İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece “Dava, miras payının devri sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. TMK’nin 677/1. maddesinde; “Terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliği yazılı şekle bağlıdır.” düzenlemesi yer almaktadır. Mirasçılar miras yoluyla kendilerine intikal eden hakları ister diğer mirasçılara isterse mirasçı olmayan kişilere bedelli ya da bedelsiz olarak devredebilirler. Miras payının devri açılmış miras payının devri şeklinde gerçekleşebileceği gibi açılmamış miras payının devri şeklinde de gerçekleşebilir. Açılmamış miras payını devralan mirasçının sadece kendisine devredilen haklara yönelik bir alacak hakkı söz konusudur. Açılmamış miras payının devri sözleşmesi mirasçılar arasında yapılmış ise adi yazılı şekilde yapılması yeterlidir. Resmi şekil koşulu aranmaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 09.06.2011 gün ve 40/276 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılardan ... tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili dava dilekçesinde; ortak muris ...un ölümünden sonra mirasçılarının aralarında yaptıkları sözlü anlaşmayla murisin taşınmazlarını paylaştıklarını, 1040 parsel sayılı taşınmazın vekil edenine verildiğini açıklayarak muris adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı ... cevap dilekçesinde, mirasçılar arasında paylaşım veya miras payının devrinin söz konusu olmadığını, resmi şekilde yapılmayan miras payının devri sözleşmelerinin geçersiz olduğunu açıklamış ve davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ - TESCİL- TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, mirasbırakanları ...'ın 1155 parsel sayılı taşınmazındaki 1/2 payını 17.06.1992 tarihinde satış suretiyle davalı ikinci eşi Nurgül’e, kalan ½ payını ise 21.10.2014 tarihinde davalı ikinci eşi Nurgül’den olma kızı Efsane’ye satış suretiyle temlik ettiğini, temliklerin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, olmazsa tenkisine karar verilmesini istemişlerdir. Davalılar, çekişmeli taşınmazın 1/2 payının mirasbırakan tarafından kendisinden 27 yaş küçük davalı ...’e adet olduğu üzere evlilik hediyesi olarak devredildiğini, kalan payın ise, mirasbırakan tarafından mirasçılar arasında hakça bir paylaştırma yapma isteği ile devredildiğini, mirasbırakanın iradesinin diğer mirasçılardan mal kaçırma olmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır....
Dava, TMK'nin 677. maddesi uyarınca miras payının devri ve TMK'nin 676. maddesi uyarınca taksim sözleşmesine istinaden tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. TMK'nin 677. maddesine göre terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmenin geçerliliği yazılı şekle bağlıdır. Yazılı olması geçerlilik şartıdır, bu yazılı şeklin adi yazılı olarak yapılması yeterlidir. Ancak; mirasçılar adına paylı mülkiyet şeklinde tapuya kayıtlı olan taşınmazlarda payın temlikinin resmi şekilde tapu memuru önünde yapılması (TMK mad.706, 6098 S. TBK mad. 237) gereklidir. TMK'nin 676. maddesi uyarınca miras paylaşımı (taksim) ancak taksim sözleşmesinin yapıldığı sırada miras ortaklığına dahil, paylaşılmamış olan miras mallar için söz konusudur. Paylı mülkiyete dönüştürülmüş ya da diğer mirasçıların oluruyla bir veya birkaç mirasçı adına tescil edilen durumlarda miras taksim sözleşmesi yapılması sonuç doğurmaz....
