Mahkemece, asıl davada 278 numaralı parselin diğer davalılara satışından itibaren hak düşürücü sürenin geçmiş olmasından dolayı bu parsel açısından davanın reddine, 419 parselin satışının alacaklıya zarar verme kastı ile yapıldığı gerekçesi ile tasarrufun iptaline, birleşen davada ise muris muvazaasının ispatlanmış olduğu gerekçesi ile her iki parsele ait tapu kayıtlarının iptali ile mirasçıların payları oranında tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece asıl dava olan tasarrufun iptali davası ile birleştirilen dava olan muris muvazaasına dayalı iptal davası birlikte görülerek sonuçlandırılmıştır. Tasarrufun iptali davaları, İİK 277 vd maddelerinde düzenlenmiş olup aynı Kanunun 281.maddesi uyarınca "iptal davaları basit yargılama usulüne tabi" tutulmuştur. Oysa muris muvazaasına dayalı iptal davasının yargılama usulü farklı olup yazılı usule tabi bir davadır....
Davacılar vekilinin dosyaya sunmuş olduğu 18/12/2022 tarihli istinafa cevap ve katılma yoluyla istinaf başvuru dilekçesinde özetle; "dava muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil ile elden çıkarılan gayrimenkullere ilişkin ise; tazminat davasıdır. Muris muvazaasına dayalı davalarda herhangi bir zamanaşımı bulunmadığı gibi dava açma hakkı da muris vefat edip miras hakkı doğduğunda ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle davacıların muris ölmeden dava açmaları mümkün değildir. Davalıların T5 husumet ehliyetinin bulunmadığı iddiası da yersizdir. Davalıların satışın gerçek bir satış olduğuna yönelik beyanları da gerçek dışıdır. Tanık beyanlarından da anlaşıldığı üzere muristen devralınan yerler gerçek bir satış işlemi ile değil diğer mirasçılarında mal kaçırmak amacı ile muvazaalı devir işlemi ile davalılar tarafından alınmış ve bir kısmı bedele dönüştürülerek T5 tarafından bedelleri alınmıştır. Mahkeme tarafından verilen kararda davanın kabulüne karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi İLK DERECE MAHKEMESİ : İskilip Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkin olup mahkemece muris muvazaasına yönelik yargılama sonucunda hüküm tesis edilmiştir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (1.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 29.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Somut olayda, davacı, davalı borçlunun murisinin, mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla, taşınmazları diğer davalıya bedelsiz olarak devrettiğini ve davalı borçlunun da hakkı olduğu halde, alacaklıdan mal kaçırmak amacıyla, muris muvazaasına dayalı olarak tapu iptal ve tescil davası açmadığını iddia etmiştir. Mahkemece, davacının muris muvazaasına yönelik iddiası hakkında ise herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Bu durumda, mahkemece yapılması gereken iş, dosyaya bildirilen yasal tüm delil ve tanık beyanlarının da incelenerek, muris ...'ün torununa yaptığı taşınmaz satışlarının bedelsiz, yani muvazaalı olup olmadığının değerlendirilmesinden ve sonucuna uygun bir karar verilmesinden ibarettir. Açıklanan nedenlerle, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; muris muvazaasına dayalı olarak açılacak tapu iptali ve tescili davalarında dava açmakta hukuki yararı bulunan ve mirasçı sıfatına sahip olan kimselerin davacı olabilecekleri, somut olayda satışı gerçekleştiren ...'in henüz yaşamakta olduğu, vefat etmediği ve bu durumda davacının husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; ehliyetsizlik ve muvazaa hukuksal nedenlerine dayalı olarak tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Bir davada öne sürülen maddi olguların hukuki nitelendirilmesini yapmak, uygulanacak yasa maddelerini bulmak ve uygulamak hakimin doğrudan görevidir.(HMK'nun madde 33)Somut olayda dava dilekçesindeki ileri sürüş biçimine göre dava hukuksal nitelikçe davalının ehliyetsizliği nedeniyle ve mal kaçırma amacıyla yaptığı taşınmaz devrine ilişkin işlemin iptali ile tapunun tekrar ... adına tescili istemine ilişkindir....
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ayrıca tapudaki hisse hatalarının düzeltilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar davacılar vekili tarafından istinaf edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve Tescili K A R A R Dava, muris muvazaasına dayanan tapu iptali ve tescil davasıdır. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi hükmü gereğince, hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (1.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 26.03.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacılar dava dilekçesinde ve aşamalardaki beyan ve dilekçelerinde netice-i talep olarak; 1- Muris Müveddet Demir tarafından dava konusu 155 ada 7 parsel sayılı taşınmazdaki 79/2530 hissesinin muris muvazaasına dayalı olarak davalıya devredilmesi nedeniyle davalı adına olan kayıtlı hissenin iptali ile muris vefat ettiğinden mirasçıları adına hisseleri oranında tescilini, 2- Dava konusu 155 ada 7 parsel sayılı taşınmazdaki davacılara ait hisselerin davalı vekil tarafından diğer davalıya iki farklı işlemle devredilmesinde vekaleti yetkisinin kötüye kullanılması sebebiyle bu işlemlerle davalıadına kayıt edilen 316/5060 ve 79/22770 hisselerin iptali ile davacılar adına tescilini talep ve dava etmiştir. Görüldüğü üzere davacının ilk talebi muris muvazaasına dayalı tapukaydının iptali ile murisin mirasçıları adına payları oranında tescilini talep ve dava edilmiştir. O halde dava tereke adına açılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL-TAZMİNAT Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil ve tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ketmi verese (ıslahen muris muvazaası) iddiasına dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tazminat isteğine ilişkindir....
Şirket hisselerinin devri yönünden TBK'nın 19.maddesi kapsamında değerlendirme yapılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Davacı şirket payının devrinin mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla yapıldığını ve muris muvazaası nedeni ile iptal talebinde bulunduğunu beyan etmiş, TBK'nın 19.maddesindeki muvazaa kapsamında değerlendirme yapılması gerektiğini beyanla talepte bulunmuştur. Muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı davalara bakma görevi asliye hukuk mahkemelerine ait ise de, genel muvazaa hükümlerine göre açılan muvazaalı şirket payı devri işleminin iptali ile miras payı oranında tesciline ilişkin TBK'nın 19 maddesine dayalı olarak açılan davalara bakma görevi asliye ticaret mahkemelerine aittir....