Her ne kadar davacı taraf istinaf dilekçesinde gerçekte açtığı davanın taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil olduğunu ileri sürse de ve yine istinaf dilekçesinde tapu iptali ve tescil ile birlikte muhdesatın tespiti şeklinde talepte bulunsa da davacı tarafın açık bir şekilde yerel mahkeme aşamasında muhdesatın tespitine dayandığı ve yargılama boyunca usulünce ıslah talebinde bulunmadığı görülmekle yine HMK'nın 357.maddesi uyarınca bölge adliye mahkemesince resen göz önünde bulundurulacak hususlar dışında ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmaların bölge adliye mahkemesinde dinlenemeyeceğinden davacı tarafın istinaf dilekçesinde belirttiği hususlar dairemizce bu gerekçelerle dikkate alınmamış davanın muhdesatın tespiti olduğu (yerel mahkemede de olduğu gibi) nitelendirilerek istinaf incelemesi yapılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat tespiti ve şerh ... ile ... aralarındaki muhdesat tespiti ve şerh davasının kabulüne dair İstanbul Anadolu 10. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 26.12.2013 gün ve 221/387 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 21.10.2014 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı ... vekili Av. Aylin Hakverdi ve karşı taraftan davacı ... bizzat geldiler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Dava, kadastro öncesi mirasçılık hakkına dayalı tapu iptali ve tescil ile paydaş olunan başka bir taşınmazdaki muhdesatın aidiyetinin tespiti isteğine ilişkin olup, mahkemece iptal tescil isteğinin kabulüne, tespit isteğinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından muhdesatın aidiyetinin tespiti isteği yönünden temyiz edilmiştir. Temyiz edenin sıfatı ve davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 7.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 07.09.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, taşınmaz kaydındaki muhtesata ilişkin belirtmenin terkini ve sonradan yapılan binanın davacıya ait olduğunun tespiti ile beyanlar sütununda gösterilmesi isteğine ilişkindir. 22.12.1995 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulandığı üzere, Eşya Hukukunda “muhdesat” kavramından bir arazi üzerindeki arz malikinden başkasına veya bir paydaşa ait yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak sağlamaz. Muhdesat sahibinin hakkı sadece şahsi bir haktır. Bu hakkın hukuki mahiyeti ve nasıl kullanılacağı ise TMK’nun 722, 724. ve 729. maddelerinde açıklanmıştır. Bir kişi lehine muhdesatın tespitine ve bunun kütüğün beyanlar hanesine yazılmasına 3402 Sayılı Kadastro Kanununun 19/2 maddesi olanak sağlamaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti ve Şerhi ... ve müşterekleri ile ... ve ... aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti ve şerhi davasının reddine dair .. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 30.12.2014 gün ve 175/569 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay'ca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 12.04.2016 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden ... bizzat ve müşterekleri vekili Av. ... geldiler. Karşı taraftan davalılar vekili Av. ... geldi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti ... ile Hazine ve ... aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair...Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 19.11.2013 gün ve 772/756 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı vekili, vekil edenin kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan ve sınırları keşif yerinde gösterilecek taşınmazın Devlet karayolu sebebiyle kamulaştırıldığını, üzerinde bulunan muhdesatların davacı tarafından yaptırıldığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı, Hazine vekili, davacının davasını ispat etmesi gerektiğini bildirmiş, davanın reddini savunmuştur....
a karşı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat talepli dava açtığı, bu davanın tarafların sulhü ile sona ererek taşınmazın davacı ... adına tapuya tescil edildiğini, davalı her ne kadar muhdesatın kendisi tarafından yapıldığını beyanla muhdesat aidiyetinin tespiti ve tapu iptali ve tescil davalarının bekletici mesele yapılması gerektiğini savunsa da; davalının davacıya taşınmazı devrettiği tarihte taşınmazlar üzerinde yapılar bulunduğunun Adana 1. Asliye Hukuk Mahkemesi kararı ile de sabit olduğu, yapının arza tabi olduğu kuralı gereğince de yapılar olmadan taşınmazı çıplak mülkiyet ile devrettiğinin kabul edilemeyeceği ve tapudaki mülkiyet hakkına üstünlük tanınması gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri 1....
Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK mad. 722, 724 ve 729). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın, arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin veya aidiyetinin tespitine karar verilmesi gerekir. Diğer taraftan, tapu sicillerinin tutulması, kamu düzeni ile ilgili olup re'sen gözetilmesi gerekeceği kuşkusuzdur....
Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşe göre; muhdesat aidiyetinin tespiti davalarında, ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğini açıkça kabul edenler dışında kalan ve muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan tüm tapu maliklerinin veya tapu kayıt maliki mirasçılarının davada taraf olarak yer almaları zorunludur. Yerel mahkeme tarafından, 10/09/2021 tarihli 1. celsede davacıya tapu maliklerini davaya dahil etmek üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine ve bu süre içinde dahil edilmediği takdirde davanın açılmamış sayılacağına karar verilerek bu husus davacıya ihtar edilmiş ve 26/10/2021 tarihli celsede ise kesin sürenin gereği yerine getirilmediğinden davanın usulden reddine karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamı ve yerleşik içtihatlara uygun değildir....
Bu madde gereğince taşınmaz üzerinde bulunan muhtesatın kadastro tutanağının ve taşınmazın tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilebilmesi için muhtesatın kadastro tespit gününden önce meydana getirilmiş olması zorunludur. Kadastro Kanununun anılan bu ayrık hükmü dışında Kanunlarımızda ve Tapu Sicil Tüzüğünde taşınmaz üzerinde bulunan muhtesatların tapu kütüğüne tescil veya şerh edilebileceğine veya kütüğün beyanlar hanesinde gösterilebileceğine ilişkin başkaca bir hüküm de bulunmamaktadır. Öte yandan öğretide taşınmaz hakkında kamulaştırma kararının bulunması halinde de muhdesatın aidiyetinin tespiti istemiyle dava açılmasında hukuki yararın bulunduğu kabul edilmiştir. Hal böyle olunca; mahkemece bu hukuksal olgular dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz, davalı ...'...
