"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde Sükna hakkına ehil vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 17.04.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ün eldeki bu davada davacının ve müdahillerin babası olduğu anlaşıldığından, davacıların ve müdahillerin adı geçen vakfın evladı olduklarının tespitinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak; Dava konusu edilen mazbut vakfa ait vakfiyede (vakıf senedinde) vakıf evladının vakfın gelir fazlasına (galleye) hak kazanması için batın koşulu öngörülmüş, başka bir anlatımla galle fazlasının ön batında vakıf evladı varken sonraki batında olan evladın galle alamaması koşulu ile evlada bırakılmış bulunmaktadır. Dosyaya getirtilen nüfus kayıtlarına göre davacıların halası ...'nın sağ olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında mahkemece davacıların galleye ilişkin istemlerinin reddi ile salt vakıf evladı olduklarının tespitine hükmedilmesi gerekirken, galleye müstehak vakıf evladı olduklarının da tespitine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tevliyete Ehil ve Galle Fazlasına Müstehak Vakıf Evladı Tespiti İstemli Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, davacının ...'da kurulu ... Vakfı'nın tevliyete ehil ve galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş, mahkemece tevliyet nöbetinin davacıya geçtiğinin tespitine galleye müstehak evlat olduğu yönündeki talebinin ise reddine dair verilen karar davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Bir vakıftan galle fazlasının alınabilmesi ve tevliyete ehil vakıf evladı olunabilmesi için, öncelikle vakfeden ile kan bağının ispatlanması sonra da bu hususta vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Davacı her ne kadar ......
İlk derece mahkemesince davacının vakıf evlatlarından T2' ın Nesime Hanım İbneti Mahmut Oğlu Hasan Ağa Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğu sabit olduğundan davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır. Bir kimsenin belli bir vakfın gallesine hak kazanabilmesi için öncelikle o vakfın kurucusu ile aralarında soy bağının kurulmuş olması (vakıf evladı olduğunun yöntemince saptanması) ; ayrıca vakıf senedinde evladın galleden (vakıf gelirinden) yararlanacağına ilişkin açık hüküm bulunması ve bunun için belli koşullar öngörülmüş ise bu koşullarında gerçekleşmiş bulunması gerekir. Davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun kanıtlanması gerekir....
Taraflar arasındaki galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacılar ..., ... ve ...'ın vakıf evladı olan dedeleri ...'dan dolayı ...'de kurulu ve tescilli bulunan Mazbut Şakirt ... ... ... Vakfı Vakfının Gallesine Müstehak Vakıf Evladı olduklarının tespitini istemiştir. II. CEVAP Davalı ... Müdürlüğüne izafeten ......
İstinaf Sebepleri Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde; dava dilekçesinde galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitinin istendiği, kişinin galleye müstehak olamayacağı, davanın ispatlanması koşu ile galle fazlasına müstehak kararı verilebileceği, galle fazlasına müstehak olabilmek için vakıf evladı olmak ve galle fazlası için vakfiyede belirtilen şartların davacı açısından gerçekleşmiş olması gerektiği, davacının, 1248 H. (1833 M.) tarihli vakfiyeye göre galle fazlasına müstehak olabilmesi için; vakfı kuran ... ... Ağa’nın karısı ...’un erkek kardeşi ... ...’nın oğulları ... ve ...’in soyundan geldiğini ispat etmesi gerektiği ancak bilirkişi raporunda davacının ... ... Ağa'nın karısı ...'un erkek kardeşi ... ...'nın oğulları ... ve ...'...
Somut olayda, davaya konu Nesime Hanım İbneti Mahmutoğlu Hasan Ağa Vakfı'nın mülhak veya mazbut vakıf olup olmadığı araştırılmadan, mülhak vakıf olup, yöneticisi var ise davaya dahil edilip taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. 2- Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakıfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakfın geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile soy bağı olan ya da soy bağı olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakfın geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile soy bağı olan ya da soy bağı olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
