Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. 6.2. İlgili Hukuk 6.2.1. Bilindiği üzere, inanç sözleşmesi, inananla inanılan arasında yapılan , onların hak ve borçlarını belirleyen, inançlı muamelenin sona erme sebeplerini ve devredilen hakkın, inanılan tarafından inanana geri verme (iade) şartlarını içeren borçlandırıcı bir muameledir. Bu sözleşme, taraflarının hak ve borçlarını kapsayan bağımsız bir akit olup, alacak ve mülkiyetin naklinin hukuki sebebini teşkil eder. Taraflar böyle bir sözleşme ve buna bağlı işlemle genellikle, teminat teşkil etmek ve iade edilmek üzere, mal varlığına dahil bir şey veya hakkı, aynı amacı güden olağan hukuki muamelelerden daha güçlü bir hukuki durum yaratarak, inanılana inançlı olarak kazandırmak için başvururlar. İçtihadı Bileştirme kararlarının konularıyla sınırlı, sonuçlarıyla bağlayıcı bulunduğu tartışmasızdır....
-KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı iddia bakımından 05.02.1947 tarihli 20/6 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davacının iddiasını yazılı delille kanıtlayamadığı ve açıkça yemin deliline de dayanmadığı; hile hukuksal nedenine dayalı iddia bakımından ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 39. maddesi hükmündeki 1 yıllık hak düşürücü sürenin dolduğu gözetilerek, yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabetsizlik olmadığına göre; davacının temyiz itirazı yerinde değildir. Reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 0.90.-TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 30.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, “...dava dilekçesinin içeriği ve iddianın ileri sürülüş biçimine göre taşınmaz bedelinin davacı tarafından ödendiği, ancak dava dışı ... adına tescil edildiği, daha sonra da muvazaalı işlemlerle temliklere konu edildiği iddiasına yönelik inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptal, tescil istemine ilişkin olduğu, iddianın içeriği ve taşınmazda gerçekleştirilen işlemler gözetildiğinde öncelikle inançlı işlem iddiasının kanıtlanması, bu iddia açıklığa kavuşturulduktan sonra daha sonraki temliklerdeki muvazaa iddiasının değerlendirilmesi gerektiği, davacı tarafça inançlı işlem iddiasını kanıtlar nitelikte delil ibraz edilemediği gibi davacı vekilinin 14/07/2020 tarihli celsede Dairenin 04/03/2020 tarihli, 2020/115 Esas ve 2020/122 Karar sayılı kararı uyarınca inançlı işlemin tarafı olduğu ileri sürülen ...'...
Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 17.07.2013 gününde verilen dilekçe ile inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil ya da tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 29.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil ya da tazminat istemine ilişkindir....
Davaya konu olay, “mülkiyet hakkına” dayanmayıp, “şahsi hakka” dayalı tapu iptal ve tescil davasıdır....
Dava; inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davasıdır. Dairemiz, taraflar arasında görülmekte olan bir ortaklığın giderilmesi davası veya dava konusu taşınmaz hakkında yapılan bir kamulaştırma işlemi ya da kentsel dönüşüm uygulamasından kaynaklanan, muhtesat tespiti istemli davalar sonunda verilen kararların istinaf incelemesinde görevli olup, somut olayda olduğu gibi inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemli davalar sonunda verilen kararların istinaf incelemesinde görevi bulunmamaktadır. Hakimler ve Savcılar Kurulu 1. Dairesi'nin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri arasındaki görev bölümüne ilişkin kararı uyarınca; mülkiyet hakkına dayalı olarak, (kadastro sonrası nedenlere dayalı) açılan tapu iptali ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların incelenmesi görevi 1. Hukuk Dairesine aittir. Açıklanan nedenlerle, dosyanın incelenmesi görevi Dairemize ait olmayıp, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekilinin, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat talep ettiği, yerel mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verildiği, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; evveliyatta mülkiyet hakkı bulunmaksızın inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil mümkün olmaz ise bedelin tahsili istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,24.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. ....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı kişisel hakdan kaynaklanan tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 19.01.2015 tarih ve 8 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 22.01.2015 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 02.02.2015 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 11.4.2015 tarihinde yürürlüğe giren, Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6644 sayılı Kanun gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 02.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, mülkiyet hakkından kaynaklanan inançlı işlem hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay 1. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 28/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
