Tapu Kanunu'nun ve Türk Medeni Kanunu’nun yukarıda açıklanan hükmü uyarınca; kişisel hak mahiyetinde olan satış vaadi sözleşmesine dayalı hak, tapu kaydına işlenmekle kuvvetlendirilmiş nisbi hak niteliğini kazanır. Bu nedenledir ki, aynı yasa hükümlerine göre, sicile şerh verilen satış vaadi sözleşmesi, 5 yıl süre ile 3. kişilere karşı ileri sürülebilme imkanı bulur. Taşınmaz mal satış vaadi sözleşmesi, tapu kütüğüne şerh edilmiş olsa dahi, lehine satış vaat edilen kişi adına tescil işlemi gerçekleşmedikçe mülkiyetin intikalini sağlamaz. Yukarıda da belirtildiği gibi, Tapu Kanunu'nun 26. maddesi uyarınca; siciline şerh verilen satış vaadi sözleşmesi, 5 yıl süreyle 3. kişilere karşı ileri sürülebilir. Ancak bunun için, anılan süre içerisinde tescil davası açılması ve 3.kişi adına tescil işleminin tamamlanması zorunludur. Bu hak, yukarıda belirtildiği gibi tescil kararı alınıp, tapuya işlenmediği sürece ayni nitelik kazanmaz. Bodrum 2....
Öte yandan, şikayetçi 3. kişinin, 11.03.2015 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen 2939 ada 7 sayılı parseldeki 40 numaralı bağımsız bölümün tapu kaydına aile konutu şerhi konulması için yaptığı başvuru üzerine, İstanbul Anadolu 13. Aile Mahkemesi'nin 11.02.2014 tarih ve 2012/1038 E., 2014/70 K. sayılı kararıyla talebin kabul edilerek, şikayete konu bağımsız bölümün kaydına TMK'nun 194. maddesi gereğince aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiş olup, anılan kararın 17.12.2014 tarihinde kesinleştiği, ancak, şerhin, şikayetçi 3. kişi adına tapu siciline henüz işlenmediği görülmektedir. Bu durumda, şikayet tarihi olan 20.05.2015 tarihi itibariyle, taşınmazın tapu kaydına şikayetçi 3. kişi lehine henüz aile konutu şerhi konulmadığından, şikayetçinin şikayet hakkı bulunmamaktadır. Zira, şikayetçinin tasarruf işlemlerini yapabilmesi, aile konutu şerhinin tapu siciline şerh verilmesi şartına bağlı bulunmaktadır....
Dava, satış vaadi sözleşmesinin tapu kaydına şerhi isteğine ilişkindir. Bilindiği gibi satış vaadi sözleşmelerinin Tapu Kanununun 26/5 maddesi, Noterlik Kanununun 44/B maddesi uyarınca noterler tarafından düzenlenmeleri koşuluyla tapu kaydına şerhi mümkündür. Ayrıca Türk Medeni Kanununun 1009. maddesinde tapu kaydına şerh edilecek kişisel haklar arasında satış vaadi sözleşmesi de gösterilmiştir. Satış vaadi sözleşmeleri biçimine uygun olarak düzenlendikten sonra yukarıda değinilen yasal düzenlemeler uyarınca tapu kaydına şerhi idari yoldan mümkün olmadığı takdirde sözleşme alacaklısı, sözleşmeden kaynaklanan kişisel hakkı kuvvetlendirmek ve üçüncü kişilere karşı bu hakkı ileri sürebilmek için mahkemeden dava yoluyla şerh isteğinde bulunabilir. Ancak bu davasını şerhin kaydına işleneceği kayıt maliklerine de yöneltmelidir....
. - 1998/384 K. sayılı ilamı üzerine Hazine adına bahçe vasfı tescil edilmiş, tutanağın beyanlar hanesine taşınmaz üzerindeki kargir evin davacıya ait olduğu şerh düşülmüştür. 2010 yılında 3402 sayılı Kanunun 22/2-a maddesi gereğince yapılan çalışmalar sonucu ise 595,27 m2 yüzölçümü 28151 ada 86 sayılı parsel olarak bahçe vasfı ile Hazine adına tescil edilmiş, davacı lehine olan şerh de muhafaza edilmiştir. Davacı; 03.02.2015 tarihli dava dilekçesi ile dava konusu taşınmazın orman sınırı içinde iken 1976 yılında yapılan çalışmalar sonucu orman sınırı dışına çıkarıldığı, kadastro mahkemesinin dosyası ile dava konusu taşınmaza davacının zilyet olduğunun belirlendiği 6292 sayılı Kanun gereği taşınmaza almak için başvurduklarında taşınmazın 2/B arazisi olduğuna ilişkin şerh olmadığı için taşınmaz satışının yapılmadığını belirterek dava konusu taşınmazın 2/B arazisi olduğunun tapu kaydına şerh verilmesini talep ve dava etmiştir....
