"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Davaya konu olayda dava dışı arsa sahipleri ile “adi ortaklık şeklinde birlikte iş yapan yükleniciler ... ve ...” arasında düzenlenmiş arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi mevcuttur. Yüklenicilerden ... inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciler hissesine düşen dava konusu 21 ve 22 no'lu bağımsız bölümleri davacıların murisi olan diğer yüklenici ...'den kaçırmak suretiyle diğer davalı eşi ...'e devrettiğinden yüklenici ... mirasçıları olan davacılar, diğer yüklenici ...'i dava ederek aralarındaki adi ortaklık ilişkisine dayanarak tapu iptali ve tescil talebinde bulunmuşlardır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 20.10.2015 gün ve 2014/10488 Esas, 2015/6699 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi asıl davada davacı ... vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Asıl davada davacı vekili, müvekkili arsa sahibi ile davalı yüklenici şirket arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek sözleşme yapıldığını, müvekkiline verilmesi gereken daireler yerine başka daire verildiğini, asıl verilmesi gereken dairenin davalı ... adına kayıtlı olduğunu ileri sürerek, tapu iptali ve tescil ile gecikme tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir....
Arsa sahibi yüklenici sözleşmeden doğan edimini yerine getirmediği takdirde sözleşmenin feshini ve yükleniciden edinen üçüncü kişiden de tapunun iptalini isteyebilir. Öte yandan müşterek mülkiyete konu taşınmazda kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli olabilmesi için tüm malikler tarafından imzalanması gerekir. Yukarıda yapılan açıklamalara göre; önalım hakkı gerçek satışlarda kullanılabilecek bir hak olup, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca avans niteliğinde yapılan bir devirin gerçek satış olmadığından önalım hakkı kullanılamaz. Somut olayda da; dava konusu pay nakit para karşılığı değil arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca devredilmiş olup yapılan satış işleminin gerçek satış işlemi olmadığı, kendisine teslimi taahhüt edilen bağımsız bölüm karşılığı pay devrinin yapıldığı açıktır. O halde mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle kabulüne karar verilmesi bozma nedenidir....
Karar, davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Davacılar ..., ..., ... ve dava dışı bazı arsa sahipleriyle yüklenici ... ve dava dışı yüklenici ... arasında 31.07.2009 tarihinde 22551 ada 1,2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar üzerine inşaat yapılması hususunda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmış, daha sonra 14.10.2009 tarihinde ise, arsa sahiplerinden ... ve ... ile yine yükleniciler ... ve ... arasında, 31.07.2009 tarihli sözleşmenin de konusunu oluşturan 22551 ada 2 parsel üzerine inşaat yapılması konusunda ayrı bir arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir....
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat asıl ve ek sözleşmelerin feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. TMK'nın 706, dava tarihi itibariyle yürürlükte olan BK'nın 213, Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60. maddeleri uyarınca taşınmaz devri yükümlülüğü getiren sözleşmelerin resmi şekilde yapılması zorunludur. 818 sayılı BK'nın 11. (TBK'nın 12.) maddesi uyarınca, kural olarak kanunun emrettiği şekle uyulmaksızın yapılan sözleşmeler ise geçersizdir. Ancak, şekil koşuluna uygun olmadığı için geçersiz olan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin fiilen hayata geçirildiği, tarafların edimlerini ağırlıkla yerine getirdiğinin anlaşıldığı durumlarda artık bu sözleşmelerin geçersizliğinin ileri sürülmesi mümkün değildir....
- KARAR - Asıl davada davacı-karşı davada davalı arsa sahipleri vekili, müvekkilleri ile yüklenici kooperatif arasında düzenlenen 22.02.2006 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca sözleşme tarihinden itibaren 42 ayda müvekkillerine ait dairelerin teslimi gerekirken teslim edilmediğini, inşaatın %15 oranında terk edildiğini ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili feshine ve yükleniciye devir edilen arsa payının tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
bağımsız bölümler yönünden tapu iptali ve tescil kararı verilmiştir....
Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Öncelikle, şahsi hak kavramı üzerinde durulması gerekmektedir. Bilindiği üzere hak, genel olarak kişilere hukuk tarafından tanınmış yetki olarak tanımlanabilir. Mutlak haklar ait oldukları şeyler üzerinde mevcut ve tekel halinde olan yetkilerdir. Nispi (şahsi) haklar ise sahibine bir borç ilişkisi dolayısı ile bir şeyin verilmesi, yapılması, yapılmaması gibi belli bir edimin yerine getirilmesini isteme yetkisi verir. Mutlak hakların maddi mallara ilişkin olanlarına ayni hak denir. Mutlak haklar herkese karşı ileri sürülebildiği halde şahsi haklar sadece borç ilişkisinin borçlusuna karşı ileri sürülebilir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yükleniciye şahsi hak sağlar....
Somut olayda, davalı ...’a A blok 8 no.lu bağımsız bölüm, ...’a B blok 10 ve 11 no.lu bağımsız bölümler, ...’a A blok 5 ve 6 no.lu bağımsız bölümler, ...’a ise D blok 2 no.lu bağımsız bölüm satılmış olup, bu bağımsız bölümlerin, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek sözleşmeler kapsamında arsa sahibine isabet eden bağımsız bölümler olduğu ve arsa sahibinin verdiği vekaletname ile devredildikleri savunulmuştur. 2.4. Bu durumda, mahkemece, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, ek sözleşmeler, anılan bağımsız bölümleri devrine ilişkin resmi akitlar ve vekaletnameler üzerinde inceleme yapılarak, bu bağımsız bölümlerin arsa sahibine düştüğü ve arsa sahibi tarafından bizzat ya da vekaletname ile adı geçen davalılara devredildiğinin tespiti halinde tapu iptal ve tescil talebinin reddine, aksi takdirde şimdiki gibi kabulüne karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. 3.1....
Bu durumda davalı T3'in cevap dilekçesinde belirttiği gibi davacı ve diğer arsa sahipleri ile davalı T3'in arsalarını, daire karşılığı inşaat yapılması amacıyla birleştirip davalı T3'e devrettikleri, arsaların T3'de birleştiği ve bu davalının diğer davalı müteahhit şirket ile sözleşme yaptığı, bu sözleşmeye göre diğer arsa sahiplerine verilmesi gereken dairelerin "taşınmaz satış vaadi sözleşmesi" ile devrinin kararlaştırıldığı, dolayısıyla T3'in vekaletsiz iş görme işlemi çerçevesinde müteahhit ile diğer arsa sahipleri adına sözleşme yaptığı, konunun "arsa, arsa payı yada kat karşılığı inşaat sözleşmesi" çerçevesinde çözümlenmesi gerektiği açıktır. Bu nedenle Hakimler ve Savcılar Kurulu 1. Dairesinin Bölge Adliye Mahkemelerinin iş bölümüne ilişkin 25.06.2020 tarih ve 564 sayılı kararı ile 02.06.2021 tarih ve 431 sayılı kararının 4. Hukuk Dairesi işbölümünün 18....
