HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME KANUN YOLU : TEMYİZ Davacı ..., dava dilekçesinde çekişmeli taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptali ve tescil; talebi yerinde görülmediği takdirde ise sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı olarak tazminat davası açmış, yerel mahkeme kararına yönelik istinaf talebinde bulunulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Davacının tapu iptali ve tescil isteğine yönelik bir temyizi bulunmamakta olup; hükmü sebebsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı tazminat talebi yönünden temyiz etmiştir. Davanın belirtilen niteliğine göre; Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 09.02.2018 tarih ve 2018/1 sayılı kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca temyiz inceleme görevi Yargıtay .. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın, anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 21.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda, davacı ZMM sigortacısı, sigortalı aracın karıştığı trafik kazasında zarar gören diğer araç için ödediği hasar bedelini, davalı araç sürücüsünün gerçekte tam kusurlu olması nedeniyle sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında iadesini istemiştir. TTK'nın 4/1.maddesinde belirtilen her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili nispi dava söz konusu olmadığı gibi, davanın zorunlu sigorta akdine dayanmaması nedeniyle mutlak ticari davada (-TTK'da düzenlenen hususlardan doğan uyuşmazlık-) söz konusu değildir. Davalı gerçek kişi olup uyuşmazlık sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklanmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Hal böyle olunca da, ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararı isabetli olup, davacı vekilinin istinaf başvurusu yerinde bulunmamıştır....
Türk Borçlar Kanunu'nun 77. ve devamı maddelerinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için, borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Bu kurumun amacı, borçlunun malvarlığında meydana gelen zenginleşmenin iadesidir. Borçlu ise, başkası aleyhine malvarlığında artış meydana gelen kişidir....
Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir tarafın mal varlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhinde çoğalması gerekir. Dolayısıyla sebepsiz zenginleşme için zenginleşme ile fakirleşme arasında illiyet bağı bulunmalıdır. Bu nedenle de iade borcunun kapsamı belirlenirken öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tesbit edilmesi gerekir. Somut olayda; huzurdaki davanın açıldığı tarihte davaya konu yapıların üzerinde bulunduğu 687 numaralı parselle ilgili açılmış olan ortaklığın giderilmesi davası derdest olup, taşınmaz satılarak davacının elinden alınmamış ve davacı aleyhine henüz zenginleşme oluşmamıştır. Bu bağlamda, davacının sebepsiz zenginleşmeye ilişkin talebin reddinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak; çoğun içinde az da vardır kuralından hareketle davaya konu parsel üzerindeki yapıları davacının meydana getirdiğinin tespitine yönelik hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, tapu iptali ve tescil, bu talebin yerinde görülmemesi halinde ise sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı tazminat isteğine ilişkin olmakla birlikte, Mahkemenin önceki tarihli ret kararı Dairemizce, davacı yanın tapu iptali ve tescil isteği yönünden temyiz itirazları reddedilerek yalnızca tazminat isteği yönünden bozulmuş, bozmaya uyularak sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı tazminat talebi yönünden verilen ret kararı, bu istek yönünden temyiz edilmiştir. Davanın belirtilen niteliğine göre; temyiz inceleme görevi Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun Hukuk Daireleri arasındaki iş bölümüne ilişkin 23.1.2020 tarih 1 sayılı kararı uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın, anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 19.01.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece taraflar arasındaki sözleşme noterde düzenleme şeklinde yapılmış satış vaadi sözleşmesi olmadığından geçersiz kabul edilmiş, yapılan harcamalar sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği tazminat olarak geri istenebilir gerekçesi ile davalıya verdiği bedel ile geçersiz satış vaadi sözleşmesi uyarınca yaptığı harcamaların tahsiline karar verilmiştir. Sonuçta talep edilen alacak sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak olsa dahi tapusunun tescilini istediği taşınmazın aynı tartışılmış olduğundan ve kesinleşmeden takibe konulamayacağından takibin iptaline karar verilmesi gerekirken şikayetin yazılı gerekçe ile iptali isabetsizdir. SONUÇ: Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık TMK.nun 722 ve takip eden maddeleri uyarınca harici senetle alındığı iddiası ile muhik tazminat karşılığı 3075 parsele ait tapu kaydının iptali ile temliken davacı adına tesciline olmadığı takdirde satış bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümleri gereği tahsiline ilişkin bulunduğuna göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (14.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 22.02.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" ... 2.Asliye Hukuk Mahkemesi 190-31 KARAR Dava, davacı ile tarafların murisi arasında düzenlenen kira sözleşmesinin feshinden sonra sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince açılan tazminat davacı olup taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunmadığından kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 3.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 1.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, T.T.K. 732. maddesinde gereğince sebepsizzenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideci/davalıdan senet bedelinin tahsili talebine ilişkindir.Davacı, T.T.K. 732. maddesinde gereğince sebepsizzenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideci/davalıdan------- seri no’lu, 15.11.2018 keşide tarihli 75.000,00-TL miktarlı çek bedelinin, ibraz tarihinin bittiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, T.T.K. 732. maddesinde gereğince sebepsizzenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideci/davalıdan senet bedelinin tahsili talebine ilişkindir.Davacı, T.T.K. 732. maddesinde gereğince sebepsizzenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideci/davalıdan------- seri no’lu, 15.11.2018 keşide tarihli 75.000,00-TL miktarlı çek bedelinin, ibraz tarihinin bittiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
