Önödemeli konut satış sözleşmesinden dönme hakkı 6502 s.TKHK.nun 45.m.sinde:" (1) (Değişik: 2/1/2017- KHK-684/8 md.; Aynen kabul: 1/2/2018- 7074/8 md.) Ön ödemeli konut satışında sözleşme tarihinden itibaren yirmidört aya kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı vardır. Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı; konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme tarihinden itibaren ilk üç ay için sözleşme bedelinin yüzde ikisine, üç ila altı ay arası için yüzde dördüne, altı ila oniki ay arası için yüzde altısına ve oniki ila yirmidört ay arası için de yüzde sekizine kadar tazminatın ödenmesini isteyebilir. (2) Satıcı, yükümlülüklerini hiç ya da gereği gibi yerine getirmezse tüketiciden herhangi bir bedel talep edemez....
Davalı Özön Petrol vekilinin dosyaya sunduğu 10/05/2017 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu araçta ayıp veya gizli ayıbın bulunmadığı, davacının misli ile değişim ile bedel iadesi taleplerinin iyiniyet ve hakkaniyete aykırı olduğunu, dava tarihinden itibaren faiz talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunun davacının kullanım süresine ilişkin bedelin ve değer kaybının dikkate alınması gerektiğini, tüm bu sebeplerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : "1- Davacının sözleşmeden dönme ve ayıpsız misli ile değişim talebinin reddine, 2- Bedel indirimi olarak 8.481,50 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,"şeklinde karar verildiği görülmüştür....
Somut uyuşmazlıkta; davacı, davalı şirketten 13.10.2021 tarihinde ....marka-model bir akıllı telefon satın aldığını, telefonun ayıplı olduğunu ileri sürerek sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talep etmiştir. Yerel mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı tarafından istinaf edilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi GELDİĞİ TARİH : 09.05.2016 Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, taraflar arasında akdedilen tarihsiz sözleşmeden dönme ve sözleşme kapsamında ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir. Davacıları farklı benzer dosyalarda Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu, incelemenin Yargıtay 13. Hukuk Dairesi tarafından yapılmasına karar vermiştir. (örn. HİİK 09.07.2015 tarih, .....Karar sayılı ilamları) Davacı, davalı birliğin üyeside değildir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 13. Hukuk Dairesinindir. Ancak 11.04.2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2797 Sayılı Yargıtay Kanunu'nun 6644 sayılı Kanun ile değiştirilen 60. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na gönderilmesine, 24.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, dava konusu ayıbın sadece aracın km'sinin indirilmesinden kaynaklandığı, sözleşmeden dönme yerine semenin indirilmesinin hakkaniyete daha uygun olduğu ve buna göre davacının zararının 1.500,00 TL olduğu, davacının diğer taleplerinin yerinde olmadığı gerekçesiyle sözleşmeden dönerek bedelin iadesi talebininin reddine karar verilmiştir. Alınan bilirkişi raporunda dava konusu aracın kilometresinin indirilmiş olması nedeniyle gizli ayıplı olarak satıldığı tespit edilmiştir. Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile bundan davacıya karşı sorumludur. Davalı satıcının ayıba karşı tekeffül borcu bulunmaktadır. Dava konusu araç gizli ayıplı olarak satıldığı için davacının talebi doğrultusunda bedelin iadesi gerekir. Mahkemece, dava konusu aracın davalıya iadesi koşulu ile ödenen bedelin tahsiline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir."(Yargıtay 13. HD. 09/03/2016 tarih ve 2015/900 E.-2016/7367 K.)...
Hukuk Dairesinin 22.01.2019 tarih, 2017/2463 E. ve 2019/362 K. sayılı kararıyla dava ayıptan doğan hakların kullanılmasına ilişkin olduğundan mahkemece yapılması gerekenin öncelikle ayıbın açık veya gizli olup olmadığı tespit edilerek süresinde ayıp ihbarında bulunulup bulunulmadığının belirlenmesi, süresinde ayıp ihbarında bulunulmuş ve zamanaşımı süresi de dolmamışsa (zamanaşımı definde bulunulduğundan) sözleşmeden dönme hakkının kullanılmasının dosya kapsamına ve duruma göre hakkaniyete uygun olup olmadığının değerlendirilmesi, durum sözleşmeden dönmeyi haklı kılıyorsa bu talebe göre durum sözleşmeden dönmeyi haklı kılmıyorsa satış bedelinden indirime gidilerek sonucuna göre bir karar vermekten ibaretken yazılı gerekçeyle ve eksik incelemeyle karar verilmesi doğru olmadığı gerekçesiyle kararın davalılar yararına bozulmasına karar verilmiştir. C....
