İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/09/2020 NUMARASI : 2019/970 ESAS, 2020/273 KARAR DAVA KONUSU : Meskeniyet İddiası KARAR : Taraflar arasında görülen meskeniyet şikayeti davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş olup, söz konusu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK 353. madde uyarınca dosya üzerinden inceleme yapıldı. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Erzurum 3. İcra Müdürlüğü'nün 2019/8033 Esas sayılı takip dosyası ile aleyhine icra takibi başlatıldığını, dosyadan yapılan haciz işlemini ve kıymet takdiri raporunu 07.12.2019 tarihinde öğrendiğini, takibe konu taşınmazın sahip olduğu tek taşınmaz olduğunu ve mesken olarak kullandığını belirterek, davanın kabulü ile taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 18/03/2021 NUMARASI : 2020/190 ESAS- 2021/350 KARAR DAVA KONUSU : Meskeniyet İddiası KARAR : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının istinaf yolu ile incelenmesi talep edilmiş olup, dosya yerel mahkemece Dairemize gönderilmiş olmakla, üye hakim tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosyadaki tüm belgeler incelendi. İDDİA ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: İstanbul 25. İcra müdürlüğünün 2016/34323 esas sayılı dosyasından müvekkili aleyhine icra takibi başlatıldığını ve müvekkili adına kayıtlı taşınmaz üzerine haciz konulduğunu, haczedilen taşınmazın aile konutu olarak kullanılmasından dolayı meskeniyet nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde bulunduklarını belirterek, davanın kabulü ile taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasını istemiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: huzurdaki haczedilemezlik şikayet davası süresinde açılmadığından davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesini istemiştir....
Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için bu ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi ve zirai kredi gibi zorunlu ipoteklerden olması gerekir. Borçlunun serbest iradesiyle kurduğu ipotekler, daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyet iddiasında bulunmasını engeller ise de, haciz tarihi itibariyle ipotek konusu borcun ödenmiş olması halinde, ipotekle yükümlü bulunmayan taşınmaz hakkında meskeniyet şikayetinde bulunulabilir. Hacze konu taşınmazın tapu kaydına göre, 14/01/2013 tarihli 320 yevmiye nolu işlem ile Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. lehine 1. dereceden 60.000,00 TL bedelli ipotek tesis edildiği tartışmasızdır. Bergama Tapu Müdürlüğünden getirtilen ipotek resmi senedinin incelenmesinde, "Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ile yaptığı veya ilerde yapacağı ... kısa ve uzun vadeli kredi işlemlerinden ... doğmuş ve doğacak tüm borçlarından 60.000,00 TL'sına kadar olan kısmı ile ......
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe; Davacının istinaf başvurusu nedeniyle yapılan inceleme sonucunda; Davacı borçlunun İcra Mahkemesine başvurusu İİK.'nun 82/12 maddesine meskeniyet iddiasına dayanan haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. Mahkemece şikayete konu taşınmazın İcra Müdürlüğünce satılması nedeniyle haczedilemezlik şikâyetine ilişkin talebin konusuz kaldığı gerekçesi ile işin esası hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 28.11.1956 tarihli ve 1956/15 E., 1956/15 K. sayılı kararı gereğince her dava (şikâyet) açıldığı (şikâyetin yapıldığı) tarihteki hukukî durum gözetilerek hükme bağlanır. Açıkça itiraz ve şikâyetten vazgeçilmeksizin, borcun cebri icra tehdidi altında ödenmesi veya haczedilmezlik şikayetine konu taşınmazın satılması itiraz ve şikâyeti konusuz kılmaz....
