HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1155 KARAR NO : 2022/1548 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : TEKMAN ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/01/2020 NUMARASI : 2018/125 ESAS - 2020/12 KARAR DAVA KONUSU : Mera, Yaylak Ve Kışlağa İlişkin Davalar (Tapu İptali Ve Yayla Olarak Sınırlandırma) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu 2.196,313 m2'lik yayla niteliğindeki taşınmazın davalı köy adına tescil gördüğünü, dava konusu taşınmazın Muş il sınırları içerisinde kaldığını, bu nedenle dava konusu taşınmazın davalı köy lehine tescil edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davalarının kabulüne karar verilerek, dava konusu taşınmazın tapusunun iptalini, işbu taşınmazın kullanımının müvekkili olduğu köylere ait olduğunun tespit edilmesini ve müvekkili olduğu köyler lehine yaylak özel siciline ve tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30.01.2006 gününde verilen dilekçe ile mer'aya elatmanın önlenmesi ve eski hale getirme bedeli istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın, elatma istemi yönünden reddine, eski hale getirme bedeli yönünden kabulüne dair verilen 06.06.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 2603 parsel sayılı meranın ekli krokide (A), (B) ile işaretli kısımlarına davalıların el attıklarını bildirip, bu tecavüzlerinin önlenmesini ve yargılama sırasında yapılacak keşif ile belirlenecek eski hale getirme bedelininde davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 10.08.2004 gününde verilen dilekçe ile elatmanın önlenmesi ve eski hale getirme tazminatı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 28.12.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Davacılar 157 parsel sayılı taşınmazlarının “ sıvat yeri” vasfı ile sınırlandırılan 152 parsel sayılı taşınmazdan geçen sulama kanalından sulandığını, davalı köy muhtarının bu sulama kanalını kırmak suretiyle taşınmazlarının sulanmasına engel olduğunu ileri sürerek, elatmanın önlenmesini ve eski hale getirme bedelinin tahsilini istemişlerdir....
taşınmaza müdahalesinin önlenmesini, taşınmazın eski hale getirilmesine ve kal'ine ve kal (mera haline getirme) masraflarının davalıdan tahsilini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26/02/2016 gününde verilen dilekçe ile meranın eski hale getirilmesi bedeli talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 03/06/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Davacı, davalıların ... ili, ... ilçesi, ... Kasabası, Cumhuriyet Mahallesi ... Mevkii ... ada 15 numaralı mera parselini sürmek suretiyle vasfını bozduklarını belirterek eski hale getirme bedelinin tahsilini istemiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 21.11.2005 gününde verilen dilekçe ile 59 sayılı mera parseline müdahalenin önlenmesi ve eski hale getirme bedelinin tahsili istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; müdahalenin önlenmesi davasının reddine eski hale getirme bedelinin tahsili talebinin kısmen kabulüne dair verilen 27.09.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Hazine vekili ve davalı ... vekilii tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, yerel mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, Harçlar Kanunun 13/J maddesi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına, aşağıda yazılı onam harcının diğer...
Somut olayda; ... adına tarla niteliği ile kayıtlı 194 parselin Mera Komisyonunun 13.04.2007 tarihli kararı ile Beyköy Köyü Tüzel Kişiliği adına tahsis edildiği, 194 parselin ifraz edilerek 226, 227, 228, 229 ve 230 parsellerin oluştuğu ve 11.01.2008 tarih 168 yevmiye no ile mera siciline kayıt edildiği, 16.04.2014 tarihinde yapılan toplulaştırma işlemi sonucu 226 parselin bir kısmı 113 ada 1 parsel, bir kısmı da 129 ada 1 parsel altından mera olarak kaydedilmiştir. Davalılar hakkında Karataş Kaymakamlığı tarafından 30.08.2008 tarihinde meraya tecavüzleri nedeniyle men kararı verildiği ve 06.08.2008 tarihinde Asliye Ceza Mahkemesinde meraya tecavüz nedeniyle dava açıldığı, dava sonucunda mera olarak tahsis edildikten sonra kullanmayı bırakmayarak devam ettikleri gerekçesiyle verilen mahkumiyet hükmünün açıklanmasının geriye bırakıldığı anlaşılmıştır. Bu davanın konusu ise meranın eski hale getirilmesi için gerekli masrafların tahsili istemine ilişkindir....
Meradan yararlanma hakkı olan köy ve belediyeler yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise, haksız elatmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. Dava konusu yerin mera olarak ihdas edildiği tarihin 09.09.2015 olması öncesinde ise kadastro harici taşlık alan vasfında bulunması bu haliyle de kadim mera olmadığı nazara alınarak dairemizce kadim mera olmayan taşınmazlarda mera ihdasının ve tahsisinin yapılmasından önce vukubulan el atma haline ilişkin Yargıtay uygulaması incelenmiştir. Yargıtay 14.Hukuk Dairesi'nin 2018/5522 E. 2019/2789 K....
Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera, yaylak ve kışlaklar özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz (4342 sayılı Mera Kanunu m.3,4). 31.05.1965 tarihli ve 4/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile “...tek başına bir köye ait bulunan mera, yaylak ve kışlakların tümünün veya bir parçasının bir başka köy sınırı içine alınmış olması halinde, sınır değişikliğinin ikinci köye bir yararlanma hakkı sağlamayacağı ve ilk köyün eskiden olduğu gibi bu yerlerden tek başına yararlanacağı” öngörülmüş olup, bu karar 4342 sayılı Mera Kanununun 29. maddesi ile de yasa hükmü haline gelmiştir. Böylece, bir köy ya da belediye sınırları içinde kalan mera, yaylak ve kışlaklar üzerinde bir başka köy veya belediyenin de intifa hakkı olabileceği kabul edilmiş, idari sınırların aidiyetin belirlenmesinde önemi olmadığı vurgulanmıştır. İdari sınırlar sadece yetkili mahkemenin saptanmasında önem arz eder....
Hükmü, davalılar ve davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre davalıların tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. Kural olarak, meraların kuru mülkiyeti Hazineye, yararlanma hakkı köy ve belediyelere aittir. Meradan yararlanma hakkı olan köy ve belediyeler yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise haksız elatmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur....
