Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da bir taraf edimini yerine getirmiş kabul edilemez; Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; Davacı, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle üzerine düşen edimleri yerine getirdiğini, kendisinin de yükleniciden dava konusu bağımsız bölümü satın aldığını ileri sürmektedir....
Bir kısım davalılar vekilinin adli yardım talebini içeren dilekçesi ve dosya kapsamındaki belge ve bilgiler birlikte değerlendirildiğinde; davalıların, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken kanun yoluna başvuru giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun oldukları kanaatine varıldığından adli yardım talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir. 2) Temyiz itirazlarına gelince; Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, tapu iptali ve tescil ile kal istemine ilişkindir. Davacı arsa sahibi tarafından; 06.09.1996 tarihinde imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre yapılıp 1999 yılında teslim edilen binaya yönelik olarak, Aralık 2014 tarihinde tanzim edilen rapor uyarınca riskli yapı tespitinde bulunulması nedeniyle, sözleşmenin feshi ile tapu iptali ve tescil ayrıca riskli yapının yıkımı talep edilmiştir....
Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava ve birleştirilen davalar, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacıların tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacılardan ..., ayrıca kademeli olarak tazminat istemiştir. Yargılamalar sırasında davaya asli müdahil olarak katılan ... ilk yüklenici ... Turizm İnşaat Tic. Ltd. Şti. ile davalı arsa malikleri arasında düzenlenen 25.05.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yüklenicinin inşaatı %64,5 seviyesinde bırakması nedeniyle sözleşmenin 28.09.2007 tarihinde feshedildiğini, eksik bırakılan inşaatı kendisinin tamamladığını ve arsa malikleri aleyhine açmış olduğu tapu iptali ve tescil davası neticesinde çekişmeli bağımsız bölümlerin adına tescil edildiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir....
Davalı vekili, müvekkili ile davacıların vekili Kasım arasında 20.05.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin gereği olarak davacıların hisselerini müvekkiline devrettiklerini, sözleşmenin yerine getirileceği inancı ile müvekkili tarafından birtakım edimlerin ifa edilmesine rağmen taşınmazın kalan 1/2 hissesinin intikalinin yapılmaması nedeniyle inşaata başlanılamadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece başta geçersiz olan sözleşmenin tapu devri nedeniyle geçerli hale geldiği, davacıların sözleşmenin tarafı olmaması nedeniyle sözleşmeden kaynaklı talepte bulunamayacakları, sözleşmeye konu arsada imar sorunları nedeniyle inşaat yapılamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, geçersiz arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca devredilen tapu kaydının iptali ve tesciline ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri M.K. m. 706....
Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan zamanaşımı, husumet ve taşınmazın devrinin satışa dayalı olduğuna ilişkin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Davacı arsa sahiplerince, dava dilekçesinin konu bölümünde taraflar arasındaki 17.08.2010 tarihli adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile bu sözleşme uyarınca devredilen tapu kaydının iptali ve tescili istenmiş, dilekçenin sonuç bölümünde sözleşmenin feshi istemi tekrar edilmeksizin sadece tapu iptali ve tescil istenmiştir. Dava dilekçesinin konu bölümünde sözleşmenin feshi istenmiş olduğu gibi, bu yazılmamış olsaydı bile, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince avans olarak devredilen tapunun iptali ve tescil isteminin, sözleşmenin feshi istemini de içerdiği uygulamada kabul edilmektedir....
Somut olayda; arsa sahibi ... şirketi ile yüklenici ...... Konut Yapı Kooperatifi arasında 16/06/1997 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmıştır. Yüklenici arsa sahibinin muvafakati ile sözleşmeyi kendi ismini taşıyan ...…Ltd.şti. devretmiş yine yüklenicinin oluru ile arsa sahibi şirket, yükleniciye düşen 21 adet bağımsız bölüm tapusunu sözleşmeyi devralan şirkete devretmiş ve sözleşmeyi devralan şirket, tapuda devraldığı 21 adet bağımsız bölümü davalı üçüncü kişilere tapuda kendi adına satmıştır. Tapuda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhi mevcut olmadığı gibi, 21 bağımsız bölüm tapusu yüklenici şirkete intikal ettirilmeden doğrudan sözleşmeyi devralan ...…Ltd.şti. devredilmek suretiyle bilinçli olarak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin varlığı üçüncü kişilere karşı gizlenilmeye çalışılmıştır....
Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
in bağımsız bölümü satıp bedelini aldığını kabul ettiği, yüklenicinin eksik yaptığı söylenilen ... bedelinin bu şekilde tahsil edildiğinin kabulü gerektiği belirtilerek, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, asıl davada davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, asıl ve birleşen davanın davalıları arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereği inşa edilen yapıdan bağımsız bölüm satın alan davacı üçüncü kişinin her iki davalıdan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Asıl ve birleşen davanın davalıları arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, dava konusu edilen bağımsız bölüm, yapacağı ... karşılığında birleşen davada davalı olan yükleniciye bırakılmıştır....
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalılar ......., ... ve ..., ..., ... ve ..., ..., ..., ..., ... ile ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davacı arsa sahibi ile davalılardan.......arasında düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca taşınmazın yükleniciye devredildiğini ve kat irtifakı kurularak diğer davalılar adına tescil edildiğini, ancak yüklenicinin inşaata başlamadığını öne sürerek taraflar arasında imzalanan sözleşmenin feshi ile davalılar adına kayıtlı olan tapuların iptali ile haciz ve ipoteklerden ari olarak müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalılar ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı ... arasında ....06.2002 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeden hemen sonra davalıya arsanın %60 hissesinin devredildiğini, ancak davalı yüklenicinin imara aykırı olarak inşaat yapması nedeniyle bina üzerinde kat mülkiyeti kurulamadığını ve belediye tarafından müvekkillerine idari para cezası kesildiğini, davalı yüklenicinin sözleşme gereği kendisine düşen daireleri üçüncü kişilere sattığını, satılacak dairesi kalmamasına rağmen elinde fazladan tuttuğu arsa payını ise diğer davalı ...'...