V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Dosya kapsamı incelendiğinde, 20.10.2012 tarihinde yaşamını yitiren sigortalı eşi üzerinden 5434 sayılı Kanun hükümleri gereğince ölüm aylığı bağlanan davacıya, 08.07.1985 günü ölen 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalı babası üzerinden de ölüm aylığı bağlandıktan sonra kesilip borç tahakkuk ettirildiği ,kurum işleminin iptali, menfi tespit, aylığın kesildiği tarihten itibaren tekrar bağlanması ve alacak istemli işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır....
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Dosya kapsamı incelendiğinde, 20.10.2012 tarihinde yaşamını yitiren sigortalı eşi üzerinden 5434 sayılı Kanun hükümleri gereğince ölüm aylığı bağlanan davacıya, 08.07.1985 günü ölen 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalı babası üzerinden de ölüm aylığı bağlandıktan sonra kesilip borç tahakkuk ettirildiği ,kurum işleminin iptali, menfi tespit, aylığın kesildiği tarihten itibaren tekrar bağlanması ve alacak istemli işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır....
Bir kısım hizmet sürelerinin iptal edilmesi ile yaşlılık aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptali istemli davada, 14.01.2015 tarihli müfettiş raporuna istinaden davacının iptal edilen hizmet sürelerine yönelik kurum işleminin açıklığa kavuşturularak, davacının iptal edilen hizmet dönem ve sürelerinin kurumdan sorularak, buna ilişkin davacının hizmet döküm cetvelinin celbedildikten sonra gönderilmek üzere, dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, temyiz itirazlarının bu noksanlıklar giderilip dosya geldikten sonra incelenmesine, 17/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/06/2020 NUMARASI : 2018/115 ESAS, 2020/158 KARAR DAVA KONUSU : İş (Kurum İşleminin İptali İstemli) KARAR : Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne dair verilen karara karşı yasal süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK'nın 353. maddesi uyarınca dosya incelendi....
Bu yönüyle eldeki davanın ödeme emrinin iptali davası değil; Kurum işleminin iptali, menfi tespit ve alacak taleplerini içerdiği, eldeki dava bakımından 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesindeki 7 günlük hak düşürücü sürenin uygulanamayacağı, Kurum işleminin iptali talebi bakımından öngörülen bir dava açma süresinin bulunmadığı açıktır. Mahkemece yapılacak iş, yargılamaya devamla işin esasına girerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 24.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Kurum işleminin iptali ile müracaat tarihi itibariyle yurt dışı borçlanmasının kabulü istemli davada, davalı Kurum tarafından çıkarılan tebligatların Kuruma dönen tebligat parçalarının davalı Kurumdan celbi ile bu dosyaya eklendikten sonra gönderilmek üzere, mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, temyiz itirazlarının bu noksanlıklar giderilip dosya geldikten sonra incelenmesine, 03/11/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Asıl dava, hizmet tespiti, Kurum işleminin iptali, aylığın kaldığı yerden tekrar bağlanması ve ödenmeyen aylıkların yasal faiziyle birlikte tahsili, birleşen dava ise menfi tespit, aksine Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir. Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, aksine Kurum işleminin iptali ile yapılan kesintilerin durdurulması ve menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
Mahkemece tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının öncelikli olarak davalı kurum tarafından yersiz ödeme ve cezai şart işleminin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu, mahkemece işlemin tedbiren durdurulmasına karar verildiği, talep eden vekilinin süresi içerisinde karara itiraz ettiği, talebin T3 tarafından tahakkuk ettirilen para cezası işleminin iptali ile muarazanın giderilmesi talepli borç tahakkuk işleminin durdurulmasına yönelik olduğu, davacı tarafından dilekçe ekinde ibraz edilen ve dosyada bulunan T3 Adana Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi'nin 14/12/2021 tarihli yazısında davacı adına 37.631,12 TL tutarlı borç tahakkuk edildiğinin bildirildiği, davacının ihtiyati tedbir talebinin 6100 sayılı kanunun 389 vd maddelerinde düzenlenen şartları taşıdığı, davanın menfi tespit ve davalı kurumca verilen para cezası işleminin iptaline ilişkin olduğu, davalı kurum tarafından uygulanmış olan cezai işlemin yasaya ve taraflar arasında yapılmış olan protokole...
Ne var ki; kesilen ölüm gelir ve aylığının yeniden bağlanması istemli olarak davalı tarafından açılan davada ayrıca “...yersiz ödendiğinden bahisle tahsili istenen borç kadının iptali...” isteminin de bulunduğu ve davanın ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinin 30.03.2012 gün 659 / 189 sayılı ilamı reddine karar verilerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Söz konusu dava esas itibariyle menfi tespit niteliğinde olup; menfi tespit davasındaki red kararı eda hükmünü içeren bir ilam niteliğinde değildir. Ancak menfi tespit davasının reddi durumunda davaya konu iptali istenen alacağın mevcut olduğunun maddi anlamda kesin olarak belirlenmesi sonucunu doğurur. Somut olayda; davalı hak sahibinin boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamaya devam ettiği maddi olgusu ile kendisine ödenen gelir ve aylıkların yersiz olduğunun belirlenmesi açısından kesin delil niteliğindedir....
