İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 26/05/2022 NUMARASI : 2018/38E - 2022/337K DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Yukarıda mahkemesi ile esas ve karar numarası yazılı dosya üzerinden verilen karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakla yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkilinin, davalı Kurumun uzantısı olan Çivril Sosyal Güvenlik Merkezi'ne bağl T5 ait Çatlar Mah. Şehit Özcan Uçar Cad....
Madde hükmünü, karşılıklılık esasına dayalı uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış yabancı ülke vatandaşlarına, hiçbir şekilde Türk sosyal güvenlik sisteminin uygulanamayacağı şeklinde değil, bunlara öncelikle ilgili sosyal güvenlik sözleşmesi hükümlerinin uygulanacağı, burada hüküm yoksa 5510 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanacağı şeklinde anlamak gerekir.(Prof. Dr. A. Can Tuncay,/ Prof Dr. Ömer Ekmekçi, Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri,15. Bası, Beta Yayınevi, sh.243; Prof. Dr. Ali Güzel , Prof. Dr.Ali Rıza Okur / Doç. Dr....
Hakkının niteliği: Anayasa’nın 60. maddesi uyarınca “herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir....
İş Mahkemeleri, 5521 sayılı Kanun ile kurulmuş istisnai nitelikte, esas olarak iş ve sosyal güvenlik hukuku uygulamasından kaynaklanan bireysel ve toplu hak uyuşmazlıklarını çözen özel mahkemeler olup, bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu'nun prim ve diğer alacaklarının hesaplanması, sigortalı olma hakkının kazanılması ya da kaybedilmesi, gelir/aylık bağlanması, işçilik alacaklarının belirlenmesi gibi kendi içinde bütünlük ve uzmanlık gerektiren konular görev alanına girmektedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 106. maddesi ile mülga 1479 sayılı Kanunun 70. maddesinde ve 506 sayılı Kanunun 134. maddesinde, bu Kanunların uygulamasından doğan uyuşmazlıkların yetkili iş mahkemelerinde görüleceği, 5510 sayılı Kanun’un 101. maddesinde de, aksine hüküm bulunmayan hallerde, 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği düzenlenmiştir....
İş Mahkemeleri, 5521 sayılı Kanun ile kurulmuş istisnai nitelikte, esas olarak iş ve sosyal güvenlik hukuku uygulamasından kaynaklanan bireysel ve toplu hak uyuşmazlıklarını çözen özel mahkemeler olup, bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu'nun prim ve diğer alacaklarının hesaplanması, sigortalı olma hakkının kazanılması ya da kaybedilmesi, gelir/aylık bağlanması, işçilik alacaklarının belirlenmesi gibi kendi içinde bütünlük ve uzmanlık gerektiren konular görev alanına girmektedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 106. maddesi ile mülga 1479 sayılı Kanunun 70. maddesinde ve 506 sayılı Kanunun 134. maddesinde, bu Kanunların uygulamasından doğan uyuşmazlıkların yetkili iş mahkemelerinde görüleceği, 5510 sayılı Kanun’un 101. maddesinde de, aksine hüküm bulunmayan hallerde, 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği düzenlenmiştir....
yapılandırma çalışmalarının tamamlanması ve Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinin bir an evvel oluşturulmasını teminen 5502 sayılı Kanunun 29., 657 sayılı Kanunun 86. ve 175. maddelerine istinaden Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine İl Müdürü olarak vekaleten görevlendirilmeler tesis edilip, Yasa hükmü gereğince devredilen kurum kadrolarında görevlendirilmiş sayılan Başkanlık Müşavirlerinin asli kadro ve görevlerine iade edilmeleri ile … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde görev yapmalarının uygun görüldüğü, dava konusu 17.1.2008 günlü, 25 sayılı işlemle de … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne, Müfettiş …'in vekaleten görevlendirildiği, buna bağlı olarak 31.1.2008 günlü işlemle, … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde Başkanlık Müşaviri kadrosunda olup SSK … Sigorta İl Müdürü olarak görevlendirilmiş sayılan davacının asli kadro görevine iade edildiği anlaşılmaktadır....
DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Göksel Gıda San. Tic. Ltd....
Sigortalının ölümü ile birlikte sağ kalan hak sahibi aile bireyleri gelir kaybına uğrayacak bu nedenle sosyal güvenlik yönünden bir korumaya gereksinim duyacaklardır. İşte bu noktada ölüm sigortası ile risk altında olan hak sahiplerinin sosyal güvenlik hakları koruma altına alınmıştır. Ancak Sosyal güvenlik hakkının kullanımı yasa ile sınırlanmış ve belirli koşulların varlığına bağlanmıştır. Sigortalının ölümü ile birlikte sosyal güvenlik hakları koruma altına alınan hak sahiplerinin de ölüm sigortasından yararlanabilmeleri için kanun koyucu tarafından belirli sınırlamalar getirilmiştir....
Nurgül Emine Barın, Türk Sosyal Güvenlik Hukuku’nda Sigortalı Lehine Yorum İlkesi. Internatıonal Conference On Eurasıan Economıes 2016 s: 236 vd). 7. Hak sahipliği kavramı: Belirtmek gerekir ki yararlanıcının herhangi bir maddi katkısı bulunmayan sosyal yardımlar ile hizmetler ve yararlanıcının maddi katkısı bulunan sosyal sigortalar olarak ikiye ayrılan sosyal güvenlik, özünde hukuki koşulları gerçekleştiğinde bu araçlardan gelecek parasal karşılığı/ödenceyi talep hakkı olarak tanımlanabilir. Sosyal güvenlik ödenceleri parasal bir karşılığa tekabül ettiği için, anayasal mülkiyet hakkının temel ölçütü olan ekonomik bir değer teşkil etmektedir. Bu yönüyle, sosyal güvenlik hakkı değil ama içinde bulunulan sosyal güvenlik pozisyonundan kaynaklanan maddi talepler mülkiyet hakkı kapsamında korunmaktadır....
Sosyal Güvenlik kurumlarının görevi Sosyal Sigorta kanunları çerçevesinde kapsama aldıktan kişileri koruma garantisini sağlamaktır, Sigorta hukukunda amaç, yüksek standartta Sosyal Güvenlik sağlayan bir sistemin otuşturulmasıdır......yasanın aradığı koşullan yerine getiren .... sigortalının ona uygun hakkını alması zorunludur... ..böylece Sosyal Güvenlik sağlayarak, kişileri yaşadıktan toplum İçinde insan onuruna yaraşır şekilde ve onu başkalarına muhtaç etmeyecek, asgari bir hayat standartı sağlanmak istenmiştir, aksinin düşünülmesi, 1982 anayasasının 62.md.de belirtilen Sosyal Güvenliğin bir insan hakkı olduğuna ilişkin İlkeye de aykırılık oluşturur." Şeklindeki kararın da Sosyal Güvenlik Kurumuna sigortalılık şartları ile Sigortanın takibi konusunda sorumluluk yüklemektedir....