e ait olduğuna dair tapunun beyanlar hanesinde şerh verilmiştir. Davacı ..., taşınmazın 2/B vasfında olduğuna ve kendi fiili kullanımında bulunduğuna dair tapunun beyanlar hanesine şerh verilmesi istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli eski 1313 yeni 28147 ada 12 parsel sayılı taşınmazın 6831 sayılı Yasa'nın 2/B maddesi gereğince orman sınırları dışarısına çıkartıldığına ve davacı ...'in zilyet olduğuna ilişkin tapu kaydının beyanhanesine şerh verilmesine karar verilmiş; hükmün, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi sonucunda onanmasına karar verilmiş, davalı ... vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur....
Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden, dava konusu edilen 5557 parselin 3298 metrekarelik, 6213 parselin ise 4460 metrekarelik kısımlarının Trakya Otoyolu ek kamulaştırma sahasında kalması nedeniyle 20.02.1991 tarihli kamu yararı kararı ile kamulaştırılmasına karar verilerek tapu kaydına şerh konulduğu ancak taşınmazların kamulaştırma işlemlerinin henüz tamamlanmadığı anlaşılmıştır. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7/son maddesinde “şerh tarihinden itibaren iki yıl içersinde 13. maddeye göre tebligata başlanılmamış ise bu şerh sicilden silinir” hükmü yer almakta iken söz konusu fıkra 05.05.2001 tarih ve 4650 sayılı yasa ile “idare tarafından , şerh tarihinden itibaren altı ay içinde 10. maddeye göre kamulaştırma bedelinin tespiti ile idare adına tescili isteğinde bulunulduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinir” şeklinde değiştirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 21.08.2011 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, tapu kaydına şerh konulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 16.09.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler, yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine uygun olduğu gibi özellikle 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19. maddesi gereğince muhdesat şerhinin ancak kadastro çalışmaları sırasında beyanlar hanesinde gösterilebileceği ayrıca kadastrodan sonra ise dava konusu taşınmazla ilgili olarak ortaklığın giderilmesi davası açılması veya devam etmekte olan kamulaştırma olması halinde şerh konulması...
GEREKÇE: HMK'nın 355.maddesi hükmüne göre davalı vekilinin istinaf itirazlarına münhasıran ve kamu düzenine ilişkin hususlar yönünden resen yapılan inceleme sonucunda; Dava, taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhinin kaldırılması talebine ilişkindir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7.maddesinde kamulaştırmadan önce idarenin yapacağı işlemler ve idari şerh düzenlenmiştir. Anılan madde hükmüne göre, idare kamulaştırma kararı verdikten sonra kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini kamulaştırmaya konu taşınmaz malın kayıtlı bulunduğu tapu idaresine bildirir. İdare tarafından, şerh tarihinden itibaren altı ay içinde 10. maddeye göre kamulaştırma bedelinin tespiti ile idare adına tescili isteğinde bulunulduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinir.”...
GEREKÇE: HMK'nın 355.maddesi hükmüne göre davalı vekilinin istinaf itirazlarına münhasıran ve kamu düzenine ilişkin hususlar yönünden resen yapılan inceleme sonucunda; Dava, taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhinin kaldırılması talebine ilişkindir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7.maddesinde kamulaştırmadan önce idarenin yapacağı işlemler ve idari şerh düzenlenmiştir. Anılan madde hükmüne göre, idare kamulaştırma kararı verdikten sonra kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini kamulaştırmaya konu taşınmaz malın kayıtlı bulunduğu tapu idaresine bildirir. İdare tarafından, şerh tarihinden itibaren altı ay içinde 10. maddeye göre kamulaştırma bedelinin tespiti ile idare adına tescili isteğinde bulunulduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinir.”...
GEREKÇE: HMK'nın 355.maddesi hükmüne göre davalı vekilinin istinaf itirazlarına münhasıran ve kamu düzenine ilişkin hususlar yönünden resen yapılan inceleme sonucunda; Dava, taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhinin kaldırılması talebine ilişkindir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7.maddesinde kamulaştırmadan önce idarenin yapacağı işlemler ve idari şerh düzenlenmiştir. Anılan madde hükmüne göre, idare kamulaştırma kararı verdikten sonra kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini kamulaştırmaya konu taşınmaz malın kayıtlı bulunduğu tapu idaresine bildirir. İdare tarafından, şerh tarihinden itibaren altı ay içinde 10. maddeye göre kamulaştırma bedelinin tespiti ile idare adına tescili isteğinde bulunulduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinir.”...
