Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Kesin yetki halleri, genel yetkiye istisnadır. Bunun dışında, bir dava için özel yetki kuralı bulunsa bile, davacının genel yetki ile özel yetki arasında bir seçim hakkı vardır. Özel yetki kuralları ilke olarak kamu düzenine ilişkin değildir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 08.07.2009 gün 2009/10-236-345 sayılı kararında da aynı ilkeler benimsenmiştir. Ayrıca 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 19/2'nci maddesihükmünde şöyle denilmiştir: “...Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir” hükmü de göz önünde bulundurulmalıdır. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 19/2'nci maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı davalarda yetki itirazının cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi, birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz....

    Bu fıkraya göre iptal edilen yetki belgesi sahiplerine, 6 ay geçmeden aynı tür yetki belgesi düzenlenmez.'' kuralı öngörülmekte iken, 15/11/2019 tarihli değişiklik sonrası düzenlemenin "A1, B2, D2 ve servis taşımacılığı yapmak üzere D4 yetki belgesi olan yetki belgesi sahipleri, yetki belgesi eki taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarını, taşıtın kayıtlı olduğu yetki belgesi kapsamı dışında ve/veya yetki belgesi olmayan gerçek veya tüzel kişilerin faaliyetleri için kullandıramazlar. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir....

      Yetki sözleşmesi de ancak kesin yetki bulunmayan hallerde ve tarafların tacir veya kamu tüzel kişisi olmaları halinde geçerli olarak yapılabilir. Somut olayda taraflar tacir olup, dosyaya sunulan ......Sözleşmesine göre ... Mahkemelerinin yetkili olacağı kararlaştırıldığından sözleşmedeki yetki şartı geçerlidir. HMK'nın .... maddesi gereğince davanın sadece sözleşme ile belirlenen mahkemede açılacağına dair hüküm aksi de kararlaştırılabileceğinden münhasır yetki olup, kesin yetki niteliğinde değildir. Davalı tarafça da gerek icra dosyasında gerekse açılan itirazın iptâli davasında süresi içinde yetki itirazında bulunulmamıştır. Bu durumda ilk itiraz olarak mahkemenin yetkisiz olduğu ileri sürülmediği ve ilk itiraz süresinden sonra taraflar yetki hususunu tartışamayacakları ve kesin yetki de bulunmadığından mahkemece işin esasının incelenip, sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile yetkisizlik kararı verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur....

        Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir." denilmektedir. 6100 sayılı HMK’nin 127. maddesinde, cevap dilekçesini verme süresinin, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki hafta olduğu, 116/1-a maddesinde kesin yetki kuralının bulunmadığı hallerde yetki itirazının ilk itirazlar içinde sayıldığı ve 117/1.maddesinde de ilk itirazların hepsinin cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorunda olduğu belirtilmiştir. İncelenen dosyada, davalı tarafından verilen cevap dilekçesinde ve 08.10.2015 tarihli ön inceleme duruşmasında davalı vekilince yetki itirazında bulunulduğu, mahkemece davalı Kurum vekilinin yetki itirazı kabul edilerek karar verildiği anlaşılmıştır....

          Tüketici Mahkemesinde açtığı, davalının taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 17 nci maddesi uyarınca Bolu Mahkemelerinin yetkili olduğunun kararlaştırıldığı gerekçesiyle yetki itirazında bulunarak yetki şartı çerçevesinde Bolu Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle dosyanın Bolu Mahkemelerine gönderilmesini talep ettiği anlaşılmaktadır. 6. 6100 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi gereğince davalı, yetki itirazında yetkili mahkemeyi göstermemişse, yetki itirazı kabul edilmez. Davalının yetki itirazında yetkili olduğunu bildirdiği mahkemenin gerçekten yetkili olması lazımdır. Mahkeme, yetki itirazını incelerken, kendisinin yetkili olup olmadığını tespit bakımından, davalının yetki itirazındaki beyanları ile bağlı olmayıp, yetki hakkındaki kanuni hükümleri bütün şümulü ile nazara almak ve ona göre yetkili olup olmadığı hakkında bir karar vermek zorundadır....

