DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 24/03/2023 KARAR TARİHİ : 12/04/2023 KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 12/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasında dosya ele alındı; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde, davaya konu ......
Hukuk Dairesi'nin 17/06/2021 tarih ve 2021/522 Esas 2021/816 Karar sayılı ilamında; "Dava; genel kredi sözleşmesi kapsamında teminat olarak verilen ipoteğin kaldırılması ve borçlu olmadığının tespiti ile temlikin iptali istemlerine ilişkindir. Dava, ipotek veren davacının borçlu olmadığının tespiti istemiyle icra takibinden önce İİK'nın 72. maddesi gereği açmış olduğu menfi tespit, ipoteğin fekki ve bankaca yapılan temliklerin iptali istemlerine ilişkin olup ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın zorunlu arabuluculuk düzenlemesine tabi bulunduğundan arabuluculuğa başvurulmadan ve neticesi beklenmeden dava açılamayacağı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Dairemiz menfi tespit davasının da dava şartı olarak arabuluculuk sistemine dahil olduğu görüşünde ise de, Yargıtay .......
Davalı Vakıflar Bankası vekili Av T5 İbiş 06/10/2020 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: Söz konusu davanın menfi tespit davası hükmünde olması sebebiyle arabuluculuk başvurusu yapılmadan açıldığını bu nedenle davanın usulden reddi gerektiğini, Davacı tarafından, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan icra takibi nedeniyle menfi tespit talebinde bulunulmamış olmakla birlikte, esasen ipoteğin fekki istemininde özünde menfi tespiti içerdiğini, İcra takibine konu taşınamazın fekki talep edilmesi sebebiyle kıyasen İİK.72. Madde uygulanması gerektiğini,....
Davacı acente tarafından davalıya karşı, denkleştirme tazminatının tahsili ve ipoteğin kaldırılması talebiyle dava açılmıştır. Mahkemece yapılan dava sonucu davanın reddine karar verilmiş olup, davacıların istinaf başvurusu üzerine Dairemizin 08.03.2019 tarihli kararı ile sadece ayni hak olan ipoteğin kaldırılması yönünden değerlendirme yapılarak kesin yetki kuralı ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmış ve HMK'nın 353/1.a maddesinde düzenlenen kesin kaldırma sebeplerinin niteliği gereği başka bir değerlendirme yapılmamıştır. Mahkemece kaldırma kararı sonrası ipoteğin kaldırılması davası tefrik edilmiş, eldeki davada davacıların menfi tespit ve denkleştirme tazminatı taleplerinin reddine karar verilmiştir. Ancak gerekçeli kararda bu taleplerinin hangi sebeple reddedildiği yazılmamış sadece önceki kararda gösterilen ve gerekçeleri verilen istinaf incelemesi yapılmaması nedeniyle talebin reddine karar verildiği anlaşılmıştır....
Davacı acente tarafından davalıya karşı, denkleştirme tazminatının tahsili ve ipoteğin kaldırılması talebiyle dava açılmıştır. Mahkemece yapılan dava sonucu davanın reddine karar verilmiş olup, davacıların istinaf başvurusu üzerine Dairemizin 08.03.2019 tarihli kararı ile sadece ayni hak olan ipoteğin kaldırılması yönünden değerlendirme yapılarak kesin yetki kuralı ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmış ve HMK'nın 353/1.a maddesinde düzenlenen kesin kaldırma sebeplerinin niteliği gereği başka bir değerlendirme yapılmamıştır. Mahkemece kaldırma kararı sonrası ipoteğin kaldırılması davası tefrik edilmiş, eldeki davada davacıların menfi tespit ve denkleştirme tazminatı taleplerinin reddine karar verilmiştir. Ancak gerekçeli kararda bu taleplerinin hangi sebeple reddedildiği yazılmamış sadece önceki kararda gösterilen ve gerekçeleri verilen istinaf incelemesi yapılmaması nedeniyle talebin reddine karar verildiği anlaşılmıştır....
GEREKÇE: Talep derdest ipoteğin fekkine ilişkin davada ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. İpoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan icra takibi nedeniyle menfi tespit isteminde bulunulmamış olmakla birlikte, İİK.nun 150. maddesine göre icra takibinden sonra ipoteğin iptali (fekki) davası açılması halinde İİK.nun 72. maddesi hükümleri kıyasen uygulanır.( Y 19 H.D'nin 21/05/2019 tarih E: 2017/5509 -K: 2019/3347) ipoteğin fekki istemi de temelde menfi tespit yani ipoteğe konu taşınmaz nedeniyle borçlu olunmadığı iddiasını içermektedir. Kaldı ki somut olayda ihtiyati tedbir talebi salt ipotekli taşınmaza ilişkin değil, ipotekli icra takibine ilişkindir. Davacı tarafça ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan icra takibine konu , ipoteğin fekki istemi özünde menfi tespit istemine ilişkin olup, ipoteğe konu taşınmaz nedeniyle borçlu olunmadığı iddiasını kapsadığından, eldeki istinafa konu davada İİK'nın 72.madde hükümlerinin kıyasen uygulanması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İpoteğin fekki K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari ilişkiden kaynaklanan menfi tespit istirdat ve ipoteğin fekki isteğine ilişkindir. Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (19.) Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. 11 Nisan 2015 tarihi itibariyle Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6644 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanun'un 60. maddesinin 1. ve 3. fıkraları uyarınca dosyanın görevli daireyi belirlemek üzere HUKUK İŞBÖLÜMÜ İNCELEME KURULU'NA GÖNDERİLMESİNE, 05.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2018/51 E. sayısını alarak yargılaması neticesinde menfi tespit ve ipoteğin fekki talebi kabul edilmek suretiyle karara bağlandığını, bu nedenle kararın kaldırılması için istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Bafra 1.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)nin 2022/314 esas, 2023/53 karar sayılı dava dosyasında verilen ipotek (ipoteğin kaldırılması (fekki)) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; ipotek (ipoteğin kaldırılması (fekki)) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davacıya ait taşınmazlarda davalı müflis şirket lehine 13.12.1999 tarihli 20.000 TL bedelli ipotek tesis edildiğini ancak ipoteğin temin edildiği borç ilişkisinden kaynaklanan bir borcunun olmadığını, ipoteğin kaldırılması için başvurduğunda 20.000 TL teminat ile terkin edildiğini, davalı şirkete borçlu bulunmadığının tespiti ile 20.000,00 TL teminat bedelinin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, müflis şirket yetkililerin iflastan geriye doğru 3 yıllık belgelerini iflas idaresine sunmadıklarını, bu konuda suç duyurusunda bulunduklarını, davalı iflas idaresinin elinde dava konusu uyuşmazlığa ilişkin hiç bir belge olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; dava açılırken arabuluculuk dava şartının yerine getirilmemesi nedeniyle davanın usulden reddi gerektiğini, sonradan yerine getirilen şartın hukuka aykırı olduğunu, borcun olmadığına yönelik iddianın menfi tespit talebi içerdiğinden İstanbul Mahkemelerinin yetkili olduğunu, ipoteğin fekki ve menfi tespit talebinin tefrik edilerek hüküm kurulması gerektiğini, davacıların bayilik sözleşmesinden kaynaklı olarak müvekkiline borçlarının bulunduğunu savunarak ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir. UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık, ipoteğin fekki talebinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, ipoteğin fekki istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır....
