"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, mirasta iade istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 2. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 04.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen mirasta denkleştirme davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince, mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir. Mahkeme kararı dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar vekili, ...'...
Mirasta iade davasının reddine, tenkis davasının davalılardan ... yönünden kısmen kabulüne, diğer davalılar bakımından davanın reddine ilişkin olarak verilen karar, Yargıtay 2.Hukuk Dairesince "... mirasta iade davası yönünden davacının temyiz itirazlarının reddine; mirasbırakanın davalılara taşınmaz temlik etmediği, onların üçünçü kişilerden satın aldıkları taşınmazların bedelini ödediği,bu durumda davalılara yapılan bağışın satın alınan gayrimenkuller değil, ödenen satış bedelleri olduğu tenkis hesaplarının buna uygun olarak yapılması gerektiği" gerekçesiyle bozulmuş, Direnme kararı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca"... miras bırakanın taşınmazlar alınırken verdiği bedellerin (paraların) mirasın açıldığı tarihte ulaştığı değerlerin paranın satın alma gücündeki değişimlerin usulünce belirli kriterler dikkate alınmak suretiyle hasaplanması, gerektiğinde bu konuda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulundan denetime elverişli rapor alınması bu yolla belirlenen değerin tenkisine hükmedilmesi...
Mirasta iade(denkleştirme) davası murisin sağlığında karşılıksız olarak yaptığı kazanımı elde eden yasal mirasçılara karşı açılabilir. Bu dava ile, mirasçıların murisin sağlığında muristen karşılıksız olarak aldığı mal ve kıymetlerin geri alınarak miras taksiminde tereke içerisinde yer alması sağlanır. TMK’nın 669. maddesi uyarınca; "Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası karşılıksız kazandırmaları, denleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine karşı yükümlüdürler. Mirasbırakanın çeyiz veya kuruluş sermayesi vermek ya da bir malvarlığını devretmek veya borçtan kurtarmak ve benzerleri gibi karşılık almaksızın altsoyuna yapmış olduğu kazandırmalar, aksi mirasbırakan tarafından açıkça belirtilmiş olmadıkça denleştirmeye tabidir." Öte yandan, mirasta iade davalarında zamanaşımı taksimin yapılmasından sonra işlemeye başlayıp, taksim yapılmaması halinde zamanaşımı süresi işlememektedir....
Hukuk Dairesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 03/06/2016 tarihinde verilen dilekçeyle mirasta iade olmaz ise tenkis talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 03/04/2018 tarihli hükmün ... Bölge Adliye Mahkemesince istinaf yoluyla incelenmesi davacı vekili tarafından talep edilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya ve içeriği incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü. K A R A R Dava, mirasta iade olmaz ise tenkis istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Davacı, vekilince istinaf talebinde bulunulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....
Kısmen feragat veya kabulde, feragat edilen veya kabul edilen kısmın, dilekçede yahut tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir. Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. 6100 sayılı HMK’ya göre feragat ve kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır....
Somut olayda, iddianın ileri sürülüş biçimi itibariyle davacıların isteminin, TMK'nın mirasta denkleştirme hükümlerinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Denkleştirme davası, taksim yapılana kadar zamanaşımına tâbi olmadan her zaman açılabilir (11.11.1969 t. 2862/5059 s. ...). Ancak taksim yapılmış ise dava, taksim tarihinden itibaren 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Davalılar, zamanaşımı itirazında bulunmuş ise de itiraz süresinde olmadığından işin esasının incelenmesine geçilmiş; mahkemece, taraf tanıkları dinlenilmiş, dava konusu 61253 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına göre davalı ... ve müşterekleri adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece, her ne kadar TBK'nun 530. maddesi ile aynı kanunun 414. maddesinden söz edilmek suretiyle hukuki bir nitelendirme yapılmaksızın tanık beyanlarına dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiş ise de davacı tarafın iddiası, maddi olayın gelişimi ve tanık beyanlarından davanın ispat edildiği sonucuna varılması doğru değildir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Muris Muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil, mirasta denkleştirme, tazminat ve tenkis istemlerine ilişkindir....
DAVA TÜRÜ :Mirasta İade Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/55 Esas sayılı dosyasının eklenerek gönderilmesi için dosyanın mahalli mahkemesine İADESİNE, oybirliğiyle karar verildi. 05.04.2007...
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, denkleştirme, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin verilen karara karşı davacının istinafı üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla, dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ün raporu okundu, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil ve tazminat, olmadığı takdirde TMK’nın 669. maddesine dayalı denkleştirme, bunun da mümkün olmaması halinde tenkis isteğine ilişkindir....
