İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu belirterek dava dilekçesindeki iddialarını tekrar ederek açılan davada vasiyetnamenin iptali taleplerinin yanında tenkis taleplerinin de bulunduğunu ancak mahkemece kademeli talep olan tenkis yönünden herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmadan karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu gibi vasiyetnamenin iptaline yönelik taleplerinin de kabulünün gerektiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE : Açılan dava, vasiyetnamenin iptali, kademeli olarak ise tenkise istemine ilişkindir. İptali talep edilen vasiyetname incelendiğinde; miras bırakan T8 tarafından Ulus Noterliği'nde 14/07/2014 tarihinde düzenlendiği, yevmiye numarasının 1166 olduğu, okur yazar olmayanlara özgü şekilde tanıklar huzurunda düzenlendiği görülmektedir....
Noterliğinin 17/09/1991 gün ve 4165 sayılı vasiyetnamenin tanınmasına, ... ili, ... ilçesi, .... 126 ada 1 nolu parselin davalı ... adına kayıtlı 3/16 hissesinin iptali ile ... ilçesi ,.... 126 ada 1 nolu parselin iptal edilen 3/16 hissesinin davacı .... oğlu ... adına tapuya kayıt ve tesciline, Karşı davacı ...'in davacı karşı davalı ... aleyhine açtığı vasiyetnamenin iptaline yönelik davanın reddine; karar verilmiş, hüküm davalı-karşı davacı tarafından temyiz edilmiştir. 1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı-karşı davacının sair temyiz itirazları yerinde değildir. 2-)TMK. 571/son maddesine göre; "Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir" Vasiyetnamenin tenfizi davalarında da tenkis def'i her zaman ileri sürülebilir....
Mahkemece, resmi vasiyetnamenin unsurlarının tam olduğunu, başkatip tarafından işlem yapıldığını, vasiyetnamenin geçerli olduğundan iptal talebinin reddine, saklı payın ihlal edilmediğinden bahisle tenkis talebinin reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Dosya kapsamından, muris .... tarafından 21/05/2004 tarihinde noterde düzenlediği vasiyetname ile (6 parselde bulunan ....isimli taşınmazını davalı eşi .... ve davalı kızları .... ve .....'e, 4. nolu daire ile 355 parseldeki taşınmazı eşi ....'ye, 9 nolu dairenin kızı ....e, 10 nolu dairenin kızı ....'a, 1 nolu dairenin torunu (davacı) ....'e, köydeki taşınmazdaki miraspayının 1/2'sini davacı torunu ....'e, 1/2'si kızı ....'e "vasiyet ettiği", Sulh Hukuk Mahkemesinin "Vasiyetnamenin okunması" ile ilgili 05.06.2008 tarihli kararından sonra bu davanın 24/10/2008 tarihinde (süresinde) açıldığı anlaşılmaktadır. TMK.'nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebeplerini sınırlı (tahdidi) olarak sıralamıştır....
Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar. Somut olayda, ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/1059 Esas, 2014/292 Karar sayılı kararı ile vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verildiği ve kararın 22/10/2014 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Vasiyetnamenin iptaline ilişkin, iş bu davanın açıldığı tarihte (27.02.2015) vasiyetnamenin okunma kararının kesinleşmesinden itibaren bir yıllık hak düşürücü sürenin dolmadığı anlaşılmaktadır. O halde, mahkemece; vasiyetnamenin iptali için bir yıllık hak düşürücü sürenin vasiyetnamenin okunma kararının kesinleşmesinden itibaren işlemeye başlayacağı gözönünde bulundurularak, sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde hak düşürücü süre yönünden davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir..)...
Dava; vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu’nun 576. maddesinde "Miras, malvarlığının tamamı için miras bırakanın yerleşim yerinde açılır. Miras bırakanın tasarruflarının iptali veya tenkisi, mirasın paylaştırılması ve miras sebebiyle istihkak davaları bu yerleşim yeri mahkemesinde görülür.” düzenlemesi mevcuttur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ, TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, kök miras bırakan...'nın 28.5.1993 tarihli vasiyetnamesi ile tüm taşınmazlarını davalı vakfa bıraktığını ve bu durumun saklı paylarını ihlal ettiğini ileri sürerek, vasiyetnamenin iptali ile saklı payları oranında tenkis isteğinde bulunmuşlar, yargılama sırasında davadan feragat etmişlerdir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Müdahil, miras bırakan ...'nın ...i'deki dairesinin bulunduğu apatman yönetimine, murisin ölümünden sonra ödenmesi gereken apartman giderlerinin taraflarca ödenmediğini belirterek, davaya dahil olmak istediklerini bildirmiştir....
Davacılar vekili, vasiyetnamenin iptali davasının kabulünün gerektiğini, yanılmaya dayandıklarını, murisin asıl amacının o sırada evli bulunduğu ikinci eşine mal bırakmamak olduğunu, bütün malvarlığını davalıya bırakmak olmadığını, belirtilen nedenle vasiyetnamenin iptalinin gerektiğini, tenkis talepleri yönünden de mahkemenin tereke kapsamını kendiliğinden araştırmasının gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir. 4.2.2. Davalı vekili, yanılma olmadığından vasiyetnamenin iptali davasının reddedildiği ve saklı payı zedeleme kastı olmadığından tenkis davasının reddedildiği şeklinde düzeltilerek onanmasını istemiştir. 5.YARGITAY KARARI 5.1. Dava, vasiyetnamenin iptali uygun görülmezse terditli tenkis talebine ilişkindir. 5.2. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının tüm, davacının sair temyiz itirazları yerinde değildir. 5.3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın düzenlemiş olduğu rapor okundu, açıklamaları dinlendi, dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece, vasiyetnamenin iptali isteminin reddine, tenkis isteminin kabulü ile taşınmazın 1/8'er payın davacılar adına tesciline karar verilmiştir. Çekişme konusu taşınmaz, mirasbırakan ...'ye aitken 06.05.2005 tarihinde ... Noterliğinde düzenlenen 2547 yevmiye nolu vasiyetname ile davalıya bırakıldığı, vasiyetnamenin ......
nin 25.10.1996 tarihli vasiyetnamesi ile davalıyı mirasçı nasbettiğini ve aynı vasiyetname ile kendilerini de mirastan iskat ettiğini, davalının 87 yaşındaki murisi baskı altına alarak önce ölünceye kadar bakım akdiyle tüm taşınmazlarını elinden aldığını ve bununla da yetinmeyerek hile ve desise ile vasiyetname düzenlettiğini, vasiyetnamenin de irade ve akıl zayıflığından dolayı geçersiz olduğunu, saklı paylarını zedeleme kastı ile yapıldığını ileri sürerek, vasiyetnamenin iptali, bu mümkün olmazsa yasal dayanağı olmayan iskat hükmünün iptali ve tenkise karar verilmesini istemişlerdir. Davalı,davanın reddini savunmuştur....
Dava; vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkisi talebine ilişkindir. TMK'nın 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; a)Ehliyetsizlik, b)Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, c)Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlâka aykırı olması, d)Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması hâlleridir. TMK’nın 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması hâlinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez ise de, koşullarının varlığı durumunda tenkis talebine konu edilebilir (TMK. m. 560- 562). Vasiyetnamenin iptali sebeplerinden biri olan korkutma (ikrah), kişinin irade serbestisini ihlal suretiyle onu gerçek istemine uymayan bir beyanda bulunmak zorunluluğunda bırakan, hukukun caiz görmediği davranışlardır. İkrah, maddi ve manevi olmak üzere iki türlüdür....