Dava, miras payının devri nedenine dayalı iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Somut olayda, davacı ..., yakın miras bırakanı babası ...’un diğer mirasçıları ile dip muris ...’in 1964 yılında ölen oğlu ... mirasçılarına yönelttiği davada, yakın miras bırakanı babası ...’a dip muris ...’den intikal eden miras payını satın ve devraldığını ileri sürerek paya yönelik istekte bulunmuştur. Mahkemece, davanın TMK.nun 644.maddesine dayandığından bahisle nitelemede hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. Somut olayda, uyuşmazlık, TMK.nun 677 (dayanak senedin düzenlenme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan MK.nun 612) maddesine dayalı miras payının devrine ilişkin bulunmaktadır. Tarafların dip miras bırakanı ...’den davacının yakın miras bırakanı ...’ya intikal eden miras payının davacıya devredildiği hususu davalılardan diğer ... mirasçıları olan ..., ...r ve ... tarafından usule uygun imzalı beyanlarıyla kabul edilmiştir. HMK.nun 308....
'nın 31.12.1946 tarihinde çocuksuz ölerek eşi ... ve kardeşlerini (Şaziye Yumak vs) mirasçı olarak bıraktığı, davaya konu 1666 ada 4 ve 5 parsel sayılı taşınmazların evveliyatının 392 ada 4 parsel olduğu, 12.12.1944 tarih 41 sıra tapu kaydına dayalı olarak 28.8.1972 tarihinde ortak kök mirasbırakan ... adına tespit edilerek 25.02.1975 tarihinde tapuya tescil edildiği, 01.05.1997 tarihinde yapılan şuyulandırma ile az önce zikredilen parsel numaralarını aldığı ve halen ... adına kayıtlı oldukları anlaşılmıştır. Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK mad.33). İddianın ileri sürülüş şekli, davaya dayanak olarak sunulan sözleşmenin içeriğinde yer alan açıklamalara göre dava, miras payının devri sözleşmesine dayalı TMK'nin 677. maddesi uyarınca açılan pay iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Asıl ve birleştirilen davalar, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis; karşı dava ise, kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakanları ...’in kayden maliki olduğu 2154 ada 9 parsel sayılı taşınmazı davalı oğluna satış suretiyle temlik ettiğini, yapılan işlemin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek payları oranında tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tenkis istemişlerdir. Davalı, taşınmazı bedel karşılığında emlakçıdan satın almasına karşın hastanede hizmetli olarak çalıştığından dolayı tapuda mirasbırakan babası adına tescil edildiğini, gerçekte kendisine ait olan taşınmazı üzerine bina yaptırmak için mirasbırakandan devraldığını belirtip davanın reddini savunmuştur....
"Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, her iki dava yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı-davalılar miras payının devri sözleşmesi gereğince yedi adet gayrimenkulun tapu kaydının iptali ile adlarına tescilini, davalı-davacı ise miras payının devri sözleşmesinin iptalini dava etmiş, Sulh Hukuk mahkemesi tarafından miras payının devri sözleşmesinin iptaline, tapu iptal ve tescile ilişkin isteğin reddine karar verilmiştir. Görev kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması zorunludur. Mahkemece miras payının devrine ilişkin sözleşmedeki devir konusu paylarla ilgili taşınmazların dava tarihindeki değerleri tesbit edilip işin Sulh Hukuk Mahkemesinin görevine girip girmediği belirlendikten sonra işin esasının incelenmesi gerekirken bu yön gözetilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir." (Yargıtay 2....
Mahkemece, miras payının devrine ilişkin sözleşmenin yapıldığı tarih itibariyle miras bırakan ......’nın sağ olduğu ve muvafakatı bulunmadığı gerekçesiyle adı geçenden intikal eden 1958 ve 1980 parsellere ilişkin davanın reddine; miras bırakan ......’dan intikal eden parseller yönünden davanın kanıtlandığı gerekçesiyle 120, 216, 488, 2014, 2018 ve 2022 parsellere ilişkin davanın kabulü ile miras bırakan üzerindeki tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmesi üzerine; hükmün kabule ilişkin bölümü, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ve mahkemenin nitelendirmesi, vasiyetnameye dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminata ilişkin olup, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarihli 2012/1 sayılı kararı gereğince inceleme görevi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesine ait olduğundan, dava dosyasının anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 25.09.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
