yerinde olduğu, takdirin mahkemeye ait olduğu, bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun her iki tarafın iddia ve savunmasının kapsamı, taraf delilleri, marka kapsamları dikkate alınarak düzelendiği, hüküm kurmaya yeterli incelemenin yapıldığı, raporun usul ve yasaya aykırı yönünün bulunmadığı, hukuki değerlendirmenin nihai olarak mahkememizce yapılacağı anlaşılmakla yeni heyetten rapor alınması veya mevcut bilirkişi heyetinden yeniden ek rapor alınması yoluna gidilmemiştir.
GEREKÇE:
Tescilli bir tasarımın sağladığı korumanın kapsamı ve sınırları 10.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) ile düzenlenmiştir.
“Yenilik ve ayırt edicilik” başlığı altında düzenlenen 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 56. maddesi;
"Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur.
Birleşik ürünün parçasının tasarımı, aşağıdaki şartları taşıyorsa yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir:
a) Parça birleşik ürüne takıldığında, birleşik ürünün normal kullanımında görünür durumda olmalıdır.
b) Parçanın görünür durumda olan özellikleri, yenilik ve ayırt edici nitelik şartlarını karşılamalıdır.
Bu maddede yer alan normal kullanım; bakım, servis veya onarım işleri hariç olmak üzere, son kullanıcı tarafından kullanımı ifade eder.
Bir tasarımın aynısı;
a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce,
b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce,
dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.
Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim;
a) Tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce,
b) Tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce,
kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır." şeklindedir.
Aynı Kanun'un "Kamuya sunma" başlıklı 57. maddesi ise;
"Kamuya sunma; sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım, tanıtım veya benzer amaçlı faaliyetleri kapsar. Tasarımın gizlilik şartıyla üçüncü bir kişiye açıklanması kamuya sunma sayılmaz.
Koruma talep edilen bir tasarım, başvuru tarihinden veya rüçhan talebi varsa rüçhan tarihinden önceki on iki ay içinde tasarımcı veya halefi ya da bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından veya tasarımcı ya da halefleri ile olan ilişkinin kötüye kullanımı sonucu kamuya sunulması hâlinde bu açıklama tasarımın yeniliğini ve ayırt edici niteliğini etkilemez." şeklindedir.
6769 sayılı SMK'nın 58. maddesine göre tasarım sahibi, kendi tasarımına kıyasla ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlara karşı bu kanundan doğan haklarını kullanabilir. Koruma kapsamının değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.
Bir tasarımın yeni olabilmesi için, onun aynısının, tescil tarihinden evvel dünyanın her hangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması gerekmektedir. Tasarımların aynı olup olmadığının tespiti için yapılacak benzerlik testinde; aynı izlenimi uyandırma, aynı etkiyi yapma, karıştırılma tehlikesi veya olasılığı incelenemez. Bunlar ikinci aşamaya yani ayırt edicilik tetkikine aittir. Tasarımın yeniliği yoktur diyebilmek için, hükümsüzlüğü istenilen tasarımın, önceden kamuya sunulan (faydalı model, marka ve) tasarım belgelerindeki tasarımlar ile aynı olması şarttır. Terkini talep edilen tasarım öncekinden sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilecektir. Yenilik önceki tasarıma göre belirlenecektir. Aynı kabul edilmeye engel olamayan küçük ayrıntılarda farklılık hâkimin takdirine göre belirlenecektir. Burada şu ölçü verilebilir; fark, aynı olmayı ortadan kaldırmıyor, mevcut önceki tasarım görünümünü sürdürüyor, fark sadece mevcut görünüme, yani mevcut tasarıma ek, onda bir değişiklik, ondan bir sapma niteliği taşıyorsa, yani farklılık o (mevcut tasarım) esas alınarak ondan hareketle yapılmışsa küçüktür. Bunun dışında kalan farklar ise büyüktür. Yenilik ne özgünlük, ne eşsizlik, ne estetiğe sahip bulunma, ne de estetiğin ve kalitenin basamağıdır.
Başvurusu yapılan bir tasarım yenilik testini geçebilirse ikinci olarak ayırt edicilik incelemesine tâbî tutulur. Bu test bir kıyaslama incelemesidir. Bir tasarımın ayırt ediciliğe sahip bulunması demek, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile kıyaslanan tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık bulunması demektir.
