Mahkemece, davacının tenkis talebinin kabulü ile ... ili ... ilçesi, ......Mahallesi, ... Caddesi sokağında bulunan .....:..., Ada:32, Parsel:79 sayılı gayrimenkul üzerinde bulunan zemin kat, (...) bağımsız bölüm, aynı binadaki ....kat, (...) bağımsız bölüm, aynı binadaki ... kat, (...) bağımsız bölüm nolu mesken niteliğindeki taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile .../... payın davacı ..., .../... payın davacı ..., .../... payın davacı........, .../... payın davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm, süresinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davada, vasiyetnamenin iptali, olmadığında tenkisi istenilmiştir. Mahkemece, tenkis talebinin kabulüne karar verilmiş, vasiyetnamenin iptali talebiyle ilgili bir hüküm oluşturulmadığı gibi gerekçede yazılmamıştır. Bu haliyle karar, Anayasa'nın 141/.... ve HUMK'nun 388/....maddeleri (HMK. 297.maddesi) anlamında gerekçe ihtiva etmemektedir....
İhtisas Kurulunun raporuna göre murisin işlem tarihinde fiil ehliyetini haiz olduğunun kabul edildiği anlaşılmakla vasiyetnamenin iptali açısından davacıların davalarını ispatlayamadığı, tenkis talebine gelindiğinde ise, miras bırakanın mal varlığının tamamına ilişkin teker teker tespit yapılarak alınan rapor doğrultusunda seçimlik tercih hakkı para olarak kullanıldığı ve ipotek açısından muvazaa iddiası kanıtlanamadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile; davacıların, davalılar ... ve ...'a yönelik vasiyetnamenin iptali ve iptale bağlı tapu iptali ve tescile yönelik asli taleplerinin reddine, vasiyetnamenin tenkisi yönündeki feri taleplerinin kabulü ile, 29.166,31 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacılara ödenmesine, davacıların davalı ...'a yönelik muvazaa nedeniyle ipoteğin fekki taleplerinin reddine karar verilmiş, karar davalılar vekilince temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde vasiyetnamenin iptali, mümkün olmadığında tenkis istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne; ....Noterliğinin 13.09.1996 tarih ve ... yevmiye numaralı düzenleme şeklindeki vasiyetnamesinin iptaline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Her ne kadar, temyiz incelemesinin duruşmalı yapılması talep edilmiş ise de; dava değeri gözetilerek duruşma isteminin reddine karar verildi. Dava dosyasında bulunması gereken dava konusu vasiyetnameye rastlanılamamıştır. Sözü edilen belgenin dosya içerisine konulması; ayrıca, (ilgisi nedeniyle) Antalya 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2004/652 Esas sayılı dava dosyası ile ......
D)İSTİNAF NEDENLERİ Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafın davada iki ayrı talepte bulunduğunu, bunlardan birincisinin vasiyetnamenin iptali, ikincisinin de tenkis talebine ilişkin olduğunu, ilk derece mahkemesince vasiyetnamenin iptali talebinin reddine karar verildiği halde, müvekkili lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini, tenkis hükmüne esas alınan bilirkişi raporunun hangi kıstaslara göre düzenlendiğinin belirlenmediğini, denetim ve karara dayanak olabilecek nitelikte bulunmadığını, rapora itirazların da incelenmeden karar verildiğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, vasiyetnamenin iptali olmadığında ise tenkis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince vasiyetnamenin iptaline yönelik talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur....
TMK'nun 595. maddesi gereğince; miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmaksızın hemen Sulh Hukuk Hakimine teslimi zorunlu olup, vasiyetname teslimden başlayarak bir ay içinde açılır ve ilgililere okunur.Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için bir yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar. Vasiyetnamenin iptali davasında öncelikle dava konusu vasiyetnamenin açılıp açılmadığı araştırılarak vasiyetnamenin açılmasına ilişkin karar ve dosyanın dosya içerisine konulması gerekir. Mirasçılık ve mirasın geçişi mirasbırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir (4722 s. Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m. 17). Mirasbırakan 1.1.2002 tarihinden önce ölmüşse 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi hükümlerinin, 1.1.2002 tarihinden sonra ölmüşse 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ilgili hükümlerinin uygulanması gerekir....
