"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tarafları arasındaki sözleşmenin feshi ve tapu kaydındaki şerhin terkini isteğine ilişkin olup, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 15.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 09.06.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, tapu kaydındaki şerhin terkini davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan gelen olmadığından incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Talep ettikleri tapu kaydındaki şerhin terkini isteminin ihtiyati tedbir mahiyetinde olduğu, tedbire göre mahkeme yetkisinin tayin olunamayacağı, kaldı ki mahkemenin tedbir taleplerinin reddine karar verdiğinden anılan şakilde yetkisizlik kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğundan kararın kaldırılmasını istinaf yolu ile talep etmiştir. İstinaf sebepleri ile sınırlı dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Tapu kaydındaki, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhinin terkini esas mahiyette bir talep olup, ayni hakları etkileyecek niteliktedir....
Hatta arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda arsa sahibinin sadece el atmanın önlenmesi, şerhin terkini ya da tapu iptâl tescil talebinde bulunması halinde açıkça sözleşmenin feshinin talep edildiği belirtilmese dahi bu taleplerin sözleşmenin feshi istemini de içerdiği ve bu halde sözleşmenin feshi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılıp tartışılarak el atmanın önlenmesi, şerhin terkini ya da ve tesciline karar verilmesi gerektiği kabul edilmektedir (Yargıtay 15 H.D.’nın 21.12.2006 gün 2005/7594 Esas 2006/7533 Karar, 14.04.2008 gün 2007/1276 Esas 2008/2431 Karar, 06.11.2018 gün 2018/4396 Esas 2018/4298 Karar sayılı ilamları)....
Mahkemece, davanın kabulü ile taşınmazın tapu kaydındaki 13.07.2010 tarihli şerhin terkinine dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 19.06.2014 tarih ve 1345 E., 4715 K. sayılı ilamıyla, dosyadaki belgelere ve özellikle, davacı arsa sahibinin davalı yana gönderdiği 18.10.2012 tarihli sözleşmeyi feshettiğini beyan ettiği ihtarnameye ve eldeki davada neticei talep olarak 13.07.2010 tarihli "kat karşılığı inşaat hakkı" şerhinin terkininin istenilmesi karşısında, anılan talebin dinlenebilmesi için doğal olarak sözleşmenin de feshine karar verilmesi gerektiği, bu itibarla, somut uyuşmazlık yönünden feshe bağlı şekilde şerhin terkini talep edilmiş olmakla, istemin kapsamı içinde fesih (dönme) talebinin de bulunduğu, mahkemece öncelikle fesih (dönme) koşullarının oluşup oluşmadığı incelenerek ve özellikle davalı yanın savunmasında bildirdiği hususlar ve dayanağı belgeler getirtilerek bir karar verilmesi, bunun sonucuna göre de şerhin terkini isteminin değerlendirilmesi...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin iptali ile tapudaki şerhin terkini davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vekili Av. ... ile davacı vekili Av. ...'in gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - KARAR - Davacı vekili, 30.10.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tüm paydaşlarca imzalanmadığını, Türk Medeni Kanunu'nun 692. maddesi gereğince geçersiz olduğunu ve davalı yüklenicinin sözleşmenin ifasına dahi başlamadığını ileri sürerek, sözleşmenin geçersizliğinin tespitine ve tapu kaydındaki şerhin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
nin mirasçılarının ortaya çıkmadığını, şerhin etkisinin kalmadığını beyanla 7897 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki şerhin terkinini talep ve dava etmiştir. Dahili davalı ..., açılan davayı kabul ettiğini beyan etmiştir. Dahili davalı ..., şerhin terkini istemli dava mülkiyet hakkını ihlal ettiğinden davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, "davanın kabulüne, dava konusu İstanbul İli, Kartal İlçesi, Soğanlık Mahallesi 8797 ada 3 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydındaki beyanlar hanesinde "Maliye hazinesine ait hisse hissedarların hakkı mahfuzdur" şeklindeki şerhin terkinine" karar verilmiştir. 26.11.2015 tarihli tashih şerhi ile de "hüküm fıkrasının1.bendinde zuhulen yazım hatası sonucu 8797 adanın kaldırılarak 7897 ada olarak tashihen düzeltilmesine" karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir. Şerhin terkini davalarında kural olarak husumet yararına şerh konulan gerçek veya tüzel kişiye karşı yöneltilir....
Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, tapu kaydındaki şerhin terkin davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, ... Anadolu 10. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin 02.03.2021 tarihli ve 2020/340 Esas, 2021/80 Karar sayılı direnme kararının davacıların vekilleri ile davalı ..... (.....), ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Hukuk Genel Kurulunun 13.12.2022 tarihli ve 2022/6-111 Esas, 2022/1714 Karar sayılı kararı ile karar bozulmuş, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece bozmaya uyularak karar verilmiş ve dosya tekrar Hukuk Genel Kuruluna gönderilmiştir. Karar davalı arsa sahibi ... mirasçısı... ile davalı yüklenici MM Proje İnşaat ve Danışmanlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir. Hukuk Genel Kurulunca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda gereği düşünüldü: Dava, sözleşmenin feshi ve tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu kaydındaki şerhin iptali ve terkini davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı ... Yönetimi, ... köyü 1571 parsel sayılı 1575,62 m2 yüzölçümündeki taşınmazın orman niteliği ile hükmen Hazine adına tescil edildiğini, tapu kaydına 2942 sayılı Yasanın 7. maddesine göre şerh konulduğunu, oysa bu şerhin hukuken dayanağı bulunmadığını ve geçersiz olduğunu ileri sürerek iptali ve terkini istemiyle dava açmıştır. Mahkemece davanın kabulüne ve dava konusu parselin tapu kaydının şerhler hanesindeki şerhin terkinine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, tapu kaydındaki şerhin iptali ve terkini istemine ilişkindir....
Gerçekten davacı davalı yararına konulan şerhin dava dışı yüklenici ile yapılan arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesine istinaden konulduğunu ancak sözleşmenin mahkeme hükmü ile geriye etkili feshedildiğini, kayıtta şerhin kalmasının bir anlamı bulunmadığını ... sürerek dava açmıştır. Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden 16.12.1996 günlü davacılar ile dava dışı yüklenici arasındaki arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin mahkeme hükmü ile feshedildiği, hükmün 19.6.2007 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Sözleşmenin geriye etkili olarak fesih edilmesi o sözleşmenin hiç yapılmamış olması sonucu doğurur. Kısaca geriye etkili fesihte artık ne yüklenici ne de ondan temlik işlemi ile bağımsız bölüm alan kişi arsa sahiplerinden ayın (bağımsız bölüm) isteyemez....