Bilgilenmiş kullanıcı ise, tasarımı kullanarak bilgi sahibi olmuş, tasarımı tanıyan, deneyim sahibi kullanıcı demektir. Bilgilenmiş kullanıcı ara veya nihaî tüketicidir. Ancak asla bir uzman değildir. Mahkememiz de bilgilenmiş kullanıcı konumunda bulunan ilgililerin katılımıyla oluşturulmuş bilirkişi heyetinden mütalâa almıştır.
Kıyaslama, tescili istenen tasarım ile kıyaslanan tasarımların ... karşılaştırılması ve değerlendirilmesidir. Ayırt edici niteliğin incelenme ve değerlendirilmesinde, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verilmesini ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğunun göz önüne alınmasını emredici bir ifadeyle istemiştir. Bilgilenmiş kullanıcının fark edebileceği değişiklikler ise daima göz önünde tutulmalıdır.
Seçenek özgürlüğü ibaresiyle kastedilen, tasarımcıya tasarımına ayırt edicilik vermesi için bir serbest hareket alanının bulunmasıdır. Bunun değerlendirilmesi nesnel olup kişiden kişiye değişmez. Bu nesnel değerlendirmede tekdüze özellik ve nitelikler göz önünde tutulur. Bazı biçimler (=görünümler) nesnenin işlevine sıkı surette bağımlıdırlar. Böyle tasarımlarda tasarımcının hareket alanı pek dardır. Meselâ, bir otomobilin, ütünün ve şişenin şekli gibi. Her otomobil, ütü ve şişe birbirine benzer. Ayırt edicilik için tasarımcının muhakkak nesnenin işlevine ters düşen tasarımlar geliştirmesi beklenemez. Dolayısıyla işlevin yerine getirilebilmesi için zorunlu olan alan dışında yapılabilecek olan tasarımların korunması mümkün olabilecektir. Seçenek özgürlüğünün hiç bulunmadığı hâllerde ise tasarım zaten korunamaz.
Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde;
Bilirkişi raporunda da izah edildiği üzere;
Dava konusu tasarımlar YİDK tarafından hükümsüz kılınan 2021/002918-1,3,4 sayılı tasarımlardır. Bu tasarımlarınbaşvuru tarihi 19.03.2021 olup, bu tarihten önce kamuya sunulmuş olan ve benzer nitelikteki tüm tasarımlar, söz konusu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik değerlendirmesinde dikkate alınacaktır.
Anılan tasarımın ret gerekçesi olarakdava dışı ... (UK) LTD’ye ait 22.06.2001 başvuru tarihli 2001/01064-1 sayılı tasarımın, davacı yana ait 17.11.2014 başvuru tarihli 2014/07816-1 sayılı tasarımın, dava dışı ...TEKSTİL AMBALAJ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ’ne ait 23.12.2014 başvuru tarihli 2014/08864-2 ve 2014/08864-3 sayılı tasarımların gösterildiği görülmüş ve dolayısıyla bu tasarımların yenilik ve ayırt edicilik değerlendirmesinde dikkate alınmasında engel bir durum bulunmadığı; her ne kadar davacı tarafça geçmiş tarihli katalog basılmasının mümkün olması nedeniyle katalog ve broşürlerin kesin delil veya kuvvetli delil hatta delil başlangıcı niteliğinde dahi kabul edilemeyeceği, itiraza gerekçe gösterilen internet sitesindeki görsellerin de kesin delil oluşturamayacağı ifade edilmiş olsa da Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu tarafından redde gerekçe olarak katalogların ve internet sitelerinin değil 2001/01064-1, 2014/07816-1, 2014/08864-2 ve 2014/08864-3 sayılı tasarımların gösterildiği göz önünde bulundurulduğunda bu iddiaların somut uyuşmazlık bakımından incelenmesine gerek görülmemiştir.