İcra Hukuk Mahkemesinin 2018/525 E. ve 2018/524 E sayılı davaların açıldığını, 2018/525 E sayılı taşkın haciz davasında şikayete konu taşınmaz haczinden bahsedildiğini, bu itibarla bu davanın açıldığı 23/11/2018 günü hacizden bilgisinin bulunduğunu belirterek, süre aşımı nedeniyle meskeniyet şikayetinin reddine karar verilmesi talep etmiştir. Karşıyaka 1. İcra Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, davacının meskeniyet şikayetinin İİK'nun 16/1 maddesinde belirtilen 7 günlük hak düşümü süresinin geçirilmesinden dolayı HMK'nun 114/2 ve 115/2 maddeleri uyarınca usulden reddine karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI; tüm dosya kapsamına göre davanın Meskeniyet İddiasına Dayalı Haczedilmezlik Şikayeti ve Kıymet Takdirine İtiraz olduğu, icra müdürlüğünce yapılan keşif sonucu alınan kıymet takdiri raporu ile Mahkemece yapılan keşif sonucu alınan raporda taşınmazın bedelinin aynı yani 170.000. TL olarak tespit edildiği ve raporların bir birlerini teyit ettiği belirtilerek Kıymet Takdirine İtirazın Reddine karar verilmiştir. Meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti için; Davanın yasal süresinde açıldığı, davacının birden çok taşınmazı olmasının dahi bu taşınmazlardan bir tanesi için meskeniyet iddiasında bulunmasına engel teşkil etmediği, taşınmaz üzerinde mevcut ipoteğin zorunlu esnaf kredisinden kaynaklandığı ve bu suretle ipoteğinde meskeniyet iddiasına engel teşkil etmediği, ancak davacının sosyal ve ekonomik konumuna göre haline münasip evin bedelinin 150.000. TL olup, mahcuz evin bedelinin 170.000....
Anılan yasal düzenleme uyarınca, meskeniyet şikayeti, yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olup, takipte borçlu sıfatı taşımayan 3. kişinin bu konuda şikayet hakkı bulunmamaktadır. Somut olayda, şikayetçi ...'ın yukarıda değinilen yasal düzenleme ve açıklamalar uyarınca icra takibinde "borçlu" sıfatını taşımaması nedeniyle meskeniyet şikayetinde bulunamayacağı açıktır. Bu durumda, mahkemece, şikayetin aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenerek yazılı gerekçeyle hüküm tesisi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Müdürlüğünün 2019/5964 esas sayılı dosyasından 25/09/2019 tarihinde saat 10:00'da yapılacak satışın durdurulması ve devamında haksız ve hukuka aykırı icra memur muamelesi işlemlerinin iptali ile müvekkilinin tek meskeni olan taşınmazın sattırılmaya çalışılması nedeniyle, meskeniyet itirazının kabulü ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibin iptali talebi olduğunu, takip ekinde yeralması gereken kredi sözleşmeleri ve ipotek sözleşmesi takibe eklenmediğini ve müvekkiline gönderilmediğini, takip dayanaktan yoksun olduğunu ve iptalinin gerektiğini, ipoteğin zorunlu ipotek mi yahut isteğe bağlı ipotek mi olup olmadığı anlaşılmadığını, davalı tarafından sattırılmaya çalışılan taşınmazın müvekkilinin haline münasip meskeni olduğunu, satılmasının da haksız ve hukuka aykırı olduğunu, takip dayanaklarından ve ödeme emrinden taşınmazın hangi borç için sattırılmaya çalışıldığı açık ve net olmadığını, müvekkilinin itirazının kabulü gerektiğini, icra dosyasına kredi sözleşmelerinin sunulmadığını...
Buna göre Mahkemece davanın süresinde açılıp açılmadığı ve dosyada ileri sürülen derdestlik itirazı da değerlendirilerek, sonucunda davanın süresinde açıldığı ve derdestlik itirazının yerinde olmadığı kanaatine varılması halinde; meskeniyet şikayeti yönünden yukarıda açıklanan yasal düzenlemelere uygun mahallinde bilirkişi heyeti oluşturularak keşif incelemesi yapılarak sonucu gidilmesi gerekir. "Şikayetçinin meskeniyet şikayeti ileri sürülen adreste oturmadığının sabit olduğu, ileride bu adreste oturacağına dair bir iddia ileri sürmediği" gerekçesine dayanılarak hacze konu taşınmazla ilgili şikayetin reddine karar verilmesi isabetsizdir....
Somut olayda, temyizen incelenmesi istenen karar, meskeniyet ve haczedilemezlik şikayetlerinin yasal süre aşımından reddine ilişkin olup, anılan kararın temyiz kabiliyeti bulunmamaktadır. Buna göre, Dairemizce incelenmesi istenen Bölge Adliye Mahkemesi kararı, İİK’nun 365/1-son maddesinde belirtildiği üzere KESİN nitelikte olduğundan, 5311 sayılı Kanunla değişik İİK'nun 364. maddesi ve 6100 sayılı HMK'nın 366.maddesinin göndermesi ile uygulanması gereken aynı Kanunun 352.maddesi uyarınca temyiz başvuru talebinin (REDDİNE), 12/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi....