Davalı ... idaresi vekili,davacının haciz ihbarnamesine 7 gün içerisinde itiraz etmediğinden borcun zimmetinde sayıldığını takip hukuku anlamında alacağın kesinleştiğinden menfi tesbit davasının açılmayacağını ve haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece,davacı şirkete haciz ihbarnamesinin tebliğ edildiği 10.06.2013 tarihi itibari ile 297,96 TL borcu olduğu anlaşıldığından fazladan ödenen 21.398,38 TL nin 03.06.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı idareden tahsiline yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına karar karar verilmiş hüküm davalı ... idaresi vekili ve yargılama gideri yönünden davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava,6183 sayılı Yasa’nın 79/4 maddesine dayalı olarak açılan menfi tesbit istirdat davasına ilişkindir....
a karşı istirdat davasını açması konusunda kesin süre verildiği, davacı vekilinin 25/11/2022 tarihli beyan dilekçesi ile; İstanbul .... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin .... esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını bildirdiği, dosyanın mahkemesinden Uyap sistemi üzerinden celp edildiği, incelenmesinde menfi tespit davası olduğu ve çek istirdat talebinin bulunmadığı tespit olundu. Tüm dosya kapsamı ve yapılan yargılama neticesinde davaya konu çek ile ilgili davacının verilen kesin süre içerisinde istirdat davası açmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur....
Davacı sözleşmenin iptali ile birlikte, istirdat ve menfi tespit talebinde bulunmuştur. Mahkeme ise dava açıldıktan sonra düzenlenen protokole göre davanın konusuz kaldığını değerlendirmiştir. Dosya içerisinde bulunan 25.08.2008 tarihli protokol incelendiğinde, kapsamı itibariyle tüm ihtilafı çözecek mahiyette değildir. Hal böyle iken, mahkemece davanın esasına girilerek ihtilafın çözümü gerekirken, yanlış değerlendirme ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA,peşin alınan 21,15 TL. temyiz harcının istek halinde iadesine, 22.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Müdürlüğünün 2016/5571 sayılı dosyasında davacılardan Yusuf Kayalar aleyhinde yapılan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi nedeniyle davacıların borçlu olmadıklarının tespiti ile istirdat istemine ilişkindir. Genel haciz yolu ile icra takibinin borçluları olan davacılar aleyhinde Çorum Asliye 2. Hukuk Mahkemesinin 2016/630 esas sayılı dosyasında alacaklı, banka tarafından borçlular aleyhine daha önce itirazın iptali davası açılmış olup yargılama sonucunda Mahkemenin 05.03.2019 tarihli 2019/98 sayılı kararı ile karar verilmiştir. Eldeki menfi tespit davasının, itirazın iptali davasından sonra açılmış olması nedeniyle, Genel haciz yolu ile icra takibine ilişkin dosya borcu yönünden her iki davacınında dava açmakta hukuki yararları bulunmamakla birlikte, menfi tespit davasına konu diğer icra dosyası olan Çorum 2....
Bankası Zeytinburnu Şube'sinin tevdii mahalli olarak tayin edildiği,bononun kimin elinde bulunduğu tespit edilmesi sebebi ile mahkeme tarafından menfi tespit ve istirdat davası açmak üzere davacıya süre verildiği ve verilen süre içinde İstanbul 11. ATMnin 2021/386 esas sayılı dosyasında istirdat davası açıldığı, 07.04.2022 tarihinde asıl ve birleşen davaların reddine karar verildiği, dosyanın istinaf aşamasında olup henüz kesinleşmediği anlaşılmaktadır.Talep eden vekilince davaya konu 31/05/2021 vade Tarihli, 1.000.000- TL bedelli bono bedelinin tevdii mahalli tayin edilen bankaya ödendiğini ve bu bedelin kendilerine ödenmesini talep etmiş ise de açılan bono iptal davasında TTK 757.maddesine uygun olarak senedin muhatabına ödemeden men yasağı getirilerek vadesi gelen borçlar yönünden tevdi mahalli tayin edildiği, senedi elinde bulunduran kişi belirlendiği için TTK 758.madde hükmü işletilerek istirdat davası açılması için süre verildiği sabittir....
