Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında aldırılacak uygun nitelikteki bilirkişilerden uygun şekilde ve gerekçeleri ile denetime elverişli bir rapor aldırılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırmaya dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. Mahkemece, aldırılacak bilirkişi raporunda, davacının Kurumca belirlenen orana itirazının olmadığı ve aslen belirlenen ihaleli işlere, Kurumca uygulanan oranların uygun olduğu da dikkate alınarak, aynı oranlar üzerinden Kuruma ne miktarda asgari işçilik bildirimi yapılması gerektiği ve şayet farklı tutarlar belirlenirse, Kurumca belirlenen tutardan hangi yönleri ile ayrıldığı ve aradaki farkın kaynağının gösterilmesi gerekmektedir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik araştırma ve hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Hakkında düzenlenen 21/02/2018 tarihli ve 81832282- 1168439.042/2.625.136 sayılı 12.630,95 TL prim borcu ve 4.408,13 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 17.039,08 TL prim borç tahakkukunun iptaline, müvekkil şirketin 17.039,08 TL prim ödemesinin iade edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, Konya Büyükşehir Belediyesi ile yapmış olduğu ihaleye istinaden yüklendiği işin %5 asgari işçilik oranı kapsamında olduğundan bahisle, müvekkili kurum tarafından davalı işyerinde eksik işçilik tespit edilmesi üzerine tahakkuk ettirilen 12.630,95 TL prim ile 4.408,13 TL gecikme zammı olmak üzere 17.039,08 TL borç tahakkukunun iptali ile prim ödemesinin iadesine ilişkin açılan iş bu davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanun’un “Prim Belgeleri” başlığını taşıyan 79’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında; bu Kanunun 83’üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işlerden dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının Kurumca araştırılacağı, usul ve esasları yönetmelikle belirlenecek bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması durumunda, bildirilmemiş olan işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarının, gecikme zammı ile birlikte sigorta müfettişince inceleme yapılması istenilmeksizin işveren tarafından ödendiği takdirde, işyeri hakkında sigorta müfettişine inceleme yaptırılmayabileceği belirtilmiş; 16’ncı fıkrasında; Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasına ilişkin yöntem, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının tespitinde ve Kuruma yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması...
Ancak, ihaleli işlerde bölümler halinde keşif özetine bağlanmış farklı ihale konuları varsa her biri için listede belirlenen asgari işçilik oranının esas alınması gerektiği kabul edilmelidir....
Şöyle ki; davacı tarafça bizzat Kurumumuza verilmiş bulunan , Kurumumuzca tahakkuk ettirilmiş bulunan ödenmesi gerekli, fark işçilik miktarlarına karşılık gelen sigorta prim tutarına itirazlarını içerir ekte sunulan 28.05.2020 tarihli dilekçede itiraza konu ödenmesi gerekmekte olduğu tutarlar davacı tarafça hesaplanmış olup, dilekçe bu surette ayrıntılı olarak bu miktarlar belirtilmek suretiyle Kurumumuza teslim edilmiştir....
Müfettişince yapılan genel denetim sonucu belirlenen eksik işçilik miktarı üzerinden Kurumca tahakkuk ettirilen prim ve gecikme zammından davacının sorumlu olmadığının (olumsuz tespit) tespiti istemine ilişkindir....
gerekçesi ile bozulmuş olup, mahkemenin bu bozma ilamına uyarak aldığı 3 kişilik 10.3.2009 tarihli son bilirkişi raporu ile davacı kooperatife ait biten 1962 konuta ait inşaat işyerinde hesaplanan eksik işçilik miktarının 74.624.77-YTL olduğu görülmekle, mahkeme bu miktara yönelik olarak eksik işçilik miktarını hüküm altına almış ise de; mahkemenin vermiş olduğu 28.12.2006 günlü kararı davacının temyiz etmemesi nedeni ile ilk hükümde belirlenen 177.515.50-YTL’lik miktar yönünden davalı Kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak ilkesi gözetilmeden mahkemece bu miktardan daha az eksik işçilik miktarı belirlenmiş olması isabetsizdir. Yapılacak iş; davalı lehine oluşan usulü kazanılmış hak ilkesi nedeni ile davacı kooperatife ait konut inşaatı işyeri ile ilgili olarak hesaplanan 177.515.50-YTL eksik işçilik miktarı yönünden davacı kooperatifin sorumlu olduğu dikkate alınarak hüküm kurmaktan ibarettir....
bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasına ilişkin yöntem, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının tespitinde ve Kuruma yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması ve asgari işçilik oranlarına yönelik itirazların incelenerek karara bağlanması amacıyla Kurum bünyesinde Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulduğu açıklanmıştır....
Dosya kapsamından işveren tarafından bildirilen bildirilen toplam işçilik miktarın 13.374.912 TL olduğu, esas alınan bilirkişi raporunda, İşçilik Tespit Komisyonunca Belirlenen Çeşitli İşkollarına Ait Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliği'ne göre %4 olması gerektiği,Uyuşmazlığın ön değerlendirme aşaması kapsamında olduğunun kabulü halinde %25 eksiği ile bildirilmesi gereken toptam işçilik tutarının 12.597.944,36 TL olduğu, 776.968 TL fazladan işçilik tutarının bildirildiği, bunun yanında aynı raporda şayet asgari işçilik oranının %25 ile nazara alınmasının uygün olmadığının kabulü halinde bildirilmesi gereken toplam işçilik tutarının 16.797.259,14 TL olduğu, 3.422.346,75 eksik işçilik tutarının bildirildiği anlaşılmıştır. Mahkemece, Dairemizce verilen bozma kararına uyulmuş ise de, bozma gereğinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir....
Dosya kapsamından işveren tarafından bildirilen bildirilen toplam işçilik miktarın 13.374.912 TL olduğu, esas alınan bilirkişi raporunda, İşçilik Tespit Komisyonunca Belirlenen Çeşitli İşkollarına Ait Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliği'ne göre %4 olması gerektiği,Uyuşmazlığın ön değerlendirme aşaması kapsamında olduğunun kabulü halinde %25 eksiği ile bildirilmesi gereken toptam işçilik tutarının 12.597.944,36 TL olduğu, 776.968 TL fazladan işçilik tutarının bildirildiği, bunun yanında aynı raporda şayet asgari işçilik oranının %25 ile nazara alınmasının uygün olmadığının kabulü halinde bildirilmesi gereken toplam işçilik tutarının 16.797.259,14 TL olduğu, 3.422.346,75 eksik işçilik tutarının bildirildiği anlaşılmıştır. Mahkemece, Dairemizce verilen bozma kararına uyulmuş ise de, bozma gereğinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir....
