Aynı Kanun'un 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35/1. maddesi uyarınca ''Kesinleşmiş Mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.'' Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi ile “nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” anlaşılır. “Kayıt düzeltilmesi”, aile kütüğüne düşürülmüş nüfus kaydının bir kısmının “düzeltilmesi” veya “değiştirilmesi”dir. Bu dava uygulamada “nüfus kaydının düzeltilmesi davası” olarak adlandırılmaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/11/2021 NUMARASI : 2021/260 ESAS, 2021/295 KARAR DAVA KONUSU : Nüfus (Ad Ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı nüfus istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; gerçek isim ve soyisminin ''ABDÜLHALİM SALİH'' olduğunu, yakın çevresi, sosyal çevresi tarafından bu isimle bilindiğini, nüfus kaydındaki isminin mağduriyete sebebiyet verdiğini, isminin kötü hatırlanan olayları hatırlatması ve soyadının gülünç olması nedeniyle nüfus kaydındaki T1 olan isim ve soyisminin "ABDÜLHALİM SALİH" olarak düzeltilmesini talep etmiştir. Davalı Nüfus Müdürlüğü Temsilcisi takdiri mahkemeye bırakmıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/11/2021 NUMARASI : 2021/260 ESAS, 2021/295 KARAR DAVA KONUSU : Nüfus (Ad Ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı nüfus istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; gerçek isim ve soyisminin ''ABDÜLHALİM SALİH'' olduğunu, yakın çevresi, sosyal çevresi tarafından bu isimle bilindiğini, nüfus kaydındaki isminin mağduriyete sebebiyet verdiğini, isminin kötü hatırlanan olayları hatırlatması ve soyadının gülünç olması nedeniyle nüfus kaydındaki T1 olan isim ve soyisminin "ABDÜLHALİM SALİH" olarak düzeltilmesini talep etmiştir. Davalı Nüfus Müdürlüğü Temsilcisi takdiri mahkemeye bırakmıştır....
Yeter ki bu soyadı 2525 Sayılı Soyadı Yasasının 3. ve Soyadı Tüzüğünün 7. maddeleri hükümlerine aykırı olmasın. Somut olayda davacının değiştirmek istediği "Karaosmanoğlu" soyadı ile tanındığı saptandığına ve bu soyadının yukarıda sözü edilen Yasa ve Tüzük hükümlerinde belirtildiği şekilde rütbe ve memuriyet, aşiret, yabancı ırk ve millete özgü olmadığı gibi genel edeplere uygun düşmeyen veya iğrenç ve gülünç bir nitelik de taşımadığına göre; istemin kabulü ile davacı ...'un nüfus kütüğündeki "..." olan soyadının "..." olarak değiştirilmesine hükmedilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 20.3.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Babanın açtığı aile soyadı değişikliğini içeren dava ile ergin olmayan çocuğunda soyadı değişmiş bulunduğundan o çocuk ergin olduktan sonra aynı konuda (aile soyadının değiştirilmesi istemli) dava açamaz; buna 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Yasasının 36. maddesinin (b) bendi izin vermez. Açıklanan tüm bu nedenlerle davanın reddi gerekirken, kabulü ile davacının soyadının -istem gibi- değiştirilmesine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK.'nun 427. maddesi gereğince sonuca etkili olmamak kaydıyla kanun yararına BOZULMASINA ve gereği yapılmak üzere kararın bir örneği ile dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine, 28/2/2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; Davacı vekili dilekçesinde, müvekkillerinin çevrede "..." soyadı ile tanınıp bilindiğini beyan ederek nüfus kaydında "..." olan soyadının "..." olarak düzeltilmesini istediğine ve Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamalarında da kişinin çevresinde tanınıp bilindiği soyadı ile anılmasının ve bunu kayden taşımasının soyadı düzeltilmesi için haklı neden teşkil edeceği kabul edildiğine, dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerden davacının "..." soyadı ile çevresinde tanınıp bilindiği anlaşıldığına göre; davacının adının düzeltilmesinde olduğu gibi haklı nedenin varlığı kabul edilerek soyadının da düzeltilmesine karar verilmesi gerekirken, yerinde bulunmayan gerekçelerle soyadı düzeltilmesine ilişkin davasının reddi doğru görülmemiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/04/2022 NUMARASI : 2022/95 ESAS - 2022/160 KARAR DAVA KONUSU : Nüfus (Soyadı Düzeltilmesi İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı dava dilekçesinde özetle, nüfus kayıtlarında soyadı Yıldırım ise de Asilbeyoğlu soyadının hitabının güzel olduğunu, bu soyadını kullandığını ve bu soyadı ile tanındığını ileri sürerek soy isminin ise Asilbeyoğlu olarak değiştirilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı nüfus idaresi temsilcisi duruşmadaki beyanında haklı nedenin oluşmadığını, takdirin mahkemeye ait olduğunu beyan etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, dinlenen tanığın beyanları ve tüm dosya kapsamından davacının Yıldırım soyadı ile tanındığını, davacının salt güzel hitabı nedeniyle soyadı değişikliği talebinde bulunuyor olmasının haklı bir neden sayılamayacağı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir....
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın hukuka aykırı olduğunu, T1 kaydının iptali üzerine davacının kayıtlarda T1 olarak yer aldığını, bu kayıtta medeni hali ve kendisine tanımlanan "Bacak" soyadının kayıtlı olmadığını, T1 ve T1'ın aynı kişi olduğunu, Türk vatandaşlığından çıkma nedeni ile T1 kaydının da kapalı olduğunu, T1 kaydının güncel olmamasının mağduriyete neden olduğunu, davacının T1 adı ile Türk vatandaşlığını yeniden kazandığını, davacının kazanmış olduğu Türk vatandaşlığı statüsünü kaybetmemesi gerektiğini, T1'ın nüfus kaydının düzeltilmesi gerektiğini beyanla kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacı ve T1'ın aynı kişi olduğunun tespiti ile T1 kaydının silinmesi nedeni ile T1'ın kapalı kaydında medeni hali, güncel soyadı ve kazanmış olduğu Türk vatandaşlığı statüsü gözetilerek nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki soyadı düzeltilmesine ilişkin davada ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesi ve ... 5. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, soyadı düzeltilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, soyadı değiştirilmesi isteminin 6100 sayılı HMK'nın 382/II-a-2'de çekişmesiz yargı işi olarak düzenlendiği, HMK 383. maddeye göre çekişmesiz yargı işinde görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle, görevsizlik kararı verilmiştir....
nun 27. maddesine göre adın değiştirilmesinin haklı sebebe göre yapılabileceği, Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36/1-b maddesi ''Aynı konuya ilişkin olarak nüfus kaydının düzeltilmesi davası ancak bir kere açılır.'' hükmü Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş olmasının, bu tür davaların açılabilmesi için haklı neden bulunması şartını ortadan kaldırmayacağı, davacının daha önce bilerek ve isteyerek seçtiği soyadını şimdi alay konusu oluyor demesinin samimi olmadığı, soyadının anlamının kötü olmadığı gibi nüfus kayıtlarında keyfi olarak değişiklik yapılması bu kayıtlara güven duygusunu azaltacağı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 27. maddesine göre, adın ve soyadın düzeltilmesi haklı nedenlere dayanılarak hakimden herzaman istenebilir....
