Mahkemece davanın hukuki nitelendirmesinin İİK 277 ve devamı maddelerine dayalı tasarrufun iptali olarak nitelendirmesi durumunda; mahkemece İİK 277 ve devamı maddelerine uygun olarak tasarrufun iptali dava şartlarının olup olmadığı irdelemeksizin (takibe konu ... İcra Müdürlüğü’nün 2013/7882 sayılı dosyalardan aciz vesikası alınıp alınmadığı, diğer dava şartlarının olup olmadığı vs) BK 19 a dayalı olarak nitelendirmesi halinde ise yukarıda belirtilen BK 19 a dayalı davalarda olması gereken şartların olup olmadığı değerlendirilmeksizin yargılama usulleri farklı olan bir davayı hem İİK 277 ve devamı md. göre hemde BK 19. md. dayalı olarak değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir. 2-Bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir....

DAVA TÜRÜ : SÖZLEŞMENİN İPTALİ Taraflar arasında görülmen davada; Davacılar, miras bırakanları....'ın Sınırlı Sorumlu ....Kooperatifi'ndeki 69 numaralı bağımsız bölüm üyelik hakkı ve ortaklık payını noterde düzenlenen sözleşme ile satış suretiyle davalı ...'ye temlik ettiğini ,yapılan işlemin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek,tapu iptali ve tescil isteğinde bulunmuşlar;yargılama sırasında, sözleşmenin iptaline karar verilmesini istemişlerdir. Davalı, satışın gerçek olduğunu belirtip,davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, noter sözleşmesinin muvazaalı olduğu gerekçesiyle,sözleşmenin davacıların miras payı oranında geçersizliğinin tespitine ; tapu iptali ve tescil isteğinin reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar ve davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....

Sayılı dosyasının 26/08/2021 tarihli tensip ara kararı gereği verilen usul ve yasaya aykırı ihtiyati haciz talebinin reddi kararının yapılacak istinaf incelemesi neticesinde KALDIRILMASINA, Müvekkili şirketin bir güven müessesesi oluşu ve genel hükümlerden (İ.İ.K.m.259) farklı olarak tasarrufun iptali davalarında İ.İ.K.m.281/2 uyarınca verilecek ihtiyati hacizlerde teminat alma zorunluluğu bulunmayışı nazara alınarak teminatsız olarak tasarruf konusu; Adana İli, Aladağ İlçesi, Yenimahalle Mahallesi, 104 Ada, 4 Parselde kayıtlı BAHÇELİ KARGİR EV nitelikli taşınmazın İİK.md. 281/2 gereğince İHTİYATİ HACZİNE karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Dava TBK'nun 19. maddesine dayalı olarak davalılar arasında yapılan muvazaalı işlemin iptali isteminden ibarettir. Mahkeme tedbir talebi ile ilgili olarak dava; 6098 sayılı TBK 19. maddesine dayalı muvazaalı işlemin iptal istemine ilişkindir....

Davalı T6 vekili 19.07.2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; dava konusu edilen tasarrufun tarihinin 01.04.2015 tarihi olduğunu, davanın 23.06.2022 tarihinde açıldığını, hak düşürücü süre geçtiğinden davanın reddedilmesinin gerektiğini, TBK 19. maddesine göre açılan muvazaa nedenine dayalı tasarrufun iptali davasındaki sürenin uygulanmasının da mümkün olmadığını, davacının bu davadaki amacının alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamak olduğunu, davacının elinde aciz belgesinin olmaması dolayısıyla mezkur davanın dava şartı yokluğu nedeniyle de reddine karar verilmesinin gerektiğini, tarafların mal kaçırma amacıyla yapmış oldukları bir tasarruf olmadığından davacının talep sonucunun mahkemece kabul edilemeyeceğini, borçlunun borç ödeme kabiliyeti olup olmadığıyla ilgili hukuki yollar tüketilmeden, iyi niyetli 3. kişi sıfatındaki müvekkiline karşı TBK. 19. maddeye göre muvazaa iddiasında bulunulmasının kötü niyetli olduğunu,...

Somut olaya gelince, mahkemenin de kabulünde olduğu üzere, mirasıbırakan tarafından davalıya yapılan temlik işlemi muvazaalı değildir. Şöyle ki, dosya içeriğinden, mirasbırakanın hasta ve bakıma muhtaç olup, bakımının davalı tarafından yapıldığı, mirasbırakanın da sağlığında bakılmadığı iddiasına dayanarak dava açmadığı anlaşılmaktadır. Bu açıklamalar karşısında, mahkemece tapu iptali ve tescil isteğinin reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla, davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine. Davalının temyiz itirazlarına gelince, Yukarıda da açıklandığı üzere, dava konusu, ölünceye kadar bakma akdi ile yapılan temlik muvazaalı değildir. Öte yandan bu tür akitler ivazlı akitlerden olup muvazaalı değilse tenkise de tabi değildir. Hal böyle olunca davanın tümden reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere tenkis yönünden kabulüne karar verilmesi doğru değildir....

Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla TBK 19.maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasıdır. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir....

Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre davanın BK'nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkin olduğu, bu tür davaların amacının davacının karşılanmamış alacağının tahsilini sağlama amacına yönelik olup davacının davalıdan bir alacağı olduğuda iddia ve ispat edilmediğinden bu davayı açmakta hukuki yararı olmadığı, her ne kadar mahkemenin dava nitelemesi ve gerekçesi yerinde olmamakla birlikte karar sonuç itibari ile doğru bulunduğundan, davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 7,10 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına 26.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Tüm bu açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde davanın aile konutuna dayalı tapu iptali ve tescil mi ( TMK m. 194) yoksa muvazaaya dayalı tapu iptali ve tescil davası mı ( TBK m.19) olduğu konusunda belirsizlik bulunmaktadır... hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde, davacının talebinin aile konutuna dayalı tapu iptal ve tescil davası mı (TMK m. 194), yoksa muvazaaya dayalı tapu iptal ve tescil davası mı ( TBK m. 19) olduğu hususunda talebin açıklattırılması, yukarıda açıklanan şekilde görev hususu da düşünülerek sonucu uyarınca bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....

TBK'nun 19.maddesine göre muvazaa hukuksal nedenine dayalı davalarda ise işlemin iptali için sadece üçüncü kişinin değil aynı zamanda dördüncü kişi var ise ona yapılan işlemin de mavazaalı olduğunun ispatlanması gerekmektedir. Somut olayda, dosya içeriğine göre davalı Adem'in kötü niyetli olduğu ispat edilmiş değildir....

KARŞI OY YAZISI Dava, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 19. maddesi uyarınca muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Dava konusu işlemin muvazaalı olduğu yönündeki Dairemiz çoğunluğunun düşüncesine iştirak edildiğinden bu konuda bir değerlendirme yapılmamıştır....