Davacı Tasarımı
2021/002699 nolu tasarım Davalıya Ait 07/12/2013 tarihli Katalogda Yer Alan
2 nolu tasarım SP ve NF Kodlu Ürünler

Dava konusu tasarım bir etek/pantolon gibi alt ürün askısı tasarımıdır. Uyuşmazlık konusu etek/pantolon gibi alt ürün askıları bakımından kanca, bar ve mandal unsurlarını içermenin teknik bir zorunluluk olduğu veya mutat bir özellik olduğu, ancak bu unsurların formu, şekli, rengi, konumlandırılması gibi pek çok hususta seçenek özgürlüğünün geniş olduğu; dava konusu etek/pantolon gibi alt ürün askısı tasarımlarının uygulandığı ürünlerin gerek kıyafet satışı gerçekleştirilen işletmeler tarafından, gerekse kıyafetlerini evlerinde düzenli bir şekilde depolamak isteyen tüketiciler tarafından kullanıldığı göz önünde bulundurulduğunda kıyafet satışı mağazasında çalışan bir satış personelinin, ev eşyası ve askı almak için pek çok mağazayı gezmiş, daha önce evinde farklı çeşit askı ürünlerini kullanmış, askıların genel özellikleri ve tasarımları hakkında bilgi sahibi olmuş, deneyimli bir kullanıcının bilgilenmiş kullanıcı olabileceği anlaşılmaktadır.
Davacı Yana Ait 2021/002918-1 Sayılı Tasarım İle Dava Dışı ...Tekstil Ambalaj Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Ait 2014/08864-2 Sıra Numaralı Tasarım/ Dava Dışı ...Tekstil Ambalaj Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi Ait 2014/08864-3 Sıra Numaralı Tasarım Karşılaştırıldığında; tasarımlarda ortak özellik olarak; dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda bir kancanın bulunduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda iki adet mandalın bulunduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda mandalların bardan çıkarılan teller üzerinde konumlandırıldığı, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda mandalların bardan çıkarılan teller üzerinde aynı noktalarda konumlandırıldığı, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda mandalların dikdörtgen şeklinde bir yapıya sahip olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/08864-2 sayılı tasarımda kancanın, bara bağlı tellerin ve mandalların gümüş renkte olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/08864-3 sayılı tasarımda barın siyah renkte olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kancanın bar ile birleştiği noktada herhangi bir eğime vb. yer verilmediği, tasarımlar arasındaki farklılıkların ise; dava konusu tasarımda barın siyah renkte olduğu ancak redde gerekçe gösterilen 2014/08864-2 sayılı tasarımda barın gümüş renkte olduğu, dava konusu tasarımda kancanın, bara bağlı tellerin ve mandalların gümüş renkte olduğu ancak redde gerekçe gösterilen 2014/08864-3 sayılı tasarımda kancanın, bara bağlı tellerin ve mandalların altın renkte olduğu; bu durumda tasarımlar arasında yukarıda zikredilen farklılıkların dava konusu tasarımı yeni ve ayırt edici kılmaya yeterli olmadığı, hiçbir teknik zorunluluk taşımadığı halde dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda mandalların bardan çıkarılan teller üzerinde konumlandırıldığı, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda mandalların bardan çıkarılan teller üzerinde aynı noktalarda konumlandırıldığı, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda mandalların dikdörtgen şeklinde bir yapıya sahip olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/08864-2 sayılı tasarımda kancanın, bara bağlı tellerin ve mandalların gümüş renkte olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/08864-3 sayılı tasarımda barın siyah renkte olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kancanın bar ile birleştiği noktada herhangi bir eğime vb. yer verilmediği göz önünde bulundurulduğunda tasarımların bilinçli tüketici nezdinde bıraktığı genel izlenimin yüksek düzeyde benzer olduğu, tasarımlardaki ortak özelliklerin, farklılıkların geri planda kalmasına neden olacak düzeyde olduğu bu nedenle davaya konu 2021/T-928 sayılı YİDK kararının yerinde olduğu;
Davacı Yana Ait 2021/002918-3 sıra numaralı tasarım ile davalı tarafça itiraza mesnet gösterilen dava dışı ... (UK) LTD’ye ait 2001/01064-1 sayılı tasarım ve davacı yana ait tarihli 2014/07816-1 sayılı tasarım karşılaştırıldığında; tasarımlarda ortak özellik olarak; dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kancanın bulunduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarının bitişlerinin düz olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda boyun kısımlarının ikizkenar yamuk şeklinde olduğunu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarında kıyafetlerin kaymasını önleyici tırtıklara yer verildiği, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/07816-1 sayılı tasarımda kancaların gümüş renginde, kalan tüm unsurların siyah renkte olduğu; tasarımlar arasındaki farklılıkların ise dava konusu tasarımın boyun kısmında yuvarlak bir göçüklüğe yer verildiği ancak redde gerekçe gösterilen tasarımların boyun kısmında herhangi bir göçüklüğe yer verilmediği, dava konusu tasarımın kol kısımlarında yer alan tırtıkların sayısının redde gerekçe gösterilen 2014/07816-1 sayılı tasarımın kol kısmında yer alan tırtık sayısından fazla olduğu; bu durunmda tasarımlar arasında yukarıda zikredilen farklılıkların dava konusu tasarımı yeni ve ayırt edici kılmaya yeterli olmadığı, hiçbir teknik zorunluluk taşımadığı halde dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarının bitişlerinin düz olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda boyun kısımlarının ikizkenar yamuk şeklinde olduğunu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarında kıyafetlerin kaymasını önleyici tırtıklara yer verildiği ve dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/07816-1 sayılı tasarımda kancaların gümüş renginde, kalan tüm unsurların siyah renkte olduğu göz önünde bulundurulduğunda tasarımların bilinçli tüketici nezdinde bıraktığı genel izlenimin yüksek düzeyde benzer olduğu, tasarımlardaki ortak özelliklerin, farklılıkların geri planda kalmasına neden olacak düzeyde olduğu bu nedenle davaya konu 2021/T-928 sayılı YİDK kararının yerinde olduğu;
Davacı yana ait 2021/002918-4 sayılı üst ürün askısı tasarımı ile davalı yanca itiraza mesnet gösterilen dava dışı ... (UK) LTD’ye ait 2001/01064-1 sayılı tasarım ve davacı yana ait 2014/07816-1 sayılı tasarım karşılaştırıldığında; tasarımlardaki ortak özelliklerin; dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kancanın bulunduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarının bitişlerinin düz olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda boyun kısımlarının ikizkenar yamuk şeklinde olduğunu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarında kıyafetlerin kaymasını önleyici tırtıklara yer verildiği, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/07816-1 sayılı tasarımda kancaların gümüş renginde, kalan tüm unsurların siyah renkte olduğu; tasarımlar arasındaki farklılıkların; dava konusu tasarımın kol kısımlarında yer alan tırtıkların sayısının redde gerekçe gösterilen 2014/07816-1 sayılı tasarımın kol kısmında yer alan tırtık sayısından fazla olduğu şeklinde olduğu; bu durumda tasarımlar arasında yukarıda zikredilen farklılıkların dava konusu tasarımı yeni ve ayırt edici kılmaya yeterli olmadığı, hiçbir teknik zorunluluk taşımadığı halde dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarının bitişlerinin düz olduğu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda boyun kısımlarının ikizkenar yamuk şeklinde olduğunu, dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen tasarımlarda kol kısımlarında kıyafetlerin kaymasını önleyici tırtıklara yer verildiği ve dava konusu tasarımda ve redde gerekçe gösterilen 2014/07816-1 sayılı tasarımda kancaların gümüş renginde, kalan tüm unsurların siyah renkte olduğu göz önünde bulundurulduğunda tasarımların bilinçli tüketici nezdinde bıraktığı genel izlenimin yüksek düzeyde benzer olduğu, tasarımlardaki ortak özelliklerin, farklılıkların geri planda kalmasına neden olacak düzeyde olduğu bu nedenle davaya konu 2021/T-928 sayılı YİDK kararının yerinde olduğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Yasasına göre hesaplanan 80,70-TL karar harcından peşin alınan 59,30-TL’nin mahsubu ile bakiye 21,40-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap olunan takdiren 15.000,00-TL maktu ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar tarafından yargılama gideri sarfedilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Yatırılan ve kullanılmayan gider avansının, hükmün kesinleşmesini müteakip re'sen yatırana iadesine (HMK m.333),
Dair, verilen karar hazır olan taraf vekillerinin yüzlerine karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Bölge Adliye Mahkemelerinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/11/2022

¸ ¸