            Somut olayda; dosya içerisinde davacı alacaklı ... tarafından İİK'nun 121. maddesine göre icra mahkemesinden alınmış yetki belgesine rastlanmamış olup; davacı alacaklı tarafından, anılan yasa hükmü doğrultusunda icra mahkemesinden alınmış yetki belgesi var ise temin edilerek, yok ise davacı alacaklıya icra mahkemesinden yetki belgesi almak üzere süre verilerek, yetki belgesi davacı alacaklı tarafından dosyaya sunulduktan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 29.05.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

              Bütün davalar için uygulanan yetki kuralına genel yetki kuralı denilmekte olup, genel yetkili mahkeme, davalının ikametgahı mahkemesidir. Eş deyişle, her dava, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça açıldığı tarihte davalının ikametgahı sayılan yer mahkemesinde görülür (HMK.md.6/1). Ayrıca davacı tacir davalı ise kamu kurumu olduğundan taraflar arasındaki yetki sözleşmesi de geçerlidir. Bundan ayrı, bazı davalar için davalının ikametgahı mahkemesinin yanında, başka yer mahkemeleri de yetkili kılınmıştır. Bu istisnai nitelikteki yetki kurallarına özel yetki kuralları denilmektedir. İlke olarak, özel yetki genel yetkiyi kaldırmaz, onunla birlikte uygulanır. Ancak istisna olarak, bazı davaların mutlaka belli bir yer mahkemesinde açılması öngörülmüştür ki, bu halde kesin yetki söz konusudur. Kesin yetki halleri, genel yetkiye istisnadır. Bunun dışında, bir dava için özel yetki kuralı bulunsa bile, davacının genel yetki ile özel yetki arasında bir seçim hakkı vardır....

              Özel Kreş Şirketi’nin yetki itirazında bulunduğu, ancak iş bu davalıların yetki itirazının da HMK'da belirtilen usulde ve süresinde yapılmadığı, bu nedenle geçerli bir yetki itirazlarının bulunmadığı, diğer davalıların da süresi içerisinde yapılmış yetki itirazlarının bulunmadığı, bu nedenle tüm davalılar yönünden süresinde ve usulüne uygun yetki itirazı bulunmadığı ve davalılar açısından Ankara Ticaret Mahkemeleri’nin yetkisi kesinleşmiş bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. İflas tarihinden sonra doğan bir alacağın masa borcu olup olmadığı yönündeki inceleme, alacağın dayandığı hukuksal ilişkiye göre genel hükümler doğrultusunda, genel mahkemelerce tespit edilecektir....

                Asliye Hukuk Mahkemesince, davalı ... vekilinin süresi içinde yetki itirazında bulunduğu, diğer davalının cevap dilekçesinde yetki itirazının bulunmadığı, dava tarihinin 6100 sayılı HMK'nun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonraki bir tarih olması nedeniyle HMK'nun 60/son maddesi gereğince yetki itirazından itirazda bulunmayan diğer davalıların da faydalanacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 26. Asliye Hukuk Mahkemesince, dosya davalısı ... tarafından yetki itirazında bulunulmuş ise de, dosyada birden fazla davalının bulunduğu, davalılardan ... tarafından yetki itirazında bulunulmadığı, davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığının bulunduğu, usul işlemlerini birlikte yapmak zorunluluğunun bulunduğu, bir davalı tarafından yapılan yetki itirazının hukuki sonuç doğurmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir....

                  Yetki belgesinde yetki verenin ve yetkilendirilenin adı, soyadı, barosu, sicil ve vergi numarası ve bu maddenin birinci fıkrasında yazılı hususların yer alması gereklidir.” hükümleri uyarınca, yetki belgesinde yer alması gereken unsurların düzenlendiği, somut olayda dava konusu olan sahte yetki belgesi incelendiğinde, yetkilendirilen kişilerin avukat olmadığı, baro ve sicil numaralarının yetki belgesinde yer almadığı ve bu haliyle sahte yetki belgesinin aldatma kabiliyetini haiz olmadığı ve sanığın beraatine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden mahkûmiyet hükmü kurulması, Yasaya aykırı, sanığın temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden, 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nin 321. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, 23.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....

                    UYAP Entegrasyonu