Anılan maddede, “aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılmayan veya yirmi yıl önce ölmüş ya da hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir” hükmüne yer verilmiştir. Mahkemece, yukarıda yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmişse de; gerekçe dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Şöyle ki; davacı tarafından ölüm hukuki sebebine dayalı olarak tapu iptali ve tescil talebinde bulunulduğu halde Mahkemece tapuda kayıtlı bulunan taşınmazın satışı resmi şekilde yapılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiş, ölüm hukuki sebebine dayalı olarak inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır....
Davacılar tarafından ölüm hukuki sebebine dayalı olarak tapu iptali ve tescil talebinde bulunulduğu halde, mahkemece maliki tapu kütüğünden anlaşılmayan hukuki nitelendirmesi kapsamında değerlendirme sonucunda davanın reddine karar verilmiş, ölüm hukuki sebebine dayalı olarak inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır. O halde, Mahkemece yapılması gereken iş, iddia ve savunma çerçevesinde toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek TMK’nin 713/2.maddesindeki ölüm nedenine dayalı tapu iptali ve tescil şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini araştırmak ve hasıl olacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir....
Dava; TMK'nin 713/2. maddesinde yazılı bulunan ölüm hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Yasal hasım durumunda bulunan Hazine ve diğer kamu tüzel kişileri ve gerekse iptal ve tescil isteği nedeniyle davada taraf durumunu almış bulunan kayıt malikinin mirasçıları davalılar harç, avukatlık ücreti ve diğer yargılama giderlerinden sorumlu tutulamazlar.Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak gerçek kişi davalılar aleyhine harç,yargılama gideri ve avukatlık ücreti yükletilmiş olması doğru olmamıştır Ne varki bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, temyiz edilen hükmün HUMK'un 438/7 maddesi uyarınca düzeltilerek onanması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarda açıklanan sebeplerle Yerel Mahkeme hükmünün 2,3,4 ve 5....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, TMK 713/2 ölüm hukuki sebebine dayalı tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde alacak istemine ilişkin olup, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.07.2021 tarihli ve 31536 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (7.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Mahkemece, dava konusu taşınmazın 22.08.1991 tarihinde kesinleşen kadastro çalışmaları ile kayıt maliki ... adına tescil edildiği, davacının Kadastro Kanununun 12. maddesi uyarınca 10 yıllık hak düşürücü süreden sonra eldeki davayı açtığından bahisle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili temyize gelmiştir. Dava, harici satın alma ve TMK'nin 713/2. fıkrasında (maliki tapu kütüğünden anlaşılamama ve ölüm nedenine dayalı) açıklanan hukuki sebeplere dayalı olarak açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır. Tüm dosya içeriğine göre, davada ayrıca TMK'nin 713/2. maddesinde yazılı "ölüm" sebebine de dayanılmış olup, Mahkemece, ölüm hukuki sebebine dayalı olarak bir araştırma yapılmamıştır. Kural olarak, tapulu bir taşınmazın veya tapuda kayıtlı bir payın kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün değildir....
Mahkemece, bilinmeyen hukuki sebebine dayalı olarak dava reddedilmiş, ölüm hukuki sebebine dayalı olarak bir araştırma yapılmamıştır. Kural olarak, tapu iptali ve tescil davalarında, dava kayıt malikine, kayıt maliki ölmüş ise, saptanacak mirasçılarına yöneltilerek açılır. TMK'nın 713/2. maddesi uyarınca açılan tapu iptali ve tescil davalarında, taraf teşkilinin yargılama sırasında yerine getirilmesi de mümkündür. Çünkü bu tür davalar kamu düzeni ağırlıklı davalar olup, bir bakıma re’sen araştırma ve inceleme ilkesine tabi bulunmaktadırlar. Davada taraf teşkili sağlanmadan işin esası hakkında hüküm kurulamaz (HGK'nın 22.02.2012 tarih, 2011/8-763 E. 2012/85 sayılı kararı) O halde; davacıya Hazinenin de hasım gösterildiği tapu maliki ... kızı ...'...
Hüküm, davalı ... vekili tarafından yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden temyiz edilmiştir. Dava, TMK'nin 713/2. maddesinde yazılı “ölüm” hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil davasıdır. TMK'nin 713/2. maddesindeki yollama nedeniyle bu tür davaların aynı maddenin diğer fıkralarında yazılı koşullara tabi olması gerektiği sonucuna ulaşılır. Aynı maddenin 3. fıkrasındaki “tescil davası” sözcüğünün 1. ve 2. fıkraya göre açılacak davaları kapsadığının kabulü gerekir. (Yargıtay HGK'nin 17.02.2010 tarihli ve 2010/8-58 Esas, 2010/78 Karar, M.R.Karahasan - 1. Özmen, Zilyetlik-Tescil-Tapu İptali Davaları, 1983-Sh; 1451). Buna göre, gerek yasal hasım durumunda bulunan Hazine ve diğer kamu tüzel kişileri ve gerekse iptal ve tescil isteği nedeniyle davada taraf durumunu almış bulunan kayıt malikinin mirasçıları olan davalılar harç, avukatlık ücreti ve diğer yargılama giderlerinden sorumlu tutulamazlar....
Uyuşmazlık Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; eldeki davanın yalnızca harici satın alma olgusuna dayalı tapu iptali ve tescil istemine mi yoksa harici satın alma olgusu ile birlikte 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun, TMK) 713/2 maddesine göre ölüm sebebine dayalı tapu iptali ve tescil istemine mi ilişkin olduğu, buradan varılacak sonuca göre mahkemece ölüm hukuki sebebine dayalı olarak inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılıp sonucuna göre karar verilmesinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır. D. Gerekçe 1. İlgili Hukuk 1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 33 üncü 2. 4721 sayılı Kanun'un 705, 706, 713 üncü maddeleri 2. Değerlendirme 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Davacılar, mirasbırakanın akıl hastası olduğu dönemde oğlu olan davalı ...'e verdiği vekaletname ile dava konusu 5646 ada 11 parsel sayılı taşınmazdaki 12 no'lu bağımsız bölümünün diğer davalı ...'a temlik edildiğini, murisin hukuki ehliyeti haiz olmadığını ve satış iradesi bulunmadığını ileri sürerek, pay oranında iptal-tescil isteğinde bulunmuşlardır. Davalılar, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne ilişkin verilen karar Dairece; "...mirasbırakanın ölüm tarihine göre terekesi elbirliği mülkiyetine tabidir....
"İçtihat Metni" Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil ..r ile ... aralarındaki dava hakkında.. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 21.01.2013 tarih ve 155/21 sayılı hükmün Daire'nin 04.04.2014 gün ve 2013/10569-2014/6265 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmişti. Davacı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, haricen satın alma ve TMK'nun 713/2. maddesinde belirtilen ölüm sebebine bağlı olarak hukuki değerini yitiren 76 ve 219 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile tescil isteğinde bulunmuş, davalı ...’e usulüne uygun bir biçimde dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap vermemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; Dairece 4.4.2014 tarih ve 2013/10569-2014/6265 Esas ve Karar sayılı ilamla onanmıştır....
