"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ,TENKİS -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; vasiyetnamenin iptali ve tenkis istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 3.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,18.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Noterliğince düzenlenen 31.03.2011 tarih ve 004534 yevmiye nolu vasiyetnamenin ve saklı paylar üzerinde yapılan tasarrufların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 09.01.2013 tarihli dilekçeleri ile vasiyetnamenin iptali talebi kabul edilmediği takdirde terditli olarak mahfuz hisseleri oranında tapu iptali ve adlarına tescili yönünde talepte bulunmuştur.Davalı; vasiyetnamenin iptali taleplerinin zamanaşımına uğradığını, vasiyetnamenin usulüne uygun olarak yapıldığını ve murisin son arzularını ifade ettiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir....
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesi ile; Mahkeme her ne kadar tenkise ilişkin dava dilekçelerindeki açıklamaları ve yargılama aşamalarındaki açıklama, beyan ve talepleri ve şimdiye değin dosyanın geldiği tenkis incelemesine dair dosyaya önceki çıkan hakimlerin değerlendirmelerini yok sayarak hatalı hukuki değerlendirme ile davayı sadece vasiyetname iptali olarak değerlendirip sonlandırmışsa da, yargıtay kararlarıyla sabit olduğu üzere dava dilekçesinde murisin vasiyetname ile tasarruf nisabını aştığı ileri sürerek bu nedenle vasiyetnamenin iptali istediğini belirttiklerini, tasarruf nisabının aşılması ölüme bağlı tasarrufların iptali sebebi olmayıp tenkis davasının konusu olduğunu, bu hususun vasiyetnamenin iptali istemi yanında tenkis isteminde de bulunulduğunu gösterdiğini belirtip, bu ve resen sebeplerle Mahkemenin usul ve yasaya aykırı, hatalı kararının kaldırılmasına, talepleri gibi davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
Noterliği’nin 08247 yevmiye numaralı vasiyetnamesinin bu parsel yönünden iptaline; saklı paya tecavüz bulunmadığından tenkis talebinin reddine karar verilmiş; hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dava; vasiyetnamenin iptali, olmaz ise tenkis istemine ilişkindir. TMK'nın 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; ehliyetsizlik, vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK'nın 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Vasiyetnamenin İptali-Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık ve hüküm vasiyetnamenin iptali, olmadığında tenkis istemine ilişkin olup, her iki dava hak düşürücü süre nedeniyle reddedilmiş ve davacılar tarafından temyiz edilmiştir. Öncelikle incelenecek konunun vasiyetnamenin iptali olduğu gözetilerek Yargıtay Başkanlar Kurulu’nun 26.01.2009 tarih ve 1 sayılı kararının 2. maddesi gereğince inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine aittir. Ancak Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 4.2.2010 tarih 3 sayılı kararı gözetilerek daha önce 12.4.2010 tarihinde Yargıtay 7.Hukuk Dairesi görevsizlik kararı vermiş bulunduğundan dosyanın görevli dairenin belirlenmesi amacıyla Yargıtay Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
Hükümsüzlük, def"i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." hükmünü, TMK. 571.maddesi ise; "Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer. Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar. Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." hükmünü içermektedir. Yukarıda açıklanan maddelerde; ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetnamenin iptali ve tenkisi davalarını açmak için belirtilen süreler, hak düşürücü süre olarak düzenlenmiştir. Ancak gerek 559.maddenin 2.fıkrasında, gerekse 571.maddenin 3.fıkrasında; vasiyetnameye ilişkin açılmış bir davada hükümsüzlük ve tenkis iddiasının, defi yoluyla her zaman ileri sürülebileceği belirtilmiştir....
Mahkemece, murisin vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte fiil ehliyetine sahip olduğu gerekçesi ile vasiyetamenin iptali talebinin reddine karar verilmiştir. Mahkemece, davacının vasiyetnamenin iptalini gerektirdiğini ileri sürdüğü tüm iddialarının araştırılarak, taraf delilleri toplanarak her bir iddia hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 2- Davacının, ileri sürdüğü vasiyetnamenin iptaline ilişkin tüm iddialar araştırıldıktan sonra vasiyetnamenin iptali talebinin reddedilmesi halinde ise tenkis talebinin incelenmesi gerekecektir. Zira davacı , murisin oğlu olduğundan saklı pay sahibi olan yasal mirasçıdır....
Bu noktada “vasiyetnamenin iptali” ve “tenkis” davaları hakkında açıklama yapılmasında yarar vardır. Vasiyet, bir kimsenin (gerçek kişi) bizzat yapacağı ölüme bağlı bir tasarruf olup, amacı bütün mamelekini veya muayyen bir malını gerçek veya tüzel bir şahsa mülkiyetinin devrinin yapılmasıdır. TMK’nın 557’nci maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmış olup, bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlâka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması hâlleridir. TMK’nın 557’nci maddesinde sayılan sebeplerin bulunması hâlinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez ise de, koşullarının varlığı durumunda tenkis talebine konu edilebilir (TMK. m. 560-562)....
Köyünde kain 765 ada 1 nolu parseli kendisine vasiyet ettiğini, söz konusu vasiyetnamenin sulh hukuk mahkemesi tarafından açıldığını ileri sürerek; vasiyete konu taşınmazın mirasbırakan adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescili suretiyle vasiyetnamenin yerine getirilmesini talep etmiştir. Davalı ...; vasiyetnamenin muvazaalı olarak düzenlendiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir. Davalılardan ..., ... ve ...; defi yoluyla vasiyetnamenin tenkisini talep etmişlerdir. Davalı ..., davaya cevap vermemiştir....
SONUÇ: Vasiyetnamenin iptali davasına ilişkin hükmün yukarıda l. bentte gösterilen nedenle ONANMASINA, tenkis davası ile ilgili birleştirme kararına yönelik temyiz isteğinin yukarıda 2. bentte gösterilen nedenle REDDİNE, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine,peşin alınan harcın mahsubuna, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 22.09.2008...
