GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı T3'nin 1981 yılında evlendiklerini, Başmakçı ilçesi, Barbaros Mahallesi 138 ada 9 parsel sayılı taşınmazı 1986 yılında aldıklarını, ayrıldıkları bir dönem taşınmaz üzerine aile konutu şerhi koyulduğunu ancak barıştıklarında davalının şerhi kaldırmasını istediğini, bunun üzerine davacının şerhi kaldırdığını, ancak davalının davacının haberi olmaksızın 4 ay öncesinde tanıştığı T4 adlı kişiye karşılığında herhangi bir şey almadan taşınmazı devrettiğini, davacının bu durumu tesadüfen öğrendiğini, TMK'nın 194.maddesi uyarınca aile konutu olan taşınmaza dair tapunun iptali ile yeniden tescili ve davacı adına aile konutu şerhi konulmasını talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu, eşi adına kayıtlı iken bu taşınmazın açık rızası alınmadan davalı ...'a satıldığını belirterek, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı eşi Hayriye Kavukçuoglu adına tapuya kayıt ve tescilini, taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasını istemiş, davanın açılması sırasında dava değeri belirtmemiş, ancak 512,35 TL nispi peşin harcı yatırmıştır. Tapu iptali ve tescil davasında taşınmazın dava açıldığı sırada bilinen tapu kaydındaki satış bedeli olan 100.000 TL üzerinden hesaplanacak nispi harç tamamlattırılmadan müteakip işlemler yapılamaz (Harçlar Kanunu md.30-32)....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava konusu taşınmazın tapuda “Arsa" vasfıyla kayıtlı olduğu, taşınmazda aile konutu olarak kullanılan daire dışında başka dairelerin de bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, mahkemece yeniden keşif yapılması, uzman bilirkişilerden “Aile konutu” olarak kullanılan bölümlerin kroki ve harita üzerinde işaretlenmesinin istenmesi ve bu bölümlerle sınırlı olacak şekilde “Aile konutu şerhi” konulması ve bu bölüm yönünden tapu iptal ve tesciline karar verilmesi gerekirken, hükmün infazı sırasında tereddüt oluşturacak şekilde taşınmazın tamamı üzerine aile konutu şerhi konulması ve dava konusu taşınmazın davalı ... tarafından, diğer davalı ...'...
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı tarafından açılan tapu iptal ve tescil, aile konutu şerhi konulması davasında, ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davacı tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince, davacının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne taşınmazın davalılardan ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen karar davalı ... tarafından temyiz edilmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazın aile konutu niteliğinin devam ettiğini, aile konutu şerhi konulması talebinin hukuki geçerliliğini sürdürdüğünü, tapu kaydının iptali ile malik eş adına tescil edilmesi talepli davalarda görevli mahkemenin Aile Mahkemesi olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir. GEREKÇE: HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Mahkemece tefrik kararı öncesi 2020/661 Esas sayılı dosyada aile konutu şerhi konulmasına ilişkin istek hakkında red kararı verilerek eldeki dava tefrik edilip mahkemenin ayrı esasına kaydedilerek bu davaya tapu iptal tescil davası yönünden devam edilmiş ve davacının talebi muvazaa nedenine dayalı tapu iptal isteği olarak değerlendirilerek görevsizlik kararı verilmiş ise de; olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hakime aittir....
"İçtihat Metni" Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil, aile konutu şerhi K A R A R Talep ve hükümden de anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık, TMK'nun 194. maddesinden kaynaklı aile konutu niteliğindeki taşınmazın eşin rızası dışında satışının iptali ile, eski maliki adına tesciline ve aile konutu şerhi konulması isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (2.)...
e satıldığını belirterek Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesi gereğince tapu kaydının iptali ile yeniden eşi adına tescili ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması istemiyle dava açmış, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Dava konusu ... ili Merkez ilçesi Poyraz köyünde bulunan 2 parsel sayılı taşınmaz, davalı ... tarafından 06/07/2012 tarihinde satın alınmıştır. Yapılan keşif, bilirkişi raporu ve dosyadaki diğer kayıtlardan bu taşınmaz üzerinde bir adet mesken olarak kullanılan, tek katlı yapının olduğu, dava konusu taşınmaz üzerinde herhangi bir kat irtifakı ya da kat mülkiyeti tesis ve tescil edilmediği anlaşılmaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Davacının işbu davayı açmadan evvel Afyonkarahisar 2.Aile Mahkemesinin 2021/10 D.İş sayılı dosyası ile 22/01/2021 tarihinde dava konusu taşınmaz için ihtiyati tedbir talep ettiği, mahkemece 25/01/2021 tarihli karar ile dava konusu taşınmazın üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi için 3 ay süre ile ihtiyati tedbir konulmasına karar verildiği, davacının verilen 2 haftalık kesin süre içinde tapu iptali tescil ve aile konutu şerhi konulması talebini içerir davasını 01/02/2021 tarihinde açtığı, aynı mahkemenin 2021/82 Esasına kaydedilen dosyada 21/04/2021 tarihinde tapu iptali tescil talebi yönünden görevsizlik kararı, aile konutu şerhi konulması yönünden tefrik kararı verildiği, Dairemizin 2021/1767 Esas 2021/1544 Karar sayılı ilamı ile tapu iptal tescil talebi yönünden verilen görevsizlik kararının kaldırıldığı, aile konutu şerhi konulması talebinin tefrik edilerek aynı mahkemenin 2021/313 Esasına kaydedildiği ve tensip zaptı ile dava...
Görev kamu düzeni ile ilgili olduğundan iddia ve savunma olarak ileri sürülmese bile yargılamanın her aşamasında mahkemece resen göz önünde bulundurulur. Mahkemece tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin davaya bakma görevinin Asliye Hukuk Mahkemesine ait olması nedeniyle görevsizlik kararı verilmiş olmasında ve buna ilişkin hükmün onanmasında isabetsizlik bulunmamıştır. Davacı vekilinin tapu iptali ve tescil isteğine yönelik karar düzeltme isteğinin REDDİNE, Ne var ki, davacı dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu ileri sürerek, aile konutu şerhi verilmesini de istemiştir. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 4.maddesinde aile hukukundan doğan dava ve işlerin Aile Mahkemelerinde görüleceği hükme bağlanmıştır. Somut olayda, aile konutu şerhi verilmesi isteğine ilişkin dava, mahkemenin görevi dahilinde olup, bu talebe dair olumlu olumsuz karar verilmemiş olması doğru değildir....
GEREKÇE: HMK'nın 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ile kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı gözetilerek anılan kanunun 354 ve 356 maddeleri uyarınca duruşmalı olarak yapılan inceleme sonunda; Dava, ipoteğin kaldırılması ve aile konutu şerhi konulmasına ilişkin talebin ıslah yolu ile tapu iptal ve tescille, aile konutu şerhi konulmasına, olmadığı takdirde taşınmazın değeri üzerinden tazminat istemine ilişkindir. Bozma sonrasında yapılan yargılama sırasında usul ve yasaya uygun olan Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir....
