Kural olarak muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören 3.kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilirler. 3.kişinin danışıklı işlem ile hakkının zarar gördüğünün benimsenebilmesi için onun danışıklı işlemde bulunandan bir alacağının var olması ve bu alacağın ödenmesinin önlemek amacıyla danışıklı bir işlem yapılması gerekir. Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. Muvazaaya dayalı davalarda davacının icra takibine geçmesi ve aciz belgesi almasına gerek yoktur. Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK'nun 277. ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır. Muvazaaya dayalı iptal davasında ise davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir....
-KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde tenkis ile kamulaştırma bedelinden pay oranında alacak isteklerine ilişkin olup; Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak kök ... parselin ifrazı ile oluşan dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz bakımından iptal tescil isteğinin kabulüne, ... parsel sayılı taşınmazla ilgili kamulaştırma bedelinden kaynaklı alacak isteğinin reddine karar verilmiş ve karar davalı tarafça temyiz edilmiştir. Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davalıların yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine. Hemen belirtilmelidir ki, harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi...'...
DELİLLER : Tapu kayıtları, resmi senetler, tapu senedi, imar durumu, çaplı kroki, mirasçılık belgesi, tanık beyanları, keşif, bilirkişi raporları, nüfus kayıtları, ihtarname, senet fotokopileri, delil listeleri sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ : Dava harici satış sözleşmesine ve muvazaaya dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir....
Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK 277 ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır. Muvazaaya dayalı iptal davasında ise davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir. İİK 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere,muvazaaya dayanarak dava açmasına engel değildir. Davacının iddiasını kanıtlaması halinde ise iddianın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı,alacağın tahsiline yönelik bulunduğu da gözetilerek İİK 283/1,2 maddesi kıyasen uygulanarak iptal ve tescile gerek olmaksızın davacının taşınmazların haciz ve satışını isteyebilmesi yönünden hüküm kurulması gerekecektir. Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının alacağının gerçek olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması gerekir....
Asliye Ticaret Mahkemesi ise, "... davacı yan davasında öncelikle tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuş olmadığı taktirde dairenin dava tarihindeki rayiç değeri ve mahrum kaldığı kira kaybı vs. Zararların tahsili yönünde hüküm kurulmasını talep etmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 12. Maddesi taşınmaz üzerinde ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin kesin yetkili olduğunu belirtmiştir. Söz konusu davanın 23.03.2009 tarihinde açıldığı, mahkemece 20. Celsede yukarıdaki gerekçe ile yetkisizlik kararı verildiği görülmüştür. Verilen yetkisizlik kararı usul ve yasaya aykırıdır. Tapu iptal ve tescil talep edilen gayrımenkul İstanbul Ticaret mahkemelerinin yetki alanında bulunmaktadır. Öte yandan söz konusu davada 4 davalı bulunduğu ve davalılardan birinin de davacının hukuki ve fiili olarak üyeliği bulunduğu S.S....
ın raporu okundu,düşüncesi alındı.Dosya incelendi,gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde tenkis isteğine ilişkin olup, mahkemece, hükmüne uyulan bozma ilamı doğrultusunda işlem yapılarak ve çekişme konusu taşınmazların davalılara temlikinin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu belirlenerek davanın kabulüne karar verilmiş olması doğrudur. Davalıların bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir. Reddine....
(TMK. nun 724 vd.) iptal ve tescil isteğine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; asıl uyuşmazlık, trampa akdine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde temliken tescil yada irtifak hakkı tesisi istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 04.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, muris muvazaasına dayanan iptal ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteği olarak ıslah edilmiş, mahkemece, muvazaaya dayanan iptal ve tescil isteği hakkında ret, tenkis isteğiyle ilgili olarak kabul kararı verilmiş, kararı taraflar temyiz etmiştir. Davacının temyizi muris muvazaası nedeniyle iptal, tescil istemine ilişkin olup inceleme görevi Yargıtay * 1. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay * 1. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 23.02.2009 (Pzt.)...