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, senetlerdeki imzanın davacıya ait olmadığının tespit edildiği gerekçesiyle menfi tespit davası yönünden, davacının bu senetlerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, takip dosyalarından ... 8. İcra Müdürlüğü'nün 2008/4709 esas sayılı takip dosyasına davacının maaşından yapılan kesintinin davalıya ödenmeksizin icra kasasında bulunan paranın istirdatına yönelik davanın da kabulü ile kasa da bulunan paraların davacıya iadesine, davalının işbu senetler nedeniyle temel ilişkinin tarafı olmayıp senetleri ciro yoluyla davadışı kişiden iktisap etmiş olması ve davacının imzasının sıhhatinin bilebilecek durumda bulunmaması nedeniyle davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir....
Menfi tespit davası borcun ödenmesinden önce açılır. Borç ödendikten sonra menfi tespit davası açılmasında borçlunun hukuki yararı bulunmadığından menfi tespit davası borcun ödenmesinden sonra açılamaz. Borç ödendikten sonra açılacak dava istirdat davası olup bu davanın da İİK'nın 72/VII. maddesi uyarınca borcun ödendiği tarihten itibaren 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılması gerekir. Menfi tespit davasının istirdat davasına dönüşmesi ve davaya istirdat davası olarak devam edilmesi İİK'nın 72/VI. maddesinde düzenlenmiş olup, bu madde hükmüne göre borçlu, açtığı menfi tespit davasında ihtiyatı tedbir kararı almamış veya verilen ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması sebebiyle dava konusu borcu ödemek zorunda kalmış olursa menfi tespit davası Yasa gereği kendiliğinden istirdat davasına dönüşür ve davaya istirdat davası olarak devam edilir. Bu durumda İİK'nın 72/VII. maddesindeki 1 yıllık hak düşürücü süre de uygulanmaz....
Davacılar vekili Mahkememize sunduğu 03/10/2022 havale tarihli dilekçesinde özetle; Yargıtay kararları ile sabit hale gelmiş olan, menfi tespit davalarının arabuluculuk görüşmelerine uygun olmadığı gerekçesi ile menfi tespit davalarında arabuluculuğun dava şartı olmadığının kabul gördüğünü, hatta menfi tespite bağlı istirdat ve tazminat davalarının da arabluculuğa tabi olmayacağı görüşünün hakim olduğunu, dava dilekçesinde belirtildiği üzere davanın Konya 2.ATM nin ..........Esas sayılı dosyası nezdinde açıldıktan sonra çekin ortaya çıkması sonucunda, açmak zorunda kalınan menfi tespit ve istirdat davası olduğunu, Yargıtay 19. ve 11.Hukuk Hukuk Dairelerinin, Bölge Adliye Mahkemelerinin kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin kararlarının da bu yönde olduğunu beyanla arabuluculuk tutanağının sunulmasına dair karardan rücu edilmesini talep etmiştir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Bursa 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/1094 esas sayılı kararı dayanak yapılarak müvekkili aleyhine Bursa 3.İcra Müdürlüğünün 2020/4223 esas sayılı dosyası ile ilamlı icra takibi başlatıldığını, dayanak ilamın konusunun menfi tespit olduğunu, yargılamasının devam ettiğini, istinaf aşamasında bulunduğunu, davalı tarafın ilam kesinleşmeden takip başlattığını, menfi tespit-istirdat davalarına ilişkin kararlar kesinleşmeden icraya konulamayacağını belirterek takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Bursa 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/1094 esas sayılı dosyasının doğrudan ve sadece istirdat davası olduğunu, bu nedenle istirdat davası olan dosyalarda kararın kesinleşmesinin gerekmediğini beyan ederek davanın reddine ve davacı aleyhine tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
aleyhine açılan istirdat davasının reddine karar verildiği, alacaklı ... tarafından 17.559,75 TL asıl alacak, ve tüm davalarda lehine hükmedilen vekalet ücreti ile menfi tespit davasındaki yargılama gideri ve bunların işlemiş faizinin tahsili amacıyla toplam 62.492,89 TL için takip başlatıldığı, borçlunun ise şikayetinde ilamın kesinleşmemesi nedeniyle asıl dava da hükmedilen ve takibe konulan 6.130,24 TL vekalet ücreti ve 99,98 TL yargılama giderinin, birleşen 2005/570 Esas sayılı dosyanın menfi tespit davasından dönüşen istirdat davası olması nedeniyle hükmedilen 3.000,00 TL vekalet ücreti ile bu alacak kalemlerine işletilen 130,57 TL faiz olmak üzere toplam 9.364,57 TL'nin iptalini istediği anlaşılmaktadır....
