fıkrasına göre; yetki itirazı, yetki işlemlerin durdurması sonucu; davalı sendikanın üyeleri adına zamanında toplu iş sözleşmesi akdetmesinin önüne geçmek olduğunu, davalı sendikanın faaliyetlerini engellemek ve üyelerine zarar vermek olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
GEREKÇE: Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53’üncü maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(..., ... İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara, 2013, s.942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42 nci maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Maddesinin d bendi; "İşletme toplu iş sözleşmesi: Bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmeyi" ,Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun 2. Maddesinin c bendi; "...görevli makam: işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü" tanımlamakta olduğunu, -Yetki ile ilgili olarak da Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun 79. Maddesi; "Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür....
Davalı sendikanın başvurusu üzerine davalı Çalışma T4 tarafından yapılan 15/02/2017 tarihli, 10864794- 103.02- E, 10947 numaralı yetki tespitinin, davacıya 23/02/2017 tarihinde tebliğ olunduğu, davacının vekili vasıtasıyla 02/03/2017 tarihinde yasal süre içersinde itirazda bulunduğu, aynı tarihte dava açtığı görülmektedir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 41. maddesi; "(1) Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir... (3) İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk veya fazla üyesinin olması durumunda başvuru tarihinde en çok üyeye sahip sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir." hükmünü içermektedir....
anılan kanun hükmü uyarınca metal işleri ile ilgili faaliyetlerin girdiği iş kolunda faaliyet gösteren sendikaların toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi olduğunu, bu bağlamda tüm Harb-İş Sendikasının toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi bulunmadığını, anılan sendikanın 6356 SK.uyarınca 19 numaralı savunma ve güvenlik kolunda faaliyet gösteren işyerinde toplu iş sözleşmesi yapabileceğini, 6356 Sendikalar Kanununda öngörülen yeterli çoğunluğun sağlanamadığını, davacı şirketin asıl işveren sıfatı bulunmadığını, yetki tespiti kararının dava dışı idareye tebliğ edilmesi gerektiğini ileri sürerek yasal süresi içerisinde istinaf yoluna başvurmuştur....
C-İlk Derece Mahkemesinin Kararı: "...6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 41. maddesi uyarınca toplu iş sözleşmesi yetkisi alınabilmesi için sendikanın işyeri bazında yarıdan fazla üyesinin olması gereklidir. 6645 sayılı kanunla değişik 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasasının geçici 6. maddesi uyarınca davalı sendika yönünden yekti tespiti için yapılan başvuru tarihi itibari ile %1’lik ülke barajının aranması söz konusu olmayıp, sendikalı işçi sayısının işyerinde yasal aranan çoğunluğa sahip olup olmadığının incelenmesi gerekmekte olup, yetkinin işletme için değil işyeri için yapılmış olması nedeni ile 6356 sayılı yasasının 41.maddesi uyarınca başvuru tarihi itibariyle üye sayısının yetki almak için yeterli olduğu, dolayısı ile davalı sendika için diğer davalı tarafından verilen yetki tespiti kararının yerinde olduğu kanaatine varıldığından, davacı tarafından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur..." gerekçesiyle...
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkiline 08.04.2022 tarih ve 116336 sayılı “Yetki Tespiti” konulu yazının 13.04.2022 tarihinde tebliğ edildiğini, usul ve kanuna aykırı olarak düzenlenmiş bulunan karara karşı itirazda bulunduklarını, ... Metal Sendikasının toplu ... sözleşmesi yapma yetkisinin bulunmadığını, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) yetki tespiti için aradığı koşulların oluşmadığını, başvuru esaslarına göre işçi sendikasının, yetki tespiti talebi ile Bakanlığa müracaat ederken kendisinde bulunan üyelik fişlerini yetki için başvurduğu tarihten itibaren üç ... günü içinde işverene vermek zorunda olduğunu, buna karşın ......
Aynı Yasanın “Görevli ve Yetkili Mahkeme” başlıklı 79. maddesi ise, “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu belirtilmiştir. 6356 sayılı Kanun'un 2.maddesinde de “c) Görevli makam: İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu ......... ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı ......... ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu ......... ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla ......... ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise ......... Bakanlığı olduğu belirtilmiştir....
Toplu ... sözleşmesi yetkisi ise toplu ... sözleşmesi ehliyetine sahip olan kişi veya kuruluşların mevzuatta öngörülen şartları sağlaması durumunda toplu ... sözleşmesi yapabilme yetkisi olarak ifade edilebilir. 4. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir : “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu ... sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 5. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki tespiti için başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi şöyledir: “(1) Toplu ... sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