Ancak, davalı vekili cevap dilekçesinde; saklı payın nazara alınmasını isteyerek, tenkis def'inde bulunmuştur. TMK'nun 571/son maddesi uyarınca; tenkis iddiası def'i yoluyla (süreye tabi olmaksızın) herzaman ileri sürülebilir. Öyle ise, davalının ileri sürdüğü tenkis def'inin incelenmesi; sonucu uyarınca, hüküm tesis olunması gerekir. Mahkemece, bu husus gözetilmeden, vasiyet konusu taşınmazın belirlenen bedelinin tahisiline karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 29.6.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava; hukuki ehliyetsizlik sebebine dayalı vasiyetnamenin iptali, olmadığında tenkisi istemine ilişkindir. Somut olayda, vasiyetçi 1909 doğumlu olup, vasiyetnamenin düzenlendiği 13/02/2002 tarihinde 93 yaşındadır. Murisin, hukuki ehliyetinin tespiti uzmanlık gerektirir ve hukuki ehliyet durumunun doktor raporu ile kanıtlanması esastır. Mahkemece, davacıdan murisin vasiyetname tarihindeki sağlık durumunu gösterir hastane kayıt, reçete, rapor, sağlık karnesi vs. gibi delilleri re'sen sorulup istenerek, vasiyetnamenin düzenlenme tarihinde murisin hukuki ehliyete sahip olup olmadığı hususunda Adli Tıp Kurumundan rapor alınarak sonucu uyarınca bir karar verilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık ve hüküm; vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis istemine ilişkin olup, hüküm vasiyetnamenin iptali davasının reddine, tenkis davasının ise kabulüne yönelik olup, taraflarca iki dava yönünden de temyiz edilmiş olmakla öncelikle vasiyetnamenin iptali yönünden incelenmesi, ondan sonra tenkis davası yönünden değerlendirme yapmak üzere Dairemize gönderilmesi gerekmekte olup, vasiyetnamenin iptalini inceleme görevinin Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait olmakla; dosyanın Yargıtay Yüksek 3. Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE 08.11.2010 gününde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık ve hüküm; vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis istemine ilişkin olup, hüküm vasiyetnamenin iptali davasının reddine, tenkis davasının ise kabulüne yönelik bulunmaktadır. Davacı tarafından iki dava yönünden de hüküm temyiz edilmiş olmakla öncelikle vasiyetnamenin iptali yönünden incelenmenin yapılması, ondan sonra tenkis davası yönünden değerlendirme yapmak üzere Dairemize gönderilmesi gerekmekte olup, vasiyetnamenin iptalini inceleme görevinin Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait olmakla; dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 26.09.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece; davaya konu vasiyetnamenin açılarak okunduğu, taraflara vasiyetnamenin iptali davası açmak üzere 30 günlük süre verildiği, davalı Zeynep'e 23.09.2003 tarihinde vasiyetnamenin iptali davası açmak üzere ihtarlı davetiye tebliğ edildiği, buna rağmen davalı Zeynep'in dava açmadığı, Zeynep dışındaki davalıların ise vasiyetnamenin iptali ve tenkis davası açtıkları, mahkemece, vasiyetnamenin iptali isteminin reddine, tenkis talebinin kabulüne karar verildiği, kararın 11.10.2005 tarihinde kesinleştiği, MK'nın 571. maddesinde düzenlenen hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle, davacının tenfiz isteminin kabulüne, muris adına kayıtlı olan, Bursa/Osmangazi/Hacıilyas Mahallesi/2729 ada/5 parselde kayıtlı taşınmaz üzerinde 1. katta bulunan 2 nolu bağımsız bölüm ile 2. katta bulunan 4 nolu bağımsız bölümün muris adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm, davalı Z.. T.. vekili tarafından temyiz edilmiştir....