Hukuk Dairesi, 01.10.2017 tarihli adi yazılı sözleşme ile taraf iradelerinin fesihte birleştiği ve fesihten sonra yapılan tapu devri nedeni ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinden dönme ve tapu iptal tescil taleplerine ilişkin istinaf taleplerinin reddine, adi yazılı sözleşme ile davalıya ödenen bedelin iadesi istenmekle bu sözleşmeden dönüldüğünün kabul edilmesi gerektiği ve adi yazılı sözleşme kapsamında davalıya ödenen 250.000,00TL’nin iadesine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davacı vekili tarafından açılan, sözleşmeden dönüldüğünün tespiti, tapu iptal ve tescil talebi yönünden davanın reddine, alacak talebi yönünden davanın kabulüne karar verilmiş, bu karar davacı vekilince temyiz edilmiştir....
Öğretide ve uygulamada da kabul edildiği üzere tüketicinin seçimlik haklarını tek yanlı ve varması gereken bir irade açıklamasıyla kullanması gerekmektedir. Tüketici bu haklardan hangisini seçtiğini, bir kez bildirmekle, seçim hakkını kullanmış olur ve artık tercihini değiştiremez. Çünkü, satıcı kayıtsız şartsız, bildirilen tercihi yerine getirmek zorundadır. Bu nedenle tüketicinin seçim hakkı, bir kez kullanılmakla sona ermekte ve onun yerine tercih ettiği hak geçmektedir. Bu özelliği nedeniyle, tüketicinin seçimlik hakkının yenilik doğrucu (inşai) haklardan olduğunu söyleyebiliriz. Davacı’nın dava dilekçesindeki talebi araç bedelinin iadesi bu mümkün olmadığı takdirde aracın ayıpsız misli ile değişimidir. Ne var ki, mahkemece, davacıya bu talebi hakkında değişim hakkını mı, yoksa sözleşmeden dönme hakkını mı kullanacağı hususu açıklattırılmamıştır....
K. ile bedel iadesine karar verildiğini ve davalı firma bedel ödemeden 02.05.2013 tarihinde beri faydalandığını, mevcut makineler yılda 1.000 saat çalışmakta olduğunu, bu makineler aylık 1.300,00 € kiralandığını, mevcut makinenin 1290 saat çalışmış olduğunu belirterek; fazlaya dair her türlü dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile, öncelikle her ne kadar Mahkemece bedel iadesine karar verilmiş ve bedel iadesi gerçekleştirilmiş ise de davalı Büyükeker firmasının bahse konu iş makinasını olağandışı kullanması dolayısıyla oluşan hasarlar sebebiyle teslim yükümlülüğünü yerine getiremeyeceğinden bahse konu iş makinasının bedeli olan 24.780 Euro'nun ödeme tarihi olan 22.10.2018 tarihinden bu yana işleyecek temerrüt faizi ile birlikte iadesine, mahkeme aksi kanaatte ise, 24.000 Euro tutarında kira bedelinin ve 12.000 Euro tutarında tamir bedelinin 02.05.2013 tarihinden bu yana işleyecek temerrüt faizi ile birlikte iadesine, vekalet ücreti ve yargılama giderinin davalı yana tahmiline karar...
Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....." Belirtildiği üzere; 6502 sayılı Yasa'nın 11.maddesinde, malın ayıplı olması halinde tüketicinin seçimlik hakları tek tek sayılmış olup, somut olayda tüketici satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme hakkını ve bedel iadesi talep etme hakkını kullanmıştır. İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre, dava, ön ödemeli konut satış sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
