Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun şekilde imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da yüklenici edimini yerine getirmiş kabul edilemez. Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olaya gelince; arsa sahibi ile yüklenici arasında 01.11.1991 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış, davacı harici şekilde düzenlenmiş sözleşme ile dava konusu daireyi yükleniciden iş karşılığı almıştır....
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, kooperatif ortaklığına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı, dava dışı kooperatifin ortağı olduğunu ileri sürerek, tapu iptali ve tescil isteminde bulunmaktadır. Kooperatif ortaklarının kendilerine tahsis edilen konutun mülkiyetini isteyebilmeleri, öncelikle genel kurullarda kararlaştırılan ve geçerliliğini koruyan parasal yükümlülüklerini yerine getirmiş olmaları halinde mümkündür. Yine yüklenici olan kooperaitifin arsa sahiplerinden tapu talep edebilmesi sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmiş olmasına bağlıdır. Mahkemece, davacının aktif husumet ehliyetine sahip bulunmadığının yanında, davada taraf olmayan S.S. Kardelen Konut Yapı Kooperatifi'nin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesine de dayalı olarak davanın reddine karar verilmiştir. Yargılama sonucunda verilecek karar adı geçen kooperatifin hukukunu etkileyecek niteliktedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/39 Esas KARAR NO : 2023/21 DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 14/01/2023 KARAR TARİHİ : 17/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;----- yevmiye numaralı 7/10/2005 tarihli düzenleme şeklinde Mal Satış ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ile ----parselde kayıtlı arsa niteliğindeki gayrimenkullerde daire yapmak için tarafların anlaştığını, sözleşmeye göre yüklenici şirket tarafından yapılacak ve------bloklardan oluşan inşaatta toplam 56 adet dairenin zemin katlar hariç olmak üzere arsa sahiplerine verileceğinin, bloklar tamamlandıktan sonra arsa sahipleriyle kendi hisse paylarına düşen hisse payları dışındaki hisse payını müteahhide vermeye kabul ve taahhüt ettiklerini, kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince müvekkiline 60 daire düştüğünü...
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshi ve tapu iptali tescil istemlerine ilişkindir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, temyiz eden davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2- Davacı arsa sahibi tarafından daha önce.... sayılı dosyası ile davalı yüklenici şirkete karşı açılan davada 02.12.1997 tarih ve ....karar sayılı kararı ile taraflar arasında düzenlenmiş olan Kuşadası 1. Noterliği'nin 13.06.1990 tarih ve 7666 yevmiye sayılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin .... feshine karar verilerek, kararın 05.11.2004 tarihinde kesinleşmiş olmasına rağmen, mahkemece bu davada da aynı sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesi hatalı olmuştur. Dosya kapsamında asıl dava ve birleşen dava olmak üzere iki ayrı dava bulunmaktadır....
Davalı yüklenici vekili, davacı iddialarının doğru olmadığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli olması için düzenleme şeklinde yapılması gerektiğini savunarak, davanın hak düşürücü süre, zamanaşımı ve esas yönlerinden reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, 18.03.2009 tarihinde haczin kaldırılmasının talep edildiği ve tapuda satış işleminin yapıldığı, bu tarihte icradaki borçların ödendiği iddiasının kanıtlanamadığı, hile ile taşınmazın ele geçirildiği olgusunun yeni öğrenildiği ileri sürülmesine rağmen BK'nın 39/1. maddesi gereğince hileye ilişkin aldatmanın öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl içinde sözleşme ile bağlı olunmadığı bildirilmediğinden sözleşme onanmış sayılacağından davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 03.02.2012 gün ve 2011/15328 - 2012/1347 sayılı ilamiyle onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, davalılar arasında düzenlenen 19.01.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca 2729 ada 7 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılan binada davalılardan yüklenici ...'a bırakılan 2 numaralı bağımsız bölümün 23.10.2006 tarihli satış vaadi sözleşmesi ile satın aldığını, bedelinin ödediğini ve taşınmazın da kendisine teslim edildiğini ileri sürerek tapu iptali ve tescil isteğinde bulunmuştur....
Mahkemece; mahallinde yapılan keşif sonrasında düzenlenen bilirkişi raporunda arsa sahiplerine ödenmesi gerektiği belirtilen 55.484,26 TL bedelin davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilmesi sağlanarak, asıl ve birleşen tapu iptal olmadığı takdirde bedel talebine ilişkin davanın kabulü ile 14 ve 15 numaralı bağımsız bölümlerin davacı yüklenici adına tesciline, diğer birleşen davanın da kabulü ile 59.423,00 TL kira alacağının davalı yükleniciden tahsiline karar verilmiştir. Hükmü, taraf vekillleri temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğuna göre hukuki durumları etkileneceğinden ve davanın niteliğine göre taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olduğundan, mahkeme ve temyiz halinde Yargıtay tarafından kendiliğinden gözetilmelidir. Davacı yüklenici tarafından tapu iptal ve tescili istenilen taşınmazlar, davalı arsa sahibi uhdesinde bulunan son bağımsız bölümler olup, sözleşmenin teminatıdır....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dairemizce Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptali tescil ve alacak talebine ilişkindir. Öncelikle, davacı dava dilekçesinde, 7.000,00 TL alacak ile tapu iptali tescil (3.000,00 TL) talep ederek dava değerini 10.000,00 TL olarak belirlemiş, yargılama sırasında 93.800,00 TL üzerinden tamamlama harcı yatırmıştır. Ancak tapu iptali tescil talep edilen taşınmazın değeri yapılan keşif sonucu 93.800,00 TL olarak tespit edilmiş, davacının 7.000,00 TL alacak talebi de bulunduğu nazara alındığında dava değerinin toplam 103.800,00 TL olduğu anlaşılmıştır....
Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da bir taraf edimini yerine getirmiş kabul edilemez. Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; davalı yüklenici ile davalı arsa maliki arasında 29.06.2005 tarihinde ... Noterliği’nde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir....
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; C Blok 13, 21 ve 29 nolu daireleri 17.08.2012 tarihli kat irtifakı tesisi işlemi ile davalı adına kayıtlı oludğu, sözleşme uyarınca davalının tüm hakkını daire olarak alması durumunda 41.340,90 TL tutarında fazla inşaat alanı almış olacağının tesbit edildiği 45,94 m2'lik fazla inşaat alanının ise 4594 daire hissesi olarak kabul edilerek davalı adına kayıtlı C Blok 13 nolu bağımsız bölümün 4594/7712 hisse oranında tapusunun iptali gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan arsa sahibinin fazla aldığı iddia edilen arsa payı tapusunun iptali ve tesciline ilişkindir. Somut olayda, arsa sahipleri tarafından yüklenici şirket müdürüne verilen vekaletnameye istinaden, bizzat yüklenici şirket tarafından 17.08.2012 tarihinde kat irtifakının kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır....
