"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ, TESCİL -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,14.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda; Adana İli, Yüreğir İlçesi, Çelemli Mahallesi tapu kayıtlarında 1140 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına, "Celal Aydın'a ait 1/3 his. Ceyhan 2. Noterliği'nin 26/09/1972 tar. T2 ve 5777 sayılı Satış Vaadi Sözleşmesi ile T2'ya satış vaadi olunmuştur" şeklinde satış vaadi şerhi verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, satış vaadi şerhi tarihinden sonra, tescil tarihi itibariyle 5 yıldan fazla zaman geçtiğine ve satış vaadi lehtarı olan 3. kişinin, şerh tarihinden itibaren 5 yıl içinde mahkemede tescil davası açtığına ve lehine tescil kararı verildiğine yönelik bir belge ve delil de olmadığına göre, artık bu hakkın, 3. kişilere karşı ileri sürülmesi imkanı yasal olarak ortadan kalkmıştır. Dolayısıyla şahsi bir hak olan satış vaadi sözleşmesine dayalı bu hak, tapuda malik gözüken kişinin borcu sebebiyle haciz koyan alacaklıya karşı hüküm ifade etmez....
Yine gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri mülkiyeti geçirim borcunu doğuran akitlerden (T.M.K.’nun 706.m.) olup, sözleşmede belirtilen miktar ve değer hayatın ve günün olağan koşullarına uygun olmadığı gibi kamu düzenine ilişkin görev konusu taraf iradesine bırakılmakla sözleşmede belirtilen değerin harç kaybına neden olacağı da gözetilerek, gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine dayalı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin dava tarihindeki değere göre belirlenmesi gerekir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91-2006/115 sayılı kararında da gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları ile benzer nitelikteki tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir. Somut olayda dava değeri sözleşmeye konu taşınmazın dava tarihindeki değerine göre tespit edilecektir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü: _ K A R A R _ 25.03.1999 tarih ve 11445 yevmiye numaralı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine konu ... İli, Ümraniye İlçesi 27 ada 379 parsel sayılı taşınmaz ile dava konusu 5845 parsel sayılı taşınmaz ve bu taşınmazda yapılan imar uygulaması sonucu oluşan 937 ada 2 parsel sayılı taşınmaz arasında irtibat kurulamadığından, ada ve parsel numarası belirtilen her üç taşınmazın ilk tesislerinden itibaren tedavüllü tapu kayıtlarıyla tüm geldi-gitti kayıtları denetlenebilir şekilde tapu kütük sayfalarının ve dayanağı belgelerin ilgili tapu müdürlüğünden getirtilmesi, daha sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE 05.03.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Noterliği'nin 28/06/1973 tarih ve 12815 yevmiye nolu Gayrimenklu Satış Vaadi Sözleşmesi düzenlendiğini, bu zamana kadar satış vaadine konu olan taşınmazlarla ilgili bir işlem yapılmadığını, satış vaadi sözleşmesine konu olan Adana ili, Seyhan ilçesi, Kurtuluş Mah. 1559 ada 963 parsel sayılı taşınmazın maliye hazinesi adına tescil edildiğinin anlaşıldığını, ancak bu taşınmazın 04/09/1936 tarih ve 50 sayılı kararla Maliye Satış Komisyonu Tarafından Ahmet Remzi Kılıçyaldır'a satıldığını, ancak tapuya tescil işlemi yazısı gönderilmediğinden tescil numarası altında Maliye Hazinesi adına kayıtlı bulunan ve satış vaadi sözleşmesi ile bu taşınmazın 1000 metrekaresinin Mesut Nardalı'ya satılmış olmasından bahisle, davanın kabulüne, satış vaadi sözleşmesinde satıcı olarak yer alan davalının adına kayıtlı olan bu hisselerin iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini, tapu iptali ve tescil talepleri uygun görülmez ise davaya konu satış vaadi sözleşmesindeki davalıların hisselerinin...
e velayeten ..."700 ada 32 sayılı parselde irsen ve teselsülen intikali lazım gelen miras hak ve hisselerinin tamamını 4.000,00 TL bedel karşılığında ...'e temlik etmeyi vaat ve taahhüt ederek gayrimenkul üzerindeki her türlü mülkiyet, zilliyet ve intifa haklarını da kendisi devir ve temlik ederek bedeli peşin aldığını" belirtmiştir. ... Noterliği'nin 27.01.1970 tarihli ... yevmiye nolu satış vaadi sözleşmesi ile ..., "... Noterliği'nin 13.11.1964 tarihli 15351 sayılı re'sen gayrimenkul satış vaadi mukavelesi ve vekaletname ile sahibi bulunduğu 700 ada 32 sayılı parseldeki hak ve hisselerinin tamamını Mustafa Adanalı'ya 7500 TL bedel mukabilinde satmayı vaat ve taahhüt ettiğini, bedelinin tamamını alarak iş bu hisseyi alıcıya terk ve teslim ettiğini" belirtmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 03/06/2013 gününde verilen dilekçe ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10/12/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili; davalı ...'nün (kendi adına asaleten ve diğer davalıları temsilen) Ankara 48....
Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. 25.07.2003 tarihli satış vaadi sözleşmesi ile davalının murisi ...tarafından dava konusu inşaattan 1. katta 1/4 arsa paylı (1) no'lu meskenin tamamının davacıya satışının vaat edildiği, satışın bedelinin ödendiği anlaşılmaktadır. Ancak dava konusu taşınmazda 3 adet daire inşa edildiğinden bilirkişi raporunda satış vaadine konu dairenin özellikleri gözetilerek arsa payına oranı 68/216 olarak belirlenmesi sebebiyle mahkemece bu payın iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Satış vaadi sözleşmesinde, açıkça satıma konu taşınmazın arsa payı oranı belirtildiğine göre, talep aşılarak 54/216 (1/4) payın üzerinde davacı adına 62/216 payın tesciline karar verilmesi doğru görülmemiş bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Dava, düzenleme gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre; Dava konusu parselin 09.06.1997 günlü düzenleme sözleşme ile 70.000.000 TL. bedelle satışı vaat edilmiştir. Ancak, 25.02.2007 gününde mahallinde yapılan keşif sonunda dava tarihi itibariyle taşınmazın değeri 8000 YTL. olarak tespit edilmiştir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil davalarında mahkemenin görevi HUMK.nun 1. maddesi uyarınca müddeabihin dava tarihindeki değerine göre belirlenir. Bu durumda taşınmazın dava tarihi itibariyle keşfen saptanan değerine nazaran asliye mahkemesi görevli olmasına rağmen, mahkemece sözleşmedeki değer esas alınarak görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki satış vaadi sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 08.11.2016 gün ve 2016/4307 Esas - 2016/9237 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı vekili, davacı ile davalı murisi arasında, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ve ferağı havi vekaletname ile; dava konusu 23, 24 ve 30 parsel sayılı taşınmazlardaki davalıya ait payın satışı hususunda satış vaadi sözleşmesi yapıldığını, taşınmazların zilyetliğinin davacıya devredilmesine karşın belirterek; dava konusu taşınmazlardaki muris Davalı, davanın reddini savunmuştur